Οι νέοι που αναζητούν μία θέση εργασίας διαφέρουν από τους μεγαλύτερους. Περιμένουν από τους εργοδότες να είναι πιο… χαριτωμένοι, πιο επιεικείς και πιο γενναιόδωροι με τα προνόμια και τη μισθοδοσία. Ο τρόπος με τον οποίο προχωρούν στο κυνήγι της εργασίας είναι επίσης διαφορετικός. Αντί να βασίζονται στην οικογένεια και τους φίλους τους, ένας αυξανόμενος αριθμός Αμερικανών στρέφεται στο TikTok σε αναζήτηση συμβουλών που θα τους βοηθήσουν να κάνουν τα πρώτα τους βήματα επαγγελματικού βίου.
Σύμφωνα με άρθρο του Economist, ξεφυλλίζοντας τις ροές τους στην εφαρμογή βίντεο μικρής διάρκειας μπορεί να συναντήσουν έναν δημιουργό που ονομάζεται Λορέν Σπίρμαν. Η κ. Σπίρμαν ανεβάζει βίντεο σχετικά με «αναρτήσεις εργασίας με κόκκινη σημαία» και «παράλογες αιτήσεις εργασίας». Ή μπορεί να βρουν την Κένι Μπάκι, η οποία μοιράζεται το «ταξίδι της στο μισθό» και καυτές συμβουλές για τις μισθολογικές διαπραγματεύσεις. Αν κυλήσουν πιο κάτω, αργά ή γρήγορα είναι πιθανό να πέσουν πάνω στην Μπρίτανι Πιτς. Αυτή έγινε viral αφού δημοσίευσε ένα βίντεο με τη δική της εμπειρία απόλυσης από την Cloudflare, μια εταιρεία λογισμικού, και τώρα δημιουργεί βίντεο που προσφέρουν συμβουλές σε άλλους που υποφέρουν από παρόμοιες δοκιμασίες.
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, βίντεο όπως αυτά, με το hashtag (#) CareerTok, είχαν πάνω από 2 δισ. προβολές στην εφαρμογή. Οι δημιουργοί τους είναι μια διαφορετική ομάδα: άνθρωποι αρκετά μεγάλοι για να είναι πρώην διευθύνοντες σύμβουλοι, 30άρηδες που αφηγούνται τα δικά τους λάθη στις αρχές της καριέρας τους, οι ίδιοι οι νέοι. Πολλοί από αυτούς που βλέπουν τα κλιπ ανήκουν στη γενιά Ζ. Δεδομένου ότι αυτή η ομάδα, που γεννήθηκε μεταξύ 1997 και 2012, θα αποτελεί το 27% του εργατικού δυναμικού στη λέσχη των κυρίως πλούσιων χωρών του ΟΟΣΑ μέχρι το 2025, οι συμβουλές καριέρας μέσω των κοινωνικών μέσων είναι πιθανό να αποκτήσουν όλο και μεγαλύτερη σημασία.
Ένα πράγμα που η επιτυχία του περιεχομένου που σχετίζεται με τη σταδιοδρομία στο TikTok καθιστά ξεκάθαρο σαν μέρα είναι ότι οι Gen-Zers επιθυμούν διαφάνεια στον εργασιακό χώρο. «Μου αρέσει που οι άνθρωποι καταγράφουν τις απολύσεις τους, επειδή εκθέτουν τους ανθρώπους που κάνουν τρομερές απολύσεις», λέει ο Κρις Γουίλιαμς, πρώην υπεύθυνος ανθρώπινου δυναμικού στη Microsoft, ο οποίος τώρα είναι σύμβουλος καριέρας – και ο ίδιος δημιουργός περιεχομένου. Η κ. Σπίρμαν άρχισε να δημοσιεύει βίντεο στο TikTok για να καταγράψει τις δυσκολίες που αντιμετώπιζε στην αναζήτηση εργασίας. «Υπήρχε έλλειψη διαφάνειας στον μισθό, μου είχαν θέσει παράλογα καθήκοντα, δεν έπαιρνα καμία πληροφόρηση πίσω», θυμάται. «Σε ορισμένες περιπτώσεις, επρόκειτο για πλήρες ghosting».
Αλλαγή της λειτουργίας των εταιρειών
Τα βίντεο της κ. Σπίρμαν έχουν σχεδιαστεί κυρίως για να ενθαρρύνουν τις εταιρείες να κάνουν κάτι καλύτερο. Ένας εκπληκτικός αριθμός ανταποκρίνεται – πιθανότατα μια αντανάκλαση της δύναμης του TikTok, αλλά και ένα σημάδι των προσδοκιών των εργαζομένων. Αφού δημοσίευσε ένα κλιπ με «κόκκινη σημαία» για το Never Fully Dressed, η εταιρεία ρούχων της απάντησε και η λίστα με τις θέσεις εργασίας ενημερώθηκε ώστε να αντικατοπτρίζει την κριτική της. Στον απόηχο του viral βίντεο απόλυσης της κας Πιτς, ο διευθύνων σύμβουλος της Cloudflare, Μάθιου Πρινς, έγραψε στο X ότι το βίντεο ήταν οδυνηρό να το παρακολουθήσει κανείς. Πρόσθεσε ότι η εταιρεία ήταν αποφασισμένη να μην κάνει παρόμοια λάθη στο μέλλον. Επιχειρήσεις έχουν πλέον προσλάβει την κα Σπίρμαν για να εργαστεί σε εκστρατείες μάρκετινγκ. Η διασημότητα τουTok μπορεί, όπως φαίνεται, να οδηγήσει σε μια καριέρα πέρα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Το CareerTok υπέρ και κατά
Το CareerTok δίνει στους δημιουργούς και τους θεατές μια αίσθηση αλληλεγγύης. Το πιο σημαντικό είναι ότι η αλματώδης επιτυχία του και τα δισεκατομμύρια προβολές του τους δίνουν επίσης δύναμη στους αριθμούς. Η κ. Μπάκι, μια μαύρη γυναίκα, ελπίζει ότι οι σκέψεις και οι εμπειρίες της σχετικά με τις μισθολογικές διαπραγματεύσεις θα κάνουν τους θεατές της να έχουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση στη δική τους επαγγελματική ζωή. Οι TikTokers, λέει, αναγκάζουν τους εργοδότες να αναρωτηθούν: «Πληρώνουμε σωστά τους υπαλλήλους μας και τους φερόμαστε δίκαια;».
Τα βίντεο του CareerTok δεν έχουν πάντα την ίδια θετική υποδοχή. Τα κλιπ απολύσεων ειδικότερα έχουν αντιμετωπίσει αντιδράσεις από ορισμένες πλευρές. Ακόμη και αν δεν το παραδέχονται, πολλά μεγαλύτερα στελέχη αναμφίβολα τα θεωρούν έκφραση του δικαιώματος της Gen-Z. Στο X, η Κάντας Όουενς, μια εξέχουσα συντηρητική σχολιάστρια, χαρακτήρισε το βίντεο της κας Πιτς στο Cloudflare «νεανικό και ηλίθιο».
Μεγαλύτερη ανησυχία από τους γκρινιάρηδες διευθυντές και τους συντηρητικούς που επιπλήττουν είναι η πιθανή νομική ευθύνη. Ο Ντέιβιντ Χάρμον, δικηγόρος απασχόλησης, προειδοποιεί τους δημιουργούς περιεχομένου να «είναι προσεκτικοί». Είναι πολύ εύκολο να δημοσιεύσετε κάτι που προσκρούει σε συμφωνίες μη αποκάλυψης και εμπιστευτικότητας, νόμους περί κινητών αξιών ή εμπορικά μυστικά, δίνοντας και ο ίδιος μια πολύτιμη συμβουλή καριέρας.
Ούτε η οργή των μεγαλύτερων ούτε ο φόβος των νομικών συνεπειών είναι πιθανό να εμποδίσουν χώρους όπως το CareerTok να γίνουν ο τόπος μιας εργασιακής διαμάχης μεταξύ των προσδοκιών των εργαζομένων της γενιάς Ζ και των εργοδοτών τους. Ο αγώνας αυτός δεν πρόκειται να χαθεί, ακόμη και αν το TikTok απαγορευτεί στην Αμερική. Οι νέοι επαγγελματίες απλώς θα βρουν άλλη διέξοδο, καταλήγει το άρθρο του Economist.