Το ανέντιμο παιχνίδι του Ερντογάν με την Αλγερία

Γράφει ο Νίκος Μπάρδης, πρώην Διευθ. VEOLIA, πρώην Διευθ. Συμβούλου ΕΥΔΑΠ

Πριν δέκα χρόνια, με αφορμή την «Αραβική Άνοιξη», την εξέγερση των αραβικών πληθυσμών εναντίον των κυβερνήσεων τους, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σχεδίασε μια νέο-οθωμανική στρατηγική, με στόχο την ανάκτηση της επιρροής, που απώλεσε πριν έναν αιώνα η Τουρκία, στην Βόρεια Αφρική και στην Μέση Ανατολή.

Το μέχρι τώρα το αποτέλεσμα του εγχειρήματος, δεν μπορεί να θεωρηθεί θετικό.

Έχοντας μεταμορφωθεί ο ίδιος σε αποφασισμένο «Αδελφό Μουσουλμάνο», προσπάθησε ανεπιτυχώς να διεισδύσει στην Αίγυπτο και την Τυνησία.

Στην Συρία, παρόλη την στρατιωτική ένοπλη στήριξη στους επαναστάτες ισλαμιστές, δεν κατάφερε να διώξει τον Μπασάρ Αλ Άσαντ (τον στενό του φίλο, που έγινε εχθρός).

Το μόνο που κατάφερε είναι ο έλεγχος μιας περιορισμένης έκτασης, στην περιοχή του Ιντλέμπ στην ΒΔ Συρία, που του χρησιμεύει ως δεξαμενή Ισλαμιστών, για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις του σε άλλα μέτωπα.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο έστειλε Σύριους πολεμιστές στην Λιβύη, για να ενισχύσει τα ισλαμικά γκρουπούσκουλα στην μάχη εναντίον του Εθνικού Λιβυκού Στρατού, του Στρατηγού Χαφταρ στην Κυρηναϊκή, ή ακόμα στον Καύκασο, για να επιτεθεί στους Αρμένιους Χριστιανούς στο Κάραμπαχ.

Η Λιβύη, εκεί όπου ο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ είχε καταφέρει να επιβραδύνει την τελική νίκη των Ιταλών το 1912, είναι το μόνο μέρος όπου ο Ερντογάν είδε να στέφεται με (σχετική) επιτυχία η στρατηγική του.

Τον Νοέμβριο του 2019, υπέγραψε με την κυβέρνηση Σάρατζ της Τρίπολης, μια συμφωνία στρατιωτικής συνεργασίας, καθώς και ( ως αντάλλαγμα ) τον προσδιορισμό ΑΟΖ μεταξύ των δύο χωρών στην Ανατολική Μεσόγειο.

Η συμφωνία, η οποία θα επέκτεινε σημαντικά την ΑΟΖ της Τουρκίας, φυσικά αμφισβητήθηκε έντονα από την Γαλλία, την Αίγυπτο, την Ελλάδα και την Κύπρο (και ως γνωστόν, δεν εγκρίθηκε ποτέ από τον ΟΗΕ).

Παρά ταύτα, ο Ερντογάν διέταξε άμεσα έρευνες από εξειδικευμένα σκάφη, σε αυτά τα ύδατα, με την συνοδεία και την υποστήριξη πολεμικών πλοίων.

Το στρατιωτικό σκέλος της συμφωνίας, επέτρεψε στην Τουρκία να αποκτήσει Ναύσταθμο στην Μισράτα, καθώς και Αεροπορική βάση στην Al-Watiya, κοντά στα σύνορα με την Τυνησία. Τέσσερις αιώνες μετά την εκδίωξη του ( 1571 ), το Τουρκικό Πολεμικό Ναυτικό επιστρέφει θριαμβευτικά, στην περιοχή.

Τεράστια στρατηγική πρόοδος, για τον νέο-οθωμανό Σουλτάνο.

Για να κερδίσει την εύνοια της ( γειτονικής της Λιβύης ) Αλγερίας, ο Ερντογάν προσπαθεί να χτίσει ένα κοινό μέτωπο εναντίον της Γαλλίας, στην βάση της ιστορικής μνήμης. Γιατί αντίθετα με τους «συνεταίρους» της Γερμανία και Ιταλία (πολύ διακριτικοί στο θέμα αυτό), η Γαλλία ζητά έντονα την απομάκρυνση των Τουρκικών στρατευμάτων από την Λιβύη και πιέζει την ΕΕ να υποστηρίξει την θέση αυτή από κοινού.

Στις 9 Φεβρουαρίου 2021, στο πλαίσιο ενός σεμιναρίου για το «ειδικό» πρόγραμμα της Τουρκίας, ο Ερντογάν επιτέθηκε λεκτικά στην Γαλλία:

«Ο Μακρόν μας ζητάει να αποσυρθούνε από την Λιβύη. Του λέω να κρατήσει τις συμβουλές για τον εαυτό του, γιατί κάναμε μόνο το καθήκον μας, στο πλαίσιο της στρατιωτικής συμφωνίας με τους Λίβυους».

Συνεχίζοντας την επιθετική ρητορική του, στην οποία αρέσκεται, απευθυνόμενος στον Γάλλο Πρόεδρο, ανέφερε:

«Οι πρόγονοι σας σκότωσαν ένα εκατομμύριο Αλγερινούς. Πρέπει να απολογηθείτε γι’ αυτό. Όσο για την Τουρκία, δεν έχει ποτέ κάνει παρόμοιες ενέργειες στο παρελθόν και δεν θα τις κάνει ποτέ. Τα χέρια μας δεν είναι βαμμένα με αίμα, αντίθετα με τα δικά σας».

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Ερντογάν αναφέρεται στην αλγερινή «γενοκτονία».

Αλλά σε πια «γενοκτονία» αναφέρεται άραγε; Ας δούμε την ιστορική αλήθεια:

Στα 132 χρόνια γαλλικής αποικιοκρατίας, ο μουσουλμανικός πληθυσμός της Αλγερίας αυξήθηκε, από 2 στα 12 εκατομμύρια κατοίκους.
Οι κατά τον Ερντογάν «αιμοχαρείς» Γάλλοι άποικοι, εκπαίδευσαν και θεράπευσαν εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά Αλγερινών.
Κατά την αποχώρηση τους, λίγο πριν την ανεξαρτησία της χώρας το 1962, τους άφησαν σύγχρονες λειτουργικές υποδομές (σχολεία, νοσοκομεία, λιμάνια, κλπ ), μια ανθηρή γεωργία, καθώς και ολοκαίνουργιες πετρελαϊκές πηγές και εγκαταστάσεις.
Στην συνέχεια, μετά την ανεξαρτησία της χώρας τους, εκατοντάδες χιλιάδες Αλγερινοί, μετανάστευσαν και εγκαταστάθηκαν στην «γενοκτόνο» Γαλλία.
Το αποικιακό έργο ήταν αυτό που έκανε την Αλγερία κανονικό Κράτος, πράγμα που δεν ήταν το 1830, αντίθετα με τους γείτονες, Μαρόκο και Αίγυπτο.

Με λίγες εξαιρέσεις, όπως η σκληρή πάταξη της εξέγερσης των αυτόχθονων στο Setif το 1945, ο συνολικός απολογισμός είναι θετικός. Άλλωστε η Γαλλία αναγνώρισε έκτοτε, ευθαρσώς και δημόσια τα λάθη της, με επίσημες πολιτικές δηλώσεις πρόσφατα μάλιστα από τον ίδιο τον Πρόεδρο Μακρόν.

Αλλά κουνώντας το δάχτυλο στην Γαλλία και ταυτόχρονα στους στενούς χριστιανούς συμμάχους της, ο Ερντογάν άθελα ίσως, φάσκει και αντιφάσκει. Παραλείπει να αναφερθεί την πραγματική γενοκτονία των Αρμενίων και Σύριων χριστιανών το 1915, την οποία αρνείται επίμονα να αναγνωρίσει, αντίθετα με την συντριπτική πλειοψηφία της παγκόσμιας κοινής γνώμης.

Στην επικράτεια της Τουρκίας, οι χριστιανοί αντιπροσώπευαν το 18,5% του πληθυσμού το 1914. Σήμερα αντιπροσωπεύουν το 0,1%.

Με τέτοιες ανακρίβειες και ανιστόρητα ψέματα, θα καταφέρει ο νέο-Σουλτάνος, να πείσει την Αλγερία να ακολουθήσει την Μεσογειακή πολιτική του;