Αύξηση 48% κατέγραψαν οι τιμές κατοικιών στην Ευρώπη μεταξύ 2010 και 2023, ενώ το κόστος στέγασης, συμπεριλαμβανομένης της πληρωμής για τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας, εκτινάχθηκε στα ύψη σε ορισμένα κράτη μέλη, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Eurostat για τη στέγαση στην Ευρώπη.
Οι Ιρλανδοί πάλεψαν με το υψηλότερο κόστος στέγασης, συμπεριλαμβανομένου του νερού, του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου, το 2023, το οποίο ήταν διπλάσιο από τον μέσο όρο της ΕΕ, σύμφωνα με τη Eurostat.
Το δεύτερο πιο ακριβό μέρος ήταν το Λουξεμβούργο (86% πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ), ακολουθούμενο από τη Δανία (80% πάνω) πέρυσι.
Εν τω μεταξύ, οι άνθρωποι στη Βουλγαρία, και την Πολωνία είχαν τη φθηνότερη στέγαση στο μπλοκ, με κόστος κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ κατά 61% και 56% αντίστοιχα.
Εξετάζοντας την εξέλιξη των τιμών, η Eurostat σημειώνει ότι μεταξύ 2010 και 2023, το κόστος στέγασης στην Ιρλανδία αυξήθηκε από 17% πάνω από το μέσο όρο της ΕΕ σε 101%, διπλασιάζοντας τελικά το ποσοστό αυτό.
Το κόστος αυξήθηκε σε 17 κράτη μέλη κατά την ίδια περίοδο και μειώθηκε σε 9, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, της Κύπρου και της Ισπανίας. Το κόστος στέγασης παρέμεινε αμετάβλητο στην Πολωνία.
Οι τιμές των κατοικιών μειώθηκαν το 2023
Ενώ οι στεγαστικές κρίσεις μαστίζουν διάφορες χώρες στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας και της Ισπανίας, η τάση της εκτόξευσης των τιμών των ακινήτων στα ύψη σταμάτησε ελαφρώς πέρυσι, όταν οι ευρωπαϊκές τιμές των κατοικιών μειώθηκαν ελαφρώς κατά 0,3% κατά μέσο όρο.
Η εξέταση της ευρύτερης εικόνας, ωστόσο, δείχνει ότι συνολικά οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν κατά 48% μεταξύ 2010 και 2023 κατά μέσο όρο στο μπλοκ, με τις μεγαλύτερες αυξήσεις να καταγράφονται στην Εσθονία (+209%), την Ουγγαρία (+191%) και τη Λιθουανία (+154%). Οι τιμές των ακινήτων μειώθηκαν μόνο σε δύο κράτη μέλη (ωστόσο, δεν υπάρχουν στοιχεία από την Ελλάδα) στην Ιταλία και την Κύπρο κατά -8% και -2% αντίστοιχα.
Εν τω μεταξύ, το κόστος ενοικίασης αυξήθηκε σταθερά, συνολικά κατά 22% την περίοδο 2010-2023, με όλα σχεδόν τα κράτη μέλη να καταγράφουν αύξηση εκτός από την Ελλάδα. Συγκριτικά, ο συνολικός πληθωρισμός στην ΕΕ για την ίδια περίοδο ήταν 36%.
Ωστόσο, υπήρχαν χώρες με τις τιμές ενοικίασης να αυξάνονται πολύ περισσότερο από τον μέσο όρο. Στην Εσθονία, όπου καταγράφηκαν οι μεγαλύτερες αυξήσεις στις τιμές ενοικίασης, το κόστος εκτινάχθηκε κατά +211%, στη Λιθουανία υπήρξε άλμα +169% και τα ενοίκια στην Ιρλανδία διπλασιάστηκαν την ίδια περίοδο.
Πόσο οικονομική είναι η στέγαση στην Ευρώπη
Κατά μέσο όρο, οι πολίτες στην ΕΕ δαπάνησαν πέρυσι περίπου το ένα πέμπτο (19,7%) του διαθέσιμου εισοδήματός τους για στέγαση, με τα υψηλότερα ποσοστά στην Ελλάδα (35,2%), το Λουξεμβούργο (27,6%) και τη Δανία (25,9%).
Στη Νορβηγία, την Ελβετία και τη Γερμανία, οι άνθρωποι ξοδεύουν περίπου το ένα τέταρτο του διαθέσιμου εισοδήματός τους για στέγαση.
Για όσους θα μπορούσαν να θεωρηθούν ότι βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας στην ΕΕ, το ποσοστό αυτό ήταν πολύ υψηλότερο, 38,2% κατά μέσο όρο.
Παρόλα αυτά, υπάρχει βελτίωση στο ποσοστό των ατόμων που συσσωρεύουν ληξιπρόθεσμες οφειλές για στεγαστικά δάνεια, ενοίκια ή λογαριασμούς κοινής ωφέλειας – το ποσοστό αυτό στην ΕΕ μειώθηκε στο 9,3% το 2023 από 12,4% το 2010, με μόνο πέντε κράτη μέλη να καταγράφουν κάποια αύξηση.
Υπάρχουν τεράστιες διαφορές σε όλο το μπλοκ όσον αφορά την ιδιοκτησία κατοικίας. Στη Ρουμανία, για παράδειγμα, πάνω από το 95% του πληθυσμού είναι ιδιοκτήτες της κατοικίας τους. Η χώρα ακολουθείται στενά από τη Σλοβακία, την Κροατία και την Ουγγαρία, με πάνω από το 90% των ανθρώπων να κατέχουν το σπίτι τους σε αυτά τα κράτη μέλη.
Οι ενοικιάσεις είναι πιο διαδεδομένες στην Ελβετία και τη Γερμανία, όπου πάνω από το ήμισυ του πληθυσμού είναι ενοικιαστές.
Σε όλο το μπλοκ, περισσότερα από τα δύο τρίτα, το 69% του πληθυσμού είναι ιδιοκτήτες κατοικιών, ενώ το υπόλοιπο 31% θα ζει σε ενοικιαζόμενες κατοικίες το 2023.
Οι άνθρωποι στην Κύπρο επένδυσαν πέρυσι το ισοδύναμο του 8,6% του ΑΕΠ της χώρας σε ακίνητα, σύμφωνα με τη Eurostat. Στην Ιταλία, το ποσοστό αυτό ήταν 7%, ελαφρώς περισσότερο από ό,τι στη Γερμανία (6,9%) και τη Γαλλία (6,4%).
Το χαμηλότερο ποσοστό καταγράφηκε στην Πολωνία (2,2% του ΑΕΠ) και στην Ελλάδα (2,3%).
Ο μέσος όρος των επενδύσεων σε κατοικίες στην ΕΕ διαμορφώθηκε στο 5,8% του ΑΕΠ το 2023, δηλαδή περίπου ένα τρισεκατομμύριο ευρώ.
