Στο ευαίσθητο θέμα των δανείων σε ελβετικό φράγκο φαίνεται πως ενσκήπτει η κυβέρνηση, όπως προανήγγειλε χθες ο Υφυπουργός Οικονομικών Χρίστος Δήμας με παρέμβασή του στην Ολομέλεια της Βουλής.
Η λύση αναμένεται να είναι πολιτική, μιας και το θέμα αποκτά πια έντονη πολιτική διάσταση.
Απαντώντας σε ερώτηση της Μιλένας Αποστολάκη, βουλευτού Βόρειου Τομέα του ΠΑΣΟΚ, μίλησε για μια ρύθμιση που θα λαμβάνει υπόψη της τη νομική πραγματικότητα και δεν θα αποσταθεροποιεί το τραπεζικό σύστημα. Ολοι όμως καταλαβαίνουν την ανάγκη να βρεθεί ένας τρόπος οι δανειολήπτες ελβετικού φράγκου να αντιμετωπίσουν τη δύσκολη πραγματικότητά τους.
Η Μιλένα Αποστολάκη, επέκρινε τη μη δέσμευση της κυβέρνησης για τον χρόνο στον οποίο θα παρουσιάσει μια λύση και, σχολιάζοντας την αναφορά του κ. Δήμα περί αποφυγής «βεβιασμένων κινήσεων», υπογράμμισε ότι εδώ και 6 χρόνια η κυβέρνηση αφήνει τον χρόνο να περνά εις βάρος των δανειοληπτών και σήμερα οι απαντήσεις παραμένουν αόριστες.
Η κυβέρνηση επιθυμεί πάντως την εξεύρεση μιας λύσης κυρίως λόγω το μεγάλου αριθμού των δανειοληπτών. Μιλάμε για περίπου 70.000 δάνεια και πάνω από 100.000 δανειολήπτες-εγγυητές εγκλωβισμένους σε μια διαδικασία που δεν έχει τέλος.
Ποια, όμως, μπορεί να είναι μια τέτοια ρύθμιση.
Η κυβέρνηση μελετά τα δεδομένα της ρύθμισης σε αυτή τη φάση όχι σε συνεργασία με τις τράπεζες. Τα σχέδια του οικονομικού επιτελείου στόχο έχουν να ανακουφίσουν έστω και μερικώς το πρόβλημα των συγκεκριμένων δανειοληπτών που ακόμη και εάν εξυπηρετούν τα δάνειά τους κανονικά βλέπουν για μια σειρά από λόγους το κεφάλαιο των δανείων αυτών να εκτοξεύεται στα ύψη.
Οι δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο μέχρι στιγμής και παρά το γεγονός πως έχουν προχωρήσει σε πολλά ένδικα μέσα προκειμένου να δικαιωθούν αυτό δεν έχει καταστεί εφικτό.
Το ιστορικό
Πριν από την εκδήλωση της κρίσης χρέους στην Ελλάδα (τέλος του 2006 μέχρι το 2009 – περίοδος υψηλής συναλλαγματικής ισοτιμίας Ευρώ/Ελβετικού Φράγκου) τράπεζες χορήγησαν κυρίως δάνεια σε ελβετικό φράγκο. Οι περισσότεροι εκ των δανειοληπτών δεν είχαν τη δυνατότητα αντιστάθμισης σε μια αλλαγή ισοτιμίας, όπως για παράδειγμα κάποιο εισόδημα σε ελβετικό φράγκο.
Τον Σεπτέμβριο του 2011, η Ελβετική Κεντρική Τράπεζα -προσπαθώντας να αναχαιτίσει την υποχώρηση της νομισματικής ισοτιμίας φράγκου έναντι του ευρώ- επέβαλε ένα όριο ισοτιμίας 1,20 φράγκα ανά ευρώ, προκειμένου να προστατεύσει την εξαγωγική οικονομία της χώρας.
Τα τελευταία χρόνια οι δανειολήπτες υπέστησαν αύξηση στη μηναία δόση τους κατά 35% και αντίστοιχη μείωση του εισοδήματός τους. Ετσι το άληκτο κεφάλαιο έχει εκτοξευθεί παρά το γεγονός πως τα πολλά από τα δάνεια αυτά εξυπηρετούνται. Οι δανειολήπτες των συγκεκριμένων δανείων προέβησαν σε μια σειρά ενεργειών χωρίς να καταφέρουν μέχρι στιγμής να δικαιωθούν.
Οι δικαστικές αποφάσεις
Ο Αρειος Πάγος απέρριψε και σε αναιρετικό επίπεδο τους ισχυρισμούς των δανειοληπτών σε ελβετικό φράγκο ερμηνεύοντας το εθνικό δίκαιο για την προστασία του καταναλωτή κατά τρόπο διαφορετικό από τα οριζόμενα στο ενωσιακό δίκαιο, όπως αυτό έχει ερμηνευθεί επανειλημμένως από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) αλλά και από ανώτατα δικαστήρια άλλων κρατών μελών της Ένωσης.
Επιπλέον, απέρριψε το αίτημα των δανειοληπτών για την υποβολή προδικαστικών ερωτημάτων στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής ‘Ενωσης ως αποκλειστικά αρμόδιο δικαστικό όργανο για την ερμηνεία των ενωσιακών κανόνων.
Ως μέσο αντίδρασης οι δανειολήπτες κατήγγειλαν την Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά της Ελλάδας επικαλούμενοι παραβίαση από το ανώτατο πολιτικό δικαστήριο της χώρας των υποχρεώσεων που επιβάλλει το ενωσιακό δίκαιο, και ειδικότερα τον μηχανισμό της προδικαστικής παραπομπής.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να μη δώσει συνέχεια στην καταγγελία με την ανάληψη δράσης κατά της Ελλάδος ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αλλά να παροτρύνει τους δανειολήπτες να προβάλουν τις διεκδικήσεις τους υπό τη μορφή αγωγής αποζημίωσης ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων.
Κατόπιν αυτών ο Σύλλογος Δανειοληπτών Ελβετικού Φράγκου φαίνεται να βρίσκεται στην τελική ευθεία για την κατάθεση της πρώτης αγωγής κατά του ελληνικού δημοσίου, στην οποία μέχρι στιγμής έχουν δηλώσει συμμετοχή 1.500 δανειολήπτες, ζητώντας τουλάχιστον 100.000 ευρώ (με το μέγιστο να φτάνει στις 170.000 ευρώ) για την ηθική βλάβη που έχουν υποστεί, από την άρνηση του Αρείου Πάγου να αποστείλει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο προδικαστικό ερώτημα για την υπόθεση.
Δεν είναι γνωστή εκ των προτέρων η έκβαση και αυτού του δικαστικού αγώνα. Το μόνον βέβαιο είναι πως μέσα στο πλαίσιο των δυνατοτήτων που υπάρχουν το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης θα αναζητήσει κάποιες λύσεις προκειμένου να βοηθήσει τους συγκεκριμένους δανειολήπτες.
