Την ώρα που η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς διοργανώνει διεθνές συνέδριο με τίτλο «The Future of Sustainable Finance» σήμερα Τετάρτη 29 Ιουνίου στο Μέγαρο Καρατζά, στην Αθήνα, μεγάλη εντύπωση προκάλεσε το γεγονός ότι ο Σύλλογος των Εργαζομένων στην ανεξάρτητη Αρχή, παρέδωσε επιστολή στους συντονιστές των πάνελ και τα μέλη του Συνεδρίου, σχετικά με τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και τα οποία δυσχεραίνουν το έργο της!

Η κίνηση αυτή των εργαζομένων στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, την ώρα που η διοίκηση της διοργανώνει συνέδριο με άλλο αντικείμενο, έρχεται να καταδείξει τη στιγμή κατά την οποία πραγματοποιείται, το μείζον ζήτημα που εγείρεται ως προς τον θεσμικό έλεγχο που επιβάλλεται να πραγματοποιείται στον τομέα της Κεφαλαιαγοράς και του Χρηματιστηρίου, ο οποίος κρίνεται ως ανεπαρκής λόγω των σοβαρών ζητημάτων που εγκλωβίζουν την Ανεξάρτητη Αρχή ως προς τη λειτουργία της και τα οποία η Διοίκηση της Αρχής όφειλε να θίξει, να αναδείξει και να διεκδικήσει από την κυβέρνηση!

Και διερωτάται ευλόγως ένας αντικειμενικός παρατηρητής: Γιατί η Επ. Κεφαλαιαγοράς δεν ενέταξε το δικό της ζήτημα στο Συνέδριο, αντί να ασχολείται με «Δημόσιες σχέσεις» και «φρου φρου κι αρώματα»!

Το Συνέδριο της Ε.Κ., οι συμμετέχοντες, το αντικείμενο

Το συνέδριο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς θα επικεντρωθεί στις τρέχουσες ευρωπαϊκές και διεθνείς εξελίξεις στον τομέα της βιώσιμης χρηματοδότησης από θεσμική και πρακτική άποψη, στις προκλήσεις και στις προοπτικές, καθώς και σε ένα ευρύ φάσμα επίκαιρων ζητημάτων ESG που καλύπτουν στρατηγικές επιχειρηματικού μετασχηματισμού, θέματα χρηματοδότησης, συμμόρφωσης και επενδυτικών επιλογών.

Στο συνέδριο συμμετέχουν υψηλού επιπέδου στελέχη και εμπειρογνώμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό καθώς και εκπρόσωποι φορέων και εταιριών.

Στις συζητήσεις του συνεδρίου, την ελληνική κυβέρνηση θα εκπροσωπήσουν ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνις Γεωργιάδης, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης, και ο οικονομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού Αλέξης Πατέλης.

Από πλευράς ελληνικών εποπτικών αρχών στο συνέδριο θα συμμετάσχουν ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας αλλά και η πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Βασιλική Λαζαράκου.

Γιατί δεν μπαίνουν στο …πάνελ, τα προβλήματα και οι ελλείψεις της Αρχής;

Έχοντας όμως κατά νου τα δεκάδες προβλήματα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς δεν μπορεί παρά να αναρωτηθεί κάποιος εάν αυτή θα ήταν μια καλή ευκαιρία να εξεταστούν και να λυθούν κάποια από τα ζητήματα που ταλανίζουν την επιτροπή, όπως ακριβώς ζήτησε και ο σύλλογος εργαζομένων της επιτροπής.

Από το 2010, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς έχει υποστεί όλες τις απαγορεύσεις, τις περικοπές και τους ασφυκτικούς περιορισμούς που επιβλήθηκαν στο δημόσιο τομέα, με βάση τα μνημόνια.

Καμία από αυτές τις ρυθμίσεις που την συμπεριέλαβαν δεν είχε δημοσιονομικό αποτέλεσμα, αφού η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς διαθέτει ίδιους πόρους και δεν επιβαρύνει σε καμία περίπτωση τον κρατικό προϋπολογισμό, καθώς δεν περιλαμβάνεται στους Φορείς της Γενικής Κυβέρνησης και άρα στον δημόσιο τομέα.

Όμως, αυτές οι ρυθμίσεις επηρέασαν αρνητικά τη λειτουργική ανεξαρτησία και τη διοικητική αυτονομία της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.

Εκτός από τις πολλαπλές υποχρεώσεις της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς βάσει των αρμοδιοτήτων που της έχουν αποδοθεί από την εθνική νομοθεσία, η ευρωπαϊκή νομοθεσία για τις χρηματοπιστωτικές αγορές έχει πολλαπλασιαστεί, καλύπτοντας διαφορετικά και απαιτητικά θέματα, για τα οποία η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς παλεύει να ανταποκριθεί, χωρίς τους κατάλληλους πόρους, κυρίως σε επίπεδο στελέχωσης, καθώς και πληροφοριακών συστημάτων και εργαλείων παρακολούθησης.

Επομένως, παρατηρούνται αρκετές καθυστερήσεις ή και αδυναμία εκπλήρωσης των καθηκόντων της. Πιο συγκεκριμένα, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς αντιμετωπίζει τα ακόλουθα κρίσιμα ζητήματα:

Υποστελέχωση λόγω:

-Αποχώρηση μεγάλου αριθμού απαραίτητου προσωπικού λόγω της σοβαρής μείωσης των μισθών.
-Αδυναμία προσέλκυσης ικανού προσωπικού που θα πληροί τα υψηλότατα επαγγελματικά πρότυπα, απαραίτητα για την εκτέλεση των ρυθμιστικών καθηκόντων της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Αυτό έχει εντοπιστεί και επισημανθεί σε αξιολογήσεις από ομοτίμους της ESMA που διενεργήθηκαν τα τελευταία χρόνια, όπως το STOR 2019, το GLEFI 2017 και η επανεξέταση αυτού για το 2021.

Λόγω του ισχύοντος νομικού πλαισίου, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς δεν διαθέτει εξουσιοδότηση να:

  • Καθορίζει τη δική της πολιτική αποδοχών.
  • Επιλέγει το προσωπικό της αποτελεσματικά και έγκαιρα (η ολοκλήρωση της διαδικασίας μπορεί να διαρκέσει έως και 3 χρόνια / η στελέχωση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς εξαρτάται από τον συνολικό ετήσιο προγραμματισμό προσλήψεων του δημόσιου τομέα).
  • Καθιερώσει το δικό της σύστημα αξιολόγησης των εργαζομένων, καθώς και το δικό της σύστημα αξιολόγησης για την πλήρωση των διευθυντικών της θέσεων.
  • Αποκτά άμεσα πληροφοριακά συστήματα, καθώς η διαδικασία απόκτησης θα πρέπει να ακολουθεί τις χρονοβόρες διαδικασίες που ισχύουν για τον δημόσιο τομέα.

Πρέπει να επισημανθεί ότι παρά το γεγονός ότι η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς αποτελεί έναν από τους δύο πυλώνες εποπτείας του Ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος και μαζί με την Τράπεζα της Ελλάδος αποτελούν ισότιμα μέλη του Ευρωπαϊκού
Συστήματος Χρηματοπιστωτικής Εποπτείας (ΕΣΧΕ), μόνον ο ρόλος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς υποβαθμίστηκε και συνεχίζει να υποβαθμίζεται.

Προκειμένου να ανακτήσει τη λειτουργική της ανεξαρτησία και τη διοικητική της αυτοτέλεια και να σταματήσει τη συνεχή περιθωριοποίησή της, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς έχει υποβάλει στον Υπουργό Οικονομικών προτάσεις μεταρρυθμίσεων της ισχύουσας νομοθεσίας σε πολλές περιπτώσεις από το 2018.

Ωστόσο, οι αλλαγές στην ισχύουσα νομοθεσία που επέφερε ο Υπουργός Οικονομικών απέτυχαν να αντιμετωπίσουν τα κύρια ζητήματα που εντοπίστηκαν, παρόλο που παρόμοιες μεταρρυθμίσεις έχουν πραγματοποιηθεί σε άλλους κρίσιμους τομείς της εθνικής οικονομίας.