Το σύνδρομο Μινχάουζεν αφορά μία διαταραχή κατά την οποία ένα άτομο επινοεί ή προκαλεί ασθένεια στον εαυτό του, ούτως ώστε να αντλήσει τον οίκτο από τον κοινωνικό του περίγυρο.

Αποτελεί μία από τις δυσκολότερες κλινικές διαταραχές ως προς τη διάγνωσή του.

Τι είναι το Σύνδρομο Μινχάουζεν;

Η διάγνωσή του συνήθως δεν είναι έγκαιρη, καθώς συχνά περνάνε χρόνια μέχρι οι ειδικοί να καταλάβουν πως το άτομο προσποιείται ή προκαλεί την επιδείνωση της υγείας του. Όπως είναι λογικό, άτομα με αυτή διαταραχή δεν ζητούν ποτέ βοήθεια από ψυχολόγο ή ψυχίατρο, καθώς αυτό θα προϋπέθετε να σταματήσουν τη χειραγώγηση και να αποδεχτούν πως χρειάζονται βοήθεια.

Το σύνδρομο Μινχάουζεν έχει πάρει το όνομά του από τον διάσημο βαρώνο Μινχάουζεν, έναν Γερμανό συγγραφέα (1720-1797) και πρωταγωνιστή του βιβλίου του Ροδόλφου Ράσπε, του 1785, κατά το οποίο διηγείται τα υποτιθέμενα κατορθώματά του στον Ρωσοτουρκικό Πόλεμο προκειμένου προκαλέσει τον θαυμασμό των υπολοίπων.

Οι ειδικοί αναφέρουν πως τα άτομα με το σύνδρομο Μινχάουζεν έχουν μελετήσει τα όσα θέλουν να προσποιηθούν για την υγεία τους, έτσι ώστε να μπορούν να πείσουν τον περίγυρό τους για την κατάστασή τους και να λαμβάνουν τον οίκτο που επιθυμούν.

Πώς το σύνδρομο Μινχάουζεν μπορεί να οδηγήσει σε δολοφονία;

Η ακόμα πιο ακραία μορφή του συγκεκριμένου συνδρόμου ονομάζεται σύνδρομο Μινχάουζεν διά αντιπροσώπου (Munchausen syndrome by proxy). Σε αυτή τη διαταραχή, ένας φροντιστής προκαλεί τεχνητά μία ασθένεια ή τραυματισμό σε άτομο που φροντίζει, όπως ένα παιδί, έναν ηλικιωμένο ή ένα άτομο με αναπηρία.

Η διαταραχή αυτή, ουσιαστικά, είναι μία μορφή κακοποίησης, ενώ είναι χαρακτηριστικό πως κατά 75% αφορά μητέρες που κακοποιούν τα παιδιά τους.

Οι αποδέκτες αυτής της κατάσταση μπορεί να οδηγηθούν ακόμη και στον θάνατο, για αυτό και τα άτομα με Μινχάουζεν διά αντιπροσώπου θεωρούνται επικίνδυνα.

Σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία, έχουν υπάρξει περιπτώσεις όπου το άτομο με το σύνδρομο έχει δηλητηριάσει σταδιακά το άτομο που φρόντιζε, επιδεινώνοντας την κατάσταση της υγείας του με σκοπό κάποια στιγμή να υποκύψει.

Τα συμπτώματα που αναφέρουν οι ψυχίατροι για το σύνδρομο Μινχάουζεν είναι:

• Υποφαινόμενη ασθένεια ή συμπτωματολογία του θύματος στην οποία ο θύτης επιμένει και έχει γνώσεις (εδώ τα συμπτώματα υπάρχουν όντως, αλλά ο θύτης ισχυρίζεται πως η κατάσταση είναι πολύ σοβαρότερη από ότι είναι πραγματικά).
• Συνεχής αναζήτηση ιατρικής φροντίδας και συχνές επισκέψεις σε νοσοκομεία ή συχνή χρήση φαρμάκων.
• Άρνηση του θύτη για οποιαδήποτε ευθύνη ή ανάμειξη στο πρόβλημα ή τη νόσο. Δηλαδή, ο άνθρωπος με το σύνδρομο μπορεί να κάνει πως δεν ξέρει τίποτα για την ασθένεια του ατόμου που φροντίζει, ενώ λίγη ώρα πριν περιέγραφε αναλυτικά τα συμπτώματά της.
• Και φυσικά, μία κατάσταση που παραπέμπει σε κακοποίηση λόγω του συνδρόμου αυτού, είναι αν τα συμπτώματα που παρουσιάζει το θύμα υποχωρήσουν όταν αυτό απομακρυνθεί από τον φροντιστή του για μερικές μέρες.