Η ετήσια έρευνα γνώμης των επιχειρήσεων «Ο Σφυγμός του Επιχειρείν», την οποία πραγματοποιεί ο ΣΕΒ σε συνεργασία με την MRB, δίνει φωνή στις επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως κλάδου ή μεγέθους, ώστε να εντοπίσουν τα κρίσιμα ζητήματα που αφορούν στην αναπτυξιακή τους προοπτική, στην καθημερινή τους λειτουργία, στο επιχειρηματικό περιβάλλον, αλλά και στις προκλήσεις της επόμενης ημέρας.
Για τον ΣΕΒ, η συστηματική και άμεση επαφή με τις επιχειρήσεις αποτελεί τη βάση για τη διαμόρφωση προτάσεων στήριξης των επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση των υφιστάμενων και μελλοντικών προκλήσεων. Η έρευνα φέτος διευρύνεται με δύο νέες ενότητες, όπου, κάθε φορά, θα αναλύεται σε βάθος ένα θέμα στρατηγικής σημασίας και θα καταγράφονται οι απόψεις των επιχειρήσεων για επικείμενες προκλήσεις, άμεσου ενδιαφέροντος.
Σε ένα κόσμο που συχνά χάνει την πυξίδα του, η Ελλάδα εμφανίζεται ως νησίδα σταθερότητας και προοπτικής, με την οικονομία σε τροχιά βελτίωσης. Οι επιχειρήσεις έχουν συγκρατημένη αισιοδοξία.Συνειδητοποιούν την ανάγκη αυτο-βελτίωσης και αναγνωρίζουν πως πρέπει να προσαρμοστούν ταχύτερα στις τεχνολογικές αλλαγές και στη βιώσιμη ανάπτυξη για να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα και τη βιωσιμότητά τους. Είναι πιο σίγουρες για τις δυνατότητές τους και αντιλαμβάνονται πως πρέπει να βασιστούν στις δικές τους δυνάμεις, να επενδύσουν στον ανθρώπινο παράγοντα και να επιδείξουν προσαρμοστικότητα.
Συναντούν όμως ένα κράτος που βελτιώνεται μεν, αλλά πρέπει να κινηθεί πιο αποτελεσματικά ειδικά στην πάταξη της γραφειοκρατίας. Η φορολόγηση της εργασίας είναι σημαντικό εμπόδιο για τη βελτίωση των απολαβών που αποτελεί κρίσιμη παράμετρο για την προσέλκυση και διατήρηση του ανθρώπινου δυναμικού, αλλά και για τη βελτίωση του εργασιακού περιβάλλοντος. Η Τεχνητή Νοημοσύνη μετασχηματίζει την εργασία και την παραγωγή, αλλά ελάχιστες επιχειρήσεις επενδύουν ή σκοπεύουν άμεσα να επενδύσουν.
Τα ζητήματα βιώσιμης ανάπτυξης θα παίξουν σημαντικό ρόλο στο μέλλον, αλλά δεν είναι κατανοητά. Υπάρχει σημαντικό έλλειμμα ενημέρωσης μιας και το 1/3 των επιχειρήσεων δεν τους αποδίδει καμία βαρύτητα. Ωστόσο, οι επιχειρήσεις αντιλαμβάνονται ότι η εκπαίδευση και η επένδυση σε πρακτικές βιωσιμότητας ενισχύουν την ανταγωνιστικότητά τους. Οι μεσαίες επιχειρήσεις έχουν πλέον τις περισσότερες προκλήσεις ανάπτυξης μιας και είναι η κρίσιμη ραχοκοκαλιά της οικονομίας. Έχουν μεν θετικότερη εικόνα για την πορεία τους αλλά θεωρούν τις βελτιώσεις στο επιχειρηματικό περιβάλλον εξαιρετικά αναγκαίες όπως η λειτουργία της διοίκησης και των θεσμών καθώς και η αναβάθμιση των δημόσιων υποδομών.
Αν είμασταν Πορτογαλία (μια χώρα με μεγάλο αριθμό ΜμΕ) θα είχαμε 2.500 περισσότερες μεσαίες επιχειρήσεις με περισσότερες εξαγωγές και σταθερές δουλειές. Η συνέχιση του παραγωγικού μετασχηματισμού με ένα άλμα προς τα εμπρός είναι γεμάτη προκλήσεις. Για να μπορέσουν οι επιχειρήσεις να βγουν μπροστά προϋποθέτει τόσο τη δική τους κινητοποίηση, όσο και σημαντική πρόοδο από τη μεριά της πολιτείας.
Οι απαραίτητες βελτιώσεις για να ένα άλμα προς τα εμπρός: Παρότι αναγνωρίζεται πρόοδος στο επιχειρηματικό περιβάλλον (π.χ. ψηφιοποίηση διεπαφών του κράτους με τις επιχειρήσεις, οι υπηρεσίες της ΔΥΠΑ, η λειτουργία της ΑΑΔΕ κ.ά.), είναι διάχυτη η ανάγκη για επιτάχυνση τομών, ολοκλήρωση μεταρρυθμίσεων στην πράξη και κατάργηση των πολλών στρεβλώσεων στη λειτουργία της οικονομίας. Η λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης χωρίς εμπόδια, η καταπολέμηση της διαφθοράς και η φορολογική ανταγωνιστικότητα είναι οι πλέον απαραίτητες βελτιώσεις για τη χώρα. Για τις επιχειρήσεις, οι πλέον αναγκαίες βελτιώσεις αφορούν στη μείωση του κόστους ενέργειας, στην προστασία από φυσικές καταστροφές, στο σταθερό φορολογικό πλαίσιο, στην επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης και στα επενδυτικά κίνητρα.
Σύνοψη Ευρημάτων
1. Η οικονομία και οι επιχειρήσεις βρίσκονται σε τροχιά βελτίωσης όπως αντανακλάται στην αντίληψή τους για την υφιστάμενη κατάστασή, όσο και στις προσδοκίες για το μέλλον. 37% κρίνει πως η οικονομική κατάσταση της επιχείρησης θα βελτιωθεί τον επόμενο χρόνο (έναντι 29% το 2022) 50% δηλώνει ότι θα αυξήσει τον τζίρο τον επόμενο χρόνο.
2. Ωριμάζει η αντίληψη των επιχειρήσεων για να γίνουν πιο προδραστικές, και αναγνωρίζουν πως πρέπει να εξελιχθούν ακόμα πιο γρήγορα. 60% κρίνει πως πρέπει να δώσει βαρύτητα στην ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού 41% κρίνει πως πρέπει να δώσει βαρύτητα στην ψηφιοποίηση της επιχείρησης 36% κρίνει πως πρέπει να δώσει βαρύτητα στις νέες αγορές
3. Το επιχειρηματικό περιβάλλον βελτιώνεται αλλά για να κάνουμε το άλμα μπροστά, υπάρχουν ακόμα σημαντικές βελτιώσεις από την πλευρά της Πολιτείας. Οι απαραίτητες βελτιώσεις για τη χώρα, συνολικά:
- 67% Διαφάνεια και αντιμετώπιση διαφθοράς
- 67% Φορολογική ανταγωνιστικότητα για τις επιχειρήσεις
- 54% Σύγχρονη λειτουργία Δημόσιας διοίκησης
- 52% Φορολογική ανταγωνιστικότητα για την εργασία
- 52% Λειτουργία θεσμών
Οι απαραίτητες βελτιώσεις για τις επιχειρήσεις, συνολικά:
- 64% Σταθερό και απλό φορολογικό πλαίσιο
- 55% Κόστος ενέργειας
- 44% Απονομή δικαιοσύνης
- 42% Πολυνομία
- 40% Χρηματοδοτικά εργαλεία & επενδυτικά κίνητρα
4. Οι επιχειρήσεις αναγνωρίζουν ότι πρέπει να επενδύσουν στον ανθρώπινο παράγοντα. Προσπαθούν να βελτιώσουν το εργασιακό περιβάλλον και να προσελκύσουν το ταλέντο όχι μόνο με οικονομικές απολαβές, αλλά και με σειρά άλλων παροχών / δράσεων.
- 84% θεωρεί πως η φορολογία της εργασίας παραμένει εμπόδιο για τη βελτίωση των μισθών
- 67% αναγνωρίζει τη βελτίωση των αποδοχών ως προϋπόθεση βελτίωσης του εργασιακού περιβάλλοντος
- 61% αναγνωρίζει τη συνεχή ανάπτυξη και αναβάθμιση των γνώσεων και δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού ως προϋπόθεση βελτίωσης του εργασιακού περιβάλλοντος.
5. Οι επιχειρήσεις αναγνωρίζουν πως η Τεχνητή Νοημοσύνη θα μετασχηματίσει την εργασία και την παραγωγή, αλλά ελάχιστες επενδύουν ή σκοπεύουν άμεσα να το κάνουν.
- 69% θεωρεί δεδομένη την εκτεταμένη καθημερινή εργασία με Τεχνητή Νοημοσύνη
- 12% επενδύει ήδη στην Τεχνητή Νοημοσύνη
- 20% σκοπεύει να επενδύσει στην Τεχνητή Νοημοσύνη στο άμεσο μέλλον
6. Οι επιχειρήσεις αναγνωρίζουν ότι τα ζητήματα βιώσιμης ανάπτυξης θα παίξουν σημαντικό ρόλο στο μέλλον αλλά είναι αρκετά σύνθετα. Δεν τα εντάσσουν στη στρατηγική τους και υπάρχει σημαντικό έλλειμμα ενημέρωσης.
- 52% δεν είναι ενημερωμένο για τη βιώσιμη ανάπτυξη
- 40% δηλώνει ότι δεν θα εντάξει στη στρατηγική, στο άμεσο μέλλον, βασικές δράσεις βιωσιμότητας
- 61% έχει ή σκοπεύει να εντάξει την κυκλική οικονομία στη στρατηγική του
- 75% κρίνει πως η Πολιτεία πρέπει να παρέμβει στο ζήτημα του κόστους ενέργειας
7. Τι χρειάζονται οι μεσαίες επιχειρήσεις:
- Φορολογική ανταγωνιστικότητα στην εργασία (65% έναντι 52% στο σύνολο)
- Σύγχρονη δημόσια διοίκηση με λιγότερη γραφειοκρατία (66% έναντι 54% στο σύνολο)
- Αντιμετώπιση αδήλωτης εργασίας (71% έναντι 50% στο σύνολο)
- Βελτίωση του πλαισίου μη μισθολογικών παροχών (68% έναντι 48% στο σύνολο)
- Μείωση του κόστους ενέργειας (88% έναντι 75% στο σύνολο).