Σε μια περίοδο οικονομικής αστάθειας και χαμηλής ρευστότητας, ένα αόρατο αλλά εκρηκτικό πρόβλημα απειλεί την αγορά: οι καθυστερούμενες πληρωμές μεταξύ ιδιωτών, που υπολογίζονται σε 160 δισ. ευρώ. Το ποσό περιλαμβάνει εμπορικά χρέη, υποχρεώσεις επιχειρήσεων, μεταχρονολογημένες επιταγές και οφειλές σε δημόσιους φορείς όπως ο ΕΦΚΑ. Η εξέλιξη αυτή δεν έχει περάσει απαρατήρητη. Servicers και εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων βλέπουν πλέον τον τομέα αυτό ως το επόμενο μεγάλο πεδίο δραστηριότητας, αναπτύσσοντας ή ιδρύοντας θυγατρικές που υπάγονται στον νόμο 3758/2009.
Από το κόκκινο τραπεζικό δάνειο στη ληξιπρόθεσμη επιταγή
Η μεταφορά ενδιαφέροντος από τα κόκκινα δάνεια στα χρέη μεταξύ ιδιωτών δεν είναι τυχαία. Οι ενυπόθηκες εξασφαλίσεις έχουν σχεδόν εξαντληθεί, ενώ οι εταιρείες αναζητούν τμήματα της αγοράς που προσφέρουν έσοδα με μικρότερο ρίσκο και κόστος.
Οι μεταχρονολογημένες επιταγές, που είχαν εξαφανιστεί στην περίοδο της κρίσης, επιστρέφουν δυναμικά. Και ενώ είναι νόμιμες, δημιουργούν κύκλους καθυστερήσεων και φραγών, με αποτέλεσμα η αγορά να «σέρνεται» και να μειώνεται η εμπιστοσύνη.
Ταυτόχρονα, η συγκράτηση ολόκληρων τμημάτων είσπραξης εντός των επιχειρήσεων αυξάνει το λειτουργικό κόστος, χωρίς να αποφέρει ανάλογα αποτελέσματα. Οι περισσότερες επιχειρήσεις δηλώνουν ότι θα εκχωρούσαν ευχαρίστως το έργο είσπραξης, αν δεν φοβούνταν τις επιπτώσεις στη φήμη τους.
Η τεχνολογία αλλάζει τα πάντα
Το στοίχημα για την επόμενη μέρα είναι η τεχνολογική διαχείριση των οφειλών. Εφαρμογές που ενσωματώνουν τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) και ανάλυση δεδομένων, αναλαμβάνουν:
-
να ξεχωρίζουν τις μικρές και μεγάλες οφειλές
-
να εκτιμούν την εισπραξιμότητα
-
να προτείνουν έξυπνες κινήσεις υπενθύμισης, αντί για επιθετικά τηλεφωνήματα
Η λογική των αδιάκριτων οχλήσεων από εισπρακτικές εταιρείες σταθερά εγκαταλείπεται. Σύμφωνα με το European Payment Report 2025, το 89% των ελληνικών επιχειρήσεων δηλώνει ότι χρησιμοποιεί ή θα χρησιμοποιήσει ΑΙ τεχνολογία για τη διαχείριση πληρωμών. Το 79% επενδύει σε ανάλυση δεδομένων για να μειώσει τον χρόνο εξόφλησης.
Πλατφόρμες, επενδύσεις και νέοι παίκτες
Με βάση τα παραπάνω, οι εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων μετασχηματίζονται. Η Intrum ανέπτυξε ήδη την πλατφόρμα Ophelos, με στόχο τη δίκαιη, χαμηλού κόστους και υψηλής αποδοτικότητας διαχείριση οφειλών στον ιδιωτικό τομέα. Αντίστοιχη δραστηριότητα αναπτύσσει και η Qualco, ενώ και άλλοι servicers δημιουργούν θυγατρικές αποκλειστικά για αυτό το αντικείμενο.
Ο αριθμός των ενεργών εισπρακτικών εταιρειών στην Ελλάδα κυμαίνεται, κατά τον Συνήγορο του Καταναλωτή, μεταξύ 30 και 100. Στόχος είναι η συγκέντρωση του κλάδου σε μεγαλύτερους και τεχνολογικά εξοπλισμένους παίκτες, υπό την εποπτεία της Πολιτείας.
Προς μια νέα κουλτούρα πληρωμών
Το μεγαλύτερο στοίχημα, πέρα από την τεχνολογία, είναι η αλλαγή κουλτούρας: έγκαιρη αποπληρωμή, πρόληψη καθυστερήσεων, σεβασμός στον οφειλέτη αλλά και στον πιστωτή.
Το ρεαλιστικό πλεονέκτημα της τεχνολογίας είναι ότι μπορεί να οδηγήσει σε:
-
Λιγότερες καθυστερήσεις
-
Καλύτερη πρόβλεψη ρευστότητας
-
Μειωμένο κόστος λειτουργίας για τις επιχειρήσεις
-
Αποδοτική ανάκτηση μικρών ποσών, χωρίς ανθρώπινη πίεση
Σε μια περίοδο που η καθυστερημένη πληρωμή γίνεται ο κανόνας, η επένδυση στην τεχνολογική διαχείριση των οφειλών μπορεί να είναι η πιο ουσιαστική εγγύηση για την επιβίωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
