Ένα βασικό έργο υποδομής της χώρας, η ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης – Πελοποννήσου και η λειτουργία του ηλεκτρικού καλωδίου Κρήτης – Πελοποννήσου βρίσκεται πλέον στο στάδιο της ουσιαστικής ολοκληρωμένης λειτουργίας. Τη διαχείριση του καλωδίου έχει αναλάβει ο Διαχειριστής Μεταφοράς Ενέργειας, ο ΑΔΜΗΕ, ενώ έληξε και η διελκυστίνδα σχετικά με το ιδιοκτησιακό των παγίων του έργου.
Το πρόβλημα στην ηλεκτρική διασύνδεση λύθηκε με παρέμβαση και τροπολογία του ΥΠΕΝ κ. Κ. Σκρέκα από τα τέλη Ιουλίου όταν και μεταβιβάστηκε η κυριότητα του δικτύου υψηλής τάσης στην Κρήτη από τον ΑΔΜΗΕ ήδη από την 1η Αυγούστου με αναδρομική ισχύ ώστε να «καθαρίσουν» οι θεσμικές εκκρεμότητες, ενώ στην ίδια τροπολογία ορίζεται η 1η Οκτωβρίου ως ημερομηνία ένταξης του τοπικού ηλεκτρικού συστήματος στο ηπειρωτικό δίκτυο.
Η έναρξη ηλεκτροδότησης της Κρήτης μέσω του καλωδίου έγινε στις 3 Ιουλίου εσπευσμένα και χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η χωρητικότητα, ώστε να καλυφθούν οι τεράστιες λόγω τουρισμού ανάγκες ηλεκτροδότησης του νησιού που «διψάει» για ηλεκτροδότηση το καλοκαίρι και υποφέρει από συχνά μπλακ άουτ.
Το σύστημα πράγματι «δούλεψε» και οι διακοπές ηλεκτροδότησης ήταν οι λιγότερες τα τελευταία χρόνια στο νησί που υποδέχτηκε μάλλον αιφνιδιαστικά πολύ περισσότερους τουρίστες από όσους υπολόγιζε για φέτος.
Αρχικά η ισχύς στην ηλεκτρική διασύνδεση ήταν 80 Μεγαβάτ και την 1η Σεπτεμβρίου ανέβηκε στα 100 Μεγαβάτ, ενώ προχθές ο ΑΔΜΗΕ αύξησε δοκιμαστικά την ισχύ ακόμη περισσότερο, στα 180 Μεγαβάτ που είναι το ανώτερο όριο ασφαλείας, χωρίς να ανακύψει οποιοδήποτε πρόβλημα.
Η ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης – Πελοποννήσου έχει υλοποιηθεί με 2 κυκλώματα ΕΡ 150 kV, ονομαστικής μεταφορικής ικανότητας 200 MVA έκαστο.
Όπως αναφέρεται στο Πρόγραμμα Ανάπτυξης του ΑΔΜΗΕ, από την επισταμένη διερεύνηση την οποία πραγματοποίησε η κοινή Ομάδα Εργασίας ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ για θέματα λειτουργίας και επάρκειας ισχύος του ηλεκτρικού συστήματος της Κρήτης, προέκυψε ότι η ισχύς η οποία είναι δυνατό να διακινείται με ασφάλεια μέσω της διασύνδεσης κυμαίνεται από 150 έως και 180 Μεγαβάτ, ανάλογα με τις συνθήκες της λειτουργίας.
Η «μεγάλη» ηλεκτρική διασύνδεση Αττικής – Κρήτης
Όπως μας έλεγαν στελέχη του ΑΔΜΗΕ : «από τις αρχές Οκτωβρίου και μέχρι τη λειτουργία του καλωδίου Κρήτη-Αττική, η συμμετοχή του ηλεκτρικού συστήματος του νησιού στις αγορές του Target Model θα γίνει στη βάση του υβριδικού μοντέλου που πρότεινε η ΕΧΕ. Το μοντέλο αυτό, το οποίο προέκρινε η ΡΑΕ, προβλέπει τη συναλλαγή μέσω του Target Model της συνολικής τοπικής ηλεκτροπαραγωγής και του συνολικού τοπικού φορτίου, σε ημερήσια βάση. Με την τροπολογία, ορίζεται επίσης ο τρόπος λειτουργίας της αγοράς της Κρήτης, έως την 1η Οκτωβρίου».
Η ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με την Αττική που θα ολοκληρωθεί το 2023, αγγίζει ήδη ποσοστό υλοποίησης το 10%, ποσοστό που σχετίζεται με τις προπαρασκευαστικές εργασίες και τις διαδικασίες των απαλλοτριώσεων και είναι ένα από τα μεγαλύτερα εκτελούμενα έργα υποδομής στη χώρα με κόστος 1 δισ. ευρώ, έργο που υλοποιεί ο ΑΔΜΗΕ μέσω της θυγατρικής του εταιρείας Αριάδνη Interconnection .
Οι ανάδοχες εταιρείες έχουν ήδη εκπονήσει τις βασικές μελέτες, ενώ έχει ήδη ξεκινήσει η παραγωγή των καλωδιακών τμημάτων στα εργοστάσια των κατασκευαστών.
Δικαστική εμπλοκή με το Δήμο Μεγαρέων στο έργο για την ηλεκτρική δασύνδεση
Σε ότι αφορά στην ξαφνική αυτοδιοικητική-δικαστική εμπλοκή με το Δήμο Μεγαρέων για την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Αττικής, οι παράγοντες που εμπλέκονται εκφράζουν συγκρατημένη αισιοδοξία γρήγορης επίλυσης.
Ο Δήμος Μεγαρέων κατέθεσε προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά της απόφασης έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων για το έργο στην ηλεκτρική διασύνδεση, επικαλούμενος επιπτώσεις για την υγεία των δημοτών του, αλλά και την προστασία αρχαιολογικών χώρων ενώ ζητά το ίδιο από την Περιφέρεια Αττικής, από κοινού με φορείς της περιοχής.
Με την προσφυγή ζητά ακύρωση της υπάρχουσας όδευσης του καλωδίου υπερυψηλής τάσης και την αλλαγή της, ώστε να μην πλήττονται – όπως υποστηρίζει ο Δήμος Μεγαρέων – κατοικημένες αλλά και τουριστικές περιοχές.
Στο νέο 10ετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης του Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας 2022-2031 ο ΑΔΜΗΕ διατηρεί τον ίδιο ακριβώς χρονικό ορίζοντα ολοκλήρωσης του μεγάλου έργου, όπως φιγούραρε στο προηγούμενο 10ετές πρόγραμμα.
Δηλαδή θέτει ως χρονικό ορίζοντα ολοκλήρωσης για τη μεγάλη ηλεκτρική διασύνδεση τον Ιούνιο του 2023.
Σύμφωνα με το Πρόγραμμα, το οποίο καταρτίστηκε τον Δεκέμβριο σημαντική πρόοδος έχει γίνει στις περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις, οι οποίες προγραμματίζεται να ολοκληρωθούν στο τέλος του 2021.
Στο τέλος του έτους αναμένεται να ολοκληρωθούν και οι απαλλοτριώσεις-αγορές για την εγκατάσταση των σταθμών μετατροπής και των εναέριων καλωδίων, όπου και πάλι έχουν προχωρήσει αισθητά οι σχετικές διαδικασίες.
Στους μήνες που πέρασαν από το προηγούμενο ΔΠΑ, επίσης ο ΑΔΜΗΕ “έβαλε εμπρός” την αδειοδότηση διέλευσης των καλωδίων, ώστε αυτή να ολοκληρωθεί μέχρι τον Νοέμβριο.
Το ίδιο συνέβη και με τα αιτήματα-εγκρίσεις χρήσης αιγιαλού-παραλίας και παρακείμενων θαλάσσιων χώρων, από τα οποία ο Διαχειριστής έχει ήδη εξασφαλίσει το 24%.
Παράλληλα, η διαδικασία έγκρισης της χρηματοδότησης του έργου έχει πλέον ολοκληρωθεί στο 70%, από 20% τον προηγούμενο Μάρτιο. Επιπλέον, σύμφωνα με το νέο ΔΠΑ, έως το τέλος Ιανουαρίου ο ΑΔΜΗΕ θα αποστείλει τον φάκελο του έργου στην DG Regio (Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής και Αστικής Πολιτικής).
Με την ολοκλήρωση και της λεγόμενης “μεγάλης” διασύνδεσης, Κρήτης-Αττικής, το 2023, το νησί θα τροφοτείται (θα «ηλεκτρίζεται» όπως λένε οι τεχνοκράτες) αποκλειστικά από το εθνικό σύστημα και οι ρυπογόνες μονάδες παραγωγής ενέργειας θα σβήσουν οριστικά.
Έτσι θα αρθεί πλήρως ο ενεργειακός αποκλεισμός της Κρήτης και θα τεθούν οι προϋποθέσεις για την αξιοποίηση του δυναμικού Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας του νησιού.