Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ετοιμάζεται να βάλει οριστικό στοπ στις νέες οικοδομικές άδειες στη Σαντορίνη, επιχειρώντας να συγκρατήσει τη ραγδαία οικιστική έκρηξη που έχει προκαλέσει ασφυκτική πίεση στο νησί. Το μέτρο, που αναμένεται να επεκτείνει την ισχύουσα αναστολή πέρα από την Καλντέρα και τη Θηρασιά, στοχεύει να λειτουργήσει ως δίχτυ προστασίας έως την ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού.
Η κατάσταση χαρακτηρίζεται κρίσιμη: σε μια έκταση με φυσικά και γεωλογικά όρια, η ανεξέλεγκτη ανάπτυξη έχει οδηγήσει τη Σαντορίνη να καταγράφει πάνω από 1.000 τουριστικές κλίνες ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο, ξεπερνώντας κατά πολύ άλλους δημοφιλείς νησιωτικούς προορισμούς. Ενδεικτικά, στο Ημεροβίγλι η δομημένη επιφάνεια φτάνει τα 278 τ.μ. ανά κάτοικο, αριθμός ενδεικτικός της υπερκορεσμένης εικόνας που έχει αποκτήσει η περιοχή.
Σαντορίνη: Σχέδιο περιορισμών και αυστηροί έλεγχοι
Το νέο Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο προβλέπει αυστηρή μείωση των ζωνών δόμησης. Συγκεκριμένα, περιορίζει τη δυνατότητα οικοδόμησης κατοικιών στο 12% της συνολικής έκτασης του νησιού και των τουριστικών καταλυμάτων μόλις στο 4,9%, όταν σήμερα φτάνει το 62%. Παράλληλα, έρχεται παράταση της αναστολής οικοδομικών εργασιών έως το τέλος του 2025 σε όλη την περιοχή της Καλντέρας, περιλαμβάνοντας νέες κατασκευές, προσθήκες σε υφιστάμενα κτήρια αλλά και πισίνες.
Η απαγόρευση δεν είναι μόνο θέμα αισθητικής ή κυκλοφοριακής συμφόρησης. Οι αρχές επισημαίνουν τον γεωλογικό κίνδυνο από καθιζήσεις και κατολισθήσεις. Για τον λόγο αυτό, όλες οι τουριστικές επιχειρήσεις καλούνται να εκπονήσουν μελέτη στατικής επάρκειας. Σε διαφορετική περίπτωση, θα κινδυνεύουν να χάσουν την άδεια λειτουργίας τους.
Επιπλέον, έχει δοθεί εντολή για σαρωτικούς ελέγχους σε όλες τις οικοδομικές άδειες που εκδόθηκαν την τελευταία πενταετία στις επίμαχες περιοχές, ώστε να διαπιστωθούν τυχόν αυθαιρεσίες και να προστατευτεί η αρχιτεκτονική ταυτότητα του νησιού.
Ένα μέλλον με όρους βιωσιμότητας
Το μεγάλο στοίχημα είναι να μην επαναληφθούν τα λάθη του παρελθόντος. Αν και τα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια για τη Σαντορίνη και τη Μύκονο έχουν παρουσιαστεί στις τοπικές αρχές, η θεσμοθέτησή τους απαιτεί σειρά εγκρίσεων, μελετών και διαβουλεύσεων που δύσκολα θα ολοκληρωθούν εντός του έτους.
Μέχρι τότε, το υπουργείο προσπαθεί να κρατήσει τη ζυγαριά ισορροπημένη ανάμεσα στην τουριστική ανάπτυξη και την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού πλούτου του νησιού. Οι προειδοποιήσεις είναι σαφείς: αν δεν ληφθούν μέτρα τώρα, το νησί θα μετατραπεί σε σκηνικό για φωτογραφίες και όχι τόπο για διαμονή.