Οι ασύλληπτα υψηλές τιμές του ρεύματος στην ελληνική χονδρεμπορική αγορά, οι υψηλότερες μακράν στην ΕΕ, έχουν ως αποτέλεσμα τη σημαντική αύξηση των εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας οι οποίες ξεπερνούν πλέον το 35-36% του ενεργειακού μείγματος, με τις μονάδες φυσικού αερίου να έρχονται δεύτερες με ποσοστό 29%, τις ΑΠΕ να καλύπτουν το 17% και το Λιγνίτη το 12%.
«Ευτυχώς οι υψηλές τιμές της χονδρεμπορικής δεν επηρεάζουν τους καταναλωτές, με δεδομένο ότι οι τιμές λιανικής διαμορφώνονται με βάση την πρόβλεψη των εταιρειών εμπορίας που γίνεται τον προηγούμενο μήνα αλλά κυρίως με βάση την κρατική επιδότηση που ανακοινώνεται επίσης κάθε μήνα. Επίσης η τιμή της επόμενης ημέρας με δεδομένο το πλαφόν που ισχύει στην αγορά χονδρικής δεν είναι η πραγματική καθώς μετά το πλαφόν, η τιμή πώλησης του ρεύματος είναι χαμηλότερη» μας λέει στέλεχος του ΥΠΕΝ που αναρωτιέται πόσο θα κρατήσει αυτή η στρεβλή κατάσταση.
Υπενθυμίζουμε πως η ελληνική χονδρεμπορική αγορά ρεύματος παραμένει η ακριβότερη στην Ευρώπη, σύμφωνα με τα στοιχεία από τα ενεργειακά χρηματιστήρια.
Οι τιμές του ρεύματος στην Ευρώπη, έχουν σημαντική απόσταση με την Ελλάδα άσχετα εάν αυξομειώνεται.
Τις τελευταίες ημέρες η μέση τιμή της επόμενης ημέρας στην ελληνική αγορά είναι στα 269-270 ευρώ/MWh, την ίδια στιγμή που στη Γερμανία η τιμή διαμορφώνεται στα 145,95 ευρώ/MWh, στη Γαλλία στα 146,05 ευρώ/MWh, στην Ισπανία στα 138,79 ευρώ/MWh, στην Πορτογαλία στα 136,85 ευρώ/MWh, στο Βέλγιο στα 145,95 ευρώ/MWh , στην Ολλανδία στα 145,86 ευρώ/MWh στην Ιταλία στα 174,74 ευρώ/MWh, στην Ελβετία στα 145,01 ευρώ/MWh, στην Αυστρία στα 157,68 ευρώ/MWh, στην Πολωνία στα 140,4 ευρώ/MWh, στην Τσεχία στα 146,63 ευρώ/MWh και στην Ουγγαρία στα 149,42 ευρώ/MWh. Στην περιοχή των Βαλκανίων η Ρουμανία έχει σήμερα τιμή 149,39 ευρώ/MWh, το ίδιο και η Βουλγαρία, ενώ η Σερβία στα 176,99 ευρώ/MWh.
Πάντως χθες η τιμή του φυσικού αερίου κινήθηκε ανοδικά και έκλεισε στα 77,17 ευρώ/MWh.
Απόφαση ΡΑΕ για όριο στα συμβόλαια της ΔΕΗ
Εν τω μεταξύ με απόφαση της ΡΑΕ, αυξάνεται στο 30% το ανώτατο όριο της ΔΕΗ στα διμερή συμβόλαια το 2023.
Συνεπώς η ΔΕΗ θα μπορεί το 2023 να καλύψει με διμερή συμβόλαια φυσικής παράδοσης έως το 30% των ποσοτήτων ενέργειας που προμηθεύει το πελατολόγιο της, όπως προβλέπει η απόφαση της ΡΑΕ για τον επαναπροσδιορισμό του πλαφόν, το οποίο από το 2022 εφαρμόζεται αποκλειστικά στον δεσπόζοντα προμηθευτή.
«Το όριο αυτό είχε καθορισθεί πέρυσι στο 20%, με διακηρυγμένο ωστόσο στόχο της ΡΑΕ να χαλαρώσουν στην πορεία όσο το δυνατόν περισσότερο οι περιορισμοί στα συμβόλαια φυσικής παράδοσης, για να ενισχυθεί η προθεσμιακή αγορά. Σε αυτό το πλαίσιο, και ενόψει της απόφασης για το 2023, είχε ζητήσει από το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας να πραγματοποιηθεί επικαιροποιημένη μελέτη, με αντικείμενο την προοπτική αύξησης του ποσοστού για τη ΔΕΗ και τις εκτιμώμενες επιπτώσεις που αυτή θα είχε» μας λένε από τη ΡΑΕ.
Η μελέτη πραγματοποιήθηκε από την Ecco International για λογαριασμό του ΕΧΕ, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι το πλαφόν θα πρέπει να καθορισθεί μεταξύ 20% και 30%, χωρίς να ξεπεράσει το ανώτερο όριο 30%. Κι αυτό γιατί ο ετήσιος αριθμός ωρών με περικοπές ΑΠΕ ενισχύεται καθώς το ποσοστό αυξάνεται, με τις περισσότερες περικοπές ΑΠΕ να λαμβάνουν χώρα κατά τη διάρκεια περιόδων χαμηλής ζήτησης όπως την περίοδο από Μάρτιο ως Μάιο και τον Αύγουστο.
«Είναι μια ισχυρή ένδειξη ότι για αυτές τις ώρες η χονδρική αγορά δεν λειτουργεί σωστά και δεν δημιουργεί τιμές εκκαθάρισης που να εκφράζουν το βραχυπρόθεσμο κόστος της οριακής παραγωγής» επιμένουν από τη ΡΑΕ.
Η κόντρα ΡΑΕ – ΕΧΕ και η μελέτη του χρηματιστήριου ενέργειας
Στο θέμα αυτό υπάρχει κόντρα μεταξύ ΡΑΕ και ΕΧΕ, αναφορικά με τους περιορισμούς στα συμβόλαια φυσικής παράδοσης. Έτσι, σύμφωνα με την ΡΑΕ, η άρση του πλαφόν στις ποσότητες ενέργειας επί συναλλαγών στην προθεσμιακή αγορά θα αποτελούσε ένα ακόμη εργαλείο αντιστάθμισης κινδύνου.
«Βασική επιδίωξη και σκεπτικό της Αρχής είναι η μεγαλύτερη δραστηριοποίηση στην προθεσμιακή αγορά, ώστε οι προμηθευτές να μπορούν να προφυλάσσονται έναντι της βραχυπρόθεσμης μεταβλητότητας των τιμών και να παρέχουν πιο ανταγωνιστικά προϊόντα στους τελικούς καταναλωτές» υπογραμμίζει ανώτατο στέλεχος της ΡΑΕ.
Υψηλόβαθμο στέλεχος του Χρηματιστηρίου Ενέργειας (ΕΧΕ) απαντά ότι «η υπερβολική αύξηση των διμερών συμβολαίων που αντιστοιχούν στο 80% των συναλλαγών, δεν θα ήταν επωφελής για την αγορά και κυρίως δεν θα συνέβαλε στην μείωση των τιμών. Μάλιστα, θα εξάλειφε τη διαφάνεια, με τις επιπτώσεις να βαρύνουν περισσότερο τους μικρούς ανεξάρτητους προμηθευτές και τους νέους επενδυτές ή συμμετέχοντες, που θα αντιμετώπιζαν πάρα πολύ μεγάλο πρόβλημα εισόδου στην αγορά».
Σύμφωνα με το Χρηματιστήριο Ενέργειας, στόχος πρέπει να είναι ισχυρές και ρευστές αγορές φυσικής παράδοσης. Κι αυτό γιατί μόνο τότε μπορούν να παράγονται τα ανάλογα σήματα και να λαμβάνονται αποφάσεις τόσο σε ρυθμιστικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο.
Στη βάση της μελέτης, η εισήγηση του ΕΧΕ ήταν το όριο για τη ΔΕΗ να καθορισθεί στο 25% για το 2023, λόγω των δομικών ασυμμετριών της εγχώριας αγοράς, αλλά και της διατήρησης από τη ΔΕΗ και στο άμεσο μέλλον των υφιστάμενων χαρακτηριστικών καθετοποίησης και διαφοροποίησης χαρτοφυλακίου.
Σύμφωνα επίσης με το Χρηματιστήριο Ενέργειας, ένας ακόμη λόγος είναι πως η ελληνική χονδρεμπορική αγορά διατηρεί υψηλό βαθμό εξάρτησης των εσόδων των μονάδων ΑΠΕ από το διαμορφούμενο επίπεδο της τιμής εκκαθάρισης της Αγοράς Επόμενης Ημέρας και αναπτύσσει ακόμη περισσότερο τη συμμετοχή των ΑΠΕ στο μίγμα παραγωγής.
Έτσι, το ΕΧΕ διατήρησε την εισήγησή του στο 25% και μετά τη σχετική δημόσια διαβούλευση, στην οποία ο ΕΣΑΗ είχε υποστηρίξει πως το πλαφόν θα πρέπει να παραμένει και το 2023 να καθορισθεί στο 20%, όπως και πέρυσι.
Όπως αναφέρεται και στην απόφαση της ΡΑΕ, για τον καθορισμό του πλαφόν στο ανώτερο όριο της μελέτης της Ecco International, σημαντικό ρόλο έπαιξε το γεγονός ότι η εγχώρια προθεσμιακή αγορά παραμένει «ρηχή».
Επίσης, «στο πλαίσιο της ενεργειακής μετάβασης και για την υλοποίηση του στόχου μεγαλύτερης διείσδυσης των ΑΠΕ μέσω και της διάθεσης της παραγωγής τους με Corporate Renewable PPAs απαιτείται η ύπαρξη επαρκούς περιθωρίου σύναψης διμερών συμβολαίων», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Διαβάστε ακόμη:
