Επανεκκίνηση στον τουρισμό της κάνει τώρα η Αθήνα, με την προσδοκία να κερδίσει και πάλι βασικές τουριστικές αγορές της που είχαν μείνει πίσω την τελευταία διετία λόγω COVID-19.

Εστω κι αν στη συνιστώσα της πανδημίας έρχονται να προστεθούν τώρα το μείζον ουκρανικό ζήτημα, η ακρίβεια με το υψηλό ενεργειακό κόστος, αλλά και ο άγνωστος Χ για τον αντίκτυπο στην ψυχολογία και την αγοραστική δύναμη του μέσου Ευρωπαίου ταξιδιώτη, δεν παύει να είναι γεγονός η σταδιακή έναρξη των θερινών προγραμμάτων των αεροπορικών, με ένα ηχηρό ντεμπούτο την περασμένη εβδομάδα: η αμερικανική Delta Airlines ξεκίνησε νωρίτερα φέτος, στις 8 Μαρτίου, την απευθείας σύνδεση του «Ελευθέριος Βενιζέλος» με τη Νέα Υόρκη, ενώ αυτό το καλοκαίρι σκοπεύει να προσφέρει περισσότερες πτήσεις από ποτέ μεταξύ Αθήνας και Ηνωμένων Πολιτειών, ανάμεσα στις οποίες και η νέα σύνδεση με τη Βοστόνη.

Η αμερικανική είναι η σημαντικότερη αγορά για την ελληνική πρωτεύουσα που το 2019 δέχθηκε συνολικά 6,5 εκατομμύρια ξένους επισκέπτες, νούμερο που έπεσε μόλις στο μισό και ακόμη πιο κάτω, στα 2,9 εκατομμύρια, το 2021. Η απόσταση ώστε να καλυφθούν φέτος όλες οι απώλειες των 3,6 εκατομμυρίων επισκεπτών είναι μεγάλη και μάλιστα με τη ρωσική αγορά «χαμένη», όπως εκτιμούν παράγοντες της αγοράς, και τις παραμέτρους της αστάθειας και της έλλειψης προβλεψιμότητας να επανέρχονται εντονότερες, αυτή τη φορά όχι τόσο λόγω της πανδημίας αλλά λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων. Από την πλευρά τους πάντως οι αεροπορικές, γενικότερα όπως έδειξε η εμπειρία της πανδημίας, έχουν αντιμετωπίσει την Αθήνα ως μία αγορά στην οποία έχουν εμπιστοσύνη και αυτό πράττουν και φέτος.

Επιπλέον, το γεγονός ότι οι ΗΠΑ επανεκκινούν τόσο νωρίς δημιουργεί θετικό κλίμα για τη συνέχεια, πολύ περισσότερο από τη στιγμή που, παραδοσιακά, η αμερικανική είναι η πρώτη διεθνής αγορά για την πρωτεύουσα όσον αφορά στους ξένους επισκέπτες, πλην της περιόδου της πανδημίας.

Με βάση τα στοιχεία του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, το 2021, πρώτη αγορά με 340.000 ξένους επισκέπτες ήταν η Γερμανία, δεύτερη, με 300.000, η αμερικανική που αν και ήταν «κλειστή» αρχικά λόγω των ταξιδιωτικών περιορισμών, στη συνέχεια έκανε… σπριντ και πέρασε στη δεύτερη θέση, τρίτο το Ηνωμένο Βασίλειο με 280.000 επισκέπτες και στη συνέχεια Γαλλία και Ιταλία με 260.000 και 170.000 επισκέπτες αντίστοιχα.

Προ πανδημίας, σύμφωνα με στελέχη του αεροδρομίου, πρώτη αγορά για την Αθήνα ήταν η αμερικανική και μετά ακολουθούν Γερμανοί και Βρετανοί. Σημειωτέον ότι τώρα η εκκίνηση του θερινού προγράμματος της Delta συμπίπτει με την κατάργηση της συμπλήρωσης της φόρμας PLF για τους επισκέπτες της Ελλάδας, καθώς και με την άρση της υποχρέωσης επίδειξης αρνητικού τεστ κορωνοϊού για τους πλήρως εμβολιασμένους ταξιδιώτες από τις ΗΠΑ.

Τουριστικά έσοδα: Άνοδος 236.5% σε σχέση με τα αντίστοιχα περσινά νούμερα

Η απώλεια των Ρώσων και των Ουκρανών

Από την άλλη πλευρά, «χαμένη» θεωρείται από τώρα η ρωσική αγορά, ακόμη κι αν αρθούν οι κυρώσεις τρίμηνης διάρκειας σε σχέση με τις πτήσεις μετά τις 27 Μαΐου, την περίοδο του καλοκαιριού. Στη σύνδεση Αθήνας – Μόσχας παρέμεναν, πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, Aeroflot και Aegean (σ.σ. το 2019 πετούσε και η Ellinair του ομίλου Μουζενίδη, η οποία ωστόσο… καθηλώθηκε στο έδαφος λόγω των μεγάλων οικονομικών προβλημάτων), ενώ η συνολική επιβατική κίνηση στο δρομολόγιο ήταν την εποχή της κανονικότητας, το 2019, λίγο πάνω από τις 330.000, με πάνω από 2.500 πτήσεις, αφίξεις αλλά και αναχωρήσεις.

Για φέτος, ο αρχικός προγραμματισμός ήταν για τη σύνδεση της Αθήνας με Μόσχα, Αγία Πετρούπολη και Κράσνονταρ. Αντίστοιχα, στη σύνδεση με Ουκρανία η συνολική επιβατική κίνηση, αφίξεις και αναχωρήσεις, προ πανδημίας, το 2019, στο αεροδρόμιο της Αθήνας ήταν λίγο πάνω από τις 172.000, με περίπου 1.170 πτήσεις συνολικά και αυξημένο τον ανταγωνισμό από αεροπορικές όπως η Aegean, η Ryanair, η WizzAir, η Ukraine International, ενώ φέτος μία ακόμη προσθήκη ήταν και η SkyUp, στη σύνδεση με Κίεβο και Οδησσό.

Διπλό χτύπημα για τον τουρισμό στην Ελλάδα από τον πόλεμο στην Ουκρανία

Αυξημένη συνδεσιμότητα και για city break

Τουρισμός αναψυχής, city break για σύντομες αποδράσεις, αλλά και προβολή της πόλης με καμπάνια, που θα εστιάζει, κατά τις πληροφορίες, ειδικά και στις δυνατότητες της Αθήνας ως θερινού προορισμού με το παραλιακό της μέτωπο μόλις στα 30’ από το κέντρο -κάτι που, όπως φαίνεται από τις έρευνες στους ξένους επισκέπτες της, πολλοί δεν γνωρίζουν ότι υπάρχει- είναι εκεί που ποντάρει σε αυτή τη συγκυρία η ελληνική πρωτεύουσα για την αύξηση των επισκεπτών της, δεδομένου ότι ο επαγγελματικός τουρισμός ανακάμπτει, λόγω της πανδημίας, πιο αργά.

Μάλιστα, όπως προέκυψε και από την πρόσφατη έρευνα της γνωστής εταιρείας συμβούλων gbr Consulting για λογαριασμό της Ενωσης Ξενοδόχων Αθηνών Αττικής Αργοσαρωνικού, σχεδόν το ήμισυ ή αλλιώς ποσοστό 48% όσων έρχονται στην Αθήνα δηλώνουν ότι δεν επισκέπτονται το παραλιακό μέτωπο. «Η Αθήνα είναι η μοναδική παραθαλάσσια πρωτεύουσα της Ευρώπης με ταυτότητα resort και μάλιστα πολλών αστέρων. Εχει θάλασσα σε 30’ από την Ακρόπολη, με παραλίες που διαθέτουν Γαλάζιες Σημαίες, κάτι που μπορεί να είναι μια τεράστια ευκαιρία για την ενίσχυση της εμπειρίας και την αύξηση της διάρκειας παραμονής των επισκεπτών της πόλης», δηλώνουν κορυφαίοι τουριστικοί παράγοντες με το βλέμμα στην επόμενη μέρα.

Τώρα, σε μια περίοδο κατά την οποία οι αερομεταφορές -χωρίς να έχουν ακόμη βρει τις νέες ισορροπίες τους από την πανδημία- δέχονται ξανά «αναταράξεις» λόγω του ουκρανικού, οι ευρωπαϊκές αεροπορικές, σε μια προσπάθεια αντίδρασης, προσθέτουν περισσότερα δρομολόγια στις τουριστικές αγορές της Μεσογείου, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, με την Αθήνα ειδικά να κερδίζει μερίδιο ως city break προορισμός. Ενδεικτικά, η low cost αεροπορική Ryanair ήδη έχει τοποθετηθεί σχετικά, ενώ μόλις προ ημερών η Volotea ανακοίνωσε άλλη μία νέα διεθνή σύνδεση της Αθήνας (με το Τορίνο) από τον Μάιο, επεκτείνοντας στους 14 την γκάμα των προορισμών που μπορεί να προσεγγίσει η ελληνική πρωτεύουσα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και διαθέτοντας περισσότερες από 560.000 θέσεις (έναντι 182.000 θέσεων το 2021) από το «Ελ. Βενιζέλος».

Mε προσφορές για τον Απρίλιο, τον πρώτο μήνα που ξεκινά τις πτήσεις προς την ελληνική πρωτεύουσα, ξεκινά η βρετανική Jet2 που επενδύει για πρώτη φορά φέτος στην Αθήνα ως προορισμό city break για τους Βρετανούς, από δύο αεροδρόμια, Μάντσεστερ και Μπέρμπιγχαμ. Ο όμιλος, παρά την ουκρανική κρίση, διατηρεί ανέπαφο το πρόγραμμα που είχε σχεδιάσει για την ελληνική πρωτεύουσα ήδη από το περασμένο φθινόπωρο, με τις πρώτες πτήσεις να ξεκινούν στα μέσα Απριλίου με τιμές στα αεροπορικά από 50 λίρες για απλή μετάβαση.

Συνολικά πάντως για την Αθήνα οι εκτιμήσεις για φέτος ανεβάζουν ψηλά τον πήχη, με τα πρώτα μηνύματα να είναι θετικά και το δεύτερο τρίμηνο να είναι ιδιαίτερα κρίσιμο όσον αφορά στην ανάκαμψη, δεδομένου ότι ξεκινούν τα θερινά προγράμματα των εταιρειών. Φέτος το καλοκαίρι η πόλη θα έχει 33 επιπλέον συνδέσεις, συμπεριλαμβανομένων και επτά καινούριων, ενώ πέντε αεροπορικές, Jet2.com, Condor, BA Euroflyer, Air Albania και Flyr, «προσγειώνονται» για πρώτη φορά στο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας.

Κοντά στους δέκα νέους προορισμούς με το εξωτερικό, κάποιοι από τους οποίους υπήρχαν την περίοδο προ πανδημίας, επαναφέρει και ο μεγαλύτερος εγχώριος αερομεταφορέας, η Aegean (π.χ. Βαλένθια, Βασιλεία, Ποντγκόριτσα, Οσλο, Τύνιδα κ.ά.) με σταθερή, συνεχιζόμενη επένδυση εστιάζοντας στον κύριο κόμβο της Αθήνας. Αντίστοιχα, η Norwegian επαναφέρει τη σύνδεση με Ελσίνκι, η SAS με το Γκέτεμποργκ, η Croatian με το Σπλιτ, η Air Transat με το Μόντρεαλ κ.ο.κ.