Πολλή δουλειά θα έχει από την πρώτη ημέρα ο νέος Υπουργός Ενέργειας, αφού οι παραγωγοί-προμηθευτές ρεύματος κοντράρουν τη ΡΑΑΕΥ για τα νέα τιμολόγια που θα αντικαταστήσουν την επιδοματική πολιτική στο ρεύμα.

«Τα έκτακτα μέτρα που θεσπίστηκαν τον Αύγουστο του 2022 και πρόκειται να αποσυρθούν στις 30 Σεπτεμβρίου, δεν θα πρέπει να δώσουν την θέση τους σε άλλα έκτακτα μέτρα στο όνομα της μετάβασης στο νέο καθεστώς» λένε περίπου στο ίδιο κλίμα όλοι οι προμηθευτές-παραγωγοί και συνεχίζουν «έχουμε το αίτημα ουσιώδους τροποποίησης διατάξεων του Κώδικα Προμήθειας, πράγμα που προτείνουμε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στο σύνολο των επιστολών που καταθέσαμε ως εταιρείες προμήθειας στα πλαίσια της δημόσιας διαβούλευσης».

«Τα μέτρα της Αρχής αποσκοπούν στην προστασία των καταναλωτών, με στόχο την ομαλή και διαφανή μετάβαση της αγοράς, από την 1η Οκτωβρίου, στο πρότερο καθεστώς, που ίσχυε πριν την επιβολή του προσωρινού μηχανισμού τιμολόγησης» μας λέει ανώτατη πηγή της ΡΑΑΕΥ.

Κατά βάση οι εταιρείες προμήθειας υποστηρίζουν ότι η αυστηρή ταξινόμηση των διαθέσιμων προϊόντων στην αγορά ενδέχεται να προκαλέσει περιορισμούς στον ανταγωνισμό και συνολικότερα στην λειτουργία της αγοράς χωρίς ταυτόχρονα να διασφαλίζεται μια ομαλή μετάβαση σε ένα περιβάλλον τακτικής τιμολόγησης.

Πίσω από όλη αυτή τη φασαρία, κρύβεται ξεκάθαρα ο φόβος των ιδιωτών ότι το νέο σκηνικό θα ευνοεί τη ΔΕΗ.

Όλη η κόντρα ξέσπασε στη δημόσια διαβούλευση της ΡΑΑΕΥ, για το νέο πλαίσιο μέτρων που θα ισχύσει στην αγορά προμήθειας ρεύματος από την 1η Οκτωβρίου.

Έντονος προβληματισμός εκφράζεται σχετικά με τον τρόπο μετάπτωσης των πελατών σε διαφορετικό προϊόν, ιδιαίτερα ως προς τον τρόπο που θα «μεταβούν» στην μετά των έκτακτων μέτρων εποχή.

Μεγάλη επιμονή των εταιρειών προμήθειας υπάρχει στη διαλεύκανση του τοπίου σχετικά με το καθεστώς «πρόωρης αποχώρησης» του πελάτη, δεδομένου ότι το ισχύον πλαίσιο επιτρέπει την αλλαγή προμηθευτή χωρίς την επιβολή κάποιας ρήτρας αποχώρησης.

Είναι ξεκάθαρο ότι οι εταιρείες χαρακτηρίζουν ως «πρακτικά ανεφάρμοστη» την πρόβλεψη στις προτάσεις της ΡΑΕ να ακολουθήσει υπογραφή νέας σύμβασης με την πελατειακή βάση που θα μεταπέσει σε άλλο πρόγραμμα.

«Η επιβολή της πρόσθετης υποχρέωσης υπογραφής νέας σύμβασης σε αυτή τη χρονική στιγμή, της υποχρεωτικής «εξόδου» από τις ρυθμίσεις των έκτακτων μέτρων δεν εξυπηρετεί, καθ’ οιονδήποτε τρόπο, την προστασία του τελικού καταναλωτή παρά μόνο δυσχεραίνει την ομαλή υπαγωγή του στο τακτικό καθεστώς τιμολόγησης του Προμηθευτή και εν τέλει την μετάβαση στη κανονικότητα», αναφέρουν μάνατζερ πολλών εταιριών και προσθέτουν: «Η σύγκριση ανόμοιων πληροφοριών είναι πολύπλοκη, ατελέσφορη και δεν γίνεται αντιληπτή από τον μέσο καταναλωτή, ενώ ταυτόχρονα η ετεροχρονισμένη παροχή της συνολικής πληροφορίας δεν εξυπηρετεί τη διαφάνεια και τον υγιή ανταγωνισμό, στα οποία στοχεύει η πρόταση της Αρχής σας. Ο κάθε προμηθευτής θα πρέπει να είναι ελεύθερος να επιλέγει την κατηγορία τιμολογίου που επιθυμεί να προσφέρει στους πελάτες του, αλλά σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να προβλέπεται ότι οι Πίνακες θα πρέπει να αναρτώνται από την Αρχή σας μόνο όταν όλα τα προϊόντα διαθέτουν διαμορφωμένη τελική χρέωση για την αντίστοιχη περίοδο».

Ο κίνδυνος της άνωθεν ρύθμισης και ο …φόβος της ΔΕΗ

Εν ολίγοις Elpedison, ΗΡΩΝ, ΖΕΝΙΘ, NRG, Φυσικό Αέριο, Watt & Volt και Volton και Mytilineos, μέσω του συλλογικού οργάνου τους, που είναι ο Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ), εκτιμούν ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος «άνωθεν ρύθμισης της αγοράς σε βάρος του υγιούς ανταγωνισμού» και προσθέτουν ότι «θα υπάρξει τεράστιο διαχειριστικό κόστος για τους προμηθευτές».

Ο ΕΣΠΕΝ έδωσε στη δημοσιότητα την επιστολή με τις θέσεις του που απέστειλε στη ΡΑΑΕΥ, με κοινοποίηση στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Αυτό που ανησυχεί τον ΕΣΠΕΝ είναι η εφαρμογή των τιμολογίων με ανακοίνωση τιμής την 1η κάθε μήνα.

«Υπάρχει δομική ασυμμετρία της εγχώριας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και το παγιωμένο, μερίδιο της δεσπόζουσας επιχείρησης, της ΔΕΗ» μας λένε.

«Η ΔΕΗ, έχει τη δυνατότητα να διαχειρίζεται εσωτερικά το κόστος των τιμολογίων αυτής της κατηγορίας, συνεπώς, αποκτά το πλεονέκτημα de facto να τα προσφέρει σε πελάτες, πλήττοντας τις συνθήκες ανάπτυξης υγιούς ανταγωνισμού» λένε στον ΕΣΠΕΝ και συνεχίζουν: «το μερίδιο της ΔΕΗ θα παραμείνει ακλόνητο, διατηρώντας το χαρτοφυλάκιο της ή και αποσπώντας πελατολόγιο από τους εναλλακτικούς παρόχους, γιατί μπορεί να προσφέρει αυτού του είδους τα τιμολόγια».

Για το λόγο αυτό ο ΕΣΠΕΝ ζητά από τη ΡΑΑΕΥ να προβλέψει, μαζί με την έγκριση αυτών των τιμολογίων, και μηχανισμούς ελέγχου της κοστοστρέφειας τους.

Άλλο θέμα που θέτει ο ΕΣΠΕΝ είναι η ενημέρωση των καταναλωτών, εφόσον τροποποιηθούν οι όροι της Σύμβασης Προμήθειας που έχουν.

Στην περίπτωση που υπαχθεί ο πελάτης σε τροποποιημένους όρους προγράμματος, αντί της ατομικής επιστολής, την οποία υποδεικνύει η ΡΑΑΕΥ να σταλεί, ο ΕΣΠΕΝ ζητά να προβλεφθούν εναλλακτικοί τρόποι ενημέρωσης, αν και δεν τους κατονομάζει.

«Στην περίπτωση υπαγωγής του πελάτη σε νέο πρόγραμμα απορρίπτουμε την προοπτική υπογραφής νέας σύμβασης προμήθειας, θεωρώντας ότι η μεταβολή του τιμολογίου δεν συνιστά λύση της υφιστάμενης σύμβασης» λένε από τον ΕΣΠΕΝ.

Η θέσπιση υποχρέωσης εκ νέου υπογραφής σύμβασης, λέει, εκτός από το τεράστιο διαχειριστικό κόστος με μικρό προσδοκώμενο αποτέλεσμα, μπορεί να εκληφθεί από τον πελάτη ως μέσο αμφισβήτησης των υποχρεώσεων εξόφλησης των τιμολογίων που έχουν ήδη εκδοθεί κατά την περίοδο των έκτακτων μέτρων.

Επισείει, μάλιστα, τον κίνδυνο να διογκωθούν τα προβλήματα που έχει δημιουργήσει μέχρι σήμερα ο ενεργειακός τουρισμός, που έχει αφεθεί ανεξέλεγκτος.

Ο ΕΣΠΕΝ υποστηρίζει ακόμη ότι η τροποποίηση των όρων των προγραμμάτων δεν πραγματοποιείται στο πλαίσιο της τακτικής τιμολόγησης, αλλά έχει έκτακτο χαρακτήρα, λόγω της λήξης των έκτακτων μέτρων και επικαλείται τις αλλαγές που επέφερε ο προσωρινός μηχανισμός στα τιμολόγια των καταναλωτών, χωρίς να προηγηθεί ατομική ενημέρωση τους.

 

Τα δυο πάγια αιτήματα των παραγωγών – προμηθευτών

Με την ευκαιρία αυτή, ο ΕΣΠΕΝ επανέρχεται σε δύο πάγια αιτήματα του:

Α)την αναθεώρηση του Κώδικα Προμήθειας, ώστε να επανακαθοριστούν οι υποχρεώσεις των εμπλεκομένων μερών με σαφήνεια και με κανονιστική όσο και ρυθμιστική ισχύ, υπό το φως των τρεχουσών εξελίξεων και των σύγχρονων τεχνολογικών δυνατοτήτων, και με κοινό παρονομαστή την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς και του ανταγωνισμού και

Β) την άμεση τροποποίηση του άρθρου 42 του Κώδικα Προμήθειας, για τις μετακινήσεις καταναλωτών από πάροχο σε πάροχο, για να ανασχεθεί, όπως επισημαίνει, το κύμα των ληξιπρόθεσμων οφειλών λόγω του ενεργειακού τουρισμού, αλλά και η συνακόλουθη αύξηση του κόστους προμήθειας που συνεπάγεται για το σύνολο των καταναλωτών.

 

Τι λένε αναλυτικά οι εταιρίες στις παρεμβάσεις τους

Η εταιρεία ΉΡΩΝ αναφέρει χαρακτηριστικά στην επιστολή της πως «ενδεχόμενη υλοποίηση της επιστροφής στο τακτικό καθεστώς τιμολόγησης με μη οργανωμένο και ενιαίο τρόπο από τους Προμηθευτές, θα είχε αρνητικές επιπτώσεις τόσο για τους καταναλωτές όσο και για την ίδια την αγορά. Σε κάθε περίπτωση όμως, η οργάνωση της «εξόδου» από την κρίση δεν πρέπει να αποτελέσει μέσο θέσπισης μόνιμων ρυθμίσεων, καθότι αυτές θα πρέπει να αξιολογούνται διακριτά στο πλαίσιο της συνολικής λειτουργίας και αλληλεπίδρασης των αγορών με προοπτική και σε βάθος χρόνου και όχι υπό το πρίσμα της αντιμετώπισης των έκτακτων ρυθμίσεων».

Η εταιρεία Ζενίθ αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι οι εν λόγω κατηγορίες θα πρέπει να εκληφθούν ως ενδεικτικές κι όχι περιοριστικές. «Σε αντίθετη περίπτωση, υφίσταται ισχυρό το ενδεχόμενο να μεταβεί η αγορά σε μια κατάσταση υπερ-ρύθμισης σύμφωνα με την οποία θα αποθαρρύνεται η δημιουργία καινοτόμων προϊόντων». Μάλιστα σημειώνεται ότι μια τέτοια πρακτική δύναται να περιορίσει την διαφοροποίηση της εμπορικής πολιτικής των προμηθευτών, πράγμα που ενδέχεται να καταλήξει σε όφελος του δεσπόζοντος Προμηθευτή, ο οποίος λόγω μεριδίων αγοράς, διατηρεί αντικειμενικά συγκριτικό πλεονέκτημα.

Η εταιρεία Volton, επεξηγώντας την θέση της, καταλήγει ότι η εν λόγω κατηγοριοποίηση των προσφερόμενων τιμολογίων δε συνάδει με το πνεύμα του Κώδικα Προμήθειας και αντίκειται στα θεμελιώδη του ελεύθερου ανταγωνισμού. Από την πλευρά της, η ΔΕΗ υπογραμμίζει επί του ίδιου θέματος, ότι χρήζουν περαιτέρω διευκρίνισης οι προτεινόμενες κατηγορίες τιμολογίων, δεδομένου ότι σε ισχύ βρίσκεται προγενέστερη απόφαση της Αρχής όπου επίσης ορίζονται κατηγορίες τιμολογίων.«Αντιλαμβανόμαστε ότι οι ανωτέρω προβλεπόμενες κατηγορίες τιμολογίων είναι συμπληρωματικές των προβλεπόμενων στην υπ. αριθ. 389/22 απόφαση κατηγοριών τιμολογίων, αποτελώντας κατά περίπτωση εξειδίκευσή τους, και δεν τις υποκαθιστούν», σημειώνεται σχετικά.

Από την πλευρά της η NRG της ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ προτείνει την υιοθέτηση ενός «τιμολογίου μετάβασης» από τα εμπορικά διαθέσιμα εκάστου προμηθευτή, στο οποίο θα μεταπέσουν όλες οι κατηγορίες πελατών που υπάγονταν στις έκτακτες ρυθμίσεις μεταβατικού χαρακτήρα.
Σε ίδια λογική, η ΗΡΩΝ προκρίνει την αυτοδίκαιη μετάπτωση των πελατών που δεν επιθυμούν να παραμείνουν στο ειδικό τιμολόγιο σε ένα τακτικό τιμολόγιο, τα ειδικά χαρακτηριστικά του οποίου θα προσδιορίζονται μέσω των προβλεπόμενων στους ειδικούς όρους των εμπορικών προγραμμάτων του κάθε προμηθευτή.

Επίσης η Ζενίθ προσθέτει ότι θα πρέπει να επαναξιολογηθεί κατά πόσο ταυτίζονται η μεταβολή του τιμολογίου με την λύση της υφιστάμενης σύμβασης, διότι «η εκ νέου υποχρέωση υπογραφής Σύμβασης προμήθειας εντός του τεθέντος χρονικού διαστήματος μέχρι την αναστολή ισχύος των έκτακτων ρυθμιστικών μέτρων αναμένεται να έχει δυσανάλογα διαχειριστικό κόστος σε σχέση με το προσδοκώμενο αποτέλεσμα».

Όπως αναφέρει η Ζενίθ, το τέλος τερματισμού σύμβασης είναι αναγκαίος και μοναδικός μηχανισμός ανάκτησης του κόστους προσέλκυσης ενός νέου πελάτη (acquisition cost). Συνεπώς, η μη εφαρμογή του έχει δυσμενείς επιπτώσεις για τους Προμηθευτές, καθώς η αδυναμία ανάκτησης του σχετικού κόστους από τους πελάτες που προβαίνουν σε πρόωρο τερματισμό της σύμβασής τους συνεισφέρει σε αναπροσαρμογή τιμών για το σύνολο των καταναλωτών.

Το θέμα προφανώς εδράζεται στη συνολικότερη συζήτηση σχετικά με τις ληξιπρόθεσμες οφειλές και το φαινόμενο του «ενεργειακού τουρισμού» και καταλήγει, από πλευράς αγοράς, στην ανάγκη αναθεώρηση του Κώδικα Προμήθειας.

Απολογισμός της διαβούλευσης

Επιφυλάξεις εκφράζονται σχετικά με τις προβλέψεις για τον χρόνο πρόγνωσης των χρεώσεων προμήθειας που πρόκειται να εφαρμοστούν από 1η Οκτωβρίου. Ο προβληματισμός έγκειται στο κατά πόσο αυτό μπορεί να γίνει δίχως να επέλθουν στρεβλώσεις στην αγορά και σύγχυση στους καταναλωτές, όπως διεξοδικά, υπογραμμίζουν μια σειρά προμηθευτές στις επιστολές τους προς την Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων.

Αναφορικά με τη μηνιαία ανάρτηση των προσφερόμενων τιμολογίων και μετά την λήξη των έκτακτων μέτρων, η εταιρεία υπογραμμίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί μια ομοιογένεια μεταξύ των δεδομένων που θα περιλαμβάνει ο Πίνακας προκειμένου να καθίσταται εφικτή η σύγκριση αυτών, καθώς διαφορετικά θα προκύπτουν εσφαλμένα συμπεράσματα.

Συνολικά η ταξινόμηση-κατηγοριοποίηση των τιμολογίων ρεύματος στην αγορά, το τέλος τερματισμού της σύμβασης, τα ζητήματα ενημέρωσης των Καταναλωτών, η μετάπτωση των καταναλωτών σε νέα/διαφορετικά προϊόντα μετά το πέρας των έκτακτων μέτρων, η «δεσμευτικότητα» των κατευθυντήριων οδηγιών της αρχής ήταν τα βασικά και πιο σημαντικά σημεία που βρέθηκαν στο επίκεντρο των σχολίων-παρεμβάσεων που κατέθεσαν οι προμηθευτές.

Διαβάστε περισσότερα