Κάποτε είχαν ρωτήσει τον διευθυντή του Μet σε μια αίθουσα του μουσείου πόσα πλαστά έργα υπάρχουν γύρω του. «Ειλικρινά δεν έχω ιδέα» ήταν η απάντησή του που έγινε viral στον κόσμο της τέχνης και κάθε φορά που ανακαλύπτεται ένα πλαστό ή κλεμμένο έργο να φιγουράρει στις συλλογές των μουσείων.

Σε πρόσφατη έρευνα, το ICIJ (Διεθνής Κοινοπραξία Ερευνητών Δημοσιογράφων) και ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός Finance Uncovered σε μια επισκόπηση της συλλογής αρχαιοτήτων του Met διαπίστωσε ότι υπάρχουν τουλάχιστον 1.109 κομμάτια που ανήκαν στο παρελθόν σε άτομα που έχουν παραπεμφθεί ή καταδικαστεί για εγκλήματα όπως λεηλασία και παράνομη διακίνηση.

Για λιγότερα από τα μισά υπάρχουν, όπως αναφέρουν οι ΝΥΤ, διαθέσιμα αρχεία που περιγράφουν λεπτομερώς πώς έφυγαν από τις χώρες προέλευσής τους. Και από τις περισσότερες από 250 αρχαιότητες στο Met που έχουν σχέση με το Νεπάλ και το Κασμίρ –δύο περιοχές που έχουν πληγεί ιδιαίτερα από λεηλασίες– μόνο τρεις είναι καταχωρημένες με αρχεία που εξηγούν πώς τα αντικείμενα εγκατέλειψαν τις περιοχές από τις οποίες προήλθαν, σύμφωνα με το ICIJ και το Finance Uncovered.

Πολλά αντικείμενα στη συλλογή του Met έχουν επίσης σαφείς συνδέσεις με άτομα που έχουν εμπλακεί στη λεηλασία ή το λαθρεμπόριο αρχαιοτήτων, σύμφωνα με το ICIJ. Το μουσείο διαθέτει σχεδόν δύο δεκάδες αντικείμενα που κάποτε ανήκαν στον Αμερικανό έμπορο αρχαιοτήτων Ρόμπερτ Χεκτ. Το Met άρχισε για πρώτη φορά να αποκτά αντικείμενα από τον Χεκτ τη δεκαετία του 1950 και συνέχισε να το κάνει ακόμη και όταν ο Χεκτ κατηγορήθηκε από Ιταλούς εισαγγελείς για λαθρεμπόριο το 1959 και το 1961. Ο Χεκτ πέθανε το 2012 αφού αρνήθηκε σταθερά ότι έπαιξε οποιονδήποτε ρόλο στην παράνομη εξαγωγή έργων τέχνης.

Το Met διαθέτει επίσης περισσότερα από 800 αντικείμενα που κάποτε ανήκαν στον Τζόναθαν Ρόζεν, έναν συνεργάτη του Χεκτ, ο οποίος κατηγορήθηκε μαζί του στην Ιταλία το 1997. Το Μουσείο Τέχνης του Κλίβελαντ συμφώνησε να επιστρέψει αντικείμενα των συλλογών του από τον Ρόζεν το 2008, αφού έμαθε ότι φέρεται να είχαν κλαπεί, και το 2013, το Πανεπιστήμιο Κορνέλ συμφώνησε να επιστρέψει περίπου 10.000 αρχαίες ιρακινές πινακίδες που δώρισε ο Ρόζεν, σύμφωνα με τους Los Angeles Times. Ο δικηγόρος του Ρόζεν αρνήθηκε ότι οι πινακίδες είχαν αποκτηθεί παράνομα.

Άλλα 85 κομμάτια της συλλογής του Met συνδέονται με τον Σουμπάς Καπούρ, ο οποίος καταδικάστηκε πέρυσι σε δέκα χρόνια φυλάκιση στην Ινδία για αδικήματα διακίνησης.

«Το Met δίνει τον τόνο για τα μουσεία σε όλο τον κόσμο», δήλωσε στο ICIJ η Τες Ντέιβις, εκτελεστική διευθύντρια της ομάδας Anti-trafficking Coalition για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης αρχαιοτήτων. «Αν το Met αφήνει όλα αυτά τα πράγματα να περνούν απαρατήρητα, τι ελπίδα έχουμε για την υπόλοιπη αγορά τέχνης;».

Η Met έχει γίνει αντικείμενο πολλαπλών κατασχέσεων υψηλού προφίλ τα τελευταία χρόνια. Πέρυσι, τουλάχιστον 29 αντικείμενα από τη συλλογή του Met κατασχέθηκαν από τις αρχές στις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων αιγυπτιακών χάλκινων, ελληνικών προτομών, αρχαίων πλακών και αγαλμάτων από όλο τον κόσμο, σύμφωνα με το ICIJ.

Το 2019, το μουσείο συμφώνησε να επιστρέψει ένα χρυσό φέρετρο ηλικίας 2.000 ετών από την Αρχαία Αίγυπτο, το οποίο βρέθηκε στο επίκεντρο της δημοσιότητας μετά την πόζα της σταρ των ριάλιτι Κιμ Καρντάσιαν δίπλα στο αντικείμενο κατά τη διάρκεια του Met Gala 2019. Μια έρευνα από το γραφείο του εισαγγελέα του Μανχάταν επιβεβαίωσε ότι το φέρετρο είχε λεηλατηθεί και ότι το Met είχε αγοράσει το κομμάτι αφού ένας έμπορος τους έδειξε μια “κακώς πλαστογραφημένη” άδεια εξαγωγής, σύμφωνα με το ICIJ.

Διαβάστε περισσότερα