Στην Ελλάδα, η πανδημία χτύπησε το Εθνικό Σύστημα Υγείας σε μια ευαίσθητη περίοδο, καθώς αυτό εξερχόταν από μία δεκαετή οικονομική κρίση, με σημαντικές αδυναμίες και μακροχρόνια προβλήματα, που επηρέασαν την ποιότητα της παροχής υπηρεσιών υγείας. Αυτό επεσήμανε μεταξύ άλλων ο υπουργός Οικονομικών κ. Χ. Σταϊκούρας, κατά την ομιλία του στο Athens Health Summit 2021.

Εθνικό Σύστημα Υγείας – Γράφει ο Σπύρος Σταθάκης

Ωστόσο, η ανταπόκριση της Κυβέρνησης ήταν άμεση και αποφασιστική, τόσο ως προς την αναχαίτιση της πανδημίας – για τις ανάγκες της οποίας λάβαμε δύσκολες, αλλά αναγκαίες και, αποδεδειγμένα, ορθές αποφάσεις, θέτοντας ως ύψιστη και απόλυτη προτεραιότητα την προστασία της ανθρώπινης ζωής και της δημόσιας υγείας – όσο και ως προς τη στήριξη του δοκιμαζόμενου συστήματος Υγείας και τη συνολική θωράκιση, αναβάθμιση και ψηφιοποίηση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας, ώστε να ανταπεξέρχεται σε μελλοντικές κρίσεις.

Ταυτόχρονα, για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της υγειονομικής κρίσης, προχωρήσαμε, με ταχύτητα, μεθοδικότητα και αποτελεσματικότητα – όπως έχει αναγνωριστεί εντός και εκτός συνόρων –, σε πληθώρα μέτρων και παρεμβάσεων, πρωτοφανούς μεγέθους και εύρους, που ξεπερνούν τα 43 δισ. ευρώ την περίοδο 2020-2022. Αυτό κατέστη εφικτό χάρη στη συνετή και διορατική διαχείριση των ταμειακών διαθεσίμων της χώρας, με γνώμονα τη διασφάλιση διαρκούς και επαρκούς στήριξης της Υγείας, της κοινωνίας και της οικονομίας καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της δοκιμασίας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε ο υπουργός Οικονομικών, κατά τη διάρκεια της πανδημίας υλοποιήθηκαν σημαντικές επενδύσεις, που επέτρεψαν στην κυβέρνηση να θεραπεύσει χρόνιες αδυναμίες στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Έτσι προχώρησε:

Σε ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας, με προσωπικό και εξοπλισμό.

Σε ενίσχυση των υποδομών του Συστήματος.

Σε υπερ-διπλασιασμό των κλινών ΜΕΘ, μέσω ενός επιθετικού επενδυτικού πλάνου.

Σε ανάσχεση της πανδημίας, με την κάλυψη των αναγκών για εμβόλια και διαγνωστικούς ελέγχους, καθώς και την παροχή κινήτρων εμβολιασμού σε συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες.

Παράλληλα, η εποικοδομητική συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα και το μεγάλο βήμα προς την ψηφιοποίηση της Υγείας, μέσω του επιτυχημένου προγράμματος εμβολιασμού «Ελευθερία», αποτελούν πολύτιμη παρακαταθήκη για το μέλλον. Σύμφωνα με τον κ. Σταϊκούρα, το ΥΠΟΙΚ στήριξε τον τομέα της Υγείας, διασφαλίζοντας την επαρκή και αδιάλειπτη χρηματοδότησή του, ενώ σημαντικοί πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης προβλέπεται να διοχετευτούν στην οικοδόμηση ενός καλύτερου Συστήματος Υγείας στη μετά-κορονοϊό εποχή.

Συγκεκριμένα, το υπουργείο έλαβε τις εξής πρωτοβουλίες για να ενισχυθεί το εθνικό σύστημα υγείας:

1ον. Αύξηση δαπανών για την Υγεία

Ήδη, από το πρώτο έτος διακυβέρνησης και πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας, οι δαπάνες του Υπουργείου Υγείας ήταν αυξημένες κατά περίπου 200 εκατ. ευρώ το 2019 σε σχέση με το 2018, στο ύψος των περίπου 4 δισ. ευρώ.

Το 2020, έτος που εκδηλώθηκε η πανδημία, εκτινάχθηκαν στα 4,8 δισ. ευρώ.

Συνέχισαν να αυξάνονται το 2021, και διαμορφώθηκαν στα 5,2 δισ. ευρώ.

Ενώ, στον Προϋπολογισμό που καταθέσαμε την προηγούμενη εβδομάδα, παρά το γεγονός ότι αναμένεται υποχώρηση της πανδημίας το 2022, οι δημόσιες δαπάνες για το Υπουργείο Υγείας είναι και πάλι αυξημένες, τόσο έναντι του 2021 όσο και του 2019, προσεγγίζοντας τα 5,3 δισ. ευρώ.

Μάλιστα, οι συνολικές δαπάνες Υγείας, περιλαμβανομένων και των σχετικών δαπανών άλλων Υπουργείων, ανέρχονται στα 11,7 δισ. ευρώ το 2022, ή στο 6,3% του ΑΕΠ, ήτοι πολύ κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Ενώ επίσης, οι προσλήψεις στον τομέα της Υγείας θα καλύψουν το 29% των συνολικών διορισμών το νέο έτος, που σημαίνει ότι το σύστημα θα ενισχυθεί με περίπου 6.000 νέες προσλήψεις.

Έμφαση στις υποδομές στο εθνικό σύστημα υγείας

2ον. Αναβάθμιση της Πολιτικής Προστασίας

Η κυβέρνηση προχώρησε στη μεγαλύτερη χρηματοδότηση στον τομέα της Πολιτικής Προστασίας στην Ευρώπη, ύψους 595 εκατ. ευρώ, με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, που θα επιταχύνει έργα προτεραιότητας και αγορά απαραίτητου εξοπλισμού σε όλη την Ελλάδα, για τη θωράκιση της χώρας και την αντιμετώπιση μελλοντικών κινδύνων από πυρκαγιές, πλημμύρες, σεισμούς και υγειονομικές απειλές.

3ον. Αξιοποίηση ευρωπαϊκών εργαλείων για τη συνολική αναβάθμιση του συστήματος Υγείας

Σύμφωνα με τον κ. Σταϊκούρα, η κυβέρνηση αξιοποιεί τη δυνατότητα που της δίνουν τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αλλά και το νέο ΕΣΠΑ, προχωρώντας σε μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις, με στόχο την ενίσχυση και θωράκιση του Συστήματος Υγείας, προκειμένου αυτό να παρέχει υπηρεσίες υψηλής ποιότητας.

Στο πλαίσιο αυτό, το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας προβλέπει την ενίσχυση, τη βελτίωση και τη μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας, των Νοσοκομείων, της Πρόληψης και της Ψηφιακής Υγείας, με επιπλέον πόρους άνω των 1,5 δισ. ευρώ.

Ανάμεσα στις δράσεις που προβλέπει το Σχέδιο για την ενίσχυση στο εθνικό σύστημα υγείας, περιλαμβάνονται:

Με απόφαση της αρμόδιας Διυπουργικής Επιτροπής, το έργο έχει ενταχθεί ήδη στο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Δημοσίων Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας, προκειμένου να επιταχυνθεί η υλοποίησή του, η οποία θα «τρέξει» με την ευθύνη της νέας μονάδας του ΤΑΙΠΕΔ, της Μονάδας Ωρίμανσης Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας.

Η υλοποίηση του έργου ξεκινά εντός του 2021 και αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2025.Στόχος του είναι ο εκσυγχρονισμός των υλικοτεχνικών υποδομών των νοσοκομείων σε ολόκληρη την Ελλάδα, με ανακαίνιση κτιρίων και προμήθεια νέου ιατρο-τεχνολογικού εξοπλισμού.

Αναλυτικά, στο έργο περιλαμβάνονται:

• Η ανέγερση νέου κτιρίου για την επέκταση της ογκολογικής κλινικής και την ανάπτυξη νέου κέντρου ακτινοθεραπείας και τμήματος Πυρηνικής Ιατρικής στο Γενικό Νοσοκομείο Λαμίας.
• Η προσθήκη ορόφου για τη δημιουργία Ογκολογικής Κλινικής στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου.
• Η ανέγερση νέου κτιρίου διοικητικών υπηρεσιών για την απελευθέρωση χώρων, ώστε να καταστεί εφικτή η ανάπτυξη νέων και επέκταση υπαρχουσών κλινικών στο Θριάσειο.
• Η διαμόρφωση Πνευμονολογικής Κλινικής, με τα αντίστοιχα εργαστήρια και γαστρεντερολογικό εργαστήριο, για το «Ιπποκράτειο» Θεσσαλονίκης.
• Η προσθήκη νέας πτέρυγας Μονάδας Βραχείας Νοσηλείας της Κλινικής Παθολογικής Ογκολογίας στο «Παπαγεωργίου» Θεσσαλονίκης.
• Η ανακαίνιση τμήματος του παλιού κτιρίου, στο οποίο στεγάζονται τα εξωτερικά ιατρεία, με στόχο την κτιριακή και ενεργειακή αναβάθμισή τους, στον «Ευαγγελισμό».
• Η κατασκευή μεταλλικής πεζογέφυρας για τη σύνδεση του Νοσοκομείου με το νεόδμητο συγκρότημα 5 κτιρίων κλινικών λειτουργιών στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Πατρών.
• Η στέγαση του Εθνικού Οργανισμού Διασφάλισης Ποιότητας στην Υγεία και της Ελληνικής Κεντρικής Αρχής Υγείας.
• Η βελτίωση της ποιότητας υπηρεσιών υγείας που αφορά στην ανάπτυξη:

-της «Εθνικής Στρατηγικής για τη Διασφάλιση της Ποιότητας, την Ασφάλεια των Ασθενών και τη Συμμετοχή των Ασθενών στην Παροχή Υπηρεσιών Υγείας»,

-του «Εθνικού Χάρτη Υγείας»,

-των «Εθνικών Πολιτικών Ποιότητας Φροντίδας και Ασφάλειας, Προτύπων, Διαδικασιών, Δεικτών και Κοινού Εθνικού Πλαισίου Αξιολόγησης».

• Οργανωτικές μεταρρυθμίσεις στο σύστημα Υγείας, που αποσκοπούν στη ανάπτυξη από το Κέντρο Τεκμηρίωσης και Κοστολόγησης Νοσοκομειακών Υπηρεσιών του Ελληνικού Συστήματος DRG (Σύστημα Διάγνωσης Ομοιογενών Ομάδων).