Ο πόνος είναι η δυσάρεστη αίσθηση που συνήθως προκύπτει από ένα πολύ έντονο σωματικό ερέθισμα. Ο πόνος βιώνεται υποκειμενικά καθώς επηρεάζεται από την κατάσταση του εγκεφάλου μέσα στον οποίο σχηματίζεται η αίσθηση και ο πόνος ως προέκτασή της. Η συνήθεια, η ψυχική κατάσταση, το αν βρίσκεται κανείς σε ύπνωση, αν τελεί υπό ουσίες που επιδρούν στο κεντρικό νευρικό σύστημα, κάνουν την αίσθηση του πόνου υποκειμενική.
Ολοι έχουν πονέσει και θα πονέσουν αρκετές φορές στη ζωή τους. Υπάρχουν όμως καταστάσεις που είναι δύσκολα διαχειρίσιμες. Ποια είναι η κορυφή του βασανιστικού και οδυνηρού πόνου; Ακολουθούν οι χειρότεροι πόνοι που μπορεί να βιώσει ένας άνθρωπος, με κλίμακα από το 10 έως το 1, που είναι ο δυσκολότερα διαχειρίσιμος.
Πλατύποδας (10 στην κλίμακα)
Μπορεί η εμφάνισή του να είναι χαριτωμένη και αν βρεθείς στην Αυστραλία να θελήσεις να βγάλεις μία selfie μαζί του, αλλά αν τους πιάσεις θα… υποφέρεις. Το σώμα του συγκεκριμένου ζώου περιέχει δηλητήριο στο οποίο εμπεριέχονται 19 πεπτίδια – τα οποία είναι μικρές αλυσίδες αμινοξέων. Συνήθως τα αρσενικά έχουν ένα κεντρί στο πίσω πόδι που διοχετεύει το δηλητήριο.
Αυτό μπορεί να μη σημαίνει… τίποτα για εσένα αλλά θα έχει νόημα αν πέσεις θύμα ενός πλατύποδα: θα επιβιώσεις αλλά δεν θα ξεχάσεις ποτέ αυτή την εμπειρία. Μπορεί να σε επηρεάζει ακόμα και για μήνες εξαιτίας της υπεραλγησίας (μορφή πόνου που είναι έντονη ύστερα από κάποιο ερέθισμα περιφερικής νευρικής απόληξης και διαταραχή της νευρικής οδού από το σημείο ερεθισμού στον εγκέφαλο). Το δηλητήριο του πλατύποδα είναι ισχυρό και προκαλεί τόσο έντονο πόνο που άνθρωποι λιποθυμούν.
Εκθεση που δημοσιεύτηκε στο National Library of Medicine αναφέρει το παράδειγμα ενός ασθενή που νοσηλεύτηκε έξι ημέρες μετά από επίθεση πλατύποδα «και η περιοχή όπου τον τσίμπησε ο πλατύποδας πονούσε και ήταν πρησμένη για έξι εβδομάδες. Σημαντική λειτουργική βλάβη του χεριού για έξι μήνες».
Πονόδοντος (9 στην κλίμακα)
Εχεις πολλά νεύρα στο κάθε δόντι και σε ένα από αυτά μπορεί να να ανοίξει τρύπα εξαιτίας της τερηδόνας. Ομως μπορεί αυτό να οδηγήσει σε μόλυνση της ρίζας και ο πόνος είναι μεγάλος. Χρειάζεται άμεση επίσκεψη στον οδοντίατρο που μπορεί να προχωρήσει μέχρι και σε εξαγωγή εξαιτίας της μόλυνσης. Σε αντίθεση με το υπόλοιπο σώμα, στον πονόδοντο δεν υπάρχουν πολλές λύσεις για να τον καταπολεμήσεις αποτελεσματικά.
Η μόλυνση μπορεί να κάνει απόστημα που προκαλεί φρικτό πόνο. Συγκεκριμένα, τον 19ο αιώνα στην Πενσυλβάνια ο WH Atkinson έγραψε για περιστατικά ασθενών με πονόδοντους και χαρακτηριστική είναι η εξής: «ενώ πονούσε έφτασε στο σημείο να βαράει το κεφάλι του στο πάτωμα σαν εξαγριωμένο ζώο, έβαλε το κεφάλι του μέσα στο κρύο νερό». Εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν αναλγητικά και οι ασθενείς υπέφεραν.
Ο Atkinson έγραψε επίσης για την περίπτωση ενός άνδρα που «έκλαιγε γοερά κάθε μέρα για ώρες. Πέθανε, όχι εξαιτίας του δοντιού, αλλά της αντιμετώπισης του πόνου». Επίσης μία ένιωσε το δόντι της να σπάει «σαν να τον πυροβόλησαν και ένιωσε στιγμιαία ανακούφιση». Η ίδια, σύμφωνα με τον Atkinson, «ένιωθε τα αυτιά της να βουίζουν για ημέρες»! Σύμφωνα με το BBC, δεν υπάρχει εξήγηση για τέτοιες… εκρήξεις αλλά είναι γεγονός και μία πραγματικότητα για τους ανθρώπους με αποστήματα εκείνη την εποχή. Υπάρχουν μάλιστα γυναίκες που συνέκριναν τη γέννα με τον πονόδοντο που είχαν κάποια στιγμή στη ζωή τους, λέγοντας πως ήταν χειρότερος!
Πέτρες στα νεφρά (8)
Οι πέτρες στα νεφρά, αυτοί οι… μικροί διάβολοι μπορεί να περιμένουν καιρό μέχρι να εμφανιστούν και να κάνουν ανυπόφορη τη ζωή του ασθενή. Υπολογίζεται πως το 11% των ανδρών και το 6% των γυναικών κάποια στιγμή στη ζωή του θα εμφανίσει πέτρες στα νεφρά. Υπάρχει μάλιστα η περίπτωση ενός άνδρα στην Ινδία το 2022, ο οποίος είχε… 206 πέτρες στα νεφρά του! Ο ίδιος ζούσε… ανυπόφορα για μήνες και δεν τον βοηθούσαν τα αναλγητικά ενώ με δυσκολία βούρτσιζε ακόμα και τα δόντια του.
Αυτό που συμβαίνει με τις πέτρες στα νεφρά είναι ότι τα απόβλητα στο αίμα κρυσταλλώνονται και αυτά μπορεί να καταλήξουν να γίνουν πέτρες στα νεφρά. Ανδρας από τις ΗΠΑ με πέτρες στα νεφρά περιέγραψε πως ένιωθε σαν να τον μαχαιρώνουν για ώρες, γυρνώντας τη λεπίδα. Το πρόβλημα με τις πέτρες στα νεφρά είναι πως οι άνθρωποι δεν τις καταλαβαίνουν μέχρι να είναι αργά. Ωστόσο πρόκειται για ένα ιατρικό θέμα που αντιμετωπίζεται, όπως το απόστημα στο δόντι.
Γεράκι ταραντούλα – σφήκα αραχνών (7)
Θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν και… γεννημένες δολοφόνοι. Εντοπίζονται στις ΗΠΑ ενώ βιολόγος προτρέπει όσους δεχτούν το τσίμπημα τους απλά να… ξαπλώσουν και να ξεκινήσουν να ουρλιάζουν αφού ο πόνος είναι τόσο δυνατός που άνθρωποι μπορεί να τραυματιστούν επειδή τρέχουν διότι νιώθουν σαν να καίγεται το σώμα τους. Υπάρχουν επίσης αναφορές ανθρώπων που τους τσίμπησε γεράκι ταραντούλα και πονούσαν τόσο έντονα που για κάποια λεπτά δεν μπορούσαν να μιλήσουν. Ομως υπάρχει και ένα θετικό: ο πόνος μπορεί να είναι φρικτός, αλλά κρατάει για πέντε λεπτά.
Οσο για το πώς πήρε το όνομά της, κυνηγάει ταραντούλες, τις τσιμπάει με αποτέλεσμα να παραλύουν και στη συνέχεια τις μετακινεί στη φωλιά της. Επειτα τοποθετεί ένα αυγό στην κοιλιά της, το οποίο μέσα σε εβδομάδες γίνεται κάμπια η οποία καταβροχθίζει την ταραντούλα!
Καρκίνος των οστών (6)
Η λέξη μόνο προκαλεί τρόμο αλλά δυστυχώς ο καρκίνος «χτυπά» εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο.
Οι πιο συχνοί καρκίνοι στους άνδρες:
- Βρόγχοι
- Παχύ έντερο
- Συκώτι
- Οισοφάγος
- Ρινοφάρυγγας
- Λέμφωμα Χότζκιν
- Γλώσσα
- Στοματική κοιλότητα
- Λάρυγγας
- Στομάχι
Οι πιο συχνοί καρκίνοι στις γυναίκες:
- Μαστός
- Τράχηλος της μήτρας
- Παχύ έντερο
- Βρόγχοι
- Μήτρα
- Ωοθήκες
- Συκώτι
- Θυροειδής
- Λέμφωμα Χότζκιν
- Στομάχι
Μετά τις καρδιοπάθειες ο καρκίνος μόνο στις ΗΠΑ είναι η συχνότερη αιτία θανάτου. Πρόκειται για μία ασθένεια που ο ασθενής συνήθως δεν τη γνωρίζει, παρά μόνο όταν εμφανίσει συμπτώματα. Υπάρχουν είδη καρκίνων που οι ασθενείς τα διαπιστώνουν όταν δυστυχώς είναι αργά. Ωστόσο τα είδη καρκίνου είναι πολλά και αναλόγως προκαλούν πόνο. Αλλά ένας καρκίνος θεωρείται πως προκαλεί τον μεγαλύτερο πόνο από όλους: των οστών. Τα καλά νέα είναι πως δεν είναι συχνός καρκίνος όπως των πνευμόνων και του μαστού αλλά όσοι νοσούν φτάνουν σε σημείο να υποφέρουν.
Ο συγκεκριμένος καρκίνος εκδηλώνεται με καθημερινούς και μεγάλης έντασης πόνους στα οστά, που μπορεί να διαρκέσουν δευτερόλεπτα ή μερικά λεπτά. Οι ασθενείς περνούν αρκετά τέτοια «επεισόδια» μέσα στην ημέρα. Ωστόσο ο καρκίνος των οστών δεν εκδηλώνεται σε όλους με τον ίδιο τρόπο, αφού υπάρχουν άνθρωποι που πονούν μόνο σε ένα σημείο. Σε κάθε περίπτωση ο πόνος είναι σφοδρός και εκδηλώνεται καθημερινά χωρίς προειδοποίηση.
Αυχενογενής πονοκέφαλος (5)
Οι άνθρωποι που υποφέρουν από πονοκεφάλους που επηρεάζονται από τον αυχένα περιγράφουν πως νιώθουν σαν κάποιος να προσπαθεί να τους… ξεριζώσει το κεφάλι. Ο πόνος συνοδεύεται από διαταραχές στα οπτικά νεύρα ή ναυτία. Ο πόνος μπορεί να διαρκέσει ώρες και πονάει μέχρι και το πρόσωπο. Συνήθως ο… χειρότερος πονοκέφαλος τέτοιου είδους είναι σπάνιος αφού εκδηλώνεται μετά από επισκληρίδιο αναισθησία, ωστόσο σε κάποιους ασθενείς κρατά εβδομάδες!
Συστροφή όρχεως (4)
Ολοι οι άνδρες κάποια στιγμή στη ζωή τους χτυπήθηκαν με μπάλα. Γιατί πονούσαν τόσο πολύ; Επειδή στους όρχεις συγκεντρώνονται πάρα πολλά νεύρα για τόσο μικρή περιοχή. Στη συστροφή όρχεως ο πόνος είναι σφοδρός επειδή γίνεται συστροφή στην περιοχή με τόσες πολλές νευρικές απολήξεις. Συνήθως συμβαίνει σε αγόρια 18 ετών και κάτω και μπορεί να οφείλεται σε τραύμα, αν και τις περισσότερες φορές συμβαίνει χωρίς προφανή λόγο. Ο πόνος σε κάποιους είναι τόσο σφοδρός που δεν μπορούν να κοιμηθούν, να φάνε και σε κάποιες περιπτώσεις δυσκολεύονται να επικοινωνήσουν. Η συστροφή όρχεως πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα γιατί νεκρώνει την περιοχή.
Πυροβολισμός στην επιγονατίδα (3)
Το τραύμα στην επιγονατίδα είναι επίπονο, ένα από τα χειρότερα που μπορεί να συμβούν σε άνθρωπο. Πρόκειται για μία γνώση που έχουν οι συμμορίες που χτυπούν με ρόπαλα γόνατα για να βασανίσουν ανθρώπους αλλά μακράν το χειρότερο που κάνουν είναι να πυροβολήσουν γόνατα. Ο πυροβολισμός στο γόνατο μπορεί να διαλύσει το οστό και να κόψει αρτηρία. Ο πυροβολισμός στο γόνατο μπορεί να προκαλέσει σφοδρό πόνο αλλά να μην είναι μοιραίος για αυτό που θα πέσει θύμα.
Aθροιστική κεφαλαλγία (2)
Eίναι από τους πιο επώδυνους πονοκεφάλους που υπάρχουν. Το χαρακτηριστικό της είναι ότι παρουσιάζει έξαρση σε ορισμένες χρονικές περιόδους (πχ για κάποιες εβδομάδες). Από το γεγονός αυτό, ότι αθροίζεται, δηλαδή συσσωρεύεται χρονικά, παίρνει και το όνομα αθροιστική κεφαλαλγία. Ο πόνος συνήθως συγκεντρώνεται σε μία περιοχή του κεφαλιού και γύρω από το μάτι, ενώ… έρχεται χωρίς προειδοποίηση. Το αίσθημα είναι σαν να σε μαχαιρώνουν με ένα καυτό μαχαίρι στο κεφάλι και άνθρωποι φτάνουν σε σημείο να χτυπούν το κεφάλι τους στον τοίχο. Ενα επεισόδιο μπορεί να διαρκέσει από 15 λεπτά μέχρι 3 ώρες, εκδηλώνεται μέχρι και 8 φορές την ημέρα. Και αν αυτό μοιάζει… εφιαλτικό, η πραγματικότητα είναι χειρότερη! Αν ξεκινήσει ένα επεισόδιο αθροιστικού πονοκεφάλου, λήγει μετά από καθημερινά επεισόδια που διαρκούν από 4 έως 12 εβδομάδες.
Επίσημη αιτία για το τι προκαλεί τους αθροιστικούς πονοκεφάλους δεν υπάρχει αν και ορισμένοι επιστήμονες εικάζουν πως έχει να κάνει με τη δραστηριότητα στον υποθάλαμο του εγκεφάλου. Αθροιστικοί πονοκέφαλοι εκδηλώνονται συχνότερα στους καπνιστές και έχουν συνδεθεί με μυρωδιές ενώ θεωρείται από ειδικούς πως κληρονομούνται μέσω γονιδίων. Δυστυχώς τα φάρμακα δεν μπορούν να βοηθήσουν τους ασθενείς που στρέφονται σε εναλλακτικές θεραπείες και μανιτάρια ψιλοκυβίνης (ψυχεδελικά).
Συμπτώματα της αθροιστικής κεφαλαλγίας:
- Πόνος γύρω από το μάτι
- Δάκρυα στο μάτι
- Πόνος στο δεξί ή το αριστερό μέρος του κρανίου
- Ανησυχία
- Ερεθισμός στο μάτι
- Ρουθούνι βουλωμένο ή με καταρροή στην μεριά του κεφαλιού που πονάει
- Ιδρώτας στο μέρος του κεφαλιού που πονάει
- Ερυθρότητα ή πόνος στο πρόσωπο
Nευραλγία του τρίδυμου νεύρου (1)
Xαρακτηρίζεται από κρίσεις έντονου πόνου, που περιγράφονται σαν πολλαπλές μαχαιριές ή ηλεκτρικό ρεύμα (διαξιφιστικός πόνος). Ο πόνος είναι ξαφνικός και πολύ έντονος, διαρκεί για κλάσματα του δευτερολέπτου και επανέρχεται μετά από λίγο, με αποτέλεσμα τα πολλαπλά επεισόδια μέσα σε ένα 24ωρο. Μάλιστα, οι ασθενείς μπορεί να υποφέρουν ακόμα και για μήνες. Ο πόνος εντοπίζεται στην κατανομή του τρίδυμου νεύρου, δηλαδή του νεύρου που είναι υπεύθυνο για την αισθητικότητα του προσώπου και μεγάλου μέρους του στόματος. Και παρά το γεγονός ότι υπάρχουν φάρμακα για την αντιμετώπισή του, ο πόνος δυστυχώς επιστρέφει.
