Ξεπέρασε τις 17 μέρες ο πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, ο οποίος ξεκίνησε στις 7 Οκτωβρίου, και μέχρι στιγμής έχει κοστίσει τη ζωή σε πάνω από 6.000 άτομα και από τις δύο πλευρές, ενώ 222 είναι οι όμηροι με βάση ισραηλινά επίσημα στοιχεία.
Σήμερα πέρασε από την Αίγυπτο προς τη Γάζα και το τρίτο κονβόι της ανθρωπιστικής βοήθειας για όσους επλήγησαν από τον πόλεμο Ισραήλ – Χαμάς.
Ακολουθεί μία σύνοψη της αιματηρής σύγκρουσης και μικρή ανάλυση των βασικών σημείων της
Τι συμβαίνει στη Λωρίδα της Γάζας;
Τα πρώτα φορτηγά που μετέφεραν βοήθεια στη Γάζα πέρασαν τα σύνορα από την Αίγυπτο το Σάββατο μετά από ημέρες διαπραγματεύσεων. Το Ισραήλ συμφώνησε να επιτρέψει σε περίπου 20 φορτηγά που μεταφέρουν τρόφιμα, νερό και φάρμακα στη Γάζα μέσω του συνοριακού περάσματος της Ράφα. Δεν ήταν άμεσα σαφές για πόσο καιρό θα παραμείνει ανοιχτό το πέρασμα.
Αυτό συνέβη μετά την προειδοποίηση της υπηρεσίας του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες ότι ο χρόνος τελειώνει για την αποστολή βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας. Η UNRWA ανέφερε ότι η πρόσβαση σε καθαρό νερό ήταν πολύ περιορισμένη και «οι ανησυχίες για αφυδάτωση και ασθένειες που μεταδίδονται με το νερό είναι μεγάλες».
Το Ισραήλ είχε δηλώσει ότι δεν θα τερμάτιζε την «πολιορκία» μέχρι η Χαμάς να απελευθερώσει τους ομήρους. Την Παρασκευή, η Χαμάς απελευθέρωσε δύο ομήρους των ΗΠΑ. Ήταν οι πρώτοι αιχμάλωτοι, που απελευθερώθηκαν από την επιδρομή των ενόπλων στο Ισραήλ πριν από δύο εβδομάδες. Την Δευτέρα απελευθερώθηκαν άλλοι 2
Η κυβέρνηση της Χαμάς στη Γάζα δήλωσε ότι 18 χριστιανοί Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν σε έκρηξη εντός του συγκροτήματος της εκκλησίας του Αγίου Πορφυρίου στην πόλη της Γάζας το βράδυ της Πέμπτης. Το BBC δεν μπόρεσε να επαληθεύσει τον αριθμό αυτό. Το Ισραήλ δήλωσε ότι τα αεροσκάφη του στόχευαν ένα σημείο εκτόξευσης ρουκετών και όλμων της Χαμάς και ότι ένας τοίχος της εκκλησίας υπέστη ζημιές.
Παλαιστίνιοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι τουλάχιστον 471 άνθρωποι σκοτώθηκαν από έκρηξη στο αραβικό νοσοκομείο Al-Ahli στην πόλη της Γάζας στις 17 Οκτωβρίου. Οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας (IDF) δήλωσαν από την πλευρά τους ότι ο αριθμός αυτός έχει διογκωθεί σκόπιμα, αλλά δεν έχουν δώσει στη δημοσιότητα τη δική τους εκτίμηση για το πόσοι έχασαν τη ζωή τους. Η Χαμάς μιλάει για μια ισραηλινή αεροπορική επιδρομή, αλλά ο ισραηλινός στρατός ανέφερε ότι η έκρηξη προκλήθηκε από μια αποτυχημένη εκτόξευση ρουκέτας από την Παλαιστινιακή Ισλαμική Τζιχάντ (PIJ) και επισημαίνει την απουσία μεγάλου κρατήρα ή ζημιών από την έκρηξη σε παρακείμενα κτίρια. Η PIJ αρνήθηκε την ευθύνη.
Θα εισβάλει το Ισραήλ στη Γάζα;
Ο δηλωμένος στόχος του Ισραήλ είναι να καταστρέψει τη Χαμάς. Θέλει επίσης να διασώσει τους ομήρους που συνελήφθησαν όταν η Χαμάς επιτέθηκε στο Ισραήλ. Τώρα πιστεύει ότι 222 άτομα κρατούνται στη Γάζα.
Το Ισραήλ έχει συγκεντρώσει δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες στα σύνορά του με τη Γάζα, μαζί με τανκς και πυροβολικό. Έχει ενεργοποιήσει περίπου 300.000 εφέδρους παράλληλα με τη μόνιμη δύναμή του των 160.000. Ο ισραηλινός στρατός έχει προετοιμαστεί για μια επίθεση ρίχνοντας βόμβες στη Γάζα και στοχεύοντας τους διοικητές της Χαμάς και τα κέντρα ελέγχου της.
Η Χαμάς πιστεύεται ότι διαθέτει περίπου 25.000 άτομα στον στρατιωτικό της βραχίονα. Ένας από τους κύριους στόχους του Ισραήλ αναμένεται να είναι ο τεράστιος λαβύρινθος των υπόγειων σηράγγων της Χαμάς κάτω από τη Γάζα, που περιέχουν αποθήκες για τους ηγέτες και τα κέντρα διοίκησης και ελέγχου.
Πιστεύεται ότι η Χαμάς θα τοποθετήσει παγίδες και αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς σε σημεία εισόδου και κατά μήκος στενών δρόμων. Μια σημαντική πρόκληση για τα ισραηλινά στρατεύματα θα είναι οι μάχες από κοντά σε πυκνοκατοικημένες αστικές περιοχές.
Το Ισραήλ πιστεύει ότι η Χαμάς διαθέτει περίπου 30.000 μαχητές, με όπλα που περιλαμβάνουν αυτόματα τουφέκια, χειροβομβίδες, ρουκέτες και αντιαρματικούς πυραύλους.
Τι είναι η Χαμάς και τι θέλει;
Η Χαμάς είναι μια παλαιστινιακή ομάδα μαχητών, η οποία κυβερνά τη Λωρίδα της Γάζας από το 2007. Η ομάδα έχει ορκιστεί για την καταστροφή του Ισραήλ και θέλει να το αντικαταστήσει με ένα ισλαμικό κράτος.
Η Χαμάς έχει διεξάγει αρκετούς πολέμους με το Ισραήλ από τότε που ανέλαβε την εξουσία. Έχει εκτοξεύσει – ή έχει επιτρέψει σε άλλες μαχητικές ομάδες να εκτοξεύσουν – χιλιάδες ρουκέτες κατά του Ισραήλ και έχει πραγματοποιήσει άλλες θανατηφόρες επιθέσεις.
Σε απάντηση, το Ισραήλ έχει επανειλημμένα επιτεθεί στη Χαμάς με αεροπορικές επιδρομές και έχει στείλει στρατεύματα στη Γάζα κατά τη διάρκεια δύο εκ των πολέμων. Μαζί με την Αίγυπτο, έχει αποκλείσει τη Λωρίδα της Γάζας από το 2007 για λόγους ασφαλείας, όπως λέει.
Η Χαμάς – ή σε ορισμένες περιπτώσεις η στρατιωτική της πτέρυγα, οι Ταξιαρχίες Ιζεντίν αλ-Κασάμ – έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική ομάδα από το Ισραήλ, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς και από άλλες δυνάμεις. Το Ιράν υποστηρίζει την ομάδα, παρέχοντάς της χρηματοδότηση, όπλα και εκπαίδευση.
Γιατί η Χαμάς εξαπέλυσε την τελευταία της επίθεση;
Η έφοδος της Χαμάς σε ισραηλινές κοινότητες στις 7 Οκτωβρίου, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν περισσότεροι από 1.400 άνθρωποι, ήταν η σοβαρότερη διασυνοριακή επίθεση που έχει αντιμετωπίσει το Ισραήλ εδώ και περισσότερο από μια γενιά, δήλωσε ο συντάκτης επί διεθνών θεμάτων του BBC, Τζέρεμι Μπόουεν. Οι μαχητές παραβίασαν το σύρμα που χωρίζει τη Γάζα από το Ισραήλ σε πολλά σημεία.
Ήρθαν στο φως λεπτομέρειες για μια σφαγή σε μια ισραηλινή κοινότητα, το κιμπούτς Kfar Aza. Οι επιζώντες εκτιμούν ότι περίπου 100 άνθρωποι σκοτώθηκαν και πολλοί άλλοι πιάστηκαν όμηροι. Ισραηλινοί στρατιώτες δήλωσαν στον Τζέρεμι Μπόουεν ότι ορισμένοι από τους νεκρούς είχαν αποκεφαλιστεί.
Με δεδομένους τους πόρους των υπηρεσιών ασφαλείας του Ισραήλ, ήταν εκπληκτικό το γεγονός ότι η επίθεση της Χαμάς δεν είχε προβλεφθεί, δήλωσε ο ανταποκριτής για θέματα ασφαλείας του BBC, Φρανκ Γκάρντνερ.
Έγινε σε μια εποχή που οι ισραηλινο-παλαιστινιακές εντάσεις έφτασαν στα ύψη. Η φετινή χρονιά ήταν η πιο θανατηφόρα που έχει καταγραφεί ποτέ για τους Παλαιστίνιους που ζουν στην κατεχόμενη από το Ισραήλ Δυτική Όχθη, γεγονός που θα μπορούσε να παρακινήσει τη Χαμάς να χτυπήσει το Ισραήλ.
Η Χαμάς μπορεί επίσης να επεδίωκε να πετύχει μια σημαντική προπαγανδιστική νίκη για να ενισχύσει τη δημοτικότητά της μεταξύ των απλών Παλαιστινίων.
Πώς εξελίχθηκε η επίθεση της Χαμάς;
Η σύλληψη ισραηλινών ομήρων θεωρείται ότι αποσκοπεί στο να πιέσει το Ισραήλ να απελευθερώσει ορισμένους από τους περίπου 4.500 Παλαιστίνιους που κρατούνται στις ισραηλινές φυλακές.
Υπάρχουν επίσης εικασίες ότι η επίθεση ενορχηστρώθηκε από το Ιράν, αν και ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν έχει αρνηθεί την ανάμειξη της χώρας του.
Τι είναι η Λωρίδα της Γάζας και ποιοι ζουν εκεί;
Η Λωρίδα της Γάζας είναι μια περιοχή μήκους 41 χιλιομέτρων και πλάτους 10 χιλιομέτρων που βρίσκεται μεταξύ του Ισραήλ, της Αιγύπτου και της Μεσογείου. Αρχικά κατεχόταν από την Αίγυπτο. Η Γάζα καταλήφθηκε από το Ισραήλ κατά τη διάρκεια του πολέμου της Μέσης Ανατολής το 1967 μαζί με τη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ. Το Ισραήλ απέσυρε τα στρατεύματά του και περίπου 7.000 εποίκους από την περιοχή το 2005. Εκεί ζουν περίπου 2,2 εκατομμύρια άνθρωποι και έχει μία από τις υψηλότερες πληθυσμιακές πυκνότητες στον κόσμο.
Λίγο πάνω από το 75% του πληθυσμού της Γάζας – περίπου 1,7 εκατομμύρια άνθρωποι – είναι καταγεγραμμένοι πρόσφυγες ή απόγονοι προσφύγων, σύμφωνα με τον ΟΗΕ. Περισσότεροι από 500.000 από αυτούς ζουν σε οκτώ πολυσύχναστους καταυλισμούς που βρίσκονται σε όλη τη Λωρίδα. Το Ισραήλ ελέγχει τον εναέριο χώρο πάνω από τη Γάζα και την ακτογραμμή της και ελέγχει αυστηρά τη μετακίνηση ανθρώπων και αγαθών.
Τι είναι η Παλαιστίνη;
Η Δυτική Όχθη και η Γάζα, οι οποίες είναι γνωστές ως Παλαιστινιακά εδάφη, καθώς και η Ανατολική Ιερουσαλήμ και το Ισραήλ αποτελούσαν όλα μέρος μιας γης γνωστής ως Παλαιστίνη από τους ρωμαϊκούς χρόνους μέχρι τα μέσα του 20ου αιώνα.
Αυτά ήταν επίσης τα εδάφη των εβραϊκών βασιλείων στη Βίβλο και θεωρούνται από πολλούς Εβραίους ως η αρχαία πατρίδα τους. Το Ισραήλ ανακηρύχθηκε κράτος το 1948, αν και η γη εξακολουθεί να αναφέρεται ως Παλαιστίνη από εκείνους που δεν αναγνωρίζουν το δικαίωμα ύπαρξης του Ισραήλ. Οι Παλαιστίνιοι χρησιμοποιούν επίσης το όνομα Παλαιστίνη ως όρο-ομπρέλα για τη Δυτική Όχθη, τη Γάζα και την Ανατολική Ιερουσαλήμ.
Ο Παλαιστίνιος πρόεδρος είναι ο Μαχμούντ Αμπάς, γνωστός και ως Αμπού Μαζέν. Έχει την έδρα του στη Δυτική Όχθη, η οποία τελεί υπό ισραηλινή κατοχή.Είναι ηγέτης της Παλαιστινιακής Αρχής (ΠΑ) από το 2005 και εκπροσωπεί το πολιτικό κόμμα Φατάχ, έναν σκληρό αντίπαλο της Χαμάς.
