Το πιο ακριβό μέταλλο στον κόσμο είναι αυτή τη στιγμή το ρόδιο. Ανήκει στην ομάδα των μετάλλων πλατίνας (PGM), μαζί με την πλατίνα, το παλλάδιο, το όσμιο, το ιρίδιο και το ρουθήνιο.
Είναι ένα σπάνιο μέταλλο, απίστευτα ανθεκτικό, τόσο στη διάβρωση, όσο και στην οξείδωση. Το σημείο τήξεώς του είναι επίσης πολύ υψηλό, γύρω στους 1.964 βαθμούς Κελσίου.
Η εξαιρετική του αντοχή, καθώς και το υψηλό σημείο τήξης του, το καθιστούν ένα υλικό επιλογής για βασικές βιομηχανικές εφαρμογές, ιδίως στους καταλύτες καυσαερίων αυτοκινήτων.
Το ρόδιο εξορύσσεται κυρίως στη Νότια Αφρική, η οποία είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός στον κόσμο.
Άλλες χώρες που παράγουν ρόδιο είναι η Ρωσία, ο Καναδάς και οι Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά η παραγωγή τους είναι πολύ χαμηλότερη.
Το ρόδιο εξορύσσεται συνήθως ως υποπροϊόν της εξόρυξης της πλατίνας και άλλων μετάλλων της ομάδας της πλατίνας, επειδή αυτά τα μέταλλα βρίσκονται συχνά μαζί στα ίδια κοιτάσματα. Περίπου 16 τόνοι αυτού του μετάλλου παράγονται κάθε χρόνο.
Το 85% του ροδίου πηγαίνει στην αυτοκινητοβιομηχανία, καθώς είναι απαραίτητο για την κατασκευή καταλυτών που μειώνουν τις εκπομπές οξειδίων του αζώτου (NOx). Ωστόσο, η αυξανόμενη παραγωγή ηλεκτρικών οχημάτων εγείρει ερωτήματα σχετικά με το μέλλον της ζήτησης ροδίου, καθώς αυτά τα οχήματα χρησιμοποιούν διαφορετικές τεχνολογίες που θα μπορούσαν να μειώσουν τις ανάγκες τους.
Σύμφωνα με το Bloomberg, αυτή τη στιγμή η τιμή του ροδίου αγγίζει τα 4.660 δολάρια ανά ουγγιά, ενώ η τιμή του χρυσού είναι περίπου 2.631 δολάρια.
Η μέση τιμή μιας ουγγιάς ροδίου εκτινάχθηκε από 1.069 δολάρια κατά μέσο όρο το 2013 σε υψηλό ρεκόρ των 22.252 δολαρίων το 2018.
Ελληνική η ονομασία
Η παγκόσμια ζήτηση για ρόδιο έχει σημειώσει αξιοσημείωτη αύξηση. Η πύλη στατιστικών Statista εκτιμά ότι η ζήτηση έφτασε τα 1,64 εκατομμύρια ουγγιές το 2023.
Το ρόδιο ανακαλύφθηκε το 1803 από τον Βρετανό χημικό Γουίλιαμ Χάιντ Γουόλαστον, έναν ιδιαίτερα σημαντικό επιστήμονα της εποχής του, ο οποίος ήταν επίσης υπεύθυνος για την ανακάλυψη του παλλαδίου.
Εξετάζοντας ένα δείγμα του ορυκτού πλατίνας, ο Γουόλαστον είχε παρατηρήσει ένα ασημί-λευκό μέταλλο που δεν ταίριαζε με κανένα από τα άλλα μέταλλα της ομάδας πλατίνας που ήταν γνωστά εκείνη την εποχή. Ονόμασε αυτό το νέο μέταλλο «ρόδιο», από την ελληνική λέξη «ρόδον», λόγω του ροζ χρώματος που δίνει το μέταλλο σε ένα διάλυμα θειικού ροδίου.
Το ρόδιο είναι εξαιρετικά σπάνιο, καθώς βρίσκεται σε περίπου 0,000037 μέρη ανά εκατομμύριο, στον φλοιό της Γης. Για σύγκριση, ο χρυσός βρίσκεται σε περίπου 0,0013 μέρη ανά εκατομμύριο σύμφωνα με τη Βρετανική Βασιλική Εταιρεία Χημείας.
«Ασφαλές καταφύγιο»
Στο πανόραμα των μετάλλων, το ρόδιο έχει αποκτήσει τέτοια εξέχουσα θέση, που έχει εκτοπίσει ακόμη και τον χρυσό. «Αυτό το μέταλλο έχει γίνει ένα “ασφαλές καταφύγιο” όλο και πιο εκτιμώμενο», σύμφωνα με το Bloomberg.
Οι μελλοντικές προβλέψεις για το ρόδιο δείχνουν ότι η τιμή θα μπορούσε να παραμείνει πάνω από τα 4.000 δολάρια την ουγγιά μέχρι τα μέσα του 2025, λόγω της συνεχούς ζήτησης από τις αυτοκινητοβιομηχανίες.
Νέα κοιτάσματα ροδίου
Πρόσφατα, νέα κοιτάσματα ροδίου ανακαλύφθηκαν στη Νότια Αμερική, ειδικά σε χώρες όπως η Κολομβία και η Βραζιλία, όπου η εξόρυξη αυξάνεται.
Αν και η παραγωγή ροδίου σε αυτές τις περιοχές εξακολουθεί να είναι μέτρια σε σύγκριση με γίγαντες όπως η Νότια Αφρική και η Ρωσία, αυτές οι χώρες αρχίζουν να τοποθετούνται ως σχετικοί παίκτες στην παγκόσμια αγορά αυτού του μετάλλου.
