Το Ισλαμικό Κράτος ανέλαβε την ευθύνη για τη φονική τρομοκρατική επίθεση στη Μόσχα από την οποία σκοτώθηκαν τουλάχιστον 60 άνθρωποι και τραυματίστηκαν πάνω από 140.
Μαχητές του ISIS «επιτέθηκαν σε μια μεγάλη συγκέντρωση… στα περίχωρα της ρωσικής πρωτεύουσας Μόσχας», ανέφερε η ομάδα σε ανακοίνωσή της στην εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων Telegram. Η ανακοίνωση του ISIS ανέφερε ότι οι επιτιθέμενοι «υποχώρησαν στις βάσεις τους με ασφάλεια».
Ο ισχυρισμός ενός παρακλαδιού του Ισλαμικού Κράτους ότι βρισκόταν πίσω από την τρομοκρατική επίθεση στη Μόσχα, εάν αποδειχτεί αληθής, δεν αποτελεί κάτι το πρωτοφανές, αλλά θα είναι ο τελευταίος σε μια σειρά επιθέσεων που συνδέονται με ισλαμιστές στη Ρωσία ή εναντίον της Ρωσίας τα τελευταία χρόνια.
Τρομοκρατικές επιθέσεις ισλαμιστών στη Ρωσία
Ένα ρωσικό αεροπλάνο ανατινάχθηκε πάνω από την έρημο του Σινά της Αιγύπτου το 2015 με 224 επιβαίνοντες, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν Ρώσοι πολίτες. Την ευθύνη για την επίθεση ανέλαβε το Ισλαμικό Κράτος, το οποίο αργότερα δημοσίευσε μια φωτογραφία του εκρηκτικού μηχανισμού.
Το 2017, μια βομβιστική επίθεση στο μετρό της Αγίας Πετρούπολης που σκότωσε 15 άτομα συνδέθηκε επίσης με ριζοσπάστες ισλαμιστές.
Μαχητικές ομάδες πολεμούν τις ρωσικές δυνάμεις στην περιοχή του Βόρειου Καυκάσου της χώρας εδώ και δεκαετίες. Μεγάλος αριθμός από αυτούς συνέρρευσαν στη Συρία για να ενταχθούν στο Ισλαμικό Κράτος (ISIS) όταν δημιουργήθηκε η ομάδα πριν από 10 χρόνια. Ορισμένοι μαχητές που δραστηριοποιούνται στον ρωσικό Βόρειο Καύκασο έχουν δηλώσει πίστη στο Ισλαμικό Κράτος, λένε ειδικοί, ενώ όπως έχει καταστεί πλέον γνωστό, πολλοί εξ αυτών συνέρευσαν στη Συρία, όπου κάποιοι εντάχθηκαν στον Ελεύθερο Συριακό Στρατό ήτοι τους μισθοφόρους του Ερντογάν στα συριακά εδάφη, όταν προσπαθούσε να αποτρέψει την κουρδική επέκταση επιρροής.
Ποιο είναι το Ισλαμικό Κράτος του Χορασάν (ISIS-K)
Όμως, η συγκεκριμένη ομάδα που ανέλαβε την ευθύνη της σημερινής επίθεσης το ISIS-K, είναι το παρακλάδι του Ισλαμικού Κράτους στο Χορασάν – ένας παλιός όρος για μια περιοχή που περιλαμβάνει τμήματα του Ιράν, του Τουρκμενιστάν και του Αφγανιστάν. Ειδικοί στην αντιτρομοκρατική λένε ότι η Ρωσία βρέθηκε «στο στόχαστρο» του ISIS-K, το οποίο επικρίνει συχνά τον Πρόεδρο Πούτιν στην προπαγάνδα του. Κατηγορεί το Κρεμλίνο για φρικαλεότητες κατά των μουσουλμάνων σε στρατιωτικές εκστρατείες στην Τσετσενία και τη Συρία, καθώς και για την εισβολή στο Αφγανιστάν κατά τη σοβιετική εποχή.
Το ISIS-K ιδρύθηκε το 2015 από δυσαρεστημένα μέλη των Πακιστανών Ταλιμπάν, οι οποίοι στη συνέχεια ασπάστηκαν μια πιο βίαιη εκδοχή του Ισλάμ. Η ομάδα είδε τις τάξεις της να μειώνονται περίπου στο μισό, σε περίπου 1.500 με 2.000 μαχητές, μέχρι το 2021 από έναν συνδυασμό αμερικανικών αεροπορικών επιδρομών και επιδρομών αφγανικών κομάντο που σκότωσαν πολλούς από τους ηγέτες της.
Η ομάδα πήρε νέα πνοή αμέσως μετά την ανατροπή της αφγανικής κυβέρνησης από τους Ταλιμπάν εκείνη τη χρονιά. Κατά τη διάρκεια της αποχώρησης του αμερικανικού στρατού από τη χώρα, το ISIS-K πραγματοποίησε βομβιστική επίθεση αυτοκτονίας στο διεθνές αεροδρόμιο της Καμπούλ τον Αύγουστο του 2021 που σκότωσε 13 Αμερικανούς στρατιώτες και έως και 170 πολίτες.
Η επίθεση ανέβασε το διεθνές προφίλ του ISIS-K, τοποθετώντας το ως σημαντική απειλή για την ικανότητα των Ταλιμπάν να κυβερνούν.
Από τότε, οι Ταλιμπάν δίνουν μάχες εναντίον του ISIS-K στο Αφγανιστάν. Μέχρι στιγμής, οι υπηρεσίες ασφαλείας των Ταλιμπάν έχουν εμποδίσει την ομάδα να καταλάβει εδάφη ή να στρατολογήσει μεγάλο αριθμό πρώην μαχητών Ταλιμπάν που βαριούνται σε καιρό ειρήνης – μεταξύ των χειρότερων σεναρίων που παρουσιάστηκαν μετά την κατάρρευση της κυβέρνησης του Αφγανιστάν που υποστηρίζεται από τη Δύση.
Ο Πρόεδρος Μπάιντεν και οι ανώτατοι διοικητές του έχουν πει ότι οι ΗΠΑ θα πραγματοποιήσουν επιδρομές «παντού» από μια βάση στον Περσικό Κόλπο κατά των ανταρτών του ISIS και της Αλ Κάιντα που απειλούν τις ΗΠΑ και τα συμφέροντά τους στο εξωτερικό.
Πράγματι, ο στρατηγός Michael E. Kurilla, επικεφαλής της Κεντρικής Διοίκησης του στρατού, είπε σε επιτροπή της Βουλής την Πέμπτη ότι το ISIS-K «διατηρεί την ικανότητα και τη βούληση να επιτεθεί σε αμερικανικά και δυτικά συμφέροντα στο εξωτερικό σε μόλις έξι μήνες με ελάχιστα καμία προειδοποίηση».
Το ISIS επιδιώκει ξεκάθαρα να προβάλει τις εξωτερικές του επιχειρήσεις πολύ πέρα από το εσωτερικό του. Αξιωματούχοι της Αντιτρομοκρατικής στην Ευρώπη λένε ότι τους τελευταίους μήνες έχουν καταπνίξει πολλά νεοεμφανιζόμενα σχέδια του ISIS-K για να επιτεθούν σε στόχους εκεί.
Οι επιθέσεις του ISIS-K
Το ISIS-K έχει ιστορικό επιθέσεων, συμπεριλαμβανομένων των τζαμιών, εντός και εκτός Αφγανιστάν. Νωρίτερα αυτό το έτος, οι ΗΠΑ παρέκοψαν επικοινωνίες που επιβεβαίωσαν ότι η ομάδα πραγματοποίησε δύο βομβιστικές επιθέσεις στο Ιράν που σκότωσαν σχεδόν 100 ανθρώπους. Σε μια ανάρτηση στον επίσημο λογαριασμό του στο Telegram τον Ιανουάριο, το ISIS-K ανέφερε ότι βρισκόταν πίσω από μια βομβιστική επίθεση που σκότωσε 84 άτομα στο Κερμάν του Ιράν, κατά τη διάρκεια του μνημοσύνου για τον δημοφιλέστατο υποστράτηγο Κασίμ Σουλεϊμανί, τον πιο γνωστό διοικητή των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν, που σκοτώθηκε από το αμερικανικό χτύπημα drone το 2020.
Το ISIS-K, το οποίο έχει επανειλημμένα απειλήσει το Ιράν για τον πολυθεϊσμό και την αποστασία του, έχει αναλάβει την ευθύνη για πολλές προηγούμενες επιθέσεις εκεί.
Τον Σεπτέμβριο του 2022, οι μαχητές του ISIS-K ανέλαβαν την ευθύνη για μια φονική επίθεση αυτοκτονίας στη ρωσική πρεσβεία στην Καμπούλ.
Η ομάδα ήταν υπεύθυνη για μια επίθεση στο διεθνές αεροδρόμιο της Καμπούλ το 2021 που σκότωσε 13 Αμερικανούς στρατιώτες και δεκάδες αμάχους κατά τη χαοτική εκκένωση των ΗΠΑ από τη χώρα.
Και τώρα η ομάδα ανέλαβε την ευθύνη για την επίθεση στη Μόσχα.
«Το ISIS-K έχει προσηλωθεί στη Ρωσία τα τελευταία δύο χρόνια» και επικρίνει συχνά τον πρόεδρο Βλαντιμίρ Β. Πούτιν στην προπαγάνδα του, είπε ο Κόλιν Π. Κλαρκ, αναλυτής αντιτρομοκρατίας στο Soufan Group, μια συμβουλευτική εταιρεία ασφαλείας με έδρα τη Νέα Υόρκη. «Το ISIS-K κατηγορεί το Κρεμλίνο ότι έχει μουσουλμανικό αίμα στα χέρια του, αναφερόμενο στις επεμβάσεις της Μόσχας στο Αφγανιστάν, την Τσετσενία και τη Συρία».
Ο Μάικλ Κούγκελμαν του Κέντρου Wilson με έδρα την Ουάσινγκτον είπε ότι το ISIS-K «βλέπει τη Ρωσία ως συνένοχο σε δραστηριότητες που καταπιέζουν τακτικά τους μουσουλμάνους». Πρόσθεσε ότι η ομάδα μετράει επίσης ως μέλη αρκετούς μαχητές της Κεντρικής Ασίας με τα δικά τους παράπονα κατά της Μόσχας.
