Ως οφειλόμενη πράξη ευθύνης και αποκατάστασης αδικιών της πολιτείας έναντι των ανθρώπων που βίωσαν τις τραγωδίες στο Μάτι και τη Μάνδρα χαρακτήρισε την τροπολογία με τις ευνοϊκές ρυθμίσεις ο Κυριάκος Πιερρακάκης.
Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας μιλώντας στην Ολομέλεια της Βουλής τόνισε πως με τις προωθούμενες διατάξεις οι πληγέντες της φονικής πυρκαγιάς στο Μάτι και των πλημμυρών στην Μάνδρα αντιμετωπίζονται πλέον με τον ίδιο τρόπο που αντιμετωπίστηκαν και οι συγγενείς της τραγωδίας των Τεμπών.
«Δεν υπάρχουν ανθρώπινες απώλειες διαφορετικής αξίας. Γιατί, υπάρχει μία Πολιτεία και μία αδιαίρετη υποχρέωση: Ίση αναγνώριση, ίση προστασία», τόνισε ο κ. Πιερρακάκης για να προσθέσει σε άλλο σημείο πως «καμία νομοθετική ρύθμιση, καμία αποζημίωση, καμία σύνταξη δεν μπορεί να επαναφέρει τους ανθρώπους που χάθηκαν. Δεν μπορεί να απαλύνει τον πόνο των συγγενών τους. Δεν μπορεί να διορθώσει όσα έγιναν μέσα σε λίγες ώρες. Υπάρχει, όμως, κάτι που η Πολιτεία μπορεί, και οφείλει, να κάνει: Να μην προσθέτει αδικία πάνω στον πόνο. Να μην βαραίνει κι άλλο μια ήδη ασήκωτη απώλεια. Να στέκεται δίπλα στους πολίτες της. Και όχι απέναντί τους».
«Για οκτώ ολόκληρα χρόνια, οι οικογένειες των θυμάτων και οι ίδιοι οι πληγέντες περίμεναν το κράτος να είναι παρόν. Και αυτή η βασανιστική αναμονή, μετατράπηκε σε ένα δεύτερο τραύμα, θεσμικό, διοικητικό, αλλά πάνω απ’ όλα ανθρώπινο.
Όταν γνωρίζεις από πρώτο χέρι — και επιτρέψτε μου μια πιο προσωπική αναφορά — πόσο λεπτή ήταν η γραμμή ανάμεσα στη ζωή και στον θάνατο, δεν σου επιτρέπεται η απόσταση από το γεγονός. Σου επιβάλλεται η ευθύνη», είπε ο Υπουργός για να υπενθυμίζει ότι η πρώτη θεσμική πράξη αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του ήταν η παραίτηση του Ελληνικού Δημοσίου από τα ένδικα μέσα στις συγκεκριμένες υποθέσεις.
«Το κράτος έπαψε να αντιδικεί με ανθρώπους που είχαν ήδη χάσει τα πάντα. Ήταν μια καθαρή πολιτική επιλογή. Και, πάνω απ’ όλα, μια ηθική στάση. Από εκείνη τη στιγμή ξεκίνησε μια διαφορετική λογική. Μια λογική δικαιοσύνης, ευθύνης και ουσιαστικού σεβασμού προς τον πολίτη», ανέφερε ο κ. Πιερρακάκης για να ενημερώσει την εθνική αντιπροσωπεία πως ήδη το Ελληνικό Δημόσιο έχει παραιτηθεί από 52 υποθέσεις για το Μάτι και 17 για τη Μάνδρα.
«Συνολικά 69 υποθέσεις μέσα σε διάστημα οκτώ μηνών. Το ύψος των αποζημιώσεων που έχουν καταβληθεί ή πρόκειται να καταβληθούν, με βάση τις παραιτήσεις αυτές, ανέρχεται μέχρι σήμερα σε 15,1 εκατ. ευρώ για το Μάτι και σε σχεδόν 3 εκατ. ευρώ για τη Μάνδρα», τόνισε.
Αναφορικά με τις ρυθμίσεις της προωθούμενης τροπολογίας, ο κ. Πιερρακάκης εξήγησε πως:
– Θωρακίζουμε πλήρως τις αποζημιώσεις που επιδικάστηκαν με δικαστικές αποφάσεις για το Μάτι και τη Μάνδρα. Τα ποσά αυτά χαρακτηρίζονται ρητά αφορολόγητα, ανεκχώρητα και ακατάσχετα.
– Θεσπίζουμε ειδική σύνταξη ίση με το τετραπλάσιο της πλήρους εθνικής σύνταξης, δηλαδή 1.700 ευρώ μηνιαίως. Δικαιούχοι είναι οι συγγενείς όσων έχασαν τη ζωή τους στη Μάνδρα και στο Μάτι. Επιπλέον, δικαιούχοι είναι οι εγκαυματίες της πυρκαγιάς στο Μάτι, εγγεγραμμένοι στο επίσημο Μητρώο Εγκαυματιών, με εγκαύματα δεύτερου ή τρίτου βαθμού και με αναπηρία ποσοστού 50% και άνω. Άνθρωποι που επέζησαν. Αλλά κουβαλούν, κάθε ώρα, τις συνέπειες εκείνης της ημέρας.
– Το πλαίσιο κατανομής της σύνταξης είναι σαφές και δίκαιο. Προβλέπει τη διάθεσή της μεταξύ συζύγων ή συμβίων, παιδιών, γονέων και, μόνο ελλείψει αυτών, αδελφών, με ειδική μέριμνα για τα ανήλικα παιδιά, τους φοιτητές έως το 24ο έτος και τα άτομα με αναπηρία, τα οποία δικαιούνται τη σύνταξη εφ’ όρου ζωής. Παρέχεται επίσης περίοδος χαριστική, ώστε τα παραπάνω ηλικιακά όρια να μην ισχύουν για 10 έτη από την ημερομηνία της πυρκαγιάς ή της πλημμύρας, δηλαδή μέχρι 23 Ιουλίου 2028 και 15 Νοεμβρίου 2027.
– Η ειδική σύνταξη είναι αφορολόγητη, ακατάσχετη, δεν συμψηφίζεται με οφειλές, δεν στερεί άλλες κοινωνικές παροχές, καταβάλλεται ανεξαρτήτως εργασίας ή άλλης σύνταξης και αυξάνεται αυτόματα με την εθνική σύνταξη.
– Προχωρούμε σε εκτεταμένη, καθολική και αυτοδίκαιη διαγραφή οφειλών. Διαγράφονται όλες οι υφιστάμενες, κατά την ημερομηνία δημοσίευσης του νομοσχεδίου, βεβαιωμένες και ανεξόφλητες οφειλές προς τη Φορολογική Διοίκηση, τα ασφαλιστικά ταμεία, τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τα νομικά τους πρόσωπα, ακόμη και όσες βρίσκονται σε ρύθμιση ή στον εξωδικαστικό μηχανισμό. Επίσης , οι οφειλές που προέκυψαν από συμμετοχή σε διοίκηση ή εταιρική σύνθεση νομικών προσώπων. Αυτό αφορά τόσο τους συγγενείς των νεκρών ( δηλαδή γονείς, συζύγους συμβίους, τέκνα και αδέρφια), αλλά και τους εγκαυματίες, με τις ίδιες προϋποθέσεις που απαιτούνται για τη λήψη της σύνταξης. Και υπάρχει μια απολύτως κρίσιμη πρόβλεψη: Ο ασφαλιστικός χρόνος που αντιστοιχεί στις διαγραφόμενες εισφορές διατηρείται ακέραιος. Το κράτος δεν αφαιρεί δικαιώματα. Τα κατοχυρώνει.
– Διασφαλίζεται πλήρης κάλυψη νοσηλείας, θεραπείας και αποκατάστασης των εγκαυματιών — στην Ελλάδα και στο εξωτερικό — καθώς και δωρεάν, εξατομικευμένη ψυχολογική στήριξη για τις οικογένειες των θυμάτων.
Παράλληλα, ο κ. Πιερρακάκης υπογράμμισε την κατάκτηση του 112. «Στο Μάτι και στη Μάνδρα, οι άνθρωποι εκείνες τις ώρες έμειναν χωρίς έγκαιρη προειδοποίηση και χωρίς οργανωμένο μηχανισμό. Η πρώτη έμπρακτη απόδειξη ότι το κράτος μπορεί να μαθαίνει από τα λάθη του και να βελτιώνεται , ήταν η δημιουργία και η πλήρης λειτουργία του αριθμού έκτακτης ανάγκης 112.
Έξι μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων της κυβέρνησης το 2019, το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης έθεσε σε εφαρμογή ένα σύγχρονο σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης, το οποίο σήμερα σώζει ανθρώπινες ζωές.
Δεν μπορεί να αλλάξει το χθες. Αλλά μπορεί να προστατεύει το αύριο», είπε.
Πέραν αυτών ο υπουργός επισήμανε και τις ρυθμίσεις που αναθεωρούν το πλαίσιο λειτουργίας του Νομικού Συμβουλίου του Κράτος. «Το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους παραμένει ο θεσμικός υπερασπιστής του Δημοσίου, αλλά αποκτά ταυτόχρονα έναν πιο ώριμο και υπεύθυνο ρόλο: Να αξιολογεί όχι μόνο αν μια θέση είναι δικονομικά και ουσιαστικά εφικτή, αλλά και αν είναι θεσμικά ορθή, κοινωνικά δίκαιη και νομικά βιώσιμη», δήλωσε και πρόσθεσε:
«Θεσπίζεται, για πρώτη φορά, μηχανισμός εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών με ουσιαστική συμμετοχή του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους. Έτσι, οι διαφορές μπορούν να επιλύονται χωρίς πολυετείς δίκες , ταλαιπωρία και οικονομική εξόντωση για τους πολίτες. Δημιουργείται Ειδικό Τμήμα Ταχείας Αντίδρασης, που επιτρέπει στο κράτος να απαντά γρήγορα, καθαρά και υπεύθυνα σε κρίσιμες ή επείγουσες υποθέσεις» ανέφερε και επισήμανε:
«Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους αποκτά τη θεσμική ευθύνη να εισηγείται την παραίτηση του Δημοσίου από άσκοπες ή προδήλως χαμένες δίκες, όταν υπάρχει αμετάκλητη απόφαση ή παγιωμένη νομολογία υπέρ των πολιτών. Όχι από αδυναμία. Αλλά από σεβασμό στη Δικαιοσύνη. Και σεβασμό στον πολίτη. Αυτή η αλλαγή δεν αποδυναμώνει το κράτος. Ενισχύει την αξιοπιστία του, την ωριμότητα του , τη θεσμική του σοβαρότητα και τη σχέση εμπιστοσύνης με την κοινωνία.
Γι’ αυτό βρισκόμαστε σήμερα εδώ: Για να πούμε καθαρά ότι η σχέση κράτους και πολίτη μετασχηματίζεται. Ότι η Πολιτεία μπορεί να διορθώνει, να μαθαίνει, να αναγνωρίζει, να αποκαθιστά»
