Η Παγκόσμια Ημέρα Ποδηλάτου έχει καθιερωθεί να εορτάζεται στις 3 Ιουνίου, κατόπιν σχετικής απόφασης που ελήφθη από τον ΟΗΕ στις 12 Απριλίου του 2018.

Ορίστηκε από τη γενική συνέλευση του διεθνούς οργανισμού, κατόπιν μιας διεθνούς εκστρατείας από τους λάτρεις του ποδηλάτου, στην οποία πρωτοστάτησε ο Πολωνός κοινωνιολόγος και ακτιβιστής Δρ. Λέσεκ Σιμπίλσκι, πρώην μέλος της Εθνικής Ολυμπιακής Επιτροπής της Πολωνίας.

Πάνω από 1 δισεκατομμύριο ποδήλατα σε όλο τον κόσμο

Το ποδήλατο αποτελεί ένα ιδιαίτερα διαδεδομένο μεταφορικό μέσο. Ο αριθμός των ποδηλάτων του πλανήτη στις μέρες μας υπολογίζεται ότι ξεπερνά το ένα δισεκατομμύριο. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του ποδηλάτου αποτελεί η δυνατότητα του να ανταποκρίνεται σε αρκετά διαφορετικές απαιτήσεις, όπως είναι η μετακίνηση, η άθληση και η ψυχαγωγία.

Ο «πρόγονος» του ποδηλάτου

Σύμφωνα με τις πληροφορίες, δεν υπάρχει συγκεκριμένη χρονολογία στην οποία να αποδίδεται η εφεύρεση του ποδηλάτου, επομένως ούτε συγκεκριμένος εφευρέτης αυτού. Πολύ πριν την εμφάνιση κάποιας κατασκευής παρόμοιας με ένα τυπικό σύγχρονο ποδήλατο, έχει καταγραφεί ένα ποικίλο φάσμα οχημάτων που εκμεταλλεύονταν μόνο τη μυϊκή δύναμη του αναβάτη τους. Μία από τις κατασκευές αυτές, που από πολλούς θεωρείται ο… πρόγονος του ποδηλάτου, ήταν η «draisienne».

Κατασκευάστηκε από τον Γερμανό βαρόνο Καρλ Φον Ντράις, το 1817. Η ονομασία αποτελεί γαλλική απόδοση του ονόματος του κατασκευαστή της. Η draisienne ήταν σχεδόν εξ ολοκλήρου κατασκευασμένη από ξύλο. Μην διαθέτοντας πετάλια, ο αναβάτης την έθετε σε κίνηση σπρώχνοντας με τα πόδια του προς τα πίσω. Η κατασκευή του Φον Ντράις έγινε γνωστή και ως hobby-horse, αντανακλώντας την πεποίθηση των οπαδών της ότι θα αντικαθιστούσε το βασικό μεταφορικό μέσο του 19ου αιώνα, το άλογο.

Ευρωπαϊκές πόλεις «αγκαλιάζουν» αυτή τη συνήθεια

Σε αρκετές πόλεις του πλανήτη προωθείται η χρήση του ποδηλάτου ως βασικού μέσου μετακίνησης. Στον ευρωπαϊκό χώρο, χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν το Άμστερνταμ, η Κοπεγχάγη και η Βαρκελώνη. Βασικές ενδείξεις διευκόλυνσης της χρήσης του ποδηλάτου είναι η δημιουργία δικτύου λωρίδων κυκλοφορίας (ποδηλατόδρομος) και θέσεων στάθμευσης. Στην Ελλάδα παράδειγμα εκτεταμένης χρήσης του ποδηλάτου αποτελεί η πόλη της Καρδίτσας.

Οι οπαδοί του ποδηλάτου θεωρούν ότι το ποδήλατο μπορεί να αποτελέσει τη λύση στα έντονα προβλήματα συγκοινωνίας που χαρακτηρίζουν τις περισσότερες μεγαλουπόλεις. Κεντρικά επιχειρήματά τους αποτελούν το γεγονός ότι το ποδήλατο δεν αντιμετωπίζει προβλήματα κυκλοφοριακής συμφόρησης, απαιτεί μηδαμινό χώρο στάθμευσης, έχει τη δυνατότητα να μετακινείται και εκτός οδικού δικτύου, ενώ παράλληλα δεν μολύνει το περιβάλλον με κανένα τρόπο.