Η φετινή διατλαντική σύνοδος P-TEC στο Ζάππειο δεν ήταν μια τυπική διεθνής διοργάνωση. Ήταν το σημείο όπου η ελληνική ενεργειακή στρατηγική απέκτησε εμπορικό βάθος και γεωπολιτικό αποτύπωμα, μέσα από συμφωνίες που μετατοπίζουν τον ρόλο της χώρας στον περιφερειακό χάρτη.

Στην καρδιά των εξελίξεων βρέθηκε η 20ετής σύμβαση της Atlantic–See LNG Trade (σύμπραξη ΔΕΠΑ και Aktor) με την αμερικανική Venture Global για την προμήθεια LNG αξίας έως 25 δισ. ευρώ, με έναρξη από το 2030 και με μέγιστη ποσότητα τα 4 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη συμφωνία ελληνικής εταιρείας με αμερικανικό προμηθευτή και το πρώτο μακροχρόνιο συμβόλαιο LNG για ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη.

Το LNG θα εισέρχεται στη χώρα μέσω του FSRU Αλεξανδρούπολης, όπου η Venture Global έχει δεσμεύσει το 25% της δυναμικότητας, και από εκεί θα κατευθύνεται μέσω του Κάθετου Διαδρόμου προς Ουκρανία, Ρουμανία και λοιπές αγορές της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης.

Παράλληλα, η Atlantic–See LNG Trade υπέγραψε μνημόνια συνεργασίας με την ουκρανική Naftogaz (0,7 bcm/χρόνο) και τις ρουμανικές Nova Power & Gas και Transgaz (1,4 bcm/χρόνο), επιβεβαιώνοντας την υπαρκτή εμπορική ζήτηση πίσω από τη συμφωνία.

Η Ελλάδα περνά έτσι από τον ρόλο του απλού εισαγωγέα στον ρόλο του διαμετακομιστή και προμηθευτή της περιοχής, ενώ για τις ΗΠΑ η χώρα μετατρέπεται σε κομβικό σημείο της ευρωπαϊκής στρατηγικής απεξάρτησης από το ρωσικό αέριο.

Νέο επίπεδο στις ελληνοαμερικανικές ενεργειακές σχέσεις

Η συμφωνία τοποθετεί την Ελλάδα στην πρώτη γραμμή της ευρωπαϊκής ενεργειακής διαφοροποίησης. Η αμερικανική κυβέρνηση στηρίζει ανοιχτά την αναβάθμιση του ελληνικού ρόλου ως πύλης LNG από τη Μεσόγειο προς τον ευρωπαϊκό βορρά.

Η ανάπτυξη του FSRU Αλεξανδρούπολης, σε συνδυασμό με την ωρίμανση του Κάθετου Διαδρόμου, ενισχύει την ενεργειακή σταθερότητα ολόκληρης της περιφέρειας, δίνοντας στην Αθήνα γεωπολιτικό βάθος που δεν είχε ποτέ στον ενεργειακό τομέα.

Αμερικανικό ενδιαφέρον για τους ελληνικούς υδρογονάνθρακες

Το διεθνές ενδιαφέρον δεν περιορίστηκε στο LNG. Στο περιθώριο της P-TEC, κυριάρχησαν οι εξελίξεις γύρω από τις έρευνες υδρογονανθράκων σε Ιόνιο και Κρήτη.

Το πιο ηχηρό νέο:
η είσοδος της ExxonMobil με ποσοστό 60% στο μπλοκ του Ιονίου, σε συνεργασία με Energean και Helleniq Energy.

Ο αντιπρόεδρος της ExxonMobil Τζον Αρντίλ επιβεβαίωσε ότι η εταιρεία εξετάζει ενεργά και τις παραχωρήσεις της Κρήτης. Τα νέα τρισδιάστατα σεισμικά δεδομένα θα έχουν ολοκληρωθεί το πρώτο εξάμηνο του 2026, οπότε θα ληφθεί η τελική απόφαση για το αν θα γίνει γεώτρηση στο μπλοκ «Νοτιοδυτικά της Κρήτης». Το μπλοκ «Δυτικά της Κρήτης» παραμένει σε καθυστέρηση, με τα σενάρια απόσυρσης να μην επιβεβαιώνονται.

Στο Ιόνιο, η πρώτη ερευνητική γεώτρηση αποτελεί επένδυση 50–100 εκατ. δολαρίων, ενώ σε περίπτωση ανακάλυψης κοιτάσματος το συνολικό επενδυτικό αποτύπωμα μπορεί να φτάσει τα 5–10 δισ. δολάρια.

Αμέσως προχωρά η επανεπεξεργασία των δεδομένων με σύγχρονη τεχνολογία, ώστε να σχεδιαστεί ένα ασφαλές και περιβαλλοντικά βιώσιμο πρόγραμμα ερευνών.

Χρονοδιάγραμμα γεωτρήσεων και ενεργειακή ταυτότητα

Η κοινοπραξία στο Ιόνιο σχεδιάζει να ολοκληρώσει την αδειοδότηση το 2026 και, εφόσον το πρόγραμμα προχωρήσει ομαλά, η πρώτη γεώτρηση τοποθετείται στο πρώτο εξάμηνο του 2027, με διάρκεια 2–3 μηνών. Τα πρώτα αποτελέσματα θα γίνουν γνωστά προς το τέλος του 2027.

Οι δύο εξελίξεις –
το mega-deal LNG και
η αμερικανική είσοδος στα θαλάσσια μπλοκ Ιονίου–Κρήτης –
σηματοδοτούν ότι η Ελλάδα αποκτά σταδιακά συνεκτική ενεργειακή ταυτότητα.

Με την Ευρώπη να αναζητά νέες πηγές και διαδρομές ενέργειας, η χώρα εξελίσσεται από απλό κόμβο διέλευσης σε διαμορφωτή ισορροπιών στη νέα ενεργειακή αρχιτεκτονική της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Διαβάστε ακόμη: