Η εποχή της εσωστρεφούς ακαδημαϊκής έρευνας ανήκει στο παρελθόν. Αυτό ήταν το κεντρικό μήνυμα του υφυπουργού Παιδείας, αρμόδιου για την Ανώτατη Εκπαίδευση, Νίκου Παπαϊωάννου, από το βήμα του 1ου Συνεδρίου Ηλεκτροκίνησης – Mobility Next, που πραγματοποιήθηκε στο Κέντρο Διάδοσης Επιστημών και Μουσείο Τεχνολογίας «Noesis» στη Θεσσαλονίκη.
Σε μια περίοδο που η τεχνολογική πρόοδος τρέχει με ασύλληπτους ρυθμούς και η ανάγκη βιώσιμων λύσεων γίνεται πιο πιεστική από ποτέ, ο κ. Παπαϊωάννου έθεσε ως προτεραιότητα τη μετατροπή της πανεπιστημιακής γνώσης σε κοινωνικό κεφάλαιο.
Η έρευνα βγαίνει από τα αμφιθέατρα
«Η επιστημονική έρευνα, είτε γίνεται στα πανεπιστήμια είτε στα ερευνητικά κέντρα, οφείλει να έχει αποτύπωμα στην κοινωνία», τόνισε με έμφαση ο υφυπουργός. Μιλώντας από καρδιάς και με σαφές ακαδημαϊκό υπόβαθρο – ως πρώην πρύτανης και καθηγητής – υπερασπίστηκε την ανάγκη για εξωστρέφεια, σύνδεση με την παραγωγή και αντίκτυπο στην καθημερινότητα.
Επιχειρώντας να αποδομήσει στερεότυπα του παρελθόντος, έθεσε τέλος στην ιδεολογική καχυποψία απέναντι στη συνεργασία επιστήμης και ιδιωτικής οικονομίας. Όπως χαρακτηριστικά είπε, έχει πλέον ανατραπεί η πεποίθηση πως η έρευνα «κατευθύνεται από την κακιά βιομηχανία και το κακό κεφάλαιο».
Αντίθετα, σήμερα βλέπουμε ουσιαστικές συμπράξεις ανάμεσα σε πανεπιστήμια, βιομηχανία και καινοτόμες επιχειρήσεις, με στόχο την ανάπτυξη λύσεων που δεν παραμένουν στα χαρτιά, αλλά φτάνουν στον πολίτη.
Ηλεκτροκίνηση, τεχνητή νοημοσύνη και βιώσιμες μεταφορές
Το συνέδριο Mobility Next ανέδειξε τεχνολογίες που σύντομα θα είναι παρούσες στην καθημερινότητά μας: προηγμένα υλικά για μπαταρίες, φορτιστές και ταχυφορτιστές ηλεκτρικών οχημάτων, έξυπνες εφαρμογές στην εφοδιαστική αλυσίδα, ακόμα και αυτόνομα συστήματα οδήγησης.
«Πρόκειται για τεχνολογίες αιχμής που δεν αποτελούν πλέον μακρινό μέλλον», ανέφερε ο κ. Παπαϊωάννου. «Η ηλεκτροκίνηση δεν είναι μια μόδα, είναι μονόδρομος για τον μετασχηματισμό των μεταφορών, την προστασία του περιβάλλοντος και την ευρωπαϊκή αυτονομία».
Η παρουσία του υφυπουργού σε ένα συνέδριο με τόσο έντονο τεχνολογικό και εφαρμοσμένο προσανατολισμό έρχεται να επιβεβαιώσει τη γραμμή στρατηγικής που υιοθετεί το Υπουργείο Παιδείας: στήριξη της καινοτομίας, ενίσχυση των συνεργειών και επένδυση στο ταλέντο και τη γνώση των Ελλήνων ερευνητών.
Noesis: Γέφυρα επιστήμης και κοινού
Ο υφυπουργός εξήρε τη συμβολή του Κέντρου Noesis ως ζωντανού κυττάρου διάχυσης της επιστημονικής πληροφορίας προς το ευρύ κοινό, τονίζοντας ότι τέτοιες πρωτοβουλίες δημιουργούν τις προϋποθέσεις για το επόμενο βήμα της χώρας στον δρόμο της τεχνολογικής αυτάρκειας.
«Ήμουν, και ως καθηγητής και ως πρύτανης, υπέρμαχος της εξωστρέφειας. Είναι το στοιχείο που διαχωρίζει τα ιδρύματα που προοδεύουν από εκείνα που απλώς επιβιώνουν», είπε με νόημα, αναγνωρίζοντας ότι το Noesis αποτελεί πρότυπο επιστημονικής επικοινωνίας και χώρος συνάντησης έρευνας, επιχειρηματικότητας και εκπαίδευσης.
Εκπαίδευση με προσανατολισμό στο αύριο
Η τοποθέτηση του Νίκου Παπαϊωάννου δεν ήταν απλώς ένας χαιρετισμός σε συνέδριο. Ήταν μήνυμα στρατηγικού προσανατολισμού: τα ελληνικά πανεπιστήμια πρέπει να ανοιχτούν ακόμη περισσότερο στον κόσμο, να αξιοποιήσουν τα ερευνητικά τους αποτελέσματα για το κοινό καλό και να ενσωματωθούν στους μεγάλους ευρωπαϊκούς κύκλους καινοτομίας.
Ήδη, όπως ανέφερε, πολλά ελληνικά ιδρύματα συμμετέχουν σε εμβληματικά έργα στην πράσινη μετάβαση, την τεχνητή νοημοσύνη και την ψηφιοποίηση. Αυτό, όμως, πρέπει να μετατραπεί σε συστηματική κουλτούρα συνέργειας και παραγωγής εφαρμοσμένων λύσεων για τον πολίτη.
Η παιδεία, η έρευνα και η καινοτομία δεν είναι πια απομονωμένες νησίδες αριστείας. Είναι πλέον απαραίτητοι μοχλοί ανάπτυξης, εργαλείο κοινωνικής συνοχής και γέφυρα προς ένα βιώσιμο μέλλον. Και αυτό το μήνυμα, απ’ ό,τι φαίνεται, υιοθετεί πλέον ανοιχτά και η εθνική στρατηγική της χώρας στον χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης.
