Όλη η αγορά ενέργειας, με προεξάρχουσα τη ΔΕΗ,  διαφωνεί οριζόντια και κάθετα με το πακέτο προτάσεων της ΡΑΕ στο φλέγον θέμα που αφορά την κατηγοριοποίηση τιμολογίων ρεύματος χαμηλής τάσης.

Η ΡΑΕ προτείνει να δημιουργηθούν τρεις κατηγορίες: χαμηλού, οριοθετημένου και υψηλού κινδύνου.

Στην περίπτωση της πρώτης το τιμολόγιο είναι σταθερό, στη δεύτερη έχει ρήτρα περιορισμένης διακύμανσης ενώ στην τρίτη έχει ρήτρα απεριόριστης διακύμανσης, δηλαδή πλήρη έκθεση στις συνθήκες που διαμορφώνονται στην αγορά, θετικές ή αρνητικές.

ΔΕΗ: Όχι στους υπερβολικά δεσμευτικούς όρους

«Εμείς στη ΔΕΗ συμφωνούμε κατ’ αρχάς  με το να υπάρχουν δύο κατηγορίες, σταθερής χρέωσης και κυμαινόμενα, χωρίς άλλη κατηγοριοποίηση σε ότι έχει να κάνει με τη ρήτρα αναπροσαρμογής. Να θυμίσουμε πως ακόμα και η ίδια η ορολογία με χρήση της λέξης “κίνδυνος” θα οδηγήσει τους καταναλωτές σε ανησυχία και σε μια αρνητική σχέση με το προϊόν. Δεν συμφωνούμε με τη θέσπιση τέτοιων δεσμευτικών όρων για τη διαμόρφωση της τιμολογιακής πολιτικής των προμηθευτών» μας τονίζει στέλεχος της επιχείρησης που ασχολείται με το θέμα, ενώ και από την πλευρά τεχνοκράτη του ΑΔΜΗΕ γινόταν ανεπίσημα (αφού δεν εμπλέκεται στη λιανική) το σχόλιο ότι  «οι προτάσεις περιορίζουν τον ανταγωνισμό, δεν συμφωνούν με την κατηγοριοποίηση των τιμολογίων υποστηρίζοντας πχ ότι αν στο μέλλον πέσουν οι τιμές, τα σταθερά τιμολόγια που θεωρούνται τώρα χαμηλού ρίσκου θα επιβαρύνουν τους καταναλωτές ενώ σε κάθε περίπτωση πρέπει να  αναβληθεί η εφαρμογή  των όποιων μέτρων για αργότερα».

Από την πλευρά τους, τεχνοκράτες από τον Ελληνικό Σύνδεσμο Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ) μας λένε  ότι «σε αντίθεση με αυτά που προτείνει η ΡΑΕ, στην ετήσια Έκθεση Παρακολούθησης των Ευρωπαϊκών λιανικών αγορών ηλεκτρικής ενέργειας του ACER καταγράφονται 14 διαφορετικές κατηγορίες τιμολογίων. Σε αυτά  περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων σταθερά, κυμαινόμενα, μεικτά, με ρήτρα χονδρεμπορικής τιμής και με εγγυήσεις προέλευσης όπως τα λεγόμενα πράσινα τιμολόγια. Επίσης βλέπουμε  τα τιμολόγια με παράλληλες προσφορές για προϊόντα όπως τα  κουπόνια ακόμη και  υπηρεσίες όπως η  συντήρηση ενός καυστήρα αλλά και τιμολόγια που συνδυάζουν προσφορές με υπηρεσίες τηλεπικοινωνιών» καταλήγουν.

Όλοι εναντίον της ΡΑΕ

Στέλεχος από την εταιρία «Ήρων» του Ομίλου ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ  παρατηρεί πως «η προβολή ενός μοναδικού κριτηρίου αφενός δυσκολεύει την ενσωμάτωση αυτού στα προτεινόμενα τυποποιημένα έντυπα των διαφορετικών προϊόντων και υπηρεσιών που ήδη προσφέρονται από προμηθευτές όπως η ίδια, και αφετέρου δρα ανασταλτικά στην περαιτέρω ανάπτυξη νέων προϊόντων και υπηρεσιών» τεκμηριώνοντας έτσι την αντίθεσή του στο πακέτο της ΡΑΕ.ΗΡ

Τα ίδια περίπου μας τονίζει και στέλεχος από τη Volton λέγοντας  ότι «τα νέα τιμολόγια που προτείνονται πλήττουν ευθέως τον ανταγωνισμό και την καινοτομία, αποσκοπώντας στον κανονιστικό καθορισμό των προσφερόμενων υπηρεσιών, ενώ συγχρόνως προδιαθέτουν αρνητικά τον καταναλωτή αναφορικά με τα τιμολόγια με ρήτρα διακύμανσης, έναντι των αντίστοιχων σταθερών» ενώ άνθρωπος της Volterra εκτιμά ότι «η διάκριση των τιμολογίων στις τρεις κατηγορίες κινδύνου έχει το ρίσκο παραπλάνησης του καταναλωτή, καθώς εστιάζει σε ένα μόνο στοιχείο» και αναφέρει ως παράδειγμα την περίπτωση «μεγάλης πτώσης της τιμής επόμενης ημέρας, όπου οι καταναλωτές με τιμολόγια μηδενικού κινδύνου θα έχουν δέσμευση σε υψηλότερη τιμή σε σχέση με τα τιμολόγια υψηλού κινδύνου».

 Από την πλευρά της Protergia εκτιμάται ότι «η κατηγοριοποίηση του σταθερού τιμολογίου ως μηδενικού ρίσκου, στερεί από τον καταναλωτή τη δυνατότητα και το κίνητρο να αναγνωρίζει την οικονομική πραγματικότητα του ενεργειακού συστήματος της χώρας».

Από άλλες εταιρίες όπως την Elpedison, αλλά όχι μόνον αυτή, γινόταν ο σχολιασμός ότι «μέσω της αποκλειστικής εστίασης στη σταθερότητα της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας, ο καταναλωτής εκπαιδεύεται στην απολύτως εσφαλμένη αντίληψη πως η κατανάλωση του οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας ενέχει ακριβώς το ίδιο μηδενικό ρίσκο και κόστος, όταν κάτι τέτοιο ασφαλώς δεν ισχύει στην πράξη. Το λεγόμενο μηδενικό ρίσκο συνεπάγεται έτσι και την απουσία οποιουδήποτε κινήτρου εκ μέρους του πελάτη για μείωση ή και την αλλαγή του τρόπου κατανάλωσης του ή υιοθέτηση επιλογών που σχετίζονται με την εξοικονόμηση ενέργειας».

ΡΑΕ: Οι καταναλωτές μας στηρίζουν! 

Σύμφωνα πάντως με κύκλους της ΡΑΕ «εκπρόσωποι των καταναλωτών συμφωνούν με τη φιλοσοφία των προτάσεων της Αρχής και ζητούν την επέκταση και την περαιτέρω ανάλυση του κόστους αλλά και του κινδύνου που αναλαμβάνουν».

Θυμίζουμε ότι  η ΡΑΕ έκανε αναλυτικές προτάσεις για τη θέσπιση πρότυπων εντύπων αίτησης σύμβασης και λογαριασμών ρεύματος και την κατηγοριοποίηση των τιμολογίων που διαθέτουν στην αγορά οι προμηθευτές ρεύματος, ανάλογα με το ρίσκο που εμπεριέχουν, σε τρεις κατηγορίες ως εξής:

• Τα σταθερά τιμολόγια θα προσδιορίζονται ως τιμολόγια μηδενικού κινδύνου.
• Τα κυμαινόμενα τιμολόγια με όριο προσαύξησης θα προσδιορίζονται ως τιμολόγια «οριοθετημένου κινδύνου» και
• Τα κυμαινόμενα τιμολόγια χωρίς όριο προσαύξησης θα προσδιορίζονται ως τιμολόγια «υψηλού κινδύνου».

Τα πρόστιμα και το «λάδι στη φωτιά»

Σε όλο αυτό το σκηνικό έριξε «λάδι στη φωτιά» και η  πρόσφατη επιβολή προστίμων σε πέντε εταιρίες προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας από την Ολομέλεια της ΡΑΕ.

Σύμφωνα με πληροφορίες στελεχών του ΥΠΕΝ «τα μέλη της ΡΑΕ απασχολήθηκαν με το θέμα των χρηματικών κυρώσεων για τουλάχιστον τρεις συνεδρίες καθώς η παράβαση στην οποία υπέπεσαν οι εταιρίες μπορεί να είναι σε παρελθόντα χρόνο, ωστόσο έχει να κάνει με μία από τις σημαντικότερες πτυχές της τρέχουσας ενεργειακής κρίσης που είναι η βιωσιμότητα των εταιριών και η ανάγκη να εξαντλήσουν κάθε περιθώριο για τη θωράκιση τους»

Σύμφωνα με τις πηγές του ΥΠΕΝ που παρακολουθούν το θέμα, οι εταιρίες στις οποίες επιβλήθηκαν πρόστιμα που εφεσιβάλλονται πάντως είναι μεταξύ άλλων ο βασικός προμηθευτής της αγοράς και άλλοι τέσσερις μικρότεροι, που φέρονται να είχαν ληξιπρόθεσμες οφειλές έως και τον περσινό Οκτώβριο. Με την υπόθεση είχε ασχοληθεί και η προηγούμενη Ολομέλεια της ΡΑΕ «διαπιστώνοντας παραβάσεις». Η σημερινή διοίκηση της ΡΑΕ έπιασε το νήμα από εκεί που είχε μείνει ερευνώντας με τη σειρά της την υπόθεση. Πρόκειται για χρέη συνολικού ύψους 347 εκ. ευρώ προς τους Διαχειριστές Ηλεκτρικής Ενέργειας.

Πηγές του ΥΠΕΝ πάντως θέλουν τις εταιρίες αυτές να έχουν προχωρήσει σε διακανονισμούς των υποχρεώσεων τους με την κατάθεση του 50% των οφειλών σε εγγυητικές επιστολές και τη ρύθμιση του υπόλοιπου ποσό σε διάστημα αποπληρωμής 8 – 10 μηνών. Η Ρυθμιστική Αρχή δηλώνει ότι παρακολουθεί το θέμα και   έχει θέσει ως χρονικό όριο τήρησης των διακανονισμών τον Δεκέμβριο του 2022 οπότε και θα επανεξετάσει τις υποθέσεις των πέντε εταιριών.

Κορυφαία στελέχη της ΡΑΕ τέλος πρόσθεταν  ανεπίσημα ότι «παρακολουθούμε στενά την κατάσταση στην αγορά ενέργειας με αφορμή την κρίση και ιδίως τις επιπτώσεις της στα οικονομικά μεγέθη των προμηθευτών. Ανησυχούμε για τη βιωσιμότητα παικτών στην αγορά και ιδίως των πλέον αδύναμων και θέλουμε με αυτήν την απόφαση να στείλουμε   σαφές μήνυμα εφαρμογής της νομοθεσίας αλλά και στενής εποπτείας της αγοράς προς όλους».

Η συνέχεια αναμένεται πολύ ενδιαφέρουσα.