Ο κρατικός ΑΔΜΗΕ προειδοποιεί ότι οι ξαφνικές περικοπές ΑΠΕ που προγραμματίζει το Υπουργείο με νέο νομοσχέδιο, απειλούν με γενικό μπλακ άουτ το σύστημα ηλεκτροπαραγωγής.
Ο Διαχειριστής ασκεί επίσης κριτική στο ΥΠΕΝ και κάνει λόγο για ασαφές νομοσχέδιο αναφορικά με τις αποζημιώσεις των περικοπών αλλά παράλληλα
Όλα αυτά ενώ δυνατός ‘κόφτης’ έως και 10 Τερραβατώρες (TWh) το 2030 φαίνεται πως έρχεται στην πράσινη ηλεκτροπαραγωγή αν δεν αυξηθεί η κατανάλωση αφού φαίνεται πως η αποθήκευση δεν λύνει όλα τα προβλήματα.
Οι περικοπές πράσινης ηλεκτροπαραγωγής φαντάζουν όλο και πιο πιθανές ως το 2030. Οι τελευταίες εκτιμήσεις του ΑΔΜΗΕ, για το ισοζύγιο παραγωγής-ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας ως το τέλος της δεκαετίας, ομιλούν για περίσσευμα πράσινης ηλεκτροπαραγωγής της τάξης των 10 TWh.
Υπενθυμίζεται ότι μία μεγαβατώρα (MWh) ισούται με 1000 kWh, μία γιγαβατώρα (GWh) ισούται με 1000 MWh και μία Τεραβατώρα (TWh) με 1000 γιαγαβατώρες.
«Τα επίπεδα ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ θα κυμαίνονται στις 67 TWh, το ισοζύγιο διεθνών διασυνδέσεων επιπλέον 2 TWh όταν η εκτίμηση της ζήτησης για το 2030 βρίσκεται στις 59 TWh.
Κατά συνέπεια με βάση την προσθαφαίρεση προκύπτει ότι 10 TWh περισσεύουν, δηλαδή οι παραγωγοί ΑΠΕ το 2030, αν παραμείνουν τα πράγματα ως έχουν ως προς το μέγεθος της ζήτησης, θα υπόκειται περικοπές της τάξης του 14% της παραγωγής τους σε ετήσια βάση» είπε ο Διευθυντής Στρατηγικής & Σχεδιασμού Ανάπτυξης του Συστήματος του ΑΔΜΗΕ, Κωνσταντίνος Τσιρέκης σε παρουσίασή του κατά την πρόσφατη ετήσια εκδήλωση του ΠΟΣΠΗΕΦ, στο σενάριο εγκατεστημένης ισχύος περί τα 30 GW ΑΠΕ το 2030,
Συνεπώς ο ΑΔΜΗΕ εκτιμά ότι χρειάζεται να επιταχυνθεί ο εξηλεκτρισμός της κατανάλωσης ενέργειας, οι νέες διασυνδέσεις με χώρες που παρουσιάζουν αυξημένη ζήτηση στην Κεντρική Ευρώπη και η αποθήκευση με την αξιοποίηση όλων των συνδυασμών δηλαδή behind the meter, standalone και ενσωμάτωση αποθήκευσης behind-the-meter σε υφιστάμενους σταθμούς ΑΠΕ.
Η συνεισφορά της αποθήκευσης στο πρόβλημα των περικοπών έχει σαφή όρια, τα οποία αφορούν την ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας. Η αξιοποίηση συστημάτων αποθήκευσης επιτρέπει την χρονική μετατόπιση της παραγωγής των φωτοβολταϊκών, από τις μεσημερινές ώρες στις βραδινές, ωστόσο αν δεν υπάρχει κατανάλωση, η αποθηκευμένη ενέργεια θα χάνεται.
Από την άποψη αυτή, το πρόβλημα των περικοπών πηγαίνοντας προς το 2030 και ιδιαίτερα το 2030 προκύπτει ως «αναγκαίο κακό», αν η αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος δεν συνοδευτεί με αύξηση της ζήτησης πέρα από την επίτευξη των στόχων σε αποθήκευση.
«Να προσθέσουμε ότι μελέτες με υπόθεση άπειρου δικτύου δείχνουν ότι η εγκατάσταση σταθμών συνολικής ισχύος μεγαλύτερης των 30 GW ενδέχεται να οδηγήσει σε μεγάλες περικοπές ενέργειας» όπως ανέφερε ο κ. Τσιρέκης στα συμπεράσματα της παρουσίασής του.
Επίσης συμπλήρωσε ότι «περικοπές ενέργειας λόγω συμφόρησης στο δίκτυο δεν εμφανίζονται σήμερα καθώς επίσης περικοπές ενέργειας λόγω συμφόρησης στο δίκτυο δεν αναμένονται στα προσεχή έτη, παρά μόνο σε τοπικό επίπεδο, ζητήματα που είχε θίξει ο ΑΔΜΗΕ και στην επιστολή του στα πλαίσια της δημόσιας διαβούλευσης για το νομοσχέδιο».
Μανουσάκης (ΑΔΜΗΕ) κατα ΥΠΕΝ για το μηχανισμό αποζημίωσης των παραγωγών ΑΠΕ
Αλλά και ο κρατικός ΑΔΜΗΕ με πρόεδρο τον κο Μάνο Μανουσάκη ασκεί κριτική στο ΥΠΕΝ Θόδωρο Σκυλακάκη και κάνει λόγο για ασαφές νομοσχέδιο αναφορικά με τις αποζημιώσεις των περικοπών.
Αναφέρει ότι υπάρχει μεγάλη ασάφεια ως προς τον μηχανισμό αποζημιώσεων των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας λόγω περικοπών, καθότι δεν προσδιορίζεται ούτε το πλαίσιο και οι διαδικασίες εφαρμογής περιορισμών στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας που προηγούνται χρονικά, ούτε το πλαίσιο των αποζημιώσεων και οι πόροι από τους οποίους αυτές θα καλύπτονται- διαπιστώνει ο ΑΔΜΗΕ, με παρέμβασή του στη δημόσια διαβούλευση, ότι υπάρχει στο πολυνομοσχέδιο του ΥΠΕΝ.
Υπενθυμίζεται ότι στο πολυνομοσχέδιο περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων σειρά προβλέψεων αναφορικά με τους στατικούς και τους λειτουργικούς (δυναμικούς) περιορισμούς έγχυσης που μπορούν να επιβληθούν στους σταθμούς ΑΠΕ. Μία από τις παρεμβάσεις, αφορά τους δυναμικούς περιορισμούς, με την κατάργηση του ορίου 5% στην απόρριψη της ετήσιας δυνατότητας παραγωγής των σταθμών.
Στο πλαίσιο της διαβούλευσης του πολυνομοσχεδίου, ο ΑΔΜΗΕ επισημαίνει πως ο Διαχειριστής οφείλει να επιβάλλει τους αναγκαίους για την ασφαλή λειτουργία του ΕΣΜΗΕ περιορισμούς, ανεξαρτήτως ορίου, στη βάση ρητών σχετικών προβλέψεων του ρυθμιστικού πλαισίου.
Κατά συνέπεια, θα πρέπει να αποσαφηνιστεί στις σχετικές διατάξεις πως τα όποια όρια τίθενται στις διάφορες περιπτώσεις περιορισμών έγχυσης, αυτά συνδέονται με την υποχρέωση ή μη καταβολής αποζημίωσης – και όχι με το δικαίωμα του Διαχειριστή να προβαίνει σε περικοπές όταν αυτό επιβάλλεται για την ομαλή λειτουργία του ηλεκτρικού συστήματος, το οποίο δεν υπόκειται σε όρια.
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ, όταν χρειάζεται να επιβληθούν «κόφτες», αυτοί δεν αποσκοπούν στην κάλυψη αναγκών του Διαχειριστή, αλλά στην ομαλή λειτουργία του ηλεκτρικού συστήματος και την αδιάλειπτη τροφοδοσία του κοινωνικού συνόλου με ηλεκτρική ενέργεια. Επομένως, θα πρέπει να προστεθεί ρητά το ότι δεν είναι υπόλογος για αποζημιώσεις για τους περιορισμούς έγχυσης – όχι μόνο για όσους θα επιβάλλει εφεξής, αλλά και για εκείνους που έχει εφαρμόσει ήδη.
Όλα αυτά σημαίνουν πως υπάρχει ανάγκη για πλήρη ευχέρεια του Διαχειριστή στην επιβολή περικοπών. Αντίθετα, στο πολυνομοσχέδιο δεν αποσαφηνίζεται ούτε ότι ο ΑΔΜΗΕ δεν έχει οικονομική ευθύνη για τις περικοπές, ούτε ότι τα όποια όρια τίθενται δεν έχουν τον χαρακτήρα τεχνικών περιορισμών στις παρεμβάσεις στο ηλεκτρικό σύστημα, με σκοπό την ασφαλή λειτουργία του. Επομένως, δίνεται η εντύπωση πως οποιαδήποτε υπέρβαση των πλαφόν είναι μη νόμιμη.
Η πραγματική λειτουργία των ορίων θα μπορούσε να αποτυπωθεί μόνον αν με τις σχετικές νομοθετικές διατάξεις άνοιγε παράλληλα ο δρόμος για τη δημιουργία ενός μηχανισμού αποζημίωσης περικοπών – στις περιπτώσεις, βέβαια, που αυτές χρήζουν αποζημίωσης.
Στον αντίποδα, «με το παρόν νομοσχέδιο, από το οποίο απουσιάζει οποιαδήποτε πρόβλεψη για δημιουργία μηχανισμού αποζημιώσεων, γεννάται ανασφάλεια δικαίου στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και δημιουργείται η εσφαλμένη εντύπωση περί ενδεχόμενης ευθύνης του Διαχειριστή», σημειώνει ο Διαχειριστής.
Επομένως, σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ, «θα πρέπει να προστεθεί εξουσιοδοτική διάταξη, προκειμένου η Ομάδα Διοίκησης Έργου να προτείνει, και ακολούθως ο ΥΠΕΝ να αποφασίσει, πλαίσιο αποζημιώσεων για τις περικοπές».
Το ηλεκτρικό σύστημα σημερα
Η σημερινή δέσμευση ηλεκτρικού χώρου, υπολογίζοντας τους σταθμούς ΑΠΕ που βρίσκονται σε λειτουργία και όσους έχουν λάβει άδειες από ΑΔΜΗΕ ή ΔΕΔΔΗΕ, φτάνει περίπου τα 27,5 GW. Τα εκκρεμή αιτήματα στον ΑΔΜΗΕ για τα έτη 2021, 2022 και 2023 υπολογίζονται σε περίπου 37 GW και ακολουθεί η δέσμευση χώρου για την εγκατάσταση μελλοντικών μονάδων ΑΠΕ, δηλαδή υπεράκτια αιολικά και Κρήτη που ξεπερνάει τα 3 GW.
Το άθροισμα φτάνει τα 67,5 GW όταν η μέγιστη ιστορική τιμή στη αιχμή του φορτίου είναι στα 11 GW και πολύ περισσότερο, η εκτίμηση ικανότητας απορρόφησης ισχύος ΑΠΕ από το Σύστημα, έχοντας ολοκληρώσει και τα έργα ενίσχυσης του ΔΠΑ 2025-2034, είναι περίπου 30 GW.
Συνεπώς τα περιθώρια του συστήματος να φιλοξενήσει νέα έργα ΑΠΕ που τώρα θα βρεθούν σε τροχιά ανάπτυξης είναι μηδενικά, καθώς τα εν λειτουργία έργα και όσα έχουν ήδη μπει στη λίστα αδειοδότησης, υπερκαλύπτουν τις τεχνικές δυνατότητες μέχρι τουλάχιστον το 2030.
«Το πρόβλημα είναι στα νέα έργα που θα αιτηθούν σύνδεση στο δίκτυο, δεδομένου, όπως προαναφέρθηκε, η προγραμματισμένη ενίσχυση του Συστήματος όπως έχει τεθεί στο δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης, καλύπτει τους εθνικούς στόχους για σύνδεση νέων έργων ΑΠΕ με ορίζοντα το 2030» λένε στον ΑΔΜΗΕ.
Με βάση τα στοιχεία του Δεκεμβρίου 2023, το σύστημα του ΑΔΜΗΕ φιλοξενεί 318 έργα ΑΠΕ που καταμερίζονται σε 197 αιολικά, 111 φωτοβολταϊκά και 10 λοιπά.
Αντίστοιχα, η συνολική ισχύος των 318 έργων υπολογίζεται σε 5.127 MW και επιμερίζεται σε 4.011 τα αιολικά, 1040 τα φωτοβολταϊκά και 76 τα λοιπά. Σε σύστημα (ΑΔΜΗΕ) και δίκτυο (ΔΕΔΔΗΕ) βρίσκονται συνδεδεμένα συνολικά 11,8 GW, εκ των οποίων τα 5,1 GW αιολικά, τα 6,2 GW φωτοβολταϊκά και 0,5 οι λοιπές τεχνολογίες.
Οι περικοπές λόγω ισοζυγίου
Στην περίπτωση που ο κόφτης οφείλεται στην πλεονάζουσα παραγωγή, συγκριτικά με τη ζήτηση, μία περίπτωση που πρέπει να μελετηθεί στο πλαίσιο αποζημίωσης είναι οι περικοπές για λόγους ανακατανομής.
«Η διάταξη χρήζει εξειδίκευσης προκειμένου να προσδιοριστεί ποιες περικοπές συνιστούν ανακατανομή, ποιες περικοπές αποτελούν αντικείμενο αποζημίωσης και πώς προσδιορίζεται το ύψος της αποζημίωσης. Ακολούθως, θα πρέπει να προσδιοριστεί σαφώς ο μηχανισμός μέσω του οποίου θα προκύπτουν οι αναγκαίοι πόροι και τα υπόχρεα πρόσωπα», επισημαίνεται χαρακτηριστικά από τον ΑΔΜΗΕ.
Επίσης, η αγορά επόμενης ημέρας δεν λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες εφεδρείας του συστήματος, οι οποίες μπορεί να ικανοποιηθούν προσώρας κατά βάση μόνο από τη συμβατική παραγωγή. Ως εκ τούτου, ο ΑΔΜΗΕ αναγκάζεται να περικόπτει παραγωγή ΑΠΕ, προκειμένου να ικανοποιηθούν οι λειτουργικές ανάγκες του συστήματος (εφεδρείες κλπ). Ο νόμος πρέπει να αποσαφηνίζει πλήρως αν και ποιοι δικαιούνται αποζημίωσης, η οποία προφανώς δεν πρέπει να καταβάλλεται από ίδιους πόρους του Διαχειριστή.
«Παράλληλα, ήδη στο πλαίσιο της αγοράς επόμενης ημέρας, λαμβάνουν χώρα οι περικοπές παραγωγής ΑΠΕ και προκύπτει ο πρώτος προγραμματισμός παραγωγής. Στη φάση αυτή, δεν προβλέπεται αποζημίωση από τον εν λόγω Κανονισμό, και ο νόμος, άμεσα ή με ειδική εξουσιοδότηση, θα πρέπει να καθορίσει αν με βάση τις συμβάσεις των παραγωγών ΑΠΕ και το πλαίσιο διαχρονικά, θα πρέπει ή όχι να προβλεφθεί κάποια αποζημίωση των ‘παλιών’ ή και ‘μικρών’ υπό όρους και πέραν κάποιου ορίου ανοχής όπως αναφέρεται» λένε στο Διαχειριστή.
Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ, με τις σχετικές διατάξεις δημιουργείται η εντύπωση ότι περιορισμοί για λόγους διατήρησης του ισοζυγίου παραγωγής-ζήτησης είναι δυνατό να επιβληθούν μόνο για τους σταθμούς που συνάπτουν σύμβαση μετά την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου.
Στον αντίποδα, ο ΑΔΜΗΕ επισημαίνει ότι a priori εκτός αποζημίωσης τίθενται μονάδες ΑΠΕ που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια ακόμα και σε περιόδους που όφειλαν να μην παράγουν-διότι δεν έχουν επιλεγεί στο πλαίσιο της αγοράς επόμενης ημέρας- παραβιάζοντας κατά τον τρόπο αυτό τα σχετικά προγράμματα αγοράς.
«Συνεπώς, ο ΑΔΜΗΕ αναγκάζεται να περικόπτει αναλογικά παραγωγή κατά τον πραγματικό χρόνο, λόγω έλλειψης των κατάλληλων αλλότριων διαδικασιών και υποδομής». Κατά συνέπεια, δεν τίθεται ζήτημα αναπλήρωσης εσόδων σε εκείνους που όφειλαν να μην παράγουν.
Όταν ο «κόφτης» οφείλεται στο δίκτυο
Σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ, το κρισιμότερο θέμα για την βέλτιστη αξιοποίηση του ηλεκτρικού χώρου είναι η διαχείριση των περικοπών για λόγους δικτύου, οι οποίες αναμένονται να αυξηθούν σημαντικά προσεχώς δεδομένης της επιταχυνόμενης διείσδυσης ΑΠΕ.
Ο Διαχειριστής παραθέτει τους λόγους που δεν ανήκουν στη σφαίρα ευθύνης του και δεν επιτρέπουν την εκτίμηση του μέγεθους των περικοπών για λόγους δικτύου. Τέτοιοι λόγοι είναι το πότε θα ενσωματωθεί η αποθήκευση στο ηλεκτρικό σύστημα και με ποιον τρόπο θα λειτουργεί στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας, ο ρυθμός αδειοδότησης των νέων έργων δικτύου, αλλά και οι μελλοντικές προσφορές σύνδεσης σε νέα έργα ΑΠΕ.
Με τις προτεινόμενες αλλαγές, σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ, δημιουργούνται δύο ομάδες έργων, όπου στην πρώτη κατηγορία δεν προβλέπονται περικοπές δικτύου. Άρα σε περίπτωση που πρέπει να εφαρμοστούν περικοπές για τεχνικούς λόγους εκτός ευθύνης του επειδή σε κάποια περιοχή έχουν δοθεί πολλές προσφορές στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ και τα έργα ΑΠΕ του στην περιοχή είναι μη ελέγξιμα, δημιουργείται εσφαλμένα ζήτημα οικονομικής αποζημίωσης από τον ΑΔΜΗΕ χωρίς να έχει καμία ευθύνη.
Στην δεύτερη κατηγορία έργων εφαρμόζονται περιορισμοί μέχρι το ποσοστό του 5% ενέργειας για μόνιμους περιορισμούς, δημιουργώντας την εσφαλμένη εντύπωση περί ενδεχόμενης ευθύνης του Διαχειριστή για αποζημίωση, στην περίπτωση που ξεπεραστεί το συγκεκριμένο ποσοστό.
Επίσης υπάρχει κατηγορία έργων ΑΠΕ τα οποία έχουν αποδεχτεί όρους για επιπλέον περικοπές δικτύου χωρίς δικαίωμα αποζημίωση. Στην κατηγορία αυτή πλέον θα εντάσσονται όλες οι νέες προσφορές, δεδομένου ότι ο ηλεκτρικός χώρος που έχει εκτιμηθεί σε βάθος δεκαετίας έχει ήδη καλυφθεί, χωρίς όμως ρητή αναφορά σε επίπεδο νόμου περί μη δικαιώματος αποζημίωσης. Καθώς η συμβατική πρόβλεψη περί μη αποζημίωσης προβλέπεται από τον Κανονισμό, είναι αναγκαίο να καταστεί σαφές και σε επίπεδο νομοθετικό.
Μέχρι να επιτευχθεί η επίλυση όλων των παραμέτρων σχετικά με το ζήτημα των περικοπών (δικαιούχοι, μεθοδολογίες υπολογισμού, όρια ανοχής) η αγορά δεν μπορεί να καθορίσει και να αντιμετωπίσει τις περικοπές δικτύου με οικονομικά κίνητρα χωρίς να υπάρχει ο κίνδυνος της αβεβαιότητας για τους συμμετέχοντες ή το ρίσκο οικονομικής απειλής του Διαχειριστή, αυξάνοντας και το ρίσκο των καταναλωτών.
Τέλος αναφορικά με τους περιορισμούς εισόδου στο σύστημα λόγω τοπικής συμφόρησης, στο πολυνομοσχέδιο περιλαμβάνεται η δυνατότητα έκδοσης Υπουργικής Απόφασης, για τον καθορισμό ειδικών κατηγοριών έργων ΑΠΕ για τις οποίες θα εφαρμόζεται μέγιστο όριο περικοπών. Με αυτό τον τρόπο, δίνεται η εντύπωση ότι η επιβολή περιορισμών, πέραν των ορίων που θα καθοριστούν, καθίσταται μη νόμιμη.
Στην πραγματικότητα όμως το σχετικό όριο μπορεί να συνδέεται μόνο με την τυχόν δικαιούμενη αποζημίωση.
«Η προτεινόμενη τροποποίηση είναι εξαιρετικά προβληματική διότι φαίνεται να παρακωλύει τη δυνατότητα του ΑΔΜΗΕ να επιβάλει τους περιορισμούς που είναι αναγκαίοι για την ομαλή λειτουργία του συστήματος. Επίσης, πρόβλεψη ειδικών κατηγοριών σταθμών ΑΠΕ που θα υπόκεινται σε περιορισμένες περικοπές μεταθέτει το βάρος των περικοπών που είναι αναγκαίο να λάβουν χώρα στους λοιπούς παραγωγούς ΑΠΕ», σημειώνουν οι άνθρωποι του Διαχειριστή.
ΕΣΗΑΠΕ: Όχι σε αυθαίρετες αποσυνδέσεις ΑΠΕ – κινδυνεύει το σύστημα
Να μην γίνονται αυθαίρετες αποσυνδέσεις ΑΠΕ που έχουν υψηλό ρίσκο μπλάκ άουτ ζητάει ο ΕΣΗΑΠΕ (Ελληνικός Σύνδέσμος Ηλεκτροπαραγωγών από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας) από τον ΑΔΜΗΕ και το ΔΕΔΔΗΕ.
Ο ΕΣΗΑΠΕ τονίζει ότι το μέτρο της αποσύνδεσης ΑΠΕ που έχει αρχίσει να εφαρμόζεται αυθαίρετα και απροειδοποίητα, προξενεί ήδη φθορά στους εξοπλισμούς και εγείρει ζητήματα ασφάλειας των εξοπλισμών και του προσωπικού.
Δεν θα πρέπει λοιπόν να υπάρχει ως δυνατότητα και θα πρέπει να απαγορευθεί η καταχρηστική εφαρμογή του. Αποσύνδεση μπορεί να εφαρμόζεται μόνο σε εξαιρετικά έκτακτες και σπάνιες περιπτώσεις, ως ύστατο μέτρο προστασίας της ασφάλειας του Συστήματος και υπό την προϋπόθεση ότι η ανάγκη της προήλθε λόγω ξαφνικής μεταβολής των συνθηκών που δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθεί.
Παράλληλα, ο σύνδεσμος ζητά να μην εφαρμόζονται στατικοί περιορισμοί τύπου 2β στους Αιολικούς Σταθμούς και να προβλεφθεί η δυνατότητα αποζημίωσης των παραγωγών ΑΠΕ για υπηρεσίες περικοπής που προσφέρουν.
Όπως επισημαίνει σχετικά προς το ΥΠΕΝ, «δεν είναι εύλογο να εφαρμόζονται στατικοί περιορισμοί τύπου 2β στους Αιολικούς Σταθμούς όταν υπάρχει η δυνατότητα δυναμικών περιορισμών τύπου 2γ και 2δ. Περαιτέρω, με την τροποποίηση του Άρθρου 10 θα προσδιοριστούν με ΥΑ επίπεδα ανώτατης επιβολής δυναμικών περιορισμών τύπου 2γ για λόγους τοπικής συμφόρησης αλλά οι δυναμικοί περιορισμοί τύπου 2δ (οι οποίοι εφαρμόζονται ήδη) φαίνεται να μην έχουν ανώτατο όριο».
Ο ΕΣΗΑΠΕ θεωρεί απαραίτητο να γίνει κάθε προσπάθεια από τους Διαχειριστές, τη ΡΑΑΕΥ και το Υπουργείο ώστε οι παραγωγοί ΑΠΕ να έχουν όλα τα απαραίτητα εργαλεία για να λαμβάνουν αποζημίωση από τις Αγορές Ενέργειας για την υπηρεσία περικοπής που προσφέρουν.
Σε κάθε περίπτωση πρέπει να υπάρχει αποζημίωση αν τα επίπεδα περικοπής ξεπεράσουν συγκεκριμένα όρια ανά κατηγορία έργων ΑΠΕ. Αλλιώς δημιουργείται ένα ροντέο επενδύσεων εξαιρετικά υψηλών ρίσκων. Επισημαίνεται ότι τα έργα Αιολικής Ενέργειας είναι πολύτιμοι πάροχοι βραδινής ενέργειας εξισορροπώντας το συγκεντρωμένο προφίλ παραγωγής των φωτοβολταϊκών που διεισδύουν με ταχύ ρυθμό στο Σύστημα και στο Δίκτυο.
Τέλος, σημειώνει ότι αν υπάρχει διαθέσιμος χώρος στους Υποσταθμούς θα πρέπει να μοιράζεται σε όλες τις κατηγορίες ΑΠΕ.