Το 2025, οι απάτες σε επενδύσεις συνεχίζουν να πλήττουν πολίτες σε όλο τον κόσμο, με τα θύματα να χάνουν δισεκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο. Μόνο στις ΗΠΑ οι καταναλωτές έχασαν 5,7 δισεκατομμύρια δολάρια από επενδυτικές απάτες το 2024, περισσότερα από οποιοδήποτε άλλο είδος απάτης και αυξημένα κατά 24% σε σχέση με το 2023, σύμφωνα με νέα στοιχεία της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Εμπορίου (FTC).

Αυτές οι απάτες συχνά περιλαμβάνουν ψεύτικες επενδυτικές ευκαιρίες, οι οποίες αποσκοπούν στην εξαπάτηση των θυμάτων και την εκμετάλλευση της εμπιστοσύνης τους. Περιλαμβάνουν γενικά ισχυρισμούς ότι ένας καταναλωτής θα έχει μεγάλες αποδόσεις επενδύοντας σε ένα νέο σύστημα κερδοφορίας, σύμφωνα με την FTC.

Οι περισσότεροι άνθρωποι (79%) που ανέφεραν μια επενδυτική απάτη στην FTC έχασαν χρήματα, με το τυπικό θύμα να χάνει περισσότερα από 9.000 δολάρια κατά μέσο όρο, δήλωσε η υπηρεσία. Με δεδομένο ότι τα στοιχεία της FTC βασίζονται σε αναφορές απάτης από τους καταναλωτές, το πραγματικό εύρος της επενδυτικής απάτης είναι πιθανότατα πολύ υψηλότερο, αφού συνυπολογιστούν και οι άνθρωποι που δεν κάνουν κάποια καταγγελία.

«Αυτές οι απάτες γίνονται ένα πραγματικά τεράστιο πρόβλημα για τους καταναλωτές», δήλωσε ο John Breyault, αντιπρόεδρος δημόσιας πολιτικής, τηλεπικοινωνιών και απάτης της National Consumers League.

Τεχνητή νοημοσύνη και κρυπτονομίσματα ως εργαλεία επενδυτικής απάτης

Στις συνήθεις επενδυτικές απάτες περιλαμβάνονται οι απάτες «pig-butchering», ονομασία που παραπέμπει στην πρακτική της πάχυνσης ενός χοίρου πριν από τη σφαγή.

Οι απατεώνες συχνά έρχονται σε επαφή με τα θύματα από το πουθενά – ίσως μέσω μηνυμάτων, μέσων κοινωνικής δικτύωσης ή μιας εφαρμογής γνωριμιών – για να προσπαθήσουν να αναπτύξουν σχέσεις και να κερδίσουν εμπιστοσύνη προτού παρουσιάσουν επενδυτικές ευκαιρίες που υποτίθεται ότι αποφέρουν υψηλές αποδόσεις, συχνά σε ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία όπως το κρυπτονόμισμα, ανέφεραν οι ειδικοί.

Αν και οι επενδύσεις μπορεί να φαίνονται νόμιμες, οι εγκληματίες τελικά εξαφανίζονται με τα χρήματα των καταναλωτών.

Η διάπραξη αυτών και άλλων συναφών ειδών απάτης έχει γίνει ευκολότερη, καθώς η τεχνητή νοημοσύνη έχει βοηθήσει να γίνουν οι εγκληματίες πιο πειστικοί, όπως στη χρήση deepfakes, δήλωσε ο Breyault. Τα deepfakes είναι πειραγμένα βίντεο ή άλλες εικόνες ή ήχοι στα οποία οι άνθρωποι μπορούν να λένε και να κάνουν πράγματα που φαίνονται αληθινά αλλά δεν είναι.

Τα δίκτυα οργανωμένου εγκλήματος έχουν επίσης δημιουργήσει κέντρα επιχειρήσεων απάτης σε όλη τη Νοτιοανατολική Ασία, σε χώρες όπως η Καμπότζη, το Λάος και η Μιανμάρ, σύμφωνα με το Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων. Τα κέντρα αυτά στελεχώνονται από χιλιάδες ανθρώπους, οι οποίοι συχνά διακινούνται παράνομα και εξαναγκάζονται να εκτελούν αυτά τα επενδυτικά σχήματα σε παγκόσμιο επίπεδο, ανέφερε.

Τα εγκληματικά δίκτυα χρησιμοποιούν συχνά κρυπτονομίσματα για να διευκολύνουν τις απάτες pig-butchering, επειδή τους επιτρέπει «να διακινούν σημαντικά κεφάλαια εύκολα, φθηνά και χωρίς μεγάλο φόβο ανίχνευσης», έγραψαν ερευνητές του Πανεπιστημίου του Τέξας στο Όστιν σε πρόσφατη ερευνητική εργασία.

Πώς να μειώσετε τον κίνδυνο εξαπάτησης

Αν και δεν υπάρχει ασφαλής λύση για την προστασία από την απάτη, υπάρχουν τρόποι με τους οποίους οι καταναλωτές μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο, δήλωσε ο Breyault.

Ακολουθούν τρία χαρακτηριστικά που διατρέχουν πολλές απάτες, όπως είπε:

  1. Επείγον. Να είστε επιφυλακτικοί σε κάθε προσφορά που έχει μια μορφή επείγοντος που συνδέεται με αυτήν, είπε ο Breyault. Η FTC προειδοποιεί ότι οι απατεώνες «θέλουν να δράσετε πριν προλάβετε να σκεφτείτε. … Μπορεί να σας απειλήσουν ότι θα σας συλλάβουν, θα σας μηνύσουν, θα σας αφαιρέσουν την άδεια οδήγησης ή την άδεια άσκησης επαγγέλματος ή θα σας απελάσουν. Μπορεί να πουν ότι ο υπολογιστής σας πρόκειται να καταστραφεί».
  2. Ασυνήθιστη μέθοδος πληρωμής. Οι απατεώνες συχνά ζητούν από τα θύματα να πληρώσουν με συγκεκριμένους ή περίεργους τρόπους, δήλωσε ο Breyault. «Συχνά επιμένουν ότι μπορείτε να πληρώσετε μόνο χρησιμοποιώντας κρυπτονόμισμα, μεταφέροντας χρήματα μέσω μιας εταιρείας όπως η MoneyGram ή η Western Union, χρησιμοποιώντας μια εφαρμογή πληρωμής ή βάζοντας χρήματα σε μια κάρτα δώρου και στη συνέχεια δίνοντάς τους τους αριθμούς στο πίσω μέρος της κάρτας», δήλωσε η FTC.
  3. Απομόνωση. Οι απατεώνες θα προσπαθήσουν να απομονώσουν τα θύματα, ώστε να μην μιλήσουν σε άλλους ανθρώπους για τη συγκεκριμένη περίπτωση, οι οποίοι θα μπορούσαν να αντιληφθούν ότι πρόκειται για απάτη, δήλωσε ο Breyault. Μπορεί να πουν πράγματα όπως: «“Κανείς δεν θα σε πιστέψει αν τους πεις γι’ αυτό“ ή ”οι μπάτσοι θα έρθουν να σε πιάσουν αν το αναφέρεις“ ή ”οι αγαπημένοι σου θα κινδυνεύσουν”», δήλωσε ο Breyault.

Διαβάστε ακόμη: