Πού ξοδεύουν τα χρήματά τους οι τουρίστες που επισκέπτονται την Ελλάδα και σε ποιους προορισμούς δαπανούν τα περισσότερα; Ποιοι αύξησαν περισσότερο τις δαπάνες τους φέτος σε σχέση με πέρυσι και γιατί στη χώρα μας οι ξένοι κάνουν μεγαλύτερες αναλήψεις μετρητών από ό,τι σε άλλους ανταγωνιστικούς προορισμούς; Πόσα περισσότερα χρήματα ξοδεύουν όσοι έρχονται για δεύτερη φορά εδώ σε σχέση με την πρώτη και γιατί επιστρέφουν μόνον δύο στους δέκα ενώ στην Ισπανία τρεις; Αυτά είναι ερωτήματα τα οποία απαντάει στην «Κ» η Σέβη Βασίλεβα, γενική διευθύντρια της Visa για την Ελλάδα, την Κύπρο, τη Μάλτα και το Ισραήλ, αποκαλύπτοντας πρόσθετα στοιχεία της ετήσιας ανάλυσης που συντάσσει για τον μεσογειακό τουρισμό. Πρόκειται για στοιχεία που συλλέγονται με βάση τις συναλλαγές που πραγματοποιούνται στην Ελλάδα από κάρτες που έχουν εκδοθεί σε άλλες χώρες. Και καθώς ο συγκεκριμένος όμιλος έχει ένα πάρα πολύ μεγάλο μερίδιο της αγοράς, το δείγμα του θεωρείται λίαν αντιπροσωπευτικό.

Αυξημένες δαπάνες

Το πρώτο σημαντικό στοιχείο είναι το γεγονός ότι, σύμφωνα με τη Visa, οι δαπάνες των τουριστών στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 14% τη χρονική περίοδο από τον Οκτώβριο του 2023 έως τον Σεπτέμβριο του 2024 και σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του προηγουμένου έτους. Πολύ περισσότερο δηλαδή από την αύξηση του 4,1% που δείχνουν για το εννεάμηνο του 2024 τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος που συγκεντρώνονται δειγματοληπτικά με ερωτηματολόγιο στις πύλες εισόδου και εξόδου της χώρας, όπως τα αεροδρόμια. Πρόκειται για μια ένδειξη ότι οι πραγματικές τουριστικές εισπράξεις ενδέχεται να είναι κατά πολύ μεγαλύτερες από αυτές που καταγράφονται και που φέτος αναμένεται να προσεγγίσουν τα 22 δισ. «Η δαπάνη των επισκεπτών στην Ελλάδα παρουσιάζει ισχυρή αύξηση 14% σε ετήσια βάση, ενώ ο αριθμός των καρτών που χρησιμοποιήθηκαν αυξήθηκε επίσης κατά 16%», εξηγεί η επικεφαλής της Visa. Ακόμη πιο εντυπωσιακή όμως είναι η σύγκριση με το 2019, που δείχνει ότι η δαπάνη έχει αυξηθεί κατά 124%. Το 27% αυτής αφορά αυξημένες δαπάνες ανά επισκέπτη, ενώ το υπόλοιπο 73% οφείλεται στην αύξηση του απόλυτου αριθμού επισκεπτών. Η συνολική μεγάλη άνοδος βέβαια εξηγείται από την αύξηση της διείσδυσης των ηλεκτρονικών συναλλαγών στην ελληνική αγορά και όχι μόνο από την εξέλιξη των τουριστικών μεγεθών. «Αν και τα στοιχεία μας δεν δείχνουν το εισόδημα των επισκεπτών, μπορούμε να εξαγάγουμε μερικές πολύ ενδιαφέρουσες πληροφορίες. Οπως για τους επισκέπτες που πραγματοποιούν την υψηλότερη δαπάνη, που τυγχάνει να είναι οι επισκέπτες από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη δαπάνη των επισκεπτών που επιστρέφουν, η οποία είναι 77% υψηλότερη όταν επισκέπτονται την Ελλάδα για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά», σημειώνει η Σέβη Βασίλεβα. Ετσι, η στόχευση αυτών των ανθρώπων, ώστε να επισκεφθούν ξανά την Ελλάδα το επόμενο έτος, αποτελεί μια μεγάλη ευκαιρία, προσθέτει.

Το 2024 η Ελλάδα έχει παρουσιάσει αύξηση πάνω από τον μέσο όρο σε σύγκριση με τους ανταγωνιστικούς προορισμούς στη Μεσόγειο, τόσο σε δαπάνες καρτών (+14% έναντι 11% κατά μέσον όρο) όσο και σε επισκέπτες (+16% έναντι 14% κατά μέσον όρο). Οι κατά κεφαλήν δαπάνες στους ανταγωνιστικούς προορισμούς της Μεσογείου παρουσιάζουν παρόμοια τάση με την Ελλάδα, αλλά στην Ελλάδα είναι περίπου 16% χαμηλότερες σε σύγκριση με αυτές τις χώρες, παρουσιάζοντας μια σημαντική ευκαιρία, εκτιμά το ανώτατο στέλεχος της πολυεθνικής. «Αυτό θα μπορούσε να βελτιωθεί με την προσέλκυση επισκεπτών καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους (μήνες πριν και μετά την υψηλή περίοδο παρουσιάζουν μεγάλες τάσεις ανάπτυξης), την ενίσχυση προορισμών city break, όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, την προσέλκυση επισκεπτών που επιστρέφουν για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά και ξοδεύουν πολύ περισσότερα σε σύγκριση με την πρώτη φορά και την περαιτέρω προώθηση των ηλεκτρονικών πληρωμών», προτείνει.

Πού ξοδεύουν, όμως, τα χρήματά τους οι ξένοι ταξιδιώτες στην Ελλάδα; Οι δαπάνες για εστίαση και νυχτερινή ζωή αυξήθηκαν κατά 21% αποτελώντας το 24,5% της συνολικής δαπάνης, ενώ οι δαπάνες σε παντοπωλεία και σούπερ μάρκετ αυξήθηκαν επίσης κατά 17% αποτελώντας το 8% της συνολικής δαπάνης. Εστιατόρια, καφέ μπαρ και νυχτερινά κέντρα διασκέδασης στην Ελλάδα απορροφούν μεγαλύτερο ποσοστό των δαπανών από ό,τι σε άλλες χώρες (18,7%). Ενδιαφέρον στοιχείο ίσως είναι και το γεγονός ότι στην Ελλάδα δαπανάται μεγαλύτερο ποσοστό χρημάτων από τον συνολικό προϋπολογισμό σε κοσμήματα σε σχέση με τον μέσο όρο των ανταγωνιστικών προορισμών. Τη μεγαλύτερη αύξηση πάντως το τελευταίο έτος σημείωσαν οι δαπάνες για αγαθά λιανικής, με ετήσια αύξηση 26%, ωστόσο αντιπροσωπεύουν μόνο το 4% του συνόλου.

Στρέφοντας την προσοχή σε προορισμούς που τα προηγούμενα χρόνια δοκιμάστηκαν είτε λόγω υπερβολικού αριθμού επισκεπτών είτε λόγω πολύ υψηλών τιμών, τα δεδομένα είναι μάλλον αναμενόμενα: η Μύκονος και η Σαντορίνη δεν γνώρισαν την ίδια ανάπτυξη με άλλους προορισμούς, όπως η Αθήνα, η Ρόδος και τα Χανιά τον περασμένο χρόνο, αλλά διατηρούν πάνω κάτω τα ίδια επίπεδα τουρισμού, σύμφωνα με τα στοιχεία της Visa. Τονίζεται ωστόσο ότι οι επισκέπτες και οι δαπάνες εκεί ήταν ήδη σε υψηλά επίπεδα. Στον αντίποδα, «τον τελευταίο χρόνο είδαμε τη Θεσσαλονίκη να σκαρφαλώνει από την 9η θέση στη λίστα των προορισμών που συγκεντρώνουν τη μεγαλύτερη δαπάνη στη 2η, γεγονός που δείχνει ότι οι επισκέπτες εξερευνούν νέους προορισμούς» εκτιμά η Σέβη Βασίλεβα. «Πόλεις με διεθνή αεροδρόμια, όπως η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, τα Χανιά, το Ηράκλειο και η Ρόδος παρουσιάζουν υψηλότερα επίπεδα επισκεψιμότητας και δαπάνης, γεγονός που μπορεί να αποδοθεί στο γεγονός ότι η πρόσβαση σ’ αυτές είναι ευκολότερη», συμπληρώνει.

Περιόρισαν τις αναλήψεις

Τα μετρητά παραμένουν πάντως σχεδόν το ένα τέταρτο των συναλλαγών: οι αναλήψεις από ATM με κάρτες Visa μειώθηκαν μεν από 43% το 2019 σε 23% το 2024, αλλά στη Γαλλία, στην Ιταλία και την Ισπανία οι αναλήψεις είναι περίπου 10%-11%. Ενα παράδειγμα είναι οι Γερμανοί, που πραγματοποιούν στην Ελλάδα 15% λιγότερες συναλλαγές σε POS σε σύγκριση με τον μέσο όρο των συναλλαγών που πραγματοποιούν σε άλλες χώρες. Η συμπεριφορά τους επιδέχεται διάφορες ερμηνείες.

Η «Ανάλυση μεσογειακού τουρισμού της Visa» καλύπτει συναλλαγές σε ΑΤΜ και τερματικά POS σε φυσικά καταστήματα στην Ελλάδα, με χρήση καρτών Visa που έχουν εκδοθεί στο εξωτερικό και τα σχετικά δεδομένα συγκρίνονται με «προορισμούς αναφοράς» στη Μεσόγειο. Ως προορισμοί αναφοράς ή ανταγωνιστικοί προορισμοί ορίζονται οι Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Κύπρος, Μάλτα, Κροατία και Τουρκία.

Εντυπωσιακή αύξηση εσόδων στη διάρκεια της off season περιόδου

Οι βασικές χώρες που τροφοδότησαν την ανάπτυξη του ελληνικού τουρισμού σε όρους αφίξεων περιλαμβάνουν το Ηνωμένο Βασίλειο με αύξηση 12%, τις ΗΠΑ με αύξηση 14%, τη Γερμανία με αύξηση 24% και τη Γαλλία με αύξηση 10%. Η Αθήνα αναδείχθηκε ο πιο δημοφιλής προορισμός ανάμεσα σε όλες τις ελληνικές πόλεις, σημειώνοντας αύξηση 17% σε σχέση με πέρυσι, με δεύτερη τη Μύκονο, σύμφωνα πάντοτε με την ανάλυση της Visa για τον μεσογειακό τουρισμό. Τα ίδια δεδομένα αποκαλύπτουν ότι η αύξηση στις δαπάνες κατά τους μήνες εκτός υψηλής τουριστικής περιόδου ήταν μεγαλύτερη από την αύξηση που παρατηρήθηκε στα μέσα του καλοκαιριού, σε αρμονία δηλαδή με πολλές πρόσφατες ενδείξεις που δείχνουν επιμήκυνση της κυρίως τουριστικής περιόδου.

Τον Μάρτιο του 2024 καταγράφηκε αύξηση δαπανών 19% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2023, ο Απρίλιος σημείωσε άνοδο 17%, ενώ ο Σεπτέμβριος παρουσίασε αύξηση 15%.

Οι δαπάνες των επισκεπτών κατά τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο αντιστοιχούν πάντως στο 39% της συνολικής ετήσιας δαπάνης.

Τι θα μπορούσε, λοιπόν, να κάνει η Ελλάδα για να διευρύνει την τουριστική της περίοδο, τόσο χρονικά όσο και γεωγραφικά; «Η ανάπτυξη του τουρισμού εκτός high season απαιτεί συστηματική και μακροπρόθεσμη στρατηγική», ξεκαθαρίζει η Σέβι Βασίλεβα, γενική διευθύντρια της Visa για την Ελλάδα, την Κύπρο, τη Μάλτα και το Ισραήλ. «Η Ελλάδα μπορεί να επεκτείνει την τουριστική της περίοδο τόσο σε διάρκεια όσο και να ενισχύσει λιγότερο δημοφιλείς προορισμούς, προωθώντας εναλλακτικές δραστηριότητες όπως ο αθλητισμός, η υγεία και η ευεξία, αξιοποιώντας τις κατάλληλες συνθήκες για τουρισμό όλο τον χρόνο», προτείνει. «Ο παραδοσιακά χαμηλός αριθμός επισκεπτών τον χειμώνα μπορεί να βελτιωθεί, προωθώντας την Ελλάδα ως χειμερινό προορισμό. Οι ορεινοί προορισμοί με τα πανέμορφα χωριά και τις γραφικές λίμνες ζουν αυτή τη στιγμή στη σκιά των νησιών. Αυτοί οι προορισμοί θα μπορούσαν να προσελκύσουν επισκέπτες σε διαφορετικές εποχές μέσα στον χρόνο παρέχοντας ένα ευρύ φάσμα εμπειριών και συνεισφέροντας σε μια καλύτερη ισορροπία ως προς τις τουριστικές αφίξεις – και ενδεχομένως ακόμη καλύτερη εμπειρία για τους επισκέπτες. Η αύξηση των επισκεπτών κατά τους πρώτους μήνες φέτος σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος δείχνει δυνατότητες περαιτέρω ανάπτυξης κατά τη διάρκεια αυτών των περιόδων», υπογραμμίζει. Για τη Σέβι Βασίλεβα χρήσιμο παράδειγμα είναι αυτό που συνέβη φέτος με την Τουρκία, όπου η διευκόλυνση της χορήγησης άδειας εισόδου (visa express) οδήγησε σε αύξηση των επισκεπτών κατά 84%. Η Ελλάδα θα μπορούσε λοιπόν να διερευνήσει παρόμοιες πρωτοβουλίες σε άλλες αγορές. «Επιπλέον, η διευκόλυνση της πρόσβασης σε περισσότερους προορισμούς μέσω επενδύσεων σε υποδομές θα βοηθούσε τους επισκέπτες που έρχονται από μακριά, όπως οι ΗΠΑ, να εξερευνήσουν λιγότερο γνωστές τοποθεσίες», αναφέρει η επικεφαλής της Visa για την περιοχή. Σημειώνει πάντως ότι η Ελλάδα τα πάει καλύτερα από ό,τι άλλες χώρες με μικρά νησιά στην πιστότητα των επισκεπτών. Μπορεί όμως «να βελτιωθεί περαιτέρω εστιάζοντας σε αγορές με υψηλότερη τάση για επαναλαμβανόμενες επισκέψεις και προωθώντας πιθανές επόμενες επισκέψεις κατά τη διάρκεια του τρέχοντος ταξιδιού», ενώ «μια μεγάλη ευκαιρία αποτελούν και οι ψηφιακοί νομάδες».

Διαβάστε ακόμη