Μυστικούς «πράκτορες» που θα διενεργούν επιτόπιους ελέγχους σε τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες και εταιρείες που παρέχουν επενδυτικές υπηρεσίες θα στέλνουν η Τράπεζα της Ελλάδος και η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, ακολουθώντας το παράδειγμα χωρών όπως η Γερμανία και η Γαλλία.

Αυτό το νέο εργαλείο εποπτείας ανακοίνωσε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης στο πλαίσιο της ανάγκης ενίσχυσης της διαφάνειας και πρόληψης στο μέλλον φαινομένων τύπου Folli Follie.

Όπως σημειώνει ρεπορτάζ, το «mystery shopping», όπως ονομάζεται η διαδικασία εποπτείας, η οποία συμπεριλαμβάνεται στο νέο νομοσχέδιο για την ενίσχυση της Κεφαλαιαγοράς, ουσιαστικά παρέχει τη δυνατότητα στους εποπτικούς μηχανισμούς (Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και Τράπεζα της Ελλάδος) να διενεργούν ελέγχους στους εποπτευόμενους φορείς με μυστικούς πελάτες.

Στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας, ειδικά εκπαιδευμένα στελέχη των δύο Αρχών, λειτουργώντας ως πελάτες, θα ελέγχουν επιτόπου τη συμπεριφορά εταιρειών ως προς την τήρηση της νομοθεσίας. Θα ελέγχουν, για παράδειγμα, την ορθή ενημέρωση των συναλλασσομένων, το επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών, την ύπαρξη κατάλληλα εκπαιδευμένου προσωπικού, τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της νομοθεσίας, την τήρηση των προβλεπόμενων διαδικασιών κ.ά.

Η διαδικασία του mystery shopping εφαρμόζεται ήδη σε άλλες χώρες της Ε.Ε., όπως σε Γερμανία και Γαλλία, καθώς και στο Βέλγιο, όπως και από την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (EBA), την Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA) και την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (EIOPA). Ως διαδικασία δεν είναι καινούργια στην Ελλάδα, καθώς υιοθετείται, για παράδειγμα, από τις ελεγκτικές αρχές της ενέργειας, με το λεγόμενο «μυστικό αυτοκίνητο» το οποίο ελέγχει πρατήρια.

Εκτός από τα δύο αυτά μέτρα για τη διασφάλιση της διαφάνειας, ο κ. Χατζηδάκης ανακοίνωσε τρία φορολογικά μέτρα καθώς και οκτώ διοικητικού και θεσμικού χαρακτήρα μέτρα, τα οποία θα διευκολύνουν τη λειτουργία της Κεφαλαιαγοράς και θα κάνουν πιο ελκυστικό το Χρηματιστήριο Αθηνών για τους επενδυτές.

1) Μειώνεται από 15% σε 5% ο συντελεστής φορολογίας σε τόκους εισηγμένων εταιρικών ομολόγων που αποκτούν φυσικά πρόσωπα – φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδος.

2) Αυξάνεται η έκπτωση δαπανών για εισαγωγή μικρομεσαίων επιχειρήσεων στο Χρηματιστήριο. Οι επιλέξιμες δαπάνες για την εισαγωγή προσαυξημένες κατά 100% (με ανώτατο όριο προσαύξησης τις 200.000 ευρώ) θα εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων κατά τον χρόνο πραγματοποίησής τους για διάρκεια τριών ετών.

3) Επεκτείνονται τα κίνητρα που ισχύουν για τους επενδυτικούς αγγέλους (angel investors) και για επενδύσεις στην εναλλακτική αγορά. Σύμφωνα με αυτά τα κίνητρα, ποσό ίσο με το 50% της εισφοράς τους εκπίπτει από το φορολογητέο εισόδημα μέχρι τις 300.000 ευρώ.

• Διευκολύνεται η μεταφορά κινητών αξιών από την αγορά αξιών του Χ.Α. στην εναλλακτική αγορά του Χ.Α. Στόχος είναι η ανάπτυξη αφενός της εναλλακτικής αγοράς και η διευκόλυνση των επιχειρήσεων που θέλουν να παραμείνουν εισηγμένες, αλλά δεν πληρούν τους κανόνες της αγοράς αξιών, και αφετέρου του ίδιου του Χρηματιστηρίου προκειμένου να μεταφέρει εταιρείες που δεν πληρούν τους κανόνες της αγοράς αξιών.

• Θεσπίζεται η δυνατότητα εισαγωγής στο Χρηματιστήριο μετοχών με πολλαπλά δικαιώματα ψήφου. Αυτό επιτρέπει στους ιδρυτές των υπό εισαγωγή εταιρειών να έχουν περισσότερες ψήφους ανά μετοχή από ό,τι οι νέοι επενδυτές, διατηρώντας έτσι τον έλεγχο.

• Αυξάνεται από 5 σε 8 εκατ. ευρώ ετησίως το όριο για την έκδοση πληροφοριακού δελτίου αντί ενημερωτικού δελτίου σε δημόσιες προσφορές κινητών αξιών, διευκολύνοντας την πρόσβαση μικρομεσαίων επιχειρήσεων στο Χ.Α.

• Ρυθμίζεται το πλαίσιο σε ό,τι αφορά ομόλογα που τελούν υπό διαπραγμάτευση σε οργανωμένη αγορά. Ειδικότερα μειώνεται η απαρτία από τα 2/3 στο 50,1% για την αλλαγή των όρων στα ομολογιακά δάνεια.

• Επεκτείνεται σε περιπτώσεις συγχώνευσης εισηγμένων με μη εισηγμένες το καθεστώς εκποίησης μετοχών δικαιούχων που δεν έχουν εμφανιστεί.

• Επεκτείνεται και αποσαφηνίζεται ο θεσμός των συλλογικών λογαριασμών (omnibus accounts) για ΟΣΕΚΑ (Οργανισμοί Συλλογικών Επενδύσεων σε Κινητές Αξίες) και ΟΕΕ (Οργανισμοί Εναλλακτικών Επενδύσεων), όπως ισχύει ήδη σε ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές αγορές.

• Εκσυγχρονίζεται το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τις ΑΕΕΑΠ με στόχο την αύξηση των επενδύσεων.

• Τέλος, ρυθμίζεται το πλαίσιο έκδοσης «Ευρωπαϊκών Πράσινων Ομολόγων» για τη χρηματοδότηση περιβαλλοντικά βιώσιμων επενδύσεων. Συγκεκριμένα θεσπίζονται μηχανισμοί ελέγχου προκειμένου να διασφαλίζεται ότι τα έσοδα από τις εκδόσεις αυτές θα διατίθενται πράγματι σε δράσεις βιώσιμης ανάπτυξης. Προβλέπονται ποινές για τους παραβάτες με χρηματικά πρόστιμα, αν και δεν αποκλείεται αφαίρεση ή αναστολή άδειας λειτουργίας.