Η μεγάλη πανδημική έκρηξη της αναχρηματοδότησης στεγαστικών δανείων σίγουρα έχει τελειώσει, αλλά οι μετασεισμοί εξακολουθούν να υπάρχουν στην αμερικανική αγορά κατοικίας.
Οι ιδιοκτήτες σπιτιών καθυστερούν τις πωλήσεις κατοικιών, καθώς το εξαιρετικά χαμηλό «βραβείο» τους είναι πολύ πολύτιμο για να το εγκαταλείψουν.
Κατά τις πρώτες ημέρες της πανδημίας του κορωνοϊού το 2020 και το 2021, τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων μειώθηκαν απότομα και εκατομμύρια ιδιοκτήτες κατοικιών άδραξαν την ευκαιρία να αναχρηματοδοτήσουν τις υποχρεώσεις τους.
Το 30ετές στεγαστικό δάνειο μειώθηκε στο 2,65% στις αρχές Ιανουαρίου του 2021, σύμφωνα με τα στοιχεία της Freddie Mac.
Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα της Νέας Υόρκης υπολόγισε ότι 14 εκατομμύρια στεγαστικά δάνεια αναχρηματοδοτήθηκαν κατά τη διάρκεια της «έκρηξης της αναχρηματοδότησης» την περίοδο που ξεκινούσε κάτι πρωτοφανές για τα παγκόσμια δεδομένα.
Η άνοδος της αναχρηματοδότησης οφειλόταν, εν μέρει, στους ισχυρούς ισολογισμούς των νοικοκυριών και στην αυξημένη ανάγκη για στέγαση, ανέφερε η Fed σε ανάρτηση στον ιστότοπό της.
Ο μέσος ιδιοκτήτης κατοικίας που προχώρησε σεαναχρηματοδότηση είδε τη μηνιαία δόση του στεγαστικού του δανείου να μειώνεται κατά 220 δολάρια, είπε η Fed.
Το μεγαλύτερο μερίδιο των στεγαστικών δανείων που αναχρηματοδοτήθηκαν προήλθε από το 2015 και μετά, αναφέρει στην ίδια ανακοίνωση και συμπληρώνει ότι «τα παλαιότερα στεγαστικά δάνεια, όπως αυτά που δημιουργήθηκαν πριν από το 2010, είχαν τις λιγότερες πιθανότητες να αναχρηματοδοτηθούν».
Οι ιδιοκτήτες κατοικιών στις ΗΠΑ είναι πολύ πιθανό να αναχρηματοδοτήσουν το στεγαστικό τους δάνειο που οφείλει ένα υπόλοιπο 400.000 έως 500.000 δολαρίων στην υποθήκη τους, κατέληξε η NY Fed. «Η έκρηξη της αναχρηματοδότησης των στεγαστικών δανείων έχει τελειώσει, αλλά ο αντίκτυπός της θα φανεί και κατά τις επόμενες δεκαετίες», δήλωσε ο Andrew Haughwout, διευθυντής έρευνας για τα νοικοκυριά και τη δημόσια πολιτική στη NY Fed.
Οι συνέπειες
Μία από τις μεγαλύτερες συνέπειες της έκρηξης της αναχρηματοδότησης είναι ότι οι επίδοξοι αγοραστές κατοικιών αγωνίζονται σήμερα να βρουν σπίτια προς πώληση.
«Το τέλος της πιο πρόσφατης περιόδου εξαιρετικά χαμηλών επιτοκίων αφήνει τους ιδιοκτήτες κατοικιών κάπως απρόθυμους να πουλήσουν ή να αλλάξουν ακίνητα», σημείωσαν οι συντάκτες της NY Fed.
Με άλλα λόγια, οι ιδιοκτήτες των περιουσιακών στοιχείων δεν θέλουν να εγκαταλείψουν το εξαιρετικά χαμηλό επιτόκιο των στεγαστικών δανείων τους και να πουλήσουν το σπίτι τους μπαίνοντας σε νέους «υψηλότοκους μπελάδες».
Όχι μόνο τα επιτόκια είναι πολύ υψηλότερα σήμερα, με την 30ετία πάνω από το 6%, αλλά οι τιμές των κατοικιών συνέχισαν να βρίσκονται στα ύψη χωρίς καμία απολύτως διόρθωση.
Οι νέες αγγελίες –πόσοι δηλαδή πωλητές έβγαζαν τα σπίτια τους προς πώληση– μειώθηκαν κατά 16% στις αρχές Μαΐου σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν, σύμφωνα με στοιχεία του Realtor.com.
«Οι ιδιοκτήτες που τώρα θέλουν να μετακομίσουν θα αντιμετωπίσουν αυξημένο κόστος δανεισμού και υψηλότερες τιμές, με τις τρέχουσες τιμές κατοικιών να είναι περισσότερο από 36% υψηλότερες από ό,τι πριν από την πανδημία», ανέφερε η NY Fed.
Οι ιδιοκτήτες εμφανίζονται απρόθυμοι να πουλήσουν. Οι πωλήσεις προηγούμενων κατοικιών μειώθηκαν κατά 22% σε ετήσια βάση τον Μάρτιο, σύμφωνα με την Εθνική Ένωση Μεσιτών.
Αμερικανική αγορά κατοικίας – Η λύση στα νεόδμητα
Πολλοί αγοραστές στρέφονται σε νέες κατασκευές για να βρουν καλύτερες επιλογές στέγασης.
Οι πωλήσεις νέων κατοικιών αυξήθηκαν κατά 9,6% τον Μάρτιο σε ετήσια βάση.
Το 1/3 του αποθέματος κατοικιών είναι νέες κατασκευές, μια απόκλιση από τον ιστορικό κανόνα των νέων κατοικιών που είναι μόλις το 10% της συνολικής κατοικίας, δήλωσε η Εθνική Ένωση Κατασκευαστών Κατοικιών τον Απρίλιο.
Και για τον κλάδο των στεγαστικών δανείων, οι επιχειρήσεις είναι πιθανό να είναι πολύ πιο αργές από ό,τι ήταν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, καθώς λιγότεροι ιδιοκτήτες σπιτιού αναχρηματοδοτούν.
Η Fed της Νέας Υόρκης ανέφερε ότι τα στεγαστικά δάνεια –που περιλαμβάνουν αναχρηματοδοτούμενα στεγαστικά δάνεια– μειώθηκαν απότομα το πρώτο τρίμηνο του 2023 στα 324 δισεκατομμύρια δολάρια, φθάνοντας δηλαδή στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2014.
Δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε γιατί λίγοι ενδιαφέρονται για την αναχρηματοδότηση: Η 30ετία ήταν κατά μέσο όρο 6,35% στα μέσα Μαΐου, σε σύγκριση με 5,3% πριν από ένα χρόνο, σύμφωνα με στοιχεία της Freddie Mac.
Η άνοδος των επιτοκίων μεταξύ Δεκεμβρίου 2020 και Οκτωβρίου 2022 δεν ήταν απλώς απότομη, ήταν ιστορική: τα επιτόκια αυξήθηκαν από 2,68% το 2020 σε 6,9% το 2022, η μεγαλύτερη μεταβολή από τις αρχές της δεκαετίας του 1980, δήλωσε η NY Fed, επικαλούμενη στοιχεία από τον Freddie Mac.
