Στο μεγάλο σαλόνι ενός γοητευτικού, όμορφου παραθαλάσσιου σπιτιού στο Pebble Beach της Καλιφόρνια, ένας νεαρός διευθύνων σύμβουλος συμμετέχει σε μια συζήτηση με τους 11 υπαλλήλους της νέας του startup. Ο Διευθύνων Σύμβουλος και η ομάδα του συζητούν βασικές λεπτομέρειες ενός νέου προϊόντος που αναπτύσσουν. Αυτό που κανείς δεν ήξερε τότε ήταν ότι μια τέτοια συζήτηση θα έθετε μια μέρα τα θεμέλια για την δημιουργία μίας από τις πιο πολύτιμες εταιρείες στον κόσμο. Η χρονιά ήταν το 1985, και ο διευθύνων σύμβουλος ήταν ο Steve Jobs.
Αφού αναγκάστηκε να φύγει από την Apple, ο Jobs δημιούργησε γρήγορα μια νέα startup, τη NeXT. Η αρμοδιότητα της εταιρείας ήταν να αναπτύσσει υπολογιστές και λογισμικό με στόχο τις αγορές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και των επιχειρήσεων. Οι περισσότερες από τις ομάδες της NeXT ήταν πρώην υπάλληλοι της Apple που ακολούθησαν το παλιό αφεντικό τους και είχαν ήδη συνηθίσει τις έντονες συζητήσεις από την εποχή τους που εργάζονταν μαζί στο Macintosh.
Χρειάστηκαν 10 χρόνια μέχρι που η NeXT εξαγοράστηκε τελικά από την Apple, με αποτέλεσμα ο Jobs να πάρει τον ρόλο του διευθύνοντος συμβούλου της εταιρείας που ίδρυσε. Η επιστροφή του Steve Jobs στην Apple θεωρείται ζωτικής σημασίας για την επιβίωση της εταιρείας, καθώς μέσα σε λίγα μόλις χρόνια με την αναδιάρθρωση των προϊόντων και τμημάτων της, η Apple έγινε ξανά κερδοφόρα.
H Καινοτομία του Jobs
Όταν ο Jobs επέστρεψε το 1997, η Apple είχε μια κλασσική δομή, καθώς οι γενικοί διευθυντές διατηρούσαν προϊόντα, ή “επιχειρηματικές μονάδες”, ο καθένας με τις δικές του ευθύνες για την κερδοφορία. Και, όπως σε πολλές μεγάλες εταιρείες, αυτοί οι γενικοί διευθυντές δούλευαν συχνά εναντίον άλλων εταιρειών οδηγώντας την Apple στο χείλος της χρεοκοπίας.
Η κλασσική δομή της Apple δεν μπορούσε να φέρει την καινοτομία στην εταιρεία με αποτέλεσμα τον πρώτο χρόνο που επέστρεψε ο Jobs στην εταιρεία απέλυσε τους γενικούς διευθυντές όλων των επιχειρηματικών μονάδων (σε μια μέρα), έβαλε ολόκληρη την εταιρεία σε ένα P&L (Profit & Loss) και συνδύασε τα διαφορετικά λειτουργικά τμήματα των επιχειρηματικών μονάδων σε έναν λειτουργικό οργανισμό.
Με άλλα λόγια, ο Jobs κατέστρεψε τα μεμονωμένα “σιλό” που δεν άφηναν την Apple να εξελιχθεί, αναγκάζοντας ολόκληρη την εταιρεία να συνεργαστεί ως ενιαία και συνεκτική μονάδα. Αυτό που είναι αξιοσημείωτο είναι ότι η Apple συνεχίζει να λειτουργεί υπό αυτήν τη γενική δομή σήμερα, παρά το γεγονός ότι η εταιρεία είναι σχεδόν 40 φορές μεγαλύτερη από άποψη εσόδων και έχει αυξηθεί από περίπου 8.000 υπαλλήλους σε 147.000.
Το μοντέλο της Apple
Σήμερα, ο Διευθύνων Σύμβουλος Tim Cook ασχολείται με τον σχεδιασμό, τη μηχανική, τις λειτουργίες, το marketing και το λιανικό εμπόριο οποιουδήποτε από τα κύρια προϊόντα της Apple. Στην πραγματικότητα, εκτός από τον Διευθύνοντα Σύμβουλο, η εταιρεία λειτουργεί χωρίς γενικούς διευθυντές. Η διαρκής επιτυχία της Apple απέδειξε ότι το μοντέλο της μπορεί να λειτουργήσει για εταιρείες διαφόρων μεγεθών.
Για να λειτουργήσει αυτό το μοντέλο, οι ηγέτες της Apple αναμένεται να έχουν τρία πράγματα: βαθιά εμπειρία, εμβάθυνση στις λεπτομέρειες και προθυμία για συζήτηση. Πιο συγκεκριμένα, η Apple δεν είναι μια εταιρεία όπου οι γενικοί διευθυντές επιβλέπουν τους διευθυντές, ωστόσο είναι μια εταιρεία όπου οι ειδικοί οδηγούν τους ειδικούς. Σήμερα, πολλές εταιρείες κάνουν το λάθος να προσλαμβάνουν ή να προωθούν άτομα στη διοίκηση που έχουν καλές οργανωτικές δεξιότητες αλλά που έχουν λίγη εμπειρία στον τομέα με τον οποίο έχουν ασχοληθεί.
Προτεραιότητα η εμπειρία
Σύμφωνα με τον Jobs, οι καλύτεροι διευθυντές ήταν οι ειδικοί που ποτέ δεν ήθελαν να γίνουν διευθυντές, αλλά αποφάσισαν να γίνουν γιατί είχαν μια πιο βαθιά εμπειρία σε σχέση με άλλους και μπορούσαν να καθοδηγήσουν τις ομάδες τους με τον καλύτερο τρόπο. Επομένως, η Apple συνεχίζει να δίνει προτεραιότητα στην εμπειρία σήμερα. Φαίνεται πως είναι πιο εύκολο να εκπαιδεύσεις έναν ειδικό προκειμένου να διαχειριστεί σωστά μια εταιρεία παρά να εκπαιδεύσεις έναν διευθυντή να είναι ειδικός.
Η Apple αναμένει από τους ηγέτες της να γνωρίζουν τις περίπλοκες λεπτομέρειες σχετικά με τις λειτουργίες της ομάδας της, καθώς αυτό τους επιτρέπει να λαμβάνουν καλύτερες αποφάσεις. Ωστόσο, καθώς η Apple αναπτύσσεται, αντιμετωπίζει και ορισμένες προκλήσεις. Οι ηγέτες δεν μπορούν να εστιάζουν στις λεπτομέρειες όλων, καθώς δεν υπάρχει πάντα πολύ ελεύθερος χρόνος μέσα στην μέρα.
Προκειμένου να το αντιμετωπίσει αυτό η Apple, ενθαρρύνει τους ηγέτες να αποφασίσουν ποιες δραστηριότητες απαιτούν την πλήρη προσοχή τους. Οι ηγέτες παραμένουν πλήρως εστιασμέnοι στις λεπτομέρειες αυτών των δραστηριοτήτων. Τα στελέχη της Apple μπορούν στη συνέχεια να αναθέσουν άλλες αναζητήσεις, οι οποίες εξακολουθούν να είναι σημαντικές, αλλά μικρότερης προτεραιότητας, σε άλλα μέλη της ομάδας τους.
Tα οφέλη
Τα οφέλη από αυτό φαίνεται πως είναι διπλά. Πρώτον, οι ηγέτες δημιουργούν μια ομάδα ειδικών που μπορούν να μάθουν ο ένας από τον άλλο και από τους οποίους μπορούν να έχουν γρήγορη πρόσβαση σε λεπτομέρειες όταν χρειάζεται. Δεύτερον, εκπαιδεύουν τα μέλη της ομάδας ώστε να γίνουν εμπειρογνώμονες στους τομείς που εστιάζουν οι ίδιοι.
Φυσικά, πολλές εταιρείες έχουν βαθιά συλλογική εμπειρογνωμοσύνη, κάτι που καθιστά την τρίτη απαίτηση για τους ηγέτες της Apple τόσο σημαντική: την προθυμία να συμμετάσχουν σε μια συζήτηση συνεργασίας. Ο Steve Jobs και η ομάδα του το έκαναν πριν από 30 χρόνια και οι ηγέτες της Apple συνεχίζουν να το κάνουν ακόμα και σήμερα.
Οι ειδικοί συζητούν με τους εμπειρογνώμονες, μοιράζονται ανοιχτά τις απόψεις τους και τις συνέπειες των πιθανών αποφάσεων. Και επειδή καμία λειτουργία δεν είναι υπεύθυνη για ένα προϊόν ή μια υπηρεσία από μόνη της, αυτός ο τύπος διαλειτουργικής συνεργασίας είναι ζωτικής σημασίας. Ωστόσο, η λέξη κλειδί είναι η συλλογική συνεργασία.
Ο στόχος της Apple
Ο στόχος της Apple ήταν και είναι να εξαλείψει τα “σιλό” και να δημιουργήσει μια ομάδα υψηλής απόδοσης. Για να γίνει αυτό απαιτείται αποτελεσματικά οι ηγέτες της Apple να συνεργαστούν καλά, γι’ αυτό τουλάχιστον θεωρητικά, η Apple προτιμά να προωθήσει ηγέτες που είναι αποδεδειγμένοι συνεργάτες. Οι ηγέτες αναμένεται να έχουν ισχυρές, βάσιμες απόψεις και να υποστηρίζουν δυναμικά τις αποφάσεις τους, ωστόσο επίσης να είναι πρόθυμοι να αλλάξουν γνώμη όταν παρουσιάζονται με αποδείξεις ότι οι απόψεις των άλλων είναι καλύτερες.
Οι ηγέτες λοιπόν θα πρέπει να δείχνουν βαθιά κατανόηση και αφοσίωση στις αξίες και τον κοινό σκοπό της εταιρείας, καθώς και να δεσμεύονται για την λήψη σωστών αποφάσεων ανεξάρτητα από το βαθμό δυσκολίας. Στόχος είναι να μπορούν οι ηγέτες να αισθάνονται ελεύθεροι να διαφωνήσουν και να προωθήσουν ή να απορρίψουν ιδέες ώστε να βρεθούν οι καλύτερες λύσεις για την αποδοτικότητα μιας εταιρείας. Η Apple λοιπόν θεωρείται μια επιτυχημένη εταιρεία γιατί στόχος της είναι να είναι πάντα αποδοτική σαν εταιρεία και όχι μόνο να ενδιαφέρεται για την επιτυχία μεμονωμένων προϊόντων.
Γι’ αυτό το λόγο η Apple έχει γίνει μια από τις πιο πολύτιμες εταιρείες στον κόσμο. Έτσι, εάν οι επιχειρηματίες επιθυμούν να στοχεύουν στην αποδοτικότητα και στην επιτυχία θα πρέπει να βρουν ηγέτες που θα είναι: ειδικοί, θα εστιάζουν στις λεπτομέρειες και φυσικά θα είναι πρόθυμοι να συζητήσουν. Παρόλο που ο Steve Jobs δεν είναι πια στην ζωή, η φιλοσοφία που έχει αναπτύξει σχετικά με την διαχείριση ζητημάτων, βοήθησε την Apple να γίνει η εταιρεία που είναι σήμερα.
