Όλοι γνωρίζουν ότι η βαριά βιομηχανία των ΗΠΑ ήταν, ανέκαθεν, τα όπλα. Και όχι απλώς τα όπλα, αλλά ειδικότερα, ο πόλεμος. Η ικανότητα δηλαδή να «παράγουν» πόλεμο, και να επωφελούνται από αυτόν.

Πόλεμο όχι με την παραδοσιακή ιμπεριαλιστική έννοια της κατάκτησης εδαφών – άλλωστε οι γάτες Αμερικανοί, ως «συνεχιστές» της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, γνωρίζουν ότι υπάρχει πολύ αποδοτικότερος τρόπος να κυβερνάς αποικίες, στο πλαίσιο διεθνών Συμφώνων (ΝΑΤΟ).

Τους πουλάς τα όπλα, τους κρατάς στο χέρι. Το μόνο που χρειάζεται είναι να δημιουργήσεις τη ζήτηση για όπλα, δηλαδή την απειλή του πολέμου. Στην πραγματικότητα δεν παράγεις τόσο όπλα, όσο κυρίως πόλεμο.

Η Αμερική πρακτικά χρωστά την ύπαρξή της στον πόλεμο. Το σημείο «μηδέν» ήταν το Περλ Χάρμπορ. Η τέλεια αφορμή όχι απλώς να ενταχθεί στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά να βάλει τον λαό της να δουλεύει συνειδητά για τον πόλεμο.

Εκεί πραγματικά εκτοξεύθηκε η βιομηχανία της, η οποία δεν ήταν μόνο ασφαλής στην άλλη μεριά του Ατλαντικού (ενώ η Ευρώπη ισοπεδωνόταν), αλλά και αυτάρκης, αφού σε αμερικανικό έδαφος παράγονταν όσα χρειάζονταν για να συντηρείται η πολεμική μηχανή. Εθνική, πολεμική οικονομία.

Με το πέρας του πολέμου και την… απειλή της ειρήνης, η αμερικανική οικονομία χρειαζόταν απεγνωσμένα έναν νέο εχθρό να τροφοδοτεί τη βιομηχανία της.

Ο Ψυχρός Πόλεμος έγινε το σκηνικό της επόμενης πράξης του έργου. Χάρη στον υψηλό ανταγωνισμό από τους Σοβιετικούς, η παραγωγή όπλων και τεχνολογιών ήταν στα καλύτερά της, οι μπίζνες κυλούσαν υπέροχα.

Όμως το ανοιχτό εμπόριο και η παγκοσμιοποίηση είχε αρχίσει σιωπηλά να γυρίζει μπούμερανγκ στους ίδιους τους Αμερικανούς που την προωθούσαν. Ακόμη δεν φαίνονταν, αλλά τα σημάδια ήταν εκεί.

Το πρώτο καμπανάκι ήχησε στα τέλη της δεκαετίας του ’50 κατά τη μάχη κατασκοπείας ΗΠΑ – ΕΣΣΔ. Οι προηγμένοι σοβιετικοί πύραυλοι μπορούσαν πλέον να αναχαιτίσουν το περίφημο αναγνωριστικό «U-2», και οι Αμερικανοί εργάζονταν ήδη για την κατασκευή του διαδόχου του.

Ακόμη και σήμερα, πέρα από τους λάτρεις της αεροναυπηγικής, λίγοι γνωρίζουν για το SR-71 ή αλλιώς «Blackbird», το μυστηριώδες και επιβλητικό αεροσκάφος της Lockheed Martin, που έσπασε όλα τα ρεκόρ πτήσης, καθώς μέχρι και σήμερα είναι το μοναδικό στρατιωτικό αεροπλάνο που μπορούσε να πετά για ώρες με υπερηχητική ταχύτητα, στα 85.000 πόδια (!) δηλαδή στη στρατόσφαιρα, τόσο ψηλά και τόσο γρήγορα που κανένας πύραυλος δεν μπορούσε να το φτάσει.

Ένα θαύμα της μηχανικής που έκανε πολλούς να πιστεύουν πως πρόκειται για εξωγήινη τεχνολογία!

Το ανίκητο Blackbird (δεν καταρρίφθηκε ποτέ) ήταν το όπλο – κλειδί του Ψυχρού Πολέμου, καθώς όχι μόνο παρείχε πολύτιμο πλεονέκτημα πληροφοριών στους Αμερικανούς, αλλά συνέβαλε στο να χρεοκοπεί τους Σοβιετικούς που ξόδευαν τεράστιους πόρους σε πυραύλους και ανταγωνιστικά οπλικά συστήματα.

Αυτό που ακόμη πιο λίγοι γνωρίζουν όμως, είναι ότι αυτό το όπλο που έδωσε το πάνω χέρι στους Αμερικανούς, έγινε πραγματικότητα χάρη στους ίδιους τους Σοβιετικούς, άθελά τους… Το άκρως απόρρητο project δεν είχε αναλάβει ακριβώς η Lockheed, αλλά ένα μυστικό παρακλάδι της (μέσω CIA), το λεγόμενο «Skunk Works», και δεν είχε να αντιμετωπίσει μόνο τη σφιχτή χρηματοδότηση από το Κογκρέσο, αλλά την έλλειψη πρώτων υλών. Χρειάζονταν τιτάνιο, αλλά τιτάνιο δεν είχαν.

Οι Σοβιετικοί, από την άλλη, είχαν πλούσια παραγωγή και εξαγωγή στην Ευρώπη, γεγονός που εκμεταλλεύθηκαν οι ΗΠΑ για να εφοδιάζονται με το απαραίτητο τιτάνιο, μέσα από εικονικές εταιρίες και ενδιάμεσες χώρες. Χωρίς να το γνωρίζουν, πουλούσαν στον αντίπαλό τους το ίδιο το όπλο που θα στρεφόταν εναντίον τους!

Όμως, όπως λένε οι Αμερικανοί, «foolmeonce…» (μια του κλέφτη)… To ανοιχτό εμπόριο έδωσε μεν την ευκαιρία στους Αμερικανούς να παράγουν ένα ανταγωνιστικό προϊόν με υλικά που δεν είχαν, αλλά εξέθεσε αυτήν ακριβώς την αδυναμία τους: την έλλειψη αυτάρκειας. Και ο αντίπαλος δε θα την πάταγε δεύτερη φορά.

Το ελεύθερο εμπόριο βόλευε όσο οι «απέναντι» δεν ήταν απειλή – Τώρα οι BRICS γιγαντώθηκαν και συσπειρώθηκαν

Ερχόμαστε στο σήμερα. Τις τελευταίες δεκαετίες απολαμβάνουμε όλοι τα αγαθά της παγκοσμιοποίησης, αυτοκίνητα και τηλέφωνα που δεν θα κατασκευάζαμε ούτε στα πιο τρελά μας όνειρα, μέχρι και πορτοκάλια (που θα μπορούσαμε μόνοι μας να παράγουμε, αλλά είναι φθηνότερα απ’ έξω)…

Αλλά ζούσαμε ένα «ψέμα», βασισμένο στη ψευδαίσθηση ότι η Δύση είναι και θα είναι πάντα ο κοσμοκράτορας. Όμως οι πρόσφατες αλλαγές στη γεωπολιτική ισορροπία (η άνοδος των BRICS) εξέθεσαν τη γύμνια μας: δεν παράγουμε όσα χρειαζόμαστε.

Κι όταν έρθει η ώρα να χρειαστούμε παραπάνω, ή αν ο «αντίπαλος» (που μέχρι τώρα μας προμήθευε με ευνοϊκούς όρους) σφίξει την κάνουλα, τότε η οικονομία μας καταρρέει, ακριβώς επειδή είναι μια ανεστραμμένη πυραμίδα, όχι αυτάρκης, όχι βιώσιμη.

Το βίωσαν οι Γερμανοί, η βιομηχανία των οποίων ήταν εξαρτημένη στο φθηνό φυσικό αέριο των Ρώσων. Το βιώνουν και οι Αμερικάνοι, που άφησαν τις βαριές «βρόμικες» βιομηχανίες σε Κινέζους και Ινδούς, και οι ίδιοι βασίστηκαν αποκλειστικά σε Google και λοιπές τεχνολογίες, και τον άρρωστο χρηματοπιστωτικό τομέα, το τύπωμα χρήματος δηλαδή… Μόνο που με πορδές δεν βάφονται αυγά, όχι για πολύ τουλάχιστον.

Φυσικά αν αυτό το γνωρίζω εγώ, το γνωρίζουν και οι ίδιοι, δεκαετίες τώρα. Κι έτσι ερχόμαστε στο θέμα μας: Οι Αμερικανοί μπορεί να την έβγαλαν «φθηνά» στον Ψυχρό Πόλεμο χάρη στο ανοιχτό εμπόριο, αλλά δεν είναι ανόητοι.

Γνωρίζουν ότι αν δεν αποκτήσουν και πάλι βιομηχανικό πλεονέκτημα, αν δεν φέρουν την παραγωγή στο έδαφός τους, είναι χαμένοι. Η παγκοσμιοποίηση τους βόλεψε για σχεδόν έναν αιώνα, όμως τώρα πρέπει να «συμμαζευτούν» και πάλι, η εθνικοποίηση της οικονομίας επιβάλλεται, αν θέλουν να μην πάθουν ό,τι και οι Γερμανοί και η υπόλοιπη Ευρώπη (η οποία είναι τελειωμένη).

Το ανοιχτό εμπόριο από το τέλος του πολέμου κι έπειτα βόλευε τους Αμερικανούς, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν υπήρχε στην πραγματικότητα καμία υπαρκτή πολεμική απειλή. Ο αγώνας δρόμου με την ΕΣΣΔ ήταν για τα μάτια του κόσμου.

Στην πραγματικότητα οι Αμερικανοί ήταν έτη φωτός μπροστά, έτρεχαν με άπιαστους ρυθμούς ανάπτυξης εκμεταλλευόμενοι τις φθηνές προσβάσιμες ύλες (και ανθρώπους), την ώρα που οι προστατευτικοί σοσιαλιστές Σοβιετικοί έτρωγαν λίγο λίγο τις σάρκες τους.

Το τιτάνιο που πουλούσαν μέσω ενδιάμεσων στους Αμερικανούς; Εδώ που τα λέμε, δεν είχαν κι άλλη επιλογή… Η ψυχή τους το ξέρει. Η Ρωσία, η Κίνα, η Ινδία, ήταν τότε χώρες σε φάση ανάπτυξης.

Δεν είχαν καμία διάθεση για πολεμική σύρραξη, παρότι τους παρουσίαζαν σαν απειλή για την ανθρωπότητα οι νταήδες Αμερικανοί. Να δουλέψουν ήθελαν τότε εκείνες οι οικονομίες, να παράγουν βιομηχανίες και να πουλάνε.

Εν γνώσει τους πούλαγαν πολύτιμες ύλες όπως τιτάνιο, και αντίστοιχα οι Αμερικανοί δεν τους ένοιαζε που δεν είχαν παραγωγή, αφού τα δολάριά τους είχαν πέραση. Οπότε το μόνο που είχαν να παράγουν είναι δολάριο, και νταηλίκι.

Όμως τα πράγματα άλλαξαν γοργά. Ο Κινέζος γιγαντώθηκε, η Ινδία επίσης, και ο προστατευτισμός της Ρωσίας άρχισε να αποδίδει καρπούς.

Τόσο που έφτασε να ξεκινά πόλεμο στο κατώφλι του ΝΑΤΟ, και να το γελοιοποιεί σε ζωντανή μετάδοση.

Το λεγόμενο Ρωσικό Φρούριο (Fortress Russia) δηλαδή το οικονομικό μοντέλο της Ρωσίας, κάνει επίδειξη δύναμης –όχι στρατιωτικής, αλλά οικονομικής– σε μια ξεπερασμένη Δύση που επαναπαύθηκε στα πλεονεκτήματα της παγκοσμιοποίησης, αλλά ξέχασε τα μειονεκτήματα.

Κάποτε παρήγαγαν πόλεμο… τώρα χρέος

Το λάθος των ΗΠΑ ήταν ότι είχαν όλο το χρόνο και την ευκαιρία (όσο ευδοκιμούσαν χάρη στο ανοιχτό εμπόριο και την πολεμική υπεροχή τους) να θωρακιστούν ενάντια στο ενδεχόμενο οι ανταγωνιστές τους κάποτε να σηκώσουν κεφάλι. Να χτίσουν για να έχουν. Αλλά μέσα στην απληστία και αλαζονεία τους, σαν άλλη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, προδόθηκαν από την ίδια τους υπέρμετρη ανάπτυξη.

Τώρα κάνουν κινήσεις για επανεθνικοποίηση της οικονομίας τους, όπως στα καλά χρόνια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν παρήγαγαν και πόλεμο, και όπλα, αλλά και τα υλικά για τα όπλα.

Μετά έφτασαν να παράγουν μόνο πόλεμο και δολάριο, αφού το δολάριο ήταν αρκετό για να χρηματοδοτεί το «νταηλίκι»… Όμως καθώς γιγαντώθηκαν (και συσπειρώθηκαν – βλέπε BRICS) οι εχθροί τους, το νταηλίκι δεν περνάει τόσο εύκολα πια, και κοστίζει πολύ πιο ακριβά…Έτσι έφτασαν να παράγουν μόνο δολάριο (σκέτο χρέος δηλαδή).

Όμως τώρα είναι λίγο αργά για εθνικοποίηση της οικονομίας, διότι ο εχθρός κρατά όλα τα χαρτιά –παραγωγή και φθηνά εργατικά χέρια– ενώ εσύ δεν είσαι ανταγωνιστικός ούτε καν στην τεχνογνωσία.

Συνεχίζοντας με το παράδειγμα του Black bird, το αναγνωριστικό αεροσκάφος αποσύρθηκε έπειτα από μισό αιώνα υπηρεσίας, όταν πια η εξάπλωση των δορυφόρων κατέστησε τη χρήση του ανούσια.

Όμως μαζί με τους δορυφόρους, αναπτύσσονταν και η τεχνολογία εξουδετέρωσής τους. Πλέον τα πάντα είναι βασισμένα σε ψηφιακά μέσα, όμως με ένα κουμπί σβήνουν τα «φώτα», ακόμη και των ίδιων των δορυφόρων, και ο αντίπαλος διαθέτει αυτό το κουμπί.

Έτσι, κατά τραγική ειρωνεία, ανέρχεται και πάλι η ανάγκη εξέλιξης των ψυχρών αναλογικών μέσων. Φήμες θέλουν τις ΗΠΑ να σχεδιάζουν τον διάδοχο του Black bird, και όχι μόνο ως αεροσκάφος αναγνώρισης, αλλά πολλαπλής πολεμικής χρήσης.

Όπλα που δεν δεσμεύονται από ψηφιακούς διαύλους και δορυφορικούς αυτοματισμούς όπως τα drones. Όπλα που όμως για άλλη μια φορά απαιτούν πολύτιμες πρώτες ύλες (τόσο σε μέταλλα όσο σε ανθρώπινο δυναμικό), και τις οποίες ο ισχυρός πλέον αντίπαλος δεν θα αποχωριστεί τόσο εύκολα και αφελώς όπως άλλοτε…

Πρώτοι με διαφορά οι Κινέζοι στη βιομηχανική δραστηριότητα

Τέτοια όπλα δεν αρκεί να σχεδιαστούν από απόρρητες και ιδιοφυείς επιστημονικές ομάδες τις οποίες αναμφίβολα διαθέτουν οι ΗΠΑ. Κατά πάσα πιθανότητα τα πρωτότυπα έχουν ήδη κατασκευαστεί. Για μαζική παραγωγή όμως απαιτείται σκληρή βιομηχανία.

Βιομηχανία που πλέον η Αμερική δεν διαθέτει, όχι στον βαθμό που είχε. Με ετήσια μεταποιητική δραστηριότητα $2,5 τρισ. οι ΗΠΑ είναι σήμερα με διαφορά δεύτερη μετά την Κίνα, ενώ το χειρότερο είναι ότι η ικανότητά τους να διατηρήσουν μια ισχυρή αμυντική βιομηχανία απομειώνεται διαρκώς εξαιτίας των δημοσιονομικών προβλημάτων.

Σύμφωνα με τις προβλέψεις του γραφείου προϋπολογισμού από το 2025 οι ΗΠΑ θα δημιουργούν χρέος 1 τρισ. δολ. ανά περίπου 100 ημέρες και οι δαπάνες για τα τοκοχρεολύσια θα υπερβούν σύντομα τις αμυντικές δαπάνες. Και το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι η παραδοσιακή αγορά της επεξεργασίας των μετάλλων συγκαταλέγεται στους μεταποιητικούς τομείς ΗΠΑ που βρίσκονται σε παρακμή.

Αποτιμώμενες με βάση την αξία της παραγωγής σε δολάρια, οι τρεις μεγαλύτερες μεταποιητικές βιομηχανίες των ΗΠΑ είναι οι χημική βιομηχανία, οι υπολογιστές και ηλεκτρονικά προϊόντα, τρόφιμα, ποτά και προϊόντα καπνού.

Στη ναυπηγική βιομηχανία, οι ΗΠΑ είναι ανύπαρκτες. Σύμφωνα με το Ναυτικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ, η Κίνα κατέχει σχεδόν το 47% της παγκόσμιας αγοράς, η Νότια Κορέα είναι δεύτερη με 29% και η Ιαπωνία είναι τρίτη με 17% ενώ οι ΗΠΑ έχουν μερίδιο μικρότερο από 1%.

Τα πλοία είναι ακόμη ένα παράδειγμα αναλογικής τεχνολογίας που είναι όμως όλο και πιο απαραίτητη σε έναν όλο και πιο ψηφιακά εξαρτημένο κόσμο. Η αξία τους απεδείχθη στον πόλεμο Ρωσίας – Ουκρανίας ή την επίθεση των drones στο Ισραήλ, όπου φανερώνεται πως ένας πόλεμος δεν κερδίζεται χωρίς συμβατικές στρατιωτικές δυνάμεις.

Οι ΗΠΑ πλέον χρειάζονται περισσότερα από πέντε χρόνια για να κατασκευάσουν ένα αεροπλανοφόρο. Για σύγκριση, σκεφτείτε ότι μεταξύ 1943 και 1945, κατασκεύασαν 24 (!) αεροπλανοφόρα κλάσης Essex.

Ναι, τότε είχαμε Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά το θέμα δεν είναι αυτό. Το θέμα είναι ότι μπορούσαν, είχαν τις πρώτες ύλες και τη βιομηχανία για να ναυπηγήσουν αν θέλουν 24 αεροπλανοφόρα. Σήμερα δεν έχουν αυτή τη δύναμη. Αν αύριο η Κίνα έκανε κίνηση για Ταϊβάν, οι Αμερικανοί θα ήταν εκτεθειμένοι.

Όχι μόνο δε διαθέτουν τη βιομηχανική βάση, αλλά δε θα μπορούσαν και να αγοράσουν εύκολα και φθηνά τις απαραίτητες πρώτες ύλες (όπως κατά τον Ψυχρό Πόλεμο), αφού κανείς δε θα είναι εκεί για να τους προμηθεύσει…

Η Κίνα, σύμφωνα με τα στοιχεία, παράγει οπλισμό πέντε έως έξι φορές ταχύτερα από τις ΗΠΑ. Επίσης παράγει περισσότερο από 10 φορές περισσότερο χάλυβα από τις ΗΠΑ. Οι ΗΠΑ ξοδεύουν περισσότερα χρήματα από οποιονδήποτε στον αμυντικό τομέα, αλλά αυτό ακριβώς είναι το πρόβλημα: ότι ξοδεύουν περισσότερο, παράγουν λιγότερο. Κι αυτό τρέχουν τώρα να αλλάξουν…

Αυτή είναι η τεκτονική αλλαγή γεωπολιτικής ισορροπίας της οποίας είμαστε μάρτυρες, και αυτός είναι ο λόγος στροφής της ρητορικής των ΗΠΑ προς τον προστατευτισμό και την επανεθνικοποίηση της οικονομίας. «Too little, too late», όμως…

Με συντονισμένες προσπάθειες και δημοσιονομική στήριξη όμως, η αμυντική βιομηχανική βάση μπορεί να ενισχυθεί.

Οι αλυσίδες εφοδιασμού αναδιατάσσονται παγκοσμίως και το στρατιωτικό/βιομηχανικό κατεστημένο των ΗΠΑ επιθυμεί να διαδραματίσει έναν νέο ρόλο στην παραγωγική βάση της οικονομίας καθώς και ο ενεργειακός τομέας έχει επωφεληθεί πουλώντας π.χ. ακριβό LNG στην Ευρώπη – η οποία θέλει… να απεξαρτηθεί από το φθηνό ρωσικό.

Οι Αμερικανοί «πατάνε επί πτώματος» Ουκρανίας για τις μπίζνες τους – Ακριβώς όπως έκαναν στην Ευρώπη τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο

Συνοψίζοντας, έχουμε τη μερική επανεθνικοποίηση των οικονομιών, δηλαδή της παραγωγική βάσης υπό την πίεση των προνοιών της ασφάλειας (αμυντικής, ενεργειακής είτε διατροφικής, είτε ως προς τις πρώτες ύλες) με την άρση της οικονομικής ελευθερίας που είχε επιτευχθεί στην πρώτη φάση της αμερικανικής παγκοσμιοποίησης υπό την αμερικανική ηγεμονία.

Το νομοσχέδιο για την παροχή βοήθειας $61 δισ. στην Ουκρανία ($100 δισ. σύνολο έως τώρα) που ψήφισε η αμερικανική Βουλή περιλαμβάνει χρήματα για την αναπλήρωση των αμερικανικών προμηθειών πυρομαχικών.

Αυτός είναι ο πραγματικός λόγος για τα πακέτα «βοήθειας», με βιτρίνα τα οποία οι Αμερικανοί κοιτούν να θωρακίσουν το δικό τους σπίτι που έχει πάρει φωτιά… Αν ενδιαφέρονταν για τους Ουκρανούς δεν θα τους έστελναν να σφαγιάζονται κατά χιλιάδες.

Θα ξεκινήσει η παραγωγή πυρομαχικών χαμηλής τεχνολογικής στάθμης για να σταλούν τα υπάρχοντα στην Ουκρανία και να ανανεωθούν τα αποθέματα στις αποθήκες. Ούτε τα μισά από τα υπέρογκα πακέτα δεν πάνε στην τσέπη του Ζελένσκι…

Ταυτόχρονα αυτό έχει ως αποτέλεσμα την παραγωγή χρέους και την αύξηση του κεντρικού ελέγχου της αμερικανικής οικονομίας μέσω είτε προστατευτικών πολιτικών είτε τυπώματος πληθωριστικού χρήματος από τη Federal Reserve…

Ο λογαριασμός βέβαια θα πάει στους πολίτες (και όχι μόνο των ΗΠΑ, αλλά αλυσιδωτά σε όλη τη Δύση) – σε μια μεσαία τάξη που έχει δει τα εισοδήματά της και την αξία των περιουσιακών στοιχείων να καταστρέφεται από τη λαίλαπα του επίμονου πληθωρισμού.

Διαβάστε ακόμη: