Με φουλ ρυθμούς μπαίνουν οι ΑΠΕ στο ενεργειακό μας σύστημα. Τη χρονιά που πέρασε εντάχθηκαν στο σύστημα αιολικά και φωτοβολταϊκά δυναμικότητας σχεδόν 600 Μεγαβάτ.

Ζητούμενο τώρα η πλήρης αξιοποίηση του δικτύου, με «αποδέσμευση ηλεκτρικού χώρου» από έργα ΑΠΕ και θα η απλοποίηση των διαδικασιών για το Δίκτυο Μεταφοράς του ΑΔΜΗΕ.

Ένα άλλο βασικό ζητούμενο είναι να ενισχυθούν τα δίκτυα διεθνών ηλεκτρικών διασυνδέσεων αλλά και να αυξηθεί η δυναμικότητα των μπαταριών που βρίσκονται σε λειτουργία.

Με τον τρόπο αυτό θα δημιουργηθεί ολοκληρωμένο πλέγμα ώστε η ενέργεια στη χώρα μας να μπορεί να καταναλωθεί, να εξαχθεί και να αποθηκευτεί με ευέλικτο τρόπο ανάλογα με τις ανάγκες της χώρας.

«Δείγμα της σημαντικής ενίσχυσης της διείσδυσης ΑΠΕ είναι ότι το 2021 είχαν ενταχθεί στο ΕΣΜΗΕ νέες μονάδες συνολικής 370 Μεγαβάτ και το 2022 περί τα 600. Κάτι που σημαίνει πως, μέσα σε έναν μόλις χρόνο, οι καινούριες συνδέσεις αυξήθηκαν σχεδόν 60%» μας λέει ανώτατο στέλεχος του ΑΔΜΗΕ.

Πως θα αυξηθεί ο ενεργειακός χώρος και πως θα γίνει το «ξεσκαρτάρισμα» των βαλτωμένων έργων

«Η διαδικασία νέων συνδέσεων πρέπει να ολοκληρώνεται γρήγορα, ώστε να επισπευσθεί η ένταξη των μονάδων που κατοχυρώνουν ενεργειακό χώρο αλλά και η διευκόλυνση των νέων έργων μεταφοράς. Η επιτάχυνση θα πρέπει να φτάσει τόσο την περιβαλλοντική αδειοδότηση των επενδύσεων του ΑΔΜΗΕ, όσο και τις απαλλοτριώσεις που είναι απαραίτητες για τις νέες υπόγειες και εναέριες γραμμές μεταφοράς. Θα συντομεύσει και ο χρόνος που θα παίρνουν έγκριση οι κατασκευαστικές εργασίες, ώστε να περιοριστεί ο χρόνος στον οποίο θα υλοποιούνται οι αναβαθμίσεις» συνεχίζει το ίδιο στέλεχος.

Παράλληλα το ΥΠΕΚΑ προχωρεί στη θεσμοθέτηση της διαδικασίας για το ξεσκαρτάρισμα των έργων ΑΠΕ που παραμένουν κολλημένα:

Η διαδικασία θα προβλέπει αυστηρές χρονικές προθεσμίες, για τα έργα που έχουν συνδεθεί με το σύστημα πριν από το 2022, ώστε να τεθούν εκτός εκείνες οι μονάδες για τις οποίες, χωρίς να υπάρχει κάποιος αντικειμενικός λόγος, οι παραγωγοί δεν έχουν προχωρήσει τα επόμενα βήματα για την υλοποίησή τους. Για το ξεσκαρτάρισμα, θα ληφθεί υπόψη το χρονικό διάστημα που ένα έργο έχει λάβει Οριστική Προσφορά Σύνδεσης, αλλά και πόσο έχουν προχωρήσει έως σήμερα μας λέει έμπειρος υπηρεσιακός του ΥΠΕΚΑ και συνεχίζει: «τα έργα ΑΠΕ με Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης από τον ΑΔΜΗΕ είναι περίπου 11.500 Μεγαβάτ αλλά από το χαρτοφυλάκιο αυτό, παραμένουν σε ισχύ Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης για μονάδες 9.000 Μεγαβάτ χωρίς σύμβαση σύνδεσης.

Γίνεται φανερό από αυτά ότι στα έργα που έλαβαν Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης από το 2022, πρέπει να υπάρξει αυστηρή τήρηση των προθεσμιών που προβλέπονται στην επόμενη φάση αδειοδοτικής απλοποίησης.

Ο ρόλος της αποθήκευσης ενέργειας

Σημαντικό ρόλο για την διείσδυση των ΑΠΕ, θα διαδραματίσει η αποθήκευση.

Ο νέος αυτός κλάδος για τη χώρα μας θα έχει τετραπλή αποστολή:

Α) στήριξη της «πράσινης» διείσδυσης,

Β) εξισορρόπηση που δημιουργεί η ενίσχυση του μεριδίου των ΑΠΕ,

Γ) μείωση των περικοπών της «πράσινης» ηλεκτροπαραγωγής και

Δ) επίλυση των προβλημάτων τοπικού κορεσμού των δικτύων με τις υπηρεσίες αποσυμφόρησης.

Στόχος του ΥΠΕΝ είναι μέχρι το Πάσχα να προκηρυχθεί ο πρώτος διαγωνισμός για το χαρτοφυλάκιο μπαταριών που θα λάβουν επενδυτική και λειτουργική ενίσχυση. Συνεπώς το αμέσως επόμενο διάστημα θα ολοκληρωθούν οι διαδικασίες που χρειάζονται για τη διεξαγωγή της δημοπρασίας. Έτσι, θα θεσπισθούν οι στατικοί και δυναμικοί περιορισμοί πρόσβασης των μονάδων και θα εκδοθεί ο Κανονισμός Αδειών Αποθήκευσης. Παράλληλα, για τη χορήγηση όρων σύνδεσης, θα πρέπει να τροποποιηθεί ο Κώδικας Διαχείρισης Συστήματος μας λέει το έμπειρο στέλεχος του ΥΠΕΚΑ.

Ο ρόλος της αποθήκευσης ενέργειας

«Η λειτουργία χαρτοφυλακίου ΑΠΕ 24.000 Μεγαβάτ το 2030, προϋποθέτει την ενίσχυση της δυνατότητας αμφίδρομων διαδρομών ηλεκτρικής ενέργειας με τις γειτονικές χώρες. Η ενίσχυση αυτά θα επιτευχθεί από τις νέες διακρατικές συμφωνίες ανταλλαγής ηλεκτρικής ενέργειας που δρομολογεί ο ΑΔΜΗΕ» μας λέει ανώτατο στέλεχος του Διαχειριστή.

Ο ΑΔΜΗΕ και ο Ιταλός Διαχειριστής (ΤΕRΝΑ) μελετούν την αύξηση της μεταφορικής ικανότητας μεταξύ των δύο συστημάτων κατά 500 έως 1000 Μεγαβάτ, ενώ παράλληλα εξετάζουν τη δυνατότητα αξιοποίησης υφιστάμενων υποδομών της διασύνδεσης Ελλάδας – Ιταλίας που βρίσκεται σε λειτουργία από το 2002.

«Άρα μεγάλο ρόλο θα παίξει η νέα διασύνδεση με την Ιταλία, με δεδομένη την αναμενόμενη αύξηση της κατανάλωσης ρεύματος στη γειτονική χώρα, αλλά και τη διασύνδεσή της με γειτονικές αγορές που θα μπορούσαν να αποτελέσουν αποδέκτη πλεονάζουσας ηλεκτροπαραγωγής ΑΠΕ από την Ελλάδα» προσθέτει το στέλεχος.

Μεγάλο ενδιαφέρον για έργα ΑΠΕ

Υπάρχει ήδη τεράστια άνοδος του επενδυτικού ενδιαφέροντος για την ανάπτυξη νέων έργων ΑΠΕ στη χώρα και η οποία αποτελεί τη θετική αφετηρία ώστε η Ελλάδα να πετύχει τους στόχους για κατακόρυφη ανάπτυξη του «πράσινου» μεριδίου στην ηλεκτροπαραγωγή έως το 2030.

Στόχος μας μέσω του Εθνικού Σχεδίου (ΕΣΕΚ), έως το τέλος της 10ετίας, το ποσοστό των ΑΠΕ να ανέρχεται στο 80%. Για να γίνουν το 2023 … ‘βροχές εντάξεων’ νέων έργων στο σύστημα, θα υπάρξουν παρεμβάσεις που θα επιταχύνουν την κατασκευή και την λειτουργία υγιών ‘πράσινων’ επενδύσεων. Επίσης, ανάλογες παρεμβάσεις θα γίνουν κυρίως για την απλοποίηση των αδειοδοτικών διαδικασιών ώστε να μην ανακοπεί ο ρυθμός με τον οποίο ο ΑΔΜΗΕ υλοποιεί έως σήμερα τα έργα μεταφοράς που προβλέπονται στο δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης του Διαχειριστή. Σύμφωνα με το πρόγραμμα αυτό, έως το 2030 ο ηλεκτρικός χώρος στο ΕΣΜΗΕ για σταθμούς ΑΠΕ θα αυξηθεί στα 28 Γιγαβάτ μαζί με τις υδροηλεκτρικές μονάδες από 17 Γιγαβάτ σήμερα μας λένε από το ΥΠΕΚΑ.

Αξίζει να σημειωθεί πως ο «χώρος» των 25 Γιγαβάτ όχι μόνο είναι αρκετός για την ενίσχυση στο 80% του μεριδίου των ΑΠΕ στο μίγμα ηλεκτροπαραγωγής, αλλά και διασφαλίζει την οικονομική βιωσιμότητα του «πράσινου» χαρτοφυλακίου που θα λειτουργεί έως τότε.

…οι Ευρωπαίοι όμως προπορεύονται

Η Ελλάδα έχει βάλει υψηλούς στόχους για τη διείσδυση ΑΠΕ το 2030, με τις πληροφορίες να λένε ότι το νέο ΕΣΕΚ θα στοχεύει το 80% της ηλεκτρικής κατανάλωσης να καλύπτεται από “πράσινες” μονάδες παραγωγής.

Υπό το βάρος της ενεργειακής κρίσης, όλες οι ευρωπαϊκές χώρες αναβαθμίζουν τα εθνικά τους σχέδια, με τις περισσότερες εξ αυτών να περιλαμβάνουν στόχους ΑΠΕ άνω του 80% για το 2030.

Ήδη , τέσσερα κράτη-μέλη έχουν βάλει στόχο το 100% ΑΠΕ (Πορτογαλία, Ολλανδία, Δανία, Αυστρία), ενώ άλλα πέντε βρίσκονται πάνω από το 90% (Σουηδία, Γαλλία, Φινλανδία, Σλοβακία, Ουγγαρία) και άλλα τρία πάνω από 83% (Λιθουανία, Ρουμανία, Ισπανία).

Ο ευρωπαϊκός μέσος όρος των νέων στόχων βρίσκεται στο 83% και ακολουθούν οι Γερμανία, Ιρλανδία και Ελλάδα με 80%. Το σύνολο συμπληρώνουν οι Τσεχία, Ιταλία, Βέλγιο, Βουλγαρία και Πολωνία.

Οι στόχοι αυτοί δεν είναι άμεσα συγκρίσιμοι από χώρα σε χώρα διότι μιλάμε για εντελώς διαφορετικά ενεργειακά συστήματα με τις δικές τους ανάγκες και ιδιαιτερότητες. Εντούτοις, είναι δηλωτικοί για την απόλυτα υψηλή πολιτική βούληση που κυριαρχεί πλέον στην Ευρώπη για ανάπτυξη των ΑΠΕ. Σε κάθε περίπτωση, είναι φανερό ότι η μια χώρα ανταγωνίζεται την άλλη, καθώς θεωρείται ότι όποιες φτάσουν πρώτες στο πολυπόθητο στόχο θα απολαύσουν νωρίτερα τα οφέλη σε όρους κόστους και ενεργειακής ασφάλειας μας λέει Έλληνας που υπηρετεί στην Κομισιόν.

«Σαρώνουν» τα φωτοβολταϊκά

Την υψηλή ταχύτητα των εποχών του 2012-2013 θυμίζει η αγορά των φωτοβολταϊκών σταθμών σήμερα στην Ελλάδα, κάνοντας ρεκόρ το 2022 σε έργα που συνδέθηκαν στο δίκτυο, αλλά κυνηγώντας νέο ρεκόρ το 2023.

Η συνολική εγκατεστημένη ισχύς φωτοβολταϊκών πάρκων που συνδέθηκαν στο δίκτυο από τις αρχές του έτους έως σήμερα φτάνει τα 1.340 MW όταν σωρευτικά (2010-2022) η ισχύς των φωτοβολταϊκών σταθμών ανέρχεται στα 5.466 MW, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το ΥΠΕΚΑ.

Έτσι επιβεβαιώνεται το ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον στον κλάδο, όπως εκφράζεται με μια σειρά συμφωνίες στρατηγικού χαρακτήρα που έχουν ανακοινωθεί το τελευταίο δίχρονο, καθώς και με τους στόχους για νέα έργα που ανακοινώνουν κατά διαστήματα οι «παίκτες» της αγοράς, τόσο οι μεγαλύτεροι όσο και οι μικρότεροι.

Την περίοδο 2014-2018 η αγορά, υπέστη καθίζηση με ελάχιστα νέα έργα να συνδέονται στο δίκτυο, ενώ αμέσως μετά ξεκίνησε η ανάκαμψη του κλάδου μετρώντας ανοδική τροχιά χρόνο με τον χρόνο.

Συγκεκριμένα, τα χρόνια 2019, 2020 και 2021 είχαμε ετησίως 161MW, 459MW, 838MW, αντίστοιχα, σε νέα έργα που συνδέονταν στο δίκτυο.

Πλέον υπό το πρίσμα και των νέων αναθεωρημένων στόχων του ΕΣΕΚ τα μεγέθη της αγοράς έχουν αλλάζει, με πολλά μεγάλα έργα να παίρνουν σειρά για το δίκτυο. Αξίζει επίσης να αναφερθεί ότι μόλις το 2013, ο κλάδος είχε ξεπεράσει τα 1000 MW, φτάνοντας τα 1.043 MW μας λέει στέλεχος του κλάδου.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η κατανομή της ισχύος στις διάφορες κατηγορίες φωτοβολταϊκών εφαρμογών, δηλαδή για τι έργα ηλιακής ενέργειας μιλάμε που συναποτελούν συνολική ισχύ της τάξης των 5.500 Μεγαβάτ.

Το μεγαλύτερο μέρος των φωτοβολταϊκών έργων στην Ελλάδα με μερίδιο αγοράς της τάξης του 36% καταλαμβάνουν τα έργα ισχύος 250-1000 kWp, όπου εκεί πρωταγωνιστικό ρόλο έχουν τα λεγόμενα «500άρια».

Λίγο πιο πίσω με ποσοστό 35% έρχεται η κατηγορία έργων ισχύος 10-250 kWp, όπου εδώ ανήκει το λεγόμενο «100άρι» καθώς και το πλήθος έργων net-metering σε εμπορικούς χώρους και επιχειρήσεις.

Ακολουθούν με μερίδιο αγοράς 22% τα έργα ισχύος μεγαλύτερης του 1 MWp. Εδώ πρόκειται για τα μεγάλα έργα που έχουν ξεκινήσει να αναπτύσσονται ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, με το πιο εμβληματικό αυτών να αποτελεί το φωτοβολταϊκό πάρκο των ΕΛΠΕ στην Κοζάνη, συνολικής ισχύος 204,3 MW.

Το συγκεκριμένο πάρκο αποτελεί το μεγαλύτερο σε λειτουργία έργο ΑΠΕ μέχρι σήμερα στην Ελλάδα και στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, αλλά και ένα από τα μεγαλύτερα πάρκα με φωτοβολταϊκά σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Στην τελευταία θέση με μερίδιο αγοράς 7% βρίσκονται τα έργα net-metering ισχύος μικρότερης ή ίσης των 10 κιλοβάτ που αφορούν σε οικιακή εφαρμογή.

Χρειάζεται να σημειώσουμε ότι η εν λόγω εικόνα της αγοράς ιδίως σε ότι αφορά τόσο τα μεγάλα έργα όσο και τις εφαρμογές net-metering σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις αναμένεται να αλλάξει άρδην τα επόμενα χρόνια αν κρίνουμε από τις τάσεις που διαμορφώνονται στην αγορά.

Η σημαντική μείωση του κόστους καθώς και το ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον από μεγάλους παίκτες της αγοράς φέρνει ολοένα και μεγαλύτερης ισχύος έργα και ταυτόχρονα, το επικείμενο πρόγραμμα επιδότησης για φωτοβολταϊκά στέγης σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις αναμένεται να δώσει ισχυρή ώθηση στην εν λόγω κατηγορία. Αντίστοιχα ανοδικά κινείται το μερίδιο των φωτοβολταϊκών στην κάλυψη της ακαθάριστης ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας μας λέει μάνατζερ από το χώρο των ηλιακών πάνελ.

Διαβάστε ακόμη:

• Κακοκαιρία: Αγριεμένος ο καιρός σήμερα, οι συστάσεις της ΓΓΠΠ
• Οι επτά ποδοσφαιριστές που ήταν πάμπλουτοι πριν κλωτσήσουν την μπάλα
• Stranger Things: Οι αμοιβές των ηθοποιών για την 5η σεζόν
• Viber: Οι 5 «κρυφές» λειτουργίες της εφαρμογής