Ένα ευρύ πλέγμα μεταρρυθμίσεων προωθεί το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης σχετικά με τα Επαγγελματικά Ταμεία. Στόχος είναι, μεταξύ άλλων, να μπουν κανόνες χρηστής διακυβέρνησης και ισχυρής εποπτείας.
Σε σχετικές δηλώσεις του, ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης , κ. Πάνος Τσακλόγλου, διευκρίνισε μεταξύ άλλων ότι, το σωρευμένο ποσό στους ατομικούς λογαριασμούς των ασφαλισμένων σε Επαγγελματικά Ταμεία παραμένει αφορολόγητο, μέχρι την ψήφιση του νομοσχεδίου. Η φορολογία ισχύει για τα ποσά που θα σωρευθούν, μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου. Επομένως, οποιαδήποτε ρευστοποίηση δεν έχει νόημα.
Επίσης, η κλίμακα φορολόγησης έχει τα εξής χαρακτηριστικά: όσο περισσότερα χρόνια συμμετέχει κάποιος στον προαιρετικό δεύτερο πυλώνα (επαγγελματικά ταμεία ή ομαδικά ασφαλιστήρια), τόσο χαμηλότερος θα είναι ο φορολογικός συντελεστής. Για παράδειγμα, έστω ότι κάποιος έχει 5 ή λιγότερα έτη ασφάλισης, τότε ο φορολογικός συντελεστής για το εφάπαξ θα είναι 20%, μειώνεται στο 15% για 6 έως 15 έτη ασφάλισης, στο 10% για 16 έως 25 έτη ασφάλισης και μόλις 5% από 26 χρόνια και πάνω. Τα ποσοστά για τις συντάξεις είναι τα μισά από αυτά που προβλέπονται για τα εφάπαξ (από 10% έως 2,5%).
Επιπλέον, ο υφυπουργός Εργασίας δήλωσε ότι δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι υγιής οικονομία και υγιές ασφαλιστικό πάνε μαζί. Αν ένα από τα δύο «αρρωστήσει», υποφέρει και το άλλο. Στα αμέσως επόμενα χρόνια, δεν αναμένεται ότι θα υπάρξει κάποια σημαντική χειροτέρευση, λόγω του γεγονότος ότι η ανεργία είναι μεν υψηλή, αλλά μειώνεται με γρήγορο ρυθμό, η απασχόληση των γυναικών αυξάνει τα τελευταία χρόνια και έχουν κλείσει οι πολλαπλές δίοδοι προς την πρόωρη συνταξιοδότηση, ενώ, με το νέο νομοσχέδιο, δίνονται κίνητρα για την απασχόληση συνταξιούχων, που σημαίνει περισσότεροι εργαζόμενοι, άρα περισσότερες εισφορές.
Τι ισχύει με την κατάργηση του πέναλτι 30% στις συντάξεις
Εντωμεταξύ, οι ασφαλισμένοι που θα επιλέξουν να απασχολούνται ανεξάρτητα από το πότε προσελήφθησαν από την νέα χρονιά, θα λαμβάνουν ολόκληρο το ποσό της σύνταξής τους. Και αυτό γιατί καταργείται το ισχύον πέναλτι 30% στις συντάξεις και οι ασφαλισμένοι θα καταβάλουν πόρο υπέρ του ΕΦΚΑ ανάλογα με το αν είναι μισθωτοί ή ελεύθεροι επαγγελματίες.
Με τη νέα διάταξη το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης προχωράει στη θεσμοθέτηση μη ανταποδοτικού πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ, ο οποίος για τους μισθωτούς εργαζόμενους συνταξιούχους θα ισούται με το 10% επί των ασφαλιστέων αποδοχών τους και για τους μη μισθωτούς εργαζόμενους συνταξιούχους με το 50% επί της επιλεγείσας ασφαλιστικής κλάσης για κύρια σύνταξη. Θεσπίζεται, επίσης, ετήσιο πλαφόν του πόρου που δεν μπορεί να υπερβαίνει το 12πλασιο της εθνικής σύνταξης. Αναλυτικότερα εισάγεται νέο μοντέλο στην απασχόληση συνταξιούχων με τις παρακάτω παραμέτρους:
- οι συνταξιούχοι μισθωτοί θα επιβαρύνονται με 10% εισφορά και θα ονομάζεται «πόρος υπέρ ΕΦΚΑ»
- για τους συνταξιούχους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους που δεν έχουν επικούρηση, θα επιβάλλεται πρόσθετη επιβάρυνση μόνο για την ασφάλιση στην κύρια σύνταξη ίση με το 50% επί της ασφαλιστικής κατηγορίας που έχουν επιλέξει.
Στην παρακράτηση θα τεθεί ανώτατο όριο στο ποσό που θα καταβάλει κάθε απασχολούμενος συνταξιούχος στο σύστημα, το οποίο δεν θα ξεπερνά το 12πλάσιο της μηνιαίας εθνικής σύνταξης (413 ευρώ), δηλαδή 4.965 ευρώ.
Το νέο καθεστώς παρακράτησης θα τεθεί σε εφαρμογή στις αρχές του 2024 με την ενεργοποίηση ειδικής πλατφόρμας και θα αφορά το σύνολο των συνταξιούχων, ενώ θα δοθεί η δυνατότητα να εργαστούν και οι συνταξιούχοι αναπηρίας κάτι που μέχρι σήμερα δεν προβλέπεται. Σύμφωνα με την τελική διάταξη θα ισχύσουν τα ακόλουθα:
- Για συνταξιούχους που συνεχίζουν να εργάζονται ως μισθωτοί θα επιβληθεί πόρος 10% επί του ακαθάριστου ετήσιου εισοδήματος από την εργασία τους. Ο πόρος επιμερίζεται σε 7,7% για κύρια ασφάλιση και 2,2% για επικουρική.
Για παράδειγμα, με το προηγούμενο καθεστώς ένας συνταξιούχος με σύνταξη 800 ευρώ που δήλωνε ότι εργάζεται με μισθό 700 ευρώ, είχε μείωση σύνταξης κατά 240 ευρώ. Με το νέο καθεστώς η ποινή 30% στη σύνταξη καταργείται και θα έχει κράτηση 10% στον μισθό των 700 ευρώ, δηλαδή θα έχει κράτηση 70 ευρώ αντί 240 ευρώ με κέρδος 170 ευρώ. Από τα 70 ευρώ της κράτησης τα 53,9 ευρώ θα είναι υπέρ του κλάδου κύριας ασφάλισης και τα 16,1 ευρώ υπέρ της επικουρικής.
- Για συνταξιούχους που συνεχίζουν να εργάζονται ως μη μισθωτοί αλλά δεν έχουν επικουρικό ταμείο θα επιβληθεί πόρος 50% επί της ασφαλιστικής κλάσης που έχουν επιλέξει και ο οποίος αφορά μόνο την κύρια σύνταξη. Με δεδομένο ότι το 90% των μη μισθωτών ασφαλισμένων επιλέγει την 1η ασφαλιστική κατηγορία, αυτό σημαίνει ότι για κύρια σύνταξη η επιβάρυνση είναι 169,95 ευρώ τον μήνα.
Το επιπλέον 50% που θα επιβληθεί θα ανέρχεται σε 84,97 ευρώ σε μηνιαία βάση. Συνταξιούχος με σύνταξη 1.000 ευρώ που εργάζεται ως ελεύθερος επαγγελματίας και ασφαλίζεται στην 1η ασφαλιστική κλάση (230 ευρώ εισφορά).
Σήμερα έχει «πέναλτι» 300 ευρώ επί της σύνταξης (30% επί των 900€). Από 1/1/2024 το «πέναλτι» καταργείται και αυξάνει η εισφορά που πληρώνει στον ΕΦΚΑ κατά 50%. Με το νέο σύστημα θα έχει πρόσθετη εισφορά 115 ευρώ. Κερδίζει 185 ευρώ το μήνα, 2220 ευρώ ετησίως.
Παραδείγματα
– Συνταξιούχος που εργάζεται και δικαιούται σύνταξη ύψους 1.200 ευρώ, αντιμετωπίζει παρακράτηση ύψους 360 ευρώ βάσει του ισχύοντος καθεστώτος. Εάν αυτός ο συνταξιούχος εργάζεται ως μισθωτός, με μικτό μηνιαίο μισθό 780 ευρώ, θα λαμβάνει ολόκληρη τη σύνταξή του και η παρακράτηση ύψους 360 ευρώ αντικαθίσταται από μη ανταποδοτικό πόρο ύψους 78€. Όφελος: 282 ευρώ μηνιαίως.
– Εάν ο ίδιος συνταξιούχος εργάζεται ως ελεύθερος επαγγελματίας και έχει επιλέξει την πρώτη ασφαλιστική κλάση, όπως η μεγάλη πλειονότητα των ελευθέρων επαγγελματιών τότε η παρακράτησή ύψους 360 ευρώ αντικαθίσταται από μη ανταποδοτικό πόρο 169,95×50%=84,98 ευρώ. Όφελος 275,02 ευρώ μηνιαίως.
