Μυστηριώδεις υποβρύχιες εκρήξεις, ανώνυμες επιθέσεις στον κυβερνοχώρο και ανεπαίσθητες διαδικτυακές εκστρατείες για την υπονόμευση των δυτικών δημοκρατιών, είναι αυτά που θεωρούνται «υβριδικές απειλές».

“Πρόκειται για χειραγώγηση του σύμπαντος των πληροφοριών. Πρόκειται για επιθέσεις σε κρίσιμες υποδομές“, εξηγεί η Teija Tiilikainen στο BBC όταν του ζητήθηκε να ορίσει τον υβριδικό πόλεμο.

Είναι διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Κέντρου Αριστείας για την Αντιμετώπιση των Υβριδικών Απειλών (Hybrid CoE), το οποίο ιδρύθηκε στο Ελσίνκι της Φινλανδίας πριν από έξι χρόνια.

Η κ. Tiilikainen λέει ότι πρόκειται για μια διφορούμενη μορφή απειλής, κάτι που τα έθνη δυσκολεύονται πολύ να αντιμετωπίσουν και να προστατευτούν από αυτό.

Αλλά αυτές οι απειλές είναι πολύ πραγματικές

Τον περασμένο Σεπτέμβριο, ισχυρές υποβρύχιες εκρήξεις κάτω από τη Βαλτική Θάλασσα άνοιξαν τρύπες στους αγωγούς φυσικού αερίου Nord Stream μεταξύ των ακτών της Δανίας και της Σουηδίας. Οι αγωγοί κατασκευάστηκαν για να μεταφέρουν ρωσικό αέριο στη βόρεια Γερμανία.

Η Μόσχα έσπευσε να αρνηθεί οποιαδήποτε ευθύνη, αλλά οι δυτικές υποψίες επικεντρώθηκαν γύρω από ένα πιθανό ρωσικό κίνητρο να λιμοκτονήσει περαιτέρω τη Δύση για ενέργεια, ως τιμωρία για την υποστήριξη της Ουκρανίας μετά τη ρωσική εισβολή τον περασμένο Φεβρουάριο.

Εκλογική παρέμβαση… Λίγοι το αντιλήφθηκαν τότε, αλλά μετά τις εκλογές του 2016 στις ΗΠΑ, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι υπήρχε συντονισμένη ρωσική παρέμβαση – κάτι που αρνήθηκε η Μόσχα – με στόχο να βλάψει τις πιθανότητες της Χίλαρι Κλίντον, υπέρ του Ντόναλντ Τραμπ.

Αυτό φέρεται να διεξήχθη χρησιμοποιώντας διαδικτυακά «ρομπότ» – τεχνητούς διαδικτυακούς λογαριασμούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που ελέγχονται από ακτιβιστές του κυβερνοχώρου που υποστηρίζονται από το κράτος, που εργάζονται σε «εργοστάσια τρολ» στην Αγία Πετρούπολη.

Μια άλλη μέθοδος είναι η παραπληροφόρηση

Μια άλλη μέθοδος είναι η παραπληροφόρηση – η σκόπιμη διάδοση μιας εναλλακτικής, ψευδούς αφήγησης, που συχνά απευθύνεται σε ορισμένα πιο δεκτικά τμήματα του πληθυσμού.

Αυτό το φαινόμενο έχει επιταχυνθεί μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, με εκατομμύρια πολίτες -όχι μόνο στη Ρωσία αλλά ακόμη και στις δυτικές χώρες- να δέχονται τη γραμμή του Κρεμλίνου ότι η εισβολή ήταν μια απαραίτητη πράξη αυτοάμυνας.

ΝΑΤΟ και η ΕΕ δημιούργησαν το Hybrid CoE στη Φινλανδία

Για να βοηθήσουν τις δυτικές κυβερνήσεις να αναγνωρίσουν και να προστατευτούν από αυτές τις απειλές, το ΝΑΤΟ και η ΕΕ δημιούργησαν το Hybrid CoE στη Φινλανδία. Η χώρα είναι μια ενδιαφέρουσα και ίσως φυσική επιλογή για ένα τέτοιο κέντρο.

Η Φινλανδία παρέμεινε ουδέτερη από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο που την οδήγησε να παραχωρήσει εδάφη στην ΕΣΣΔ.

Αλλά οι δύο χώρες μοιράζονται σύνορα μήκους 1.300 χιλιομέτρων (807 μίλια) και η νευραλγική Φινλανδία πλησιάζει όλο και πιο κοντά στη Δύση, με αποκορύφωμα την αίτησή της για ένταξη στο ΝΑΤΟ πέρυσι.

Το κέντρο, το οποίο στεγάζεται σε ένα κτίριο γραφείων κοντά στο υπουργείο Άμυνας είναι σε μικρή απόσταση από το γκρίζο κτίριο της ρωσικής πρεσβείας της σοβιετικής εποχής.

Εκεί, η διευθύντρια Teija Tiilikainen ηγείται μιας ομάδας περίπου 40 αναλυτών και ειδικών σε θέματα που προέρχονται από διάφορες χώρες του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου ενός Βρετανού αποσπασμένου από το Υπουργείο Άμυνας.

Εξηγεί ότι μια τρέχουσα περιοχή εστίασης είναι στην Αρκτική, όπου έχουν χαρτογραφήσει πολλές πιθανότητες υβριδικής απειλής.

«Υπάρχουν νέες πηγές ενέργειας που αναδύονται», εξηγεί. «Υπάρχουν νέες δυνατότητες για τις μεγάλες δυνάμεις να προστατεύσουν τα συμφέροντά τους. Υπάρχει επίσης μεγάλη χειραγώγηση των πληροφοριών.

«Η ρωσική αφήγηση είναι ότι η Αρκτική είναι μια ιδιαίτερη περιοχή έξω από τις συγκρούσεις όπου δεν συμβαίνει τίποτα κακό – και ακόμα η Ρωσία χτίζει τον στρατό της εκεί».

Υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους ένα κράτος μπορεί να βλάψει ένα άλλο χωρίς άμεση στρατιωτική δράση

Αυτό αποδεικνύεται από ένα εγχειρίδιο που συντάχθηκε από το κέντρο, το οποίο περιγράφει τις θαλάσσιες υβριδικές απειλές – που περιέχει 10 φανταστικά αλλά πολύ εύλογα σενάρια.

Κυμαίνονται από τη λαθραία χρήση υποβρύχιων όπλων έως την κήρυξη ζώνης ελέγχου γύρω από ένα νησί, συν το φράξιμο στενών περασμάτων.

Η κ. Tiilikainen λέει ότι δεν είναι ο ρόλος του κέντρου να λαμβάνει μέτρα για την αντιμετώπιση υβριδικών απειλών – αλλά να αξιολογεί, να ενημερώνει και στη συνέχεια να εκπαιδεύει άλλους να κάνουν ό,τι πρέπει να γίνει για να προστατεύσει την Ευρώπη από αυτό το αυξανόμενο φαινόμενο.

Διαβάστε ακόμη: