11 Μαρτίου 2020, ολόκληρος ο πλανήτης σημαίνει γενικό συναγερμό. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κηρύσσει τον COVID – 19 σε πανδημία. Ένας ισχυρός ιός με ραγδαίο ρυθμό μετάδοσης χωρίς ειδική αντι-ιική θεραπεία ξεσπά. Τα ποσοστά κρουσμάτων ανά χώρα αυξάνονται, το ίδιο και στην Ελλάδα.

Πρωτοφανές γεγονός, όλη η Ελλάδα ενωμένη και κλεισμένη στο σπίτι. Την ίδια στιγμή, ενώ όλοι μένουμε σπίτι, κάποιοι απουσιάζουν. Έλληνες του εξωτερικού επαναπατρίστηκαν, φοιτητές από άλλες περιοχές επέστρεψαν στα πατρικά τους σπίτια. Όμως… Είναι και κάποιοι που ζητούν τον επαναπατρισμό τους, νιώθουν την επιθυμία να επιστρέψουν στον τόπο που γεννήθηκαν, στο πατρογονικό τους σπίτι, στο σπίτι των παιδικών χρόνων τους, στον Παρθενώνα που τους καλεί.

Πώς αισθάνονταν οι άνθρωποι κλεισμένοι στα σπίτια τους νιώθοντας τον κίνδυνο, την αγωνία για το αύριο απομακρυσμένοι από τα κοντινά τους πρόσωπα; Όπως ακριβώς οι Καρυάτιδες που κλαίνε επειδή τους λείπει η αδερφή τους, όπως αισθάνονται τα ζώα σε έναν ζωολογικό κήπο έτσι και τα λυπημένα, φυλακισμένα Μάρμαρα νοσταλγούν τον τόπο γέννησής τους, την οικογένειά τους, την Ακρόπολη και το αττικό φως. Το στοιχείο αυτό που συνδέει όλα τα παραπάνω είναι η νοσταλγία για το σύνολο. Γιατί να στερείται από το ελληνικό έθνος ένα μέρος της ανεκτίμητης εθνικής κληρονομιάς;

Πριν από περίπου έναν χρόνο επισκέφθηκα το Βρετανικό Μουσείο. Το μεγαλύτερο και πιο διάσημο τμήμα αυτής της συλλογής αποτελούν τα Μάρμαρα του Παρθενώνα και όχι τα Ελγίνεια αγάλματα, όπως συνηθίζεται να λέγεται. Τα γλυπτά αυτά αποτελούν αναπόσπαστο μέρος ενός ακινήτου μνημείου και έχουν αφαιρεθεί διά βίας από αυτό. Προχωρώντας προς τα ελληνικά εκθέματα, παρουσιάζεται με αρχαιοελληνική αίγλη η Καρυάτιδα να στέκει μόνη της χωριστά από τις αδελφές της για να θυμίζει στους Έλληνες πως η ιστορική μνήμη είναι αθάνατη!

Ρίχνοντας μια κλεφτή ματιά γύρω, υπάρχει αρκετός κόσμος να κοντοστέκεται και να κοιτά ελαφρώς απορημένος, άλλοι να την προσπερνούν. Εκείνη τη στιγμή καταλαβαίνεις ποιος είναι ξένος και ποιός Έλληνας. Οι Έλληνες παρατηρούν προσηλωμένοι με έναν θαυμασμό συνοδευόμενο από μια θλίψη στο βλέμμα τους.

Τα γλυπτά κατέληξαν στην κατοχή του Λόρδου Έλγιν μέχρι το 1816 όπου τα πούλησε στο Βρετανικό Μουσείο έναντι 35.000 λιρών αντί για 75.000 λίρες που είχε ζητήσει ο ίδιος αρχικά (μνημόσυνο με ξένα κόλλυβα εν ολίγοις).

 

Πέρασαν 38 χρόνια από το ξεκίνημα αυτής της μάχης με την τότε υπουργό Πολιτισμού Μελίνα Μερκούρη. Η απάντηση του βρετανικού επιχειρήματος στο αίτημα που υποβλήθηκε για πρώτη φορά το 1982 για επαναπατρισμό των γλυπτών στην βρετανική κυβέρνηση ήταν ότι τα γλυπτά δεν είναι δυνατόν να εκτεθούν όπως πρέπει στην Ελλάδα λόγω της έλλειψης ενός κατάλληλου μουσείου και ότι δεν μπορεί να επανενωθούν με το μνημείο λόγω της διαβόητης ατμοσφαιρικής ρύπανσης της Αθήνας.

Η Ελλάδα έχει σήμερα όλες τις προϋποθέσεις για να διεκδικήσει με αξιώσεις την επιστροφή της κλεμμένης Καρυάτιδας. Η έλλειψη κατάλληλου χώρου δεν ευσταθεί πλέον ως επιχείρημα, αφού στο Νέο Μουσείο της Ακρόπολης υπάρχει ήδη έτοιμος κενός χώρος για την υποδοχή των κλεμμένων μαρμάρων. Οι Έλληνες αρχαιολόγοι και συντηρητές αρχαιοτήτων, μετά την επιτυχή μεταφορά των μαρμάρων από το παλιό στο νέο μουσείο, απέδειξαν ότι μπορούν να διαχειριστούν μια ενδεχόμενη μεταφορά από το Βρετανικό Μουσείο στην Ελλάδα.

Η αναγκαιότητα της επιστροφής τους στην Ελλάδα επιβεβαιώνεται και από την επίσημη θέση της εκπροσώπου της UNESCO, με βάση την αρχή της διατήρησης της ακεραιότητας των μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Αναρωτιέμαι ποια μπορεί να είναι αυτή η σιωπηλή συμφωνία των μουσειακών οργανισμών που κατέχουν γλυπτά του Παρθενώνα.

Τα Μάρμαρα του Παρθενώνα αποτελούν ένα από τα πιο σημαντικά ορόσημα του φαντασιακού εδάφους του Eλληνισμού. Έχουν ψυχή, την ψυχή του δημιουργού τους. Είναι χρέος κάθε Έλληνα να αγωνιστεί για την επιστροφή της κλεμμένης πατρίδας του. Πρέπει να εκπληρώσουμε την επιθυμία της Καρυάτιδας και να τη φέρουμε πίσω στην πατρίδα της, την Ελλάδα.

Τα Μάρμαρα του Παρθενώνα θα γυρίσουν αργά ή γρήγορα στην πατρίδα μας και θα γυρίσουν γιατί αναπνέουν! Γιατί πρέπει να διδάξουν την ιστορία τους στα παιδιά της πατρίδας τους!

Αναστασία – Βασιλική Γκολέμη