Νέες διαστάσεις λαμβάνει το ζήτημα του επαναπατρισμού των Γλυπτών του Παρθενώνα, μετά από δημοσιεύματα του βρετανικού και διεθνούς Τύπου που έφεραν στο φως πληροφορίες για προτεινόμενο διακανονισμό μεταξύ του Βρετανικού Μουσείου και της ελληνικής κυβέρνησης.
Το θέμα επανήλθε στη δημόσια σφαίρα με αφορμή ρεπορτάζ του βρετανικού περιοδικού «The Critic», που έκανε λόγο για συμφωνία παραχώρησης των Γλυπτών μέσω «μόνιμου δανεισμού» — ισχυρισμό που έσπευσε να διαψεύσει το Βρετανικό Μουσείο.
Συνομιλίες χωρίς νομική παραχώρηση
Σε ανάλογο τόνο, η εφημερίδα «The Times» αναφέρει ότι, παρά την ενεργοποίηση συνομιλιών από τα τέλη του 2023 (μετά από σχετική πρωτοβουλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη προς τον τότε ηγέτη της βρετανικής αντιπολίτευσης Σερ Κιρ Στάρμερ), δεν έχει υπάρξει ουσιαστική πρόοδος.
Εκπρόσωπος της Ντάουνινγκ Στριτ ξεκαθάρισε ότι δεν υπάρχει πρόθεση αλλαγής της νομοθεσίας, η οποία απαγορεύει στο Βρετανικό Μουσείο να παραιτηθεί από τη νομική ιδιοκτησία των Γλυπτών.
«Η διαχείριση των Γλυπτών αποτελεί αρμοδιότητα των διαχειριστών του Μουσείου, που λειτουργεί ανεξάρτητα από την κυβέρνηση», επανέλαβε.
Πρόταση «αμοιβαίου δανεισμού» στο τραπέζι
Σύμφωνα με πληροφορίες της ΕΡΤ, επί τάπητος βρίσκεται μια πρόταση για συμφωνία «αμοιβαίου δανεισμού».
Σε αυτό το σενάριο, τα Γλυπτά θα επιστρέψουν στην Ελλάδα για μακροχρόνια περίοδο, χωρίς όμως να αλλάξει η κυριότητα.
Σε αντάλλαγμα, το Βρετανικό Μουσείο θα φιλοξενεί κυλιόμενες εκθέσεις με σημαντικά ελληνικά αρχαιολογικά ευρήματα.
Αντιδράσεις στη Βρετανία
Παρά τη φαινομενική διπλωματική πρόοδο, ακόμη και η προοπτική ενός μακροχρόνιου δανεισμού προκαλεί αντιδράσεις στο εσωτερικό της Βρετανίας.
Η επικεφαλής των Συντηρητικών, Κέμι Μπάντενοχ, δήλωσε πρόσφατα ότι «ποτέ δεν υποστήριξε την επιστροφή των Γλυπτών».
Παράλληλα, εκπρόσωποι του Βρετανικού Μουσείου επιμένουν ότι οι συνομιλίες βρίσκονται μακριά από οποιοδήποτε συμπέρασμα.
Η ελληνική θέση: «Όχι σε προσχηματικό δανεισμό»
Από την πλευρά της Ελλάδας, αξιωματούχος που συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις ανέφερε ότι οποιαδήποτε συμφωνία πρέπει να προβλέπει την επιστροφή μέρους των Γλυπτών για παρατεταμένη περίοδο, όχι απλώς για 1–2 χρόνια, αλλά ούτε και με τον τυπικό χαρακτήρα συμβατικού δανεισμού 50 ή 100 ετών.
Το ζήτημα παραμένει ανοικτό, με τις διπλωματικές και νομικές λεπτομέρειες να βρίσκονται στο επίκεντρο εντατικών συζητήσεων. Η ελληνική κυβέρνηση συνεχίζει να διεκδικεί τον ουσιαστικό επαναπατρισμό των Γλυπτών, απορρίπτοντας κάθε φόρμουλα που θα προσέδιδε στη μεταφορά τους χαρακτήρα προσωρινής ή προσχηματικής παραχώρησης.
