Επιτάχυνση της γήρανσης του παγκόσμιου πληθυσμού αναμένεται τις επόμενες δεκαετίες, πιθανώς επιβαρύνοντας τις διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές. Σύμφωνα μάλιστα με αναλυτές της JP Morgan, η γήρανση του πληθυσμού οδηγούσε ανέκαθεν σε μείωση των αποδόσεων, χαμηλότερη ανάπτυξη κερδών και χαμηλότερες αποτιμήσεις.
Μάλιστα, μία αύξηση της τάξης του 1% στον αριθμό των ανθρώπων άνω των 65 ετών συνδέεται με πτώση 0,92% στις ετήσιες αποδόσεις των μετοχών σε βάθος δεκαετίας, όπως προέκυψε από μελέτη της JP Morgan. Ειδικότερα, όταν η επενδυτική βάση είναι γηραιότερη και προσπαθεί να αποταμιεύσει για τη συνταξιοδότηση, τα επενδυτικά κεφάλαια συρρικνώνονται, οδηγώντας σε λιγότερη καινοτομία. Αυτό, σε συνδυασμό με βραδύτερη ανάπτυξη στο εργατικό δυναμικό πάλι λόγω δημογραφικού, υπολογίζεται πως επιδρά αρνητικά στην ανάπτυξη των κερδών.
«Η γήρανση του εγχώριου πληθυσμού μπορεί να περιορίσει την ανάπτυξη των εσόδων για πολλούς λόγους. Οδηγεί σε βραδύτερη ανάπτυξη του εργατικού δυναμικού, μειώνοντας την εθνική οικονομική ανάπτυξη. Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι η γήρανση μπορεί να μειώσει την ανάπτυξη της καινοτομίας και της παραγωγικότητας», αναφέρουν οι αναλυτές.
Αυτό φαίνεται έντονα σε εταιρείες, οι οποίες αποκτούν μεγάλο μέρος των εσόδων τους από διεθνείς δραστηριότητες. «Για εταιρείες που εισπράττουν περισσότερα έσοδα από το εξωτερικό, όπως οι πολυεθνικές, η γήρανση του παγκόσμιου πληθυσμού (σε σχέση με το ΑΕΠ) είναι πιθανό να έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο από τη γήρανση του ντόπιου πληθυσμού στην ανάπτυξη των εσόδων», αναφέρεται στην έκθεση. Αυτό σημαίνει ότι οι χρηματιστηριακοί δείκτες μικρής και μεσαίας κεφαλαιοποίησης είναι πιθανό να επηρεαστούν περισσότερο από τη γήρανση του ντόπιου πληθυσμού σε σύγκριση με τους δείκτες υψηλής κεφαλαιοποίησης.
Οι κεφαλαιοποιήσεις των εταιρειών μπορεί επίσης να δεχθούν πλήγμα. Όσο οι γηραιότεροι αδειάζουν τους αποταμιευτικούς λογαριασμούς που έχουν για τη σύνταξη, τα εθνικά ταμεία επιβαρύνονται, ανεβάζοντας τις αποδόσεις των ομολόγων. Οι μεγαλύτεροι επίσης τείνουν να αποσύρονται μαζικά από την αγορά, ρίχνοντας τις τιμές των μετοχών. Οι τάσεις αυτές, σε συνδυασμό με χαμηλότερες προσδοκίες ανάπτυξης εσόδων, οδηγούν σε χαμηλότερες κεφαλαιοποιήσεις, σύμφωνα με τους αναλυτές.
Ωστόσο, τονίζουν, φωτεινή εξαίρεση είναι ο τομέας της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, όπου οι γηραιότεροι τείνουν να ξοδεύουν περισσότερα χρήματα. «Εντοπίζουμε μία ξεκάθαρη θετική σχέση μεταξύ γήρανσης και υψηλότερων αποδόσεων στον κλάδο», αναφέρουν οι αναλυτές. Ειδικότερα, υπολογίζεται ότι εάν οι άνθρωποι άνω των 65 ετών αυξηθούν κατά 1%, οι αποδόσεις του τομέα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης θα ανέβει 0,85% σε βάθος δεκαετίας.
Οι αναλυτές τονίζουν επίσης ότι η τάση της γήρανσης του πληθυσμού δεν θα επηρεάσει εξίσου όλες τις χώρες. Για παράδειγμα, στην Κίνα, το ποσοστό των ατόμων άνω των 65 ετών αναμένεται να αυξηθεί κατά επτά ποσοστιαίες μονάδες την επόμενη δεκαετία. Στις ΗΠΑ η αύξηση θα είναι πιο ήπια, από 18,1% στο 21,5%.
Βέβαια, υπάρχουν πολλές ακόμα μελέτες που αποδεικνύουν τον αντίκτυπο του δημογραφικού στην οικονομία. Πριν από μερικούς μήνες, ο οικονομολόγος της Barclays, Jonathan Millar, υποστήριξε ότι οι boomers, που ιστορικά θεωρούνται πολύ μεγάλη γενιά από θέμα αριθμού, πρόκειται μέσα στα επόμενα χρόνια να φτάσουν στην κορύφωση της «επιβάρυνσης» που προκαλούν στην αμερικανική οικονομία.
Στο μεταξύ, τουλάχιστον στις ΗΠΑ, αυξάνεται το ποσοστό των ανθρώπων άνω των 55 ετών που έχουν μετοχές, γεγονός το οποίο μπορεί να γεννά περισσότερους κινδύνους για την αγορά. Ειδικότερα, οι γηραιότεροι επενδυτές τείνουν να απομακρύνονται γρήγορα σε περιόδους ύφεσης, αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες διακυμάνσεων, καθώς ξεπουλούν όταν επικρατεί ανησυχία στην αγορά.