Ο κατεργάρης σούπερ-σταρ των αγορών χτύπησε πάλι. Αφού απείλησε μέσω Twitter πως θα πουλήσει το 10% του μεριδίου του στην Tesla, ένα κολοσσιαίο ποσοστό, πήγε και το έκανε. Ή μάλλον… σχεδόν το έκανε. Το θέμα όμως είναι γιατί το έκανε και τι (θα) σημαίνει αυτό.
Γράφει ο Γιάννης Τσιρογιάννης
Ο Έλον Μασκ φημίζεται για τον απρόβλεπτο χαρακτήρα του, την χαοτική τάση του να ανακατεύει την τράπουλα. Έτσι λοιπόν όταν την περασμένη εβδομάδα ξεκίνησε μια φαινομενικά αθώα κι ασήμαντη ψηφοφορία μέσω του αγαπημένου του λογαριασμού στο Twitter, όπου ρωτούσε δημόσια τους εκατομμύρια ακόλουθούς του αν θα έπρεπε να πουλήσει το 10% των μετοχών του, πολλοί από εμάς προειδοποιήσαμε πως δεν πρόκειται περί μπλόφας. Πως Μασκ είναι, θα το κάνει.
Οι περισσότεροι δεν έδωσαν τη δέουσα σημασία στο γεγονός, νομίζοντας πως αποκλείεται ο εκκεντρικός δισεκατομμυριούχος να βασίσει μια τόσο σοβαρή απόφαση στο τι θα απαντήσουν μερικά διαδικτυακά τρολς, που στην τελική θα προτιμούσαν να δουν τον Μασκ να χάνει την περιουσία του. Ο φθόνος άλλωστε είναι ένα από τα κυρίαρχα συναισθήματα στις διεθνείς αγορές, ειδικά όταν πρόκειται για «ψαράκια» που ουδέποτε θα φτάσουν τα ασύλληπτα νούμερα τρισεκατομμυρίων κεφαλαιοποίησης που χτυπούν κάτι Μπέζος και Μασκ.
Και πράγματι σιγά μην πούλαγε ο Μασκ το 10% του για χάρη μερικών εκατομμυρίων followers, οι οποίοι έτσι κι αλλιώς θα παρέμεναν ακόλουθοί του, είτε ήταν πιστός στο αποτέλεσμα της ψηφοφορίας είτε όχι. Όμως θα μπορούσε κάλλιστα να πουλήσει τις μετοχές αυτές για προσωπικό συμφέρον, και να δικαιολογήσει το γεγονός σε μια ανόητη ψηφοφορία της οποίας το αποτέλεσμα γνώριζε εξ αρχής.
Κι έτσι παίρνει και τα λεφτά και τη δόξα. Δόξα όχι (μόνο) γιατί δήθεν τήρησε το λόγο του, αλλά γιατί έτσι απαντά στις απειλές του «συστήματος» περί φορολογίας των Unrealizedgains (μη πραγματοποιηθέντα κέρδη) και αναδιανομής του πλούτου – η πιο πρόσφατη σοσιαλιστική μόδα των Δημοκρατικών (βλέπε «Taxtherich»). Σου λέει «ελάτε να τα πάρετε».
Βέβαια κάποιος εδώ θα πει ότι ο Μασκ είναι το ίδιο το «σύστημα», ή πως ίσως υπάρχει μια βαθύτερη ατζέντα πίσω από τη δήθεν μπλόφα στους Δημοκρατικούς, και δε θα έχει άδικο, αφού άλλωστε με κυβερνητικές πλάτες και ατελείωτη (και αμφισβητήσιμη) χρηματοδότηση έχει καταφέρει να φτάσει την Tesla στην κορυφή του S&P, μια εταιρία που κατά τα άλλα επί μια ολόκληρη δεκαετία παρουσίαζε ζημία αντί για κέρδη. Ένα άνευ προηγουμένου φαινόμενο για τις αγορές, όπου μια σταθερά ζημιογόνα εταιρεία λαμβάνει αδικαιολόγητη χρηματοδότηση, έστω κι αν έχει «όραμα και προοπτικές». Αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία.
Στην περίπτωσή μας δεν έχει σημασία. Εμείς άλλωστε υποτίθεται γνωρίζουμε πως ό,τι κάνει και λέει ο Μασκ είναι μια έξυπνη βιτρίνα για εσωτερική κατανάλωση των μαζών. Για να υπάρχει μια δικαιολογία για ότι συμβαίνει. Όπως όταν ταχυδακτυλουργικά ανεβοκατέβαζε Bitcoin και Doge, ενώ στην πραγματικότητα το κόλπο είχε ήδη συμβεί από πίσω, η κίνηση της αγοράς είχε ήδη προεξοφληθεί. Κι άσε το μαγεμένο κοινό να νομίζει πως ο Μασκ την προκάλεσε.
Αυτό που ενδιαφέρει εμάς είναι το αποτέλεσμα από μια πράξη όπως πώλησης του 10% των μετοχών της Tesla, και τι σημαίνει αυτό για χρηματιστήρια και παγκόσμια οικονομία γενικότερα.
Το σοσιαλιστικό «υγρό όνειρο» αναδιανομής πλούτου
Έχουμε και λέμε λοιπόν. Ο Μασκ έχει απειλήσει πως θα πουλήσει το 10% των μετοχών. Αυτό ισούται με πάνω από $21 δισ. κεφαλαιοποίησης. Βέβαια δεν είναι το μέγεθος σε απόλυτο αριθμό που τρομάζει, αλλά τα κύματα ρευστοποιήσεων «ντόμινο» που θα προκαλέσει. Το να πιστεύει κανείς πως ακόμη κι αν η ελίτ του πλανήτη πούλαγε μέρος της περιουσίας της (ή φορολογούνταν) αυτό θα έλυνε το πρόβλημα της φτώχειας είναι το λιγότερο ουτοπικό, για να μην πω αστείο. Πάλι πίσω σε αυτούς θα γυρνούσαν τα λεφτά με αναρίθμητους τρόπους.
Ένας από αυτούς για παράδειγμα θα ήταν φερ’ ειπείν να πουλήσει ο Μασκ ένα μεγάλο μερίδιό του. Οι σοσιαλιστές θα περίμεναν πως αυτά τα λεφτά θα ριχτούν στην οικονομία τροφοτώντας την. Στην πραγματικότητα, στην περίπτωση του Μασκ, μια τέτοια κίνηση θα πυροδοτούσε sell-off στην Tesla, η οποία όντας «βαρίδι» του S&P 500 θα έριχνε τη Wall Street, πυροδοτώντας με τη σειρά της ενδεχομένως παγκόσμιο sell-off και την αρχή μιας νέας ύφεσης – που φυσικά στο φινάλε ποιον θα πλήξει; Τη Main Street. Τα κάτω στρώματα της οικονομίας. Αυτούς που υποτίθεται θα «κέρδιζαν» αν έχανε ο Μασκ.
Αυτή είναι πάγια τακτική των σοσιαλιστών. Διότι εκ φύσεως ως σύστημα είναι αντι-παραγωγικό. Αντί να προωθεί την ατομική (και κατ’ επέκταση συλλογική) ανάπτυξη, επικροτώντας την, την καταδικάζει. Αντί να δημιουργεί τις προϋποθέσεις ώστε να παράγουμε πολλούς χιτώνες, αρκείται στο «πάρτε το χιτώνα του διπλανού». Αντί να δημιουργεί συνθήκες ανάπτυξης, καλύπτει την ανικανότητα του κράτους να παράγει πλούτο (ή έστω να βοηθά στην παραγωγή του) με πρακτικές όπως «taxtherich» και αναδιανομή πλούτου, που κατά τραγική ειρωνεία στην πραγματικότητα φέρουν αντίθετα αποτελέσματα, κάνοντας ακόμη πλουσιότερους τους πλουσίους.
Διότι στην πραγματικότητα αυτό είναι ένα κράτος. Είναι ανίκανο να παράγει πλούτο, παρά μόνο να τον αναδιανέμει, χάνοντας (κλέβοντας) μέρος του στην πορεία. Ο Μασκ, λοιπόν, έχοντας κουραστεί από την πρόσφατημόδα της αναδιανομής πλούτου, απείλησε να πουλήσει το μερίδιό του, έτσι για «να δούμε τι θα καταλάβετε». Σαν μάνα σε παιχνίδι μπλακταζκ που κρύβει το ένα φύλλο της, έτσι κι ο Μασκ αποκάλυψε πως πούλησε $5 δισ. αξίας μετοχές (αλλά όχι ακόμη το 10% που ισούται με $21 δισ.) Κι αυτό ήταν αρκετό για να ρίξει την Tesla κατά 20% μέσα σε μια εβδομάδα. Αν ο δισεκατομμυριούχος πράγματι δε μπλοφάρει (και αμφιβάλλουμε ότι μπλοφάρει), τότε τι θα συμβεί όταν ολοκληρωθεί η μαζική ρευστοποίηση;
Το φαινόμενο της πεταλούδας
Αυτή τη στιγμή πάνω από 220 δισ. κεφαλαιοποίησης εξανεμίστηκαν, στο χειρότερο sell-off από το Σεπτέμβρη του 2020. Σημειώνεται πως η ραγδαία πτώση της αξίας, έρχεται δύο εβδομάδες αφότου η Tesla έγινε μία από τις πέντε μόνο εταιρείες που διαπραγματεύονται στο χρηματιστήριο των ΗΠΑ με αποτίμηση άνω του 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων.
Ωστόσο, παρά την πρόσφατη πίεση, η μετοχή έχει απόδοση περίπου 143% τον τελευταίο χρόνο, καθιστώντας την ένα από τα μέλη του S&P 500 με τις καλύτερες επιδόσεις κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.
Η Tesla, η οποία χρειάστηκε πάνω από δέκα χρόνια ως δημόσια εταιρεία για να φτάσει στην εμβληματική αποτίμηση άνω τιυ 1 τρισ. εντάσσεται στη λίστα της ελίτ με μόλις άλλες πέντε εταιρείες: τη Microsoft, την Apple, τη μητρική της Google Alphabet, τη Facebook και την Amazon.
Ο Μασκ εξακολουθεί να κατέχει περισσότερες από 166 εκατ. μετοχές. Αυτές οι συναλλαγές δεν επισημάνθηκαν ως 10b5, που σημαίνει ότι δεν ήταν προγραμματισμένες πωλήσεις. Την Τετάρτη οι καταστάσεις έδειξαν ότι πούλησε ένα ξεχωριστό πακέτο μετοχών της Tesla μέσω ενός σχεδίου που έθεσε σε κίνηση στις 14 Σεπτεμβρίου φέτος.
Αυτές οι πωλήσεις ανέρχονται σε περισσότερες από 930.000 μετοχές αξίας άνω των 1,1 δισ. δολαρίων.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, αυτές οι πωλήσεις συνδέονται εν μέρει στην προσπάθεια του δισεκατομμυριούχου να εκπληρώσει τις φορολογικές υποχρεώσεις που σχετίζονται με την άσκηση δικαιωμάτων προαίρεσης αγοράς μετοχών.
Αν ο Μασκ προχωρήσει στην πώληση του 10% των μετοχών, πέραν του γεγονότος ότι θα ρευστοποιήσει 21 δισ. δολάρια, θα καταφέρει να διακινήσει με μία μόνο συναλλαγή το 80% του ημερήσιου τζίρου της εισηγμένης στη Wall Street.
Το ειδικό βάρος της Tesla στον S&P είναι τόσο εξωφρενικά κολοσιαίο, που από μόνη της ανεβοκατεβάζει το δείκτη-βαρόμετρο της αμερικανικής αγοράς, και κατ’ επέκταση τις διεθνείς αγορές γενικότερα.
Η Wall Street αυτή τη στιγμή κρέμεται από μια κλωστή, κόντρα στο success story παραμυθάκι δήθεν ανάκαμψης που σκοπίμως προωθούν μέσα, κεντρικοί τραπεζίτες και πολιτικοί. Μετοχές, κρυπτονομίσματα και λοιπά risk assets βρίσκονται σε εξαιρετικά υπερτιμημένα επίπεδα, εδώ και ΧΡΟΝΙΑ, οχι μήνες.
Για την ακρίβεια ίσως και να είναι άδικο να το λέμε αυτό για (κάποια) κρυπτονομίσματα, ωστόσο επειδή αυτή τη στιγμή δρουν ως “βαλβίδα αποσυμπίεσης” της υπέρμετρης μετα-κόβιντ ρευστότητας της Wall Street, είναι μαθηματικά βέβαιο πως όταν αυτή καταρρεύσει, θα είναι τα πρώτα που θα την πληρώσουν.
Ζούμε μια άνευ προηγουμένου κατάσταση όπου αφενός όλοι γνωρίζουμε πως ο αυτοκράτορας είναι γυμνός, αφετέρου υποκρινόμαστε πως όλα είναι καλά. Στην πραγματικότητα μέσα τους, όλοι οι παράγοντες της αγοράς ψάχνουν αυτή τη μικρή αφορμή που θα πυροδοτήσει το σκάσιμο της μεγαλύτερης φούσκας όλων των εποχών. Διότι η μακροβιότερη bull market μόνο ένα θεαματικό τέλος μπορεί να έχει.
Σε αυτό το παζλ που σχηματίζεται δεν είναι δύσκολο να δει κανείς πως κοινός παρανομαστής είναι η Tesla, η οποία σε ένα ακόμη πρωτοφανές “σημείο των καιρών” ευθύνεται σχεδόν αποκλειστικά για το ποια κατεύθυνση παίρνει η Wall Street.
Αν λοιπόν ο Μασκ πουλήσει το 10%, και πυροδοτήσει ένα ακόμη μεγαλύτερο sell-off στην Tesla (αφού φυσικά μια κίνησή του θα πολλαπλασίαζε εκθετικά την διόρθωση), τότε αυτό με τη σειρά του ενδεχομένως να ρίξει τη Wall Street σε bear market. Τελικά ένα φαινομενικά αθώο tweet ίσως να μην είναι τόσο αθώο, ε;
Φυσικά αν συμβεί αυτό δεν θα φταίνε οι εκατομμύρια ακόλοθοί του που απάντησαν “πούλα”, αφού ο αδαής όχλος σε αυτήν την περίπτωση είναι ένα μωρό που του δίνεται ένα γεμάτο όπλο. Όμως τα τελευταία χρόνια οι δυνάμεις της αγοράς βρίσκουν τους πιο απίθανους τρόπους να τη χειραγωγούν. Τίποτα πλέον δεν πρέπει να μας φαντάζει απίθανο, όλα να τα απορίπτουμε, όλα να τα περιμένουμε…
Win-win για τον Μασκ
Πέρα από μια ενδεχόμενη χιονοστιβάδα στις αγορές από τη χιονόμπαλα του Μασκ, το αποτέλεσμα που θέλει να πετύχει ο εκκεντρικός δισεκατομμυριούχος -ή μάλλον το μήνυμα που θέλει να στείλει- είναι πως το “υγρό όνειρο” της σοσιαλιστικής αναδιανομής του πλούτου είναι απλά ένα όνειρο. Διότι ακόμη κι αν πουλήσει, το αποτέλεσμα θα είναι ένα καταστροφικό ντόμινο που αφήσει αρνητικό πρόσημο στις τσέπες του κόσμου. Κι αυτά συμβαίνουν όταν η αγορά περιστρέφεται γύρω από έναν μόνο παίχτη – δυστυχώς η παγκόσμια οικονομία γίνεται όλο και περισσότερο centralized.
Από την άλλη πλευρά, για τον Μασκ –που θα χαιρόταν να «αναγκαστεί» να απορρίψει ένα σημαντικό μέρος των μετοχών της Tesla στην υψηλότερη τιμή όλων των εποχών, καθώς θα κατακλυστεί από ρευστότητα– το κέρδος θα είναι διπλό, αφού στη συνέχεια θα μπορεί να κατηγορήσει τους Δημοκρατικούς για την ανοησία τους…
Ίσως καταστούμε μάρτυρες μιας κατάρρευση της τιμής των μετοχών της Tesla, κάτι που θα μπορούσε να επεκταθεί γρήγορα στην ευρύτερη αγορά – γεγονός για το οποίο μπορεί να κατηγορήσει ξανά τους Δημοκρατικούς!
Σε κάθε περίπτωση, ο Μασκ είναι κερδισμένος. Μπορεί κάλλιστα να πουλήσει το 10%, χωρίς να πει πότε, πληρώνει και τους φόρους, και μετά 200 δολάρια κάτω επαναγοράζει με κέρδος. Αφού φυσικά πρώτα “κάτσει η σκόνη” κι αυτό ίσως πάρει καιρό…
Πολιτικά, το αποτέλεσμα θα ήταν ένα ακόμη πιο ξεκάθαρο μήνυμα προς τους Δημοκρατικούς μετά τα καταστροφικά αποτελέσματα στη Βιρτζίνια την προηγουμένη εβδομάδα. Η κατάρρευση της αγοράς θα ήταν πραγματικά το κερασάκι στην τούρτα που θα οδηγήσει σε “κόκκινη χιονοστιβάδα” στις ενδιάμεσες εκλογές τον επόμενο Νοέμβριο, ειδικά αν άλλοι δισεκατομμυριούχοι CEO ακολουθούν τα βήματα του Musk σε δημοσκοπήσεις μεσω Twitter» για το αν θα έπρεπε και αυτοί να… οδηγήσουν τη μετοχή τους σε ελεύθερη πτώση.
Πολιτική χιονοστιβάδα για τους Δημοκρατικούς
«Βρισκόμαστε μάρτυρες των μαζών του Twitter να αποφασίζουν το αποτέλεσμα ενός στοιχήματος 25 δισεκατομμυρίων δολαρίων», δήλωσε ο διαχειριστής κεφαλαίων Chamath Palihapitiya σε απάντηση στο tweet του Μασκ.
Εν τω μεταξύ, το tweet του Σαββάτου (7 Νοεμβρίου 2021) είναι η δεύτερη φορά μέσα σε μια εβδομάδα που ο Musk συζήτησε την πώληση μετοχών της Tesla. Tην Κυριακή 1 Νοεμβρίου 2021, ο Μασκ προκάλεσε έναν αξιωματούχο των Ηνωμένων Εθνών που δήλωσε ότι μόνο ένα μικρό ποσοστό του πλούτου του δισεκατομμυριούχου θα μπορούσε να βοηθήσει στην επίλυση της πείνας στον κόσμο. Έγραψε ότι θα πουλούσε μετοχές της Tesla εάν το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Τροφίμων μπορούσε να περιγράψει με συγκεκριμένο τρόπο στο Twitter τα οικονομικά δεδομένα.
Και μετά, υπήρχαν οι φιλελεύθεροι, που διακηρυγμένο πολιτικό στοχο έχουν τη δήμευση του πλούτου επιτυχημένων επιχειρηματιών, όπως ο Γάλλος οικονομολόγος Gabriel Zucman από τη… σοσιαλιστική Μέκκα του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϋ, ο οποίος έγραψε στο Twitter ότι «ανυπομονούσε για την ημέρα που προκειμένου ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο να καταβάλει κάποιο φόρο δεν εξαρτάται από μια δημοσκόπηση στο Twitter». Είθε να μην έρθει εκείνη η ημέρα…
Πάντως, η Wall Street τελευταία δίνει όλο και περισσότερα σινιάλα πως έρχεται το κραχ. Αναλυτικό αφιέρωμα στη μεγαλύτερη φούσκα του αιώνα μας (;) την επόμενο εβδομάδα…
