Ο ΑΔΜΗΕ ζητά αποζημίωση για τις καθυστερήσεις στην έκδοση αδειών για έρευνες βυθού, που είναι απαραίτητες για την ολοκλήρωση ενός από τα μεγαλύτερα έργα ηλεκτρικής διασύνδεσης στον κόσμο. Αυτό αναφέρει σε δημοσίευμα του το Bloomberg σημειώνοντας ότι τα σχέδια για τη δημιουργία του καλωδίου που θα συνδέει την Κύπρο και το Ισραήλ με την ηπειρωτική Ευρώπη έχουν ανασταλεί εξαιτίας συνεχιζόμενων διενέξεων με την Τουρκία για τα θαλάσσια σύνορα στην ανατολική Μεσόγειο, γεγονός που έχει καθυστερήσει τις έρευνες
Τον περασμένο Ιούλιο, τουρκικά πολεμικά πλοία περικύκλωσαν ερευνητικό σκάφος που εκτελούσε εργασίες για το έργο μεταξύ Καρπάθου και Κάσου.
Το έργο «Great Sea Interconnector», ύψους 1,9 δισ. ευρώ (2,2 δισ. δολάρια), θα επιτρέψει στην Κύπρο να ενταχθεί στο ευρωπαϊκό δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας μέσω της Ελλάδας, καθιστώντας έτσι όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ συνδεδεμένα.
Ο ΑΔΜΗΕ, που είναι διαχειριστής του έργου, έχει μέχρι στιγμής επενδύσει 250 εκατ. ευρώ. Έχει ολοκληρώσει περίπου το 60% των ερευνών στον βυθό και έχει ενημερωθεί πως οι άδειες για τη συνέχιση των εργασιών θα δοθούν «την κατάλληλη στιγμή», δήλωσε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος Μάνος Μανουσάκης σε συνέντευξή του στην Αθήνα.
«Είμαστε έτοιμοι, αλλά για να προχωρήσουμε και να κρατήσουμε ζωντανό το έργο, οι ελληνικές και κυπριακές ρυθμιστικές αρχές πρέπει να ξεκινήσουν την αποζημίωση του ΑΔΜΗΕ για τα έτη 2024 και 2025», είπε ο Μανουσάκης, χωρίς να προσδιορίσει το ακριβές ποσό της αποζημίωσης.
Όταν ο ΑΔΜΗΕ απευθύνεται σε τράπεζες για δανεισμό, οι δανειστές ζητούν έγγραφα που να αποδεικνύουν ότι θα υπάρξει αποζημίωση. Εφόσον αυτά δεν υπάρχουν, «δεν μπορούμε να πάρουμε δάνειο και το έργο δεν μπορεί να προχωρήσει», εξήγησε.
Το έργο περιλαμβάνεται στη λίστα των Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος της ΕΕ και η Ένωση έχει ήδη εγκρίνει επιχορήγηση ύψους 657 εκατ. ευρώ για το τμήμα Κύπρου-Κρήτης. Μέσα στον Ιούνιο αναμένεται να ολοκληρωθεί και η μελέτη κόστους-οφέλους για το τμήμα Κύπρου-Ισραήλ, η οποία θα παρουσιαστεί στις αρχές των δύο χωρών στο τέλος του μήνα.
Περισσότερα από 1.200 χιλιόμετρα καλωδίων υψηλής τάσης θα τοποθετηθούν σε βάθη που φθάνουν έως και τα 3 χιλιόμετρα.
Διασύνδεση με την Κρήτη
Ο κ. Μανουσάκης τόνισε πως απαραίτητη προϋπόθεση ήταν η ολοκλήρωση, τον Μάιο, της διασύνδεσης της Κρήτης με την ηπειρωτική Ελλάδα, έργο στο οποίο θα συνδεθεί και το GSI.
Η πλήρης ένταξη της Κρήτης στο εθνικό δίκτυο ηλεκτροδότησης καταργεί την ανάγκη χρήσης ορυκτών καυσίμων για παραγωγή ρεύματος στο νησί, επιφέροντας ετήσια εξοικονόμηση 550 εκατ. ευρώ. Το έργο εγγυάται αξιόπιστη παροχή ρεύματος – κάτι κρίσιμο για τον τουρισμό – και αναμένεται να αποσβεστεί εντός τριών ετών, είπε ο ίδιος.
«Πριν από το έργο της Κρήτης, η Ελλάδα δεν είχε την τεχνογνωσία για απευθείας συνδέσεις συνεχούς ρεύματος», σημείωσε ο Μανουσάκης, προσθέτοντας ότι πλέον ο ΑΔΜΗΕ είναι πιο σίγουρος για μελλοντικές διασυνδέσεις.
Τον Μάιο, ο ΑΔΜΗΕ υπέγραψε συμφωνία με τον ιταλικό διαχειριστή Terna για έργο σχεδόν 2 δισ. ευρώ, με στόχο τον τριπλασιασμό της μεταφορικής ικανότητας του υποθαλάσσιου καλωδίου που ενώνει τις δύο χώρες. Το νέο έργο θα είναι κοινή επένδυση των δύο εταιρειών και αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το 2031.
Διασύνδεση με Σαουδική Αραβία
Πέραν της Μεσογείου, σύντομα θα ολοκληρωθεί η μελέτη σκοπιμότητας για τη σχεδιαζόμενη ηλεκτρική διασύνδεση Σαουδικής Αραβίας–Ελλάδας. Ο Μανουσάκης ανέφερε επίσης πως ο ΑΔΜΗΕ επιθυμεί να συναντήσει τη νέα ηγεσία του γερμανικού υπουργείου Ενέργειας για να προωθήσει σχέδιο εξαγωγής πράσινης ενέργειας από την Ελλάδα στη Γερμανία και την Αυστρία.
Το σχέδιο αυτό είχε πρωτοπαρουσιαστεί το 2022. Η Αυστρία, η Κροατία και η Σλοβενία έχουν ήδη εκφράσει ενδιαφέρον για την προμήθεια ενέργειας μέσω αυτής της διαδρομής, σύμφωνα με τον κ. Μανουσάκη.
Ο διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ προειδοποίησε επίσης κατά της «δαιμονοποίησης» των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όταν προκύπτουν προβλήματα στα δίκτυα λόγω υπερπαραγωγής. Αντί γι’ αυτό, πρότεινε μεγαλύτερες επενδύσεις σε υποδομές δικτύου ώστε να μπορεί να απορροφάται το πλεόνασμα και να σταθεροποιούνται τα δίκτυα.
«Με τα σημερινά κλιματικά φαινόμενα, δεν μπορούμε να κάνουμε πίσω στην πράσινη ενέργεια», τόνισε ο κ. Μανουσάκης.