Ντεμπούτο κάνει φέτος ο κανονισμός πυροπροστασίας για ακίνητα κοντά σε δασικές εκτάσεις με την προθεσμία υποβολής των δηλώσεων να λήγει την ερχόμενη Παρασκευή (31/5),

Ο Κανονισμός Πυροπροστασίας Ακινήτων, εντός ή πλησίον δασικών εκτάσεων, επικεντρώνεται στα πρόσθετα μέτρα για την προστασία από τις φωτιές τόσο του περιβάλλοντος χώρου, δηλαδή των υπαίθριων κατασκευών, των φυτεύσεων, των επιστρώσεων των ακάλυπτων χώρων κ.ά., όσο και του εξωτερικού μέρους των κτιρίων, δηλαδή των κουφωμάτων, των στεγών, του υλικού των τοίχων κ.ά

Προβλέπει μέτρα όπως η υποχρεωτική περίφραξη ακόμα και για υφιστάμενα κτίρια, η αντικατάσταση ή προσθήκη σίτας με μεταλλικές ίνες στα κουφώματα του κτιρίου, για τα ακίνητα υψηλής και ιδιαίτερα υψηλής επικινδυνότητας, αλλά και την επένδυση του κτιρίου με άκαυστα υλικά (όπως πέτρες, τούβλα) σε περίπτωση ανακαίνισης.

Ο κανονισμός, λαμβάνοντας υπόψη διάφορες παραμέτρους, όπως ο αριθμός των πυρκαγιών, οι καμένες εκτάσεις και το ποσοστό τους επί της συνολικής έκτασης ανά νομό, η μορφολογία και η βλάστηση της περιοχής, η συχνότητα συμβάντων και οι υποδομές (μεταξύ άλλων) χωρίζει τα ακίνητα σε τέσσερις κατηγορίες επικινδυνότητας: χαμηλή, μεσαία, υψηλή και ιδιαίτερα υψηλή, καθορίζοντας τα μέτρα που απαιτούνται και τα οποία ποικίλλουν, από τον καθαρισμό των προαύλιων εκτάσεων, την κατασκευή συμπαγών περιφράξεων και τη διάνοιξη οδών μέχρι την κατάρτιση σχεδίου έκτακτης ανάγκης ανά ακίνητο.

Ποια ακίνητα αφορά

Ο κανονισμός αφορά τα ακίνητα που έχουν κτίσμα και βρίσκονται εντός δασών, δασικών οικοσυστημάτων, δασικών εκτάσεων, σε χορτολιβαδικές εκτάσεις που βρίσκονται επί ηµιορεινών, ορεινών και ανώµαλων εδαφών, είτε είναι δηµόσιες, είτε αναγνωρισµένες ως ιδιωτικές.

Αφορά επίσης τα ακίνητα με κτίρια σε πεδινές χορτολιβαδικές εκτάσεις (µη ορεινές ή ηµιορεινές και µη κείµενες επί ανώµαλων εδαφών), τα οποία βρίσκονται εν όλω ή εν µέρει εντός ακτίνας 300 µέτρων από τα όρια δασικών εκτάσεων.

Μεγάλη προσοχή χρειάζεται και για τους ιδιοκτήτες ακινήτων µέσα σε περιαστικό πράσινο και σε κηρυγµένες δασωτέες ή αναδασωτέες εκτάσεις ή που βρίσκονται µέσα σε πάρκα και άλση πόλεων και οικιστικών περιοχών.

Καθώς είναι αδύνατο στην πράξη ο πολίτης να γνωρίζει με απόλυτη βεβαιότητα αν το ακίνητό του εμπίπτει στον κανονισμό και τις υποχρεώσεις του, το πρώτο βήμα που πρέπει να γίνει, είναι μια επίσκεψη σε αρμόδιο τεχνικό επιστήμονα/μηχανικό.

Αυτός θα εντοπίσει το ακίνητο στον δασικό χάρτη κι από εκεί θα είναι σε θέση να απαντήσει αν εμπίπτει στον κανονισμό και άρα αν υπάρχει υποχρέωση σύνταξης μελέτης πυροπροστασίας.

Τη μελέτη αυτή μπορούν να συντάξουν μηχανικοί οι οποίοι έχουν δικαίωμα υπογραφής μελετών πυροπροστασίας κατά τις προβλέψεις του Π.Δ. 99/2018 (Α’ 187).

Η μελέτη πυροπροστασίας

Εάν ο τεχνικός επιστήμονας κρίνει ότι το ακίνητο με το κτίσμα (είτε αυτό είναι μονοκατοικία, είτε πολυκατοικία, είτε άλλο κτίσμα) εμπίπτει στον εν λόγω κανονισμό, αυτός θα πρέπει (κατόπιν εντολής των ιδιοκτητών, φυσικά) να διενεργήσει αυτοψία, στην οποία θα εξετάζει τα κριτήρια κατάταξης του ακινήτου ως προς τον βαθμό επικινδυνότητας.

Αφού το κάνει αυτό, θα συμπληρώσει το έντυπο αξιολόγησης επικινδυνότητας και θα προχωρήσει στη σύνταξη της έκθεσης. Η προθεσμία για τη διαδικασία αυτή λήγει επισήμως στις 31 Μαΐου, αν και, λόγω (και) της διαδικασίας δημιουργίας μητρώου που είναι σε εξέλιξη, θα δοθεί μια άτυπη «περίοδος χάριτος» κατά την οποία η πλατφόρμα θα παραμείνει ανοιχτή και θα δέχεται εκθέσεις.

Η έκθεση περιλαμβάνει σχέδιο κάτοψης του ακινήτου, με τις θέσεις όλων των κτισμάτων, αλλά και λεπτομέρειες, όπως οι τρόποι πρόσβασης σε αυτό, τα δέντρα και οι αποστάσεις τους, η θέση του ως προς τη δασική έκταση, τα δομικά υλικά τα γειτονικά κτίρια και τις ζώνες προστασίας.

Ο τεχνικός επιστήμονας, αφού περιγράφει το ακίνητο, θα αναφέρεται στα στοιχεία που τεκμηριώνουν την επιλογή των κριτηρίων κατάταξης του ακινήτου ως προς την επικινδυνότητά του και θα ορίζει τα μέτρα πυροπροστασίας που πρέπει να εφαρμόζονται. Στο τελευταίο αναφέρονται τα προληπτικά μέτρα, τα αντίστοιχα παθητικής πυροπροστασίας και τα μέσα ενεργητικής πυροπροστασίας.

• Διηρημένες ιδιοκτησίες. Σε κάθε περίπτωση, αν το ακίνητο εμπίπτει στις διατάξεις για υποχρεωτική δήλωση, ανεξάρτητα από το αν πρόκειται για διηρημένες ιδιοκτησίες (οριζόντιες και κάθετες, π.χ., πολυκατοικίες), η τεχνική έκθεση, το έντυπο αξιολόγησης επικινδυνότητας και η δήλωση εφαρμογής των μέτρων πυρασφαλείας αφορούν το σύνολο του ακινήτου (κτίρια και περιβάλλοντα χώρο) και υποβάλλονται μία φορά για το σύνολο αυτού.

• Η προθεσμία εφαρμογής των μέτρων. Μετά την υποβολή της έκθεσης οι ιδιοκτήτες των ακινήτων που περιγράφονται παραπάνω, έχουν υποχρέωση να υποβάλουν δήλωση εφαρμογής μέτρων πυρασφάλειας. Εως τις 30 Ιουνίου, οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να δηλώσουν στην πλατφόρμα ότι το ακίνητό τους πληροί τις απαιτήσεις του κανονισμού πυροπροστασίας, όπως τις περιγράφει ο τεχνικός επιστήμονας, καθώς έχει προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες.

Η πρόσβαση στην Ενιαία Ψηφιακή Πλατφόρμα διαχείρισης προληπτικών μέτρων οικοπεδικών και λοιπών ακάλυπτων χώρων, στο Μητρώο Τήρησης Μέτρων Προληπτικής Πυροπροστασίας Ιδιοκτησιών του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr-ΕΨΠ), πραγματοποιείται κατόπιν αυθεντικοποίησής του με τη χρήση των κωδικών Τaxisnet.

Οι ενέργειες που υποχρεούται να κάνει ο εκάστοτε ιδιοκτήτης περιγράφονται στην έκθεση που έχει συντάξει ο τεχνικός επιστήμονας. Η δήλωση θα υποβάλλεται υποχρεωτικά κάθε έτος, με προθεσμία (σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα) την 30ή Απριλίου κάθε επόμενης χρονιάς.

Οι έλεγχοι θα διενεργούνται μέσα στην αντιπυρική περίοδο δειγματοληπτικά και οι παραβάτες θα καλούνται να πληρώσουν: Για ακίνητα χαμηλής επικινδυνότητας πρόστιμο 0,10 ευρώ ανά τ.μ. επιφάνειας του ακινήτου, για μεσαίας επικινδυνότητας 0,20 ευρώ ανά τ.μ., για υψηλής επικινδυνότητας 0,30 ευρώ ανά τ.μ. και για ακίνητα ιδιαίτερα υψηλής επικινδυνότητας 0,50 ευρώ ανά τ.μ. Σε κάθε περίπτωση, το πρόστιμο δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 250 ευρώ
Τα άμεσα μέτρα των υπόχρεων

Για τη φετινή αντιπυρική περίοδο υποχρεωτική είναι η εφαρμογή μόνο των διατάξεων προληπτικής πυροπροστασίας. Οι διατάξεις αυτές αφορούν την πρόσβαση στο ακίνητο, τη δημιουργία ζωνών προστασίας, την αποθήκευση υλικών, τον τακτικό καθαρισμό και την εκπόνηση Σχεδίου Προετοιμασίας Εκκένωσης και συγκεκριμένα:

– Τον καθαρισμό της πρόσβασης στο ακίνητο από καύσιμες ύλες.
– Τον τακτικό καθαρισμό, που περιλαμβάνει το καθάρισμα δέντρων και θάμνων από ξερά χόρτα, καθώς και το κλάδεμα, την αραίωση της εύφλεκτης δενδρώδους βλάστησης, την κοπή κλαδιών που εφάπτονται ή βρίσκονται σε μικρή απόσταση από τα εξωτερικά δομικά στοιχεία του κτιρίου, τον καθαρισμό εδάφους από πευκοβελόνες κ.ά.
– Τη μεταφορά σε κλειστό χώρο ή πυράντοχο ερμάριο των υλικών που αποθηκεύονται ελεύθερα στο ακίνητο, όπως καυσόξυλα, δοχεία με καύσιμα, χρώματα, απορρίμματα και άλλα υλικά.
– Τον έλεγχο και τη συντήρηση του αρδευτικού συστήματος, τον καθαρισμό στεγών και υδρορροών από καύσιμες ύλες.
– Τον σχεδιασμό των περιμετρικών ζωνών προστασίας σε οικισμούς, δηλαδή των τριών επιπέδων διαβαθμισμένης προστασίας γύρω από το κτίριο. Πρόκειται για ζώνες ελάχιστου πλάτους δέκα μέτρων σε τρία επίπεδα, με στόχο να επιβραδύνουν τον ρυθμό της πυρκαγιάς και να επιτρέπουν την πρόσβαση των πυροσβεστών και των οχημάτων τους.
– Και τη σύνταξη από τους ιδιοκτήτες του ακινήτου του Σχεδίου Προετοιμασίας Εκκένωσης.
– Για τα υφιστάμενα κτίρια επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση η διατήρηση νομίμως εγκατεστημένων υφιστάμενων υπέργειων δεξαμενών αερίων καυσίμων μέχρι τις 31.12.2030.

Προετοιμασία εκκένωσης

Οι ιδιοκτήτες των ακινήτων που είναι κοντά στις περιοχές που προβλέπει ο κανονισμός υποχρεούνται να συντάξουν το Σχέδιο Προετοιμασίας Εκκένωσης. Πρόκειται για μια λίστα που θα περιγράφει τις προβλεπόμενες ενέργειες πριν από την εκκένωση του κτιρίου, καθώς και τον τρόπο διαφυγής των χρηστών από το ακίνητο σε ασφαλές μέρος. Στην περίπτωση ακινήτων με περισσότερες της μίας ιδιοκτησίες, το Σχέδιο Προετοιμασίας Εκκένωσης συντάσσεται από το σύνολο των συνιδιοκτητών και αναρτάται σε εμφανές σημείο για την ενημέρωση ενοίκων και κοινού.

Σε αυτό θα πρέπει να αναφέρονται τα σχέδια Πολιτικής Προστασίας της κοινότητας στην οποία ανήκει το ακίνητο, συμπεριλαμβανομένων των σημείων συγκέντρωσης και να καθορίζονται οι διαδρομές διαφυγής, οι εναλλακτικοί διάδρομοι διαφυγής και το προκαθορισμένο ασφαλές μέρος. Το τελευταίο είναι το σημείο συνάντησης των μελών της οικογένειας, το οποίο θα πρέπει να ταυτίζεται με εκείνο της κοινότητας.

Θα πρέπει επίσης να έχουν καθοριστεί οι επαφές με τις οποίες θα έρθουν σε επικοινωνία οι πληγέντες, οι ενδεδειγμένες αντιδράσεις σε περίπτωση που τα ρούχα τους πιάσουν φωτιά (στάση, πτώση, κύλιση) και η ύπαρξη μιας τσάντας ανεφοδιασμού έκτακτης ανάγκης, η οποία θα περιλαμβάνει νερό και φαγητό που δεν χρειάζεται ψύξη ή μαγείρεμα, φακό, ραδιόφωνο, μπαταρίες, τσαντάκι πρώτων βοηθειών, χρήματα και χρήσιμα έγγραφα.

Στη λίστα ενεργειών πριν από την εκκένωση, σύμφωνα με τον κανονισμό, περιλαμβάνεται το κλείσιμο πορτοπαράθυρων που θα αφεθούν ξεκλείδωτα και φραγμένα με βρεγμένες πετσέτες στο κάτω μέρος τους, το μάζεμα εύφλεκτων υφασμάτων, όπως τέντες και κουρτίνες, και η συγκέντρωση μακριά από παράθυρα και πόρτες των εύφλεκτων επίπλων. Επίσης, το κλείσιμο των κλιματιστικών και της παροχής αερίου, ενώ τα φώτα του κτιρίου θα πρέπει να μένουν αναμμένα.

Στο εξωτερικό του κτιρίου, τα εύφλεκτα αντικείμενα (όπως τα έπιπλα κήπου ή οι κάδοι απορριμμάτων) θα πρέπει να τοποθετούνται στο εσωτερικό ή σε πισίνα, αν υπάρχει, ενώ πρέπει να απομακρύνονται και να κλείνουν ψησταριές που χρησιμοποιούν αέριο ή δεξαμενές προπανίου.
fotia

Αν υπάρχουν λάστιχα ποτίσματος, πρέπει να είναι συνδεδεμένα στις βρύσες ώστε να μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν οι πυροσβέστες, ενώ προβλέπεται το γέμισμα κουβάδων με νερό και τοποθέτησή τους γύρω από το σπίτι. Τα ποτιστικά θα πρέπει να κλείνουν ώστε να μην επηρεαστεί η πίεση του νερού. Προβλέπεται η τοποθέτηση σκάλας σε εμφανές σημείο του σπιτιού για να έχουν άμεση πρόσβαση στη στέγη του κτιρίου οι πυροσβέστες και η προστασία κατοικιδίων και μέριμνα για τον εντοπισμό τους.

Οι διατάξεις παθητικής και ενεργητικής πυροπροστασίας, με τις ενέργειες που περιγράφεται στην έκθεση ότι πρέπει να πραγματοποιηθούν (κατασκευή περιφράξεων, αλλαγή κουφωμάτων με ανθεκτικά στις πυρκαγιές κ.ά.), υπόκεινται σε υποχρεωτική εφαρμογή κλιμακωτά.

Προθεσμίες εφαρμογής

Για τα ακίνητα που περιλαμβάνονται στην κατηγορία ιδιαίτερα υψηλής επικινδυνότητας η προθεσμία εφαρμογής τους είναι έως τις 31 Μαρτίου 2025, ενώ για τα ακίνητα που είναι μεσαίας ή χαμηλής επικινδυνότητας η προθεσμία υποχρεωτικής εφαρμογής τους είναι η 31η Μαρτίου 2026.

Των παραπάνω προθεσμιών εξαιρούνται οι υπόχρεοι που θα ζητήσουν την έκδοση οικοδομικής άδειας στο ακίνητο όπου βρίσκεται το υφιστάμενο κτίσμα ή γίνει αλλαγή της χρήσης του ή γίνει ανακαίνισή του (δαπάνη που υπερβαίνει τις 20.000 ευρώ και ταυτόχρονα το 15% της αξίας του κτιρίου) κατά τα οριζόμενα στον κανονισμό.

Επιτρέπεται η κοπή δέντρων;

Για τους οικισμούς, οι ΟΤΑ ολοκληρώνουν το έντυπο αξιολόγησης της επικινδυνότητας και την τεχνική έκθεση ως προς τη διαμόρφωση άκαυστης ζώνης και τυχόν διαβάθμιση αυτής περιμετρικά των ορίων του οικισμού. Εάν τα μέτρα πυροπροστασίας προβλέπουν την κοπή δέντρων εντός ιδιωτικών ακινήτων που βρίσκονται εντός σχεδίου περιοχών και εντός οικισμού ή και εκτός σχεδίου περιοχών με κτίσματα ανεγερθέντα βάσει οικοδομικής άδειας για τη δημιουργία ζωνών προστασίας, αυτή διενεργείται με έκδοση έγκρισης εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας.

Εκεί υποβάλλεται η τεχνική έκθεση του Κανονισμού Πυροπροστασίας Ακινήτων εντός ή πλησίον δασικών εκτάσεων, οι διατάξεις του οποίου κατισχύουν των προβλέψεων του Κτιριοδομικού Κανονισμού στην περίπτωση που από την εφαρμογή τους δεν είναι δυνατή η εξασφάλιση του ελάχιστου υποχρεωτικού αριθμού δέντρων.

Για τις εργασίες έγκριση από την οικεία Δασική Υπηρεσία απαιτείται στις περιπτώσεις κτισμάτων που βρίσκονται εντός πάρκων και αλσών πόλεων και οικιστικών περιοχών που προστατεύονται από τη δασική νομοθεσία, κτισμάτων που ανεγέρθησαν μετά τη σχετική έγκριση εντός εκτάσεων που προστατεύονται από τη δασική νομοθεσία καθώς και επί της πρότασης σχεδιασμού από τους ΟΤΑ των περιμετρικών ζωνών προστασίας σε οικισμούς και οικιστικές πυκνώσεις.

Διατάξεις που υπερισχύουν του κανονισμού. Τα μέτρα που εισάγονται με τον κανονισμό εφαρμόζονται επιπρόσθετα των απαιτήσεων του εκάστοτε κανονισμού πυροπροστασίας κτιρίων και των πυροσβεστικών διατάξεων προληπτικής πυροπροστασίας και κατισχύουν εφόσον είναι δυσμενέστερα.

Επίσης, οι απαιτήσεις του συγκεκριμένου κανονισμού ισχύουν παράλληλα με τις απαιτήσεις άλλων ειδικών κανονισμών που ρυθμίζουν θέματα ασφάλειας και λειτουργικότητας των κατασκευών ή των εγκαταστάσεών τους (π.χ., αντισεισμική προστασία, ενεργειακή απόδοση, αντικεραυνική προστασία, προσβασιμότητα κ.λπ.).

Ελεγχοι και πρόστιμα

Τον έλεγχο για να διαπιστωθεί αν τηρούνται οι απαιτήσεις του κανονισμού θα διενεργούν με αυτοψίες τριμελείς επιτροπές που θα ορίζονται από τους οικείους δήμους και θα συγκροτούνται από έναν δασολόγο ή γεωπόνο, έναν μηχανικό και έναν ακόμα υπάλληλο του Τμήματος Πολιτικής Προστασίας του εκάστοτε δήμου ή περιφέρειας.

Αν οι δήμοι δεν θα διαθέτουν το σύνολο των εν λόγω ειδικοτήτων, στην επιτροπή μπορούν να οριστούν υπάλληλοι άλλης ειδικότητας, σχετικής όμως με το αντικείμενο του κανονισμού, που υπηρετούν σε άλλες υπηρεσιακές μονάδες: Τεχνική Υπηρεσία, Υπηρεσία Περιβάλλοντος – Πολιτικής Προστασίας,Υπηρεσία Δόμησης. Οι έλεγχοι θα διενεργούνται μέσα στην αντιπυρική περίοδο δειγματοληπτικά, σε ποσοστό ανάλογο της επικινδυνότητας του κάθε ακινήτου και θα αφορούν αποκλειστικά στη διαπίστωση της τήρησης των μέτρων της τεχνικής έκθεσης, όπως δηλώθηκαν από τον ιδιοκτήτη του ακινήτου.

Για τους ιδιοκτήτες των ακινήτων που εμπίπτουν στις διατάξεις του κανονισμού, η μη τήρησή τους επιφέρει διοικητικές και ποινικές κυρώσεις. Αν οι ιδιοκτήτες δεν προχωρήσουν στην απαιτούμενη υποβολή του εντύπου αξιολόγησης της επικινδυνότητας του ακινήτου και της τεχνικής έκθεσης απαιτούμενων μέτρων και λοιπών στοιχείων από τεχνικό επιστήμονα, επιβάλλεται πρόστιμο ανάλογο με την επιφάνεια του ακινήτου και την κατηγορία επικινδυνότητάς του.

Για ακίνητα χαμηλής επικινδυνότητας επιβάλλεται πρόστιμο 0,10 ευρώ ανά τ.μ. επιφάνειας του ακινήτου, για μεσαίας επικινδυνότητας 0,20 ευρώ ανά τ.μ., για υψηλής επικινδυνότητας 0,30 ευρώ ανά τ.μ. και για ακίνητα ιδιαίτερα υψηλής επικινδυνότητας επιβάλλεται πρόστιμο 0,50 ευρώ ανά τ.μ. Σε κάθε περίπτωση, το πρόστιμο δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 250 ευρώ.

Της επιβολής του προστίμου προηγείται σύσταση στον ιδιοκτήτη του ακινήτου να προβεί σε υποβολή του εντύπου αξιολόγησης και της τεχνικής έκθεσης σε διάρκεια ενός μήνα και στην υλοποίηση των προβλεπόμενων μέτρων πυροπροστασίας εντός δύο μηνών. Αν διαπιστωθεί συμμόρφωση, επιβάλλεται μόνο το ελάχιστο διοικητικό πρόστιμο των 250 ευρώ. Εφόσον διαπιστωθεί ότι έχουν συνταχθεί το έντυπο αξιολόγησης και η τεχνική έκθεση του τεχνικού επιστήμονα, καθώς και η δήλωση εφαρμογής των προβλεπόμενων μέτρων, ενώ δεν έχουν εφαρμοστεί τα προβλεπόμενα μέτρα, το πρόστιμο μειώνεται στο μισό.

Αν διαπιστωθεί ότι δεν έχει γίνει καμία ενέργεια συμμόρφωσης στις απαιτήσεις του κανονισμού, επιβάλλεται στον ιδιοκτήτη το σύνολο του προστίμου. Η ίδια διαδικασία ακολουθείται και στη διαπίστωση λαθών στη σύνταξη του εντύπου αξιολόγησης επικινδυνότητας και των μέτρων πυροπροστασίας.

Αν κάποια από τα μέτρα πυροπροστασίας που προβλέπονται στην έκθεση δεν εφαρμοστούν, το πρόστιμο ανέρχεται σε 250 ευρώ, έπειτα από σύσταση και δίμηνη προθεσμία για συμμόρφωση. Αν διαπιστωθεί ότι δεν έχει εφαρμοστεί το σύνολο των μέτρων πυροπροστασίας που προβλέπονται στην τεχνική έκθεση, επιβάλλεται πρόστιμο. Αν έχουν εφαρμοστεί τα μέτρα πυροπροστασίας που προβλέπονται στην τεχνική έκθεση και δεν υποβληθεί η ετήσια δήλωση του ιδιοκτήτη για την εφαρμογή τους, επιβάλλεται πρόστιμο 100 ευρώ.

Διαβάστε ακόμη: