Η υλοποίηση βαθιών μεταρρυθμίσεων είναι το μονοπάτι για την επιστροφή στην επενδυτική βαθμίδα για χώρες όπως η Ελλάδα, αλλά αυτό απαιτεί χρόνο, τονίζει η Moody’s. Ο πιο «αυστηρός» από τους οίκους αξιολόγησης (διατηρεί την Ελλάδα στο Ba3, δηλαδή 3 σκαλοπάτια από την επενδυτική βαθμίδα), σημειώνει σε τελευταία ανάλυσή του ότι από το 1995 έως σήμερα, 12 κράτη-«έκπτωτοι άγγελοι» έχουν καταφέρει να βγουν από το junk και να ανακτήσουν την επενδυτική κατηγορία. «Το μονοπάτι προς την επενδυτική βαθμίδα είναι δύσκολο και συχνά θέλει χρόνο», τονίζουν οι αναλυτές, καθώς με βάση τα στοιχεία τους, οι χώρες που το κατάφεραν χρειάστηκαν από 3 έως 14 χρόνια. Σημειώνεται ότι η Moody’s υποβάθμισε την Ελλάδα στο junk το 2010.
Οι χώρες που κατάφεραν να επιστρέψουν στην επενδυτική βαθμίδα τα τελευταία 15 χρόνια είναι η Κολομβία, η Κροατία, η Ουγγαρία, η Ινδία, η Ινδονησία, η Ιρλανδία, η Κορέα, η Πορτογαλία, η Σλοβακία, η Σλοβενία, η Ταϊλάνδη και η Ουρουγουάη. Αυτή τη στιγμή, 16 «έκπτωτοι άγγελοι» παραμένουν στο junk, με αξιολόγηση Ba ή χαμηλότερη.
Τι έκαναν οι χώρες που ανέκτησαν την επενδυτική βαθμίδα; Σύμφωνα με τη Moody’s, οι χώρες αυτές έχουν περάσει μια σημαντική μεταμόρφωση, βελτιώνοντας σημαντικά τους δείκτες τους σε ό,τι αφορά τις δημοσιονομικές προοπτικές, την ανάπτυξη και την ποιότητα των θεσμών.
Ένας συνδυασμός οικονομικής ισχύος, δημοσιονομικής δύναμης και βελτίωσης της εξωτερικής θέσης μιας οικονομίας οδηγεί στην επενδυτική βαθμίδα.
Το παράδειγμα της Κορέας
Τις περισσότερες φορές, η ανάκτηση του investment grade είναι μία χρονοβόρος διαδικασία, αλλά στην περίπτωση της Κορέας και της Ταϊλάνδης, η αναβάθμιση ήρθε μέσα σε τρία χρόνια. Η Κορέα το πέτυχε μέσω αποφασιστικών πολιτικών, που περιελάμβαναν μια ευρεία απελευθέρωση του καθεστώτος ξένου συναλλάγματος. Τόσο η Κορέα όσο και η Ταϊλάνδη προχώρησαν σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις στον εμπορικό και χρηματοοικονομικό τομέα, βελτιώνοντας το ισοζύγιο πληρωμών και την θέση εξωτερικής ρευστότητάς τους.
Αντίθετα, η Ινδονησία χρειάστηκε 14 χρόνια για να επιστρέψει στην επενδυτική βαθμίδα, καθώς πέρασε καιρός για να ξαναχτίσει την ανθεκτικότητα της οικονομίας, όπως μέσω ισχυρών δημοσιονομικών δεικτών, διατηρήσιμης οικονομικής ανάπτυξης, «μαξιλαριών» έναντι οικονομικών σοκ και ενός τραπεζικού κλάδου που να μπορεί να αντέχει τις πιέσεις.
Οι βαθιές μεταρρυθμίσεις είναι το κλειδί για την Ελλάδα
Η Ελλάδα έχει κάνει σημαντικές μεταρρυθμίσεις, έστω και εάν το χρέος της παραμένει επίμονα υψηλό, σημειώνει η Moody’s. Η συνέχιση των φιλικών για την ανάπτυξη και φιλικών για τις μεταρρυθμίσεις πολιτικών και η δέσμευση στη δημοσιονομική προσαρμογή, που θα οδηγούσε σε καλύτερους των προβλέψεων μακροοικονομικούς και δημοσιονομικούς δείκτες, θα επηρέαζαν θετικά την αξιολόγηση, σημειώνουν οι αναλυτές. Credit positive χαρακτηρίζεται, επίσης, η περαιτέρω πρόοδος του τραπεζικού κλάδου.
Άλλωστε, όπως εξηγεί η Moody’s, για τις χώρες-μέλη της ΕΕ, το γεγονός ότι ωφελούνται από την κοινοτική στήριξη και τους πόρους είναι μια κρίσιμη βοήθεια για την επιστροφή στην επενδυτική βαθμίδα.
Η περίπτωση της Ιρλανδίας
Στην περίπτωση της Ιρλανδίας, για παράδειγμα, η ισχυρή στήριξη τόσο από την ΕΕ όσο και από το ΔΝΤ, βοήθησαν στην γρήγορη ανάκαμψη μετά την κρίση. Η δυνητική ανάπτυξη της ιρλανδικής οικονομίας, σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη δημοσιονομική προσαρμογή έριξαν τον δείκτη του χρέους. Επιπλέον, οι παράγοντες πίσω από την έξοδο της Ιρλανδίας από το πρόγραμμα της ΕΕ και του ΔΝΤ, όπως αναμενόταν, το 2014, στήριξαν τη βελτίωση της πιστωτικής ποιότητας.
Οι αδυναμίες των θεσμών και της διακυβέρνησης είναι «βαρίδι»
Σύμφωνα με τη Moody’s, οι αδυναμίες της πολιτικής και της θεσμικής διακυβέρνησης συνέβαλαν στην υποβάθμιση στο junk σε κάποιες περιπτώσεις. Οι χώρες επενδυτικής βαθμίδας, γενικά, έχουν ισχυρούς δείκτες θεσμών και διακυβέρνησης και δεν είναι πολύ ευάλωτες σε επεισόδια ρίσκου, όπως οι εγχώριες και γεωπολιτικές αναταράξεις.
