Περισσότερα μέτρα στήριξης το 2021 προβλέπουν στην έκθεσή τους οι θεσμοί για την 9η μεταμνημονιακή αξιολόγηση, λόγω της πανδημίας που συνεχίζει να αφήσει μεγάλες «πληγές» στην ελληνική οικονομία. Σύμφωνα με την έκθεση, για φέτος θα απαιτηθούν μέτρα ύψους 11 δις ευρώ, που αντιστοιχούν στο 6,5% του ελληνικού ΑΕΠ, δηλαδή 3,5 δις ευρώ περισσότερα από τα 7,5 δις ευρώ που έχουν ενταχθεί στον φετινό προϋπολογισμό.
Ελλείμματα και χρέος
Σε ό,τι αφορά τα δημόσια οικονομικά αναφέρει ότι ο προϋπολογισμός του 2021, που ψηφίστηκε στις αρχές Δεκεμβρίου 2020, αναμένει ότι το έλλειμμα που παρακολουθείται υπό ενισχυμένη εποπτεία θα φτάσει το 3,9% του ΑΕΠ το 2021, αντί πρόβλεψης για έλλειμμα 3,4% του ΑΕΠ στις φθινοπωρινές προβλέψεις του 2020″.
Ο προϋπολογισμός του 2021 αναμένει ότι το χρέος της γενικής κυβέρνησης θα φθάσει το 209% το 2020 πριν μειωθεί σε περίπου 200% το 2021, κάτι που ευθυγραμμίζεται σε μεγάλο βαθμό με τις φθινοπωρινές προβλέψεις.
“Η οικονομία επεκτάθηκε κατά 2,3% σε τριμηνιαία βάση το τρίτο τρίμηνο του 2020 μετά από πτώση -14,1% την προηγούμενη περίοδο. Η ανάκαμψη κατά το τρίτο τρίμηνο ήταν ουσιαστικά λιγότερο δυναμική από την σημαντική ανάκαμψη στη ζώνη του ευρώ, κυρίως λόγω της απότομης πτώσης της προστιθέμενης αξίας στον τομέα του τουρισμού. Η ανάπτυξη οφείλεται στην ιδιωτική κατανάλωση, με τις εξαγωγές αγαθών να δείχνουν κάποια ανθεκτικότητα”.
“Η ανεργία συνέχισε να μειώνεται, φτάνοντας το 16,2% το τρίτο τρίμηνο του 2020, γεγονός που δείχνει ότι τα ισχύοντα μέτρα στήριξης είναι επιτυχή στην προστασία των θέσεων εργασίας. Ταυτόχρονα, η απασχόληση μειώθηκε σε σύγκριση με πριν από ένα χρόνο, κυρίως λόγω του χαμηλότερου αριθμού προσλήψεων στον τουριστικό τομέα. Η ανεργία των νέων μειώθηκε επίσης, αλλά παραμένει πολύ υψηλή στο 34,2% το τρίτο τρίμηνο”, καταγράφει η Κομισιόν.
Οι αβεβαιότητες
Η ΕΕ στην έκθεσή της προειδοποιεί πως παραμένει υψηλή η αβεβαιότητα σχετικά με τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.
“Οι προβολές υπόκεινται σε σημαντική αβεβαιότητα που συνδέονται κυρίως με την εξέλιξη της πανδημίας και την επιτυχία της εκστρατείας εμβολιασμού. Η πρόοδος στην καταπολέμηση της πανδημίας, τόσο στο εσωτερικό όσο και διεθνώς, είναι επίσης κρίσιμη για την ανάκαμψη της τουριστικής βιομηχανίας”, αναφέρει.
“Η αβεβαιότητα αφορά επίσης την ταχύτητα ανάκαμψης του ιδιωτικού τομέα μετά τη λήξη των μέτρων στήριξης, τα οποία θα πρέπει να σχεδιαστούν προσεκτικά “, προειδοποιεί και τονίζει ότι “οι γεωπολιτικές εντάσεις στην περιοχή και η παρατεταμένη κρίση μετανάστευσης προσθέτουν περαιτέρω αβεβαιότητα στις μακροοικονομικές προοπτικές”.
“Από την άλλη πλευρά, οι προβλέψεις δεν ενσωματώνουν τον οικονομικό αντίκτυπο του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας για την Ελλάδα, η εφαρμογή του οποίου αναμένεται να δώσει σημαντική ώθηση στην ανάπτυξη”.
ΕΝΦΙΑ
Σύμφωνα με την έκθεση έχει σημειωθεί πρόοδος στη δέσμευση αποτίμησης του ΕΝΦΙΑ με τις νέες αντικειμενικές αξίες και «ο καθορισμός των νέων αντικειμενικών αξιών που αναμένεται έως τον Μάρτιο θα διευρύνει ουσιαστικά τη βάση φόρου ακινήτων. Στη συνέχεια, οι αρχές σκοπεύουν να ολοκληρώσουν το σχεδιασμό μιας μεταρρύθμισης ουδέτερης απόδοσης στον ενιαίο φόρο ιδιοκτησίας έως τα τέλη Απριλίου».
Αποκρατικοποιήσεις
Από την έκθεση δεν θα μπορούσε να λείπει και το θέμα των αποκρατικοποιήσεων. «Η Ελληνική Εταιρεία Περιουσιακών Στοιχείων και Συμμετοχών ολοκλήρωσε την αναθεώρηση των διοικητικών συμβουλίων όλων των κρατικών επιχειρήσεων, η οποία ήταν μια συγκεκριμένη δέσμευση. Το στρατηγικό σχέδιο της Εταιρείας συνέχισε να εφαρμόζεται όπως είχε προγραμματιστεί, και οι αρχές ολοκλήρωσαν την προετοιμασία της ενημερωμένης Υπουργικής Καθοδήγησης για την Εταιρεία» αναφέρει η έκθεση.
Σύμφωνα με τους θεσμούς, «οι προσφορές ιδιωτικοποίησης έχουν προχωρήσει με το επιτυχές κλείσιμο της συναλλαγής της Μαρίνας του Αλίμου στις 31 Δεκεμβρίου 2020, καλές προοπτικές για την ολοκλήρωση του έργου του Ελληνικού τους επόμενους μήνες και κάποια αναμενόμενη πρόοδο όσον αφορά τις εκκρεμείς ενέργειες που είναι απαραίτητες για την παραχώρηση της Εγνατίας – όλες είναι συγκεκριμένες δεσμεύσεις».
Οι μεταρρυθμίσεις
Στην έκθεση οι θεσμοί αναφέρονται και στις μεταρρυθμίσεις που έχουν υλοποιηθεί το τελευταίο χρονικό διάστημα.
Αναλυτικά:
*οι μεταρρυθμίσεις για τη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών, συμπεριλαμβανομένου του προϋπολογισμού για τις δημόσιες επενδύσεις, έχουν αποκτήσει εκ νέου την απαιτούμενη δυναμική μέσω της προόδου που σημειώθηκε στις διοικητικές, οικονομικές και λειτουργικές ταξινομήσεις του προϋπολογισμού. Θα χρειαστεί στενή παρακολούθηση, καθώς αυτό είναι το κλειδί για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών πληρωμής.
*Η νομοθεσία για τη μεταρρύθμιση του ανθρώπινου δυναμικού της φορολογικής διοίκησης εγκρίθηκε και η μεταρρύθμιση παραμένει σε καλό δρόμο για την πλήρη εφαρμογή της έως την επόμενη έκθεση.
*Οι μεταρρυθμίσεις της δημόσιας διοίκησης έχουν επίσης προχωρήσει όπως είχε προγραμματιστεί, συμπεριλαμβανομένης της έγκρισης νέας νομοθεσίας για ταχύτερη και αποτελεσματικότερη πρόσληψη δημοσίων υπαλλήλων”.
«Κόκκινα» δάνεια και «ΗΡΑΚΛΗΣ»
Η έκθεση σημειώνει ότι “το απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων εξακολούθησε να μειώνεται, κυρίως χάρη στο σύστημα Ηρακλής και τον προσωρινό αντίκτυπο της αναστολής”.
“Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στο τέλος Σεπτεμβρίου 2020 ανήλθαν σε 58,7 δισεκατομμύρια ευρώ, μειωμένα κατά 9,8 δισεκατομμύρια ευρώ από τον Δεκέμβριο του 2019, αλλά μόνο 1 δισεκατομμύριο ευρώ κάτω από το προηγούμενο τρίμηνο”. Ως αποτέλεσμα, ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων μειώθηκε στο 35,8%, που παραμένει η υψηλότερη επίδοση στη ζώνη του ευρώ.
Η συνεχής βελτίωση το 2020, παρά την πανδημία και τη συνακόλουθη μείωση οφείλεται κυρίως στις πωλήσεις δανείων μη εξυπηρετούμενων δανείων ύψους 6,8 δισεκατομμυρίων ευρώ και στην περιορισμένη εισροή νέων επισφαλών δανείων (μείωση κατά 58% σε ετήσια βάση έτος στους εννέα μήνες) χάρη στην ισχύουσα αναστολή.
Τα δάνεια που βρέθηκαν σε καθεστώς αναστολής πληρωμής ανήλθαν σε 20,8 δισεκατομμύρια ευρώ από τον Νοέμβριο του 2020, δηλαδή πάνω από το 12% του βιβλίου δανείων.
Πανεπιστήμια
Επιπλέον στα θετικά καταγράφει ότι δύο φιλόδοξες, όπως τις χαρακτηρίζει, μεταρρυθμίσεις στον τομέα της εκπαίδευσης εγκρίθηκαν τους τελευταίους τρεις μήνες. Μια μεταρρύθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο του 2020 με στόχο τη βελτίωση της ελκυστικότητας αυτής της πορείας και την καλύτερη σύνδεση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και της δια βίου μάθησης με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Ο νόμος για την τριτοβάθμια εκπαίδευση από τον Φεβρουάριο του 2021 στοχεύει, με τη σειρά του, στον εκσυγχρονισμό της λειτουργίας των πανεπιστημίων και στην ενίσχυση της ποιότητας της προσφερόμενης εκπαίδευσης. Επιπλέον, έχουν ξεκινήσει εσωτερικές και εξωτερικές αξιολογήσεις των σχολείων.