Σκληρό μέτωπο 5 χωρών για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης σχηματίστηκε στην ΕΕ-27: Γαλλία (που είναι επικεφαλής), Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, και Ρουμανία εκπόνησαν κοινή πρόταση για τη μεταρρύθμιση της ενεργειακής αγοράς ώστε οι καταναλωτές να μην είναι έρμαιο των διαθέσεων των μεγάλων παικτών στη χονδρεμπορική αγορά.
Η γαλλίδα υπουργός Οικολογικής Μετάβασης κα Μπαρμπαρά Πομπιλλί (πρώην μέλος των Οικολόγων και πρώην υφυπουργός Βιοποικιλότητας του Ολάντ) που συντονίζει το «μέτωπο του Νότου», είπε πως «θέλουμε να πετύχουμε την καλύτερη προστασία των καταναλωτών έναντι των υπερβολικών αυξήσεων των τιμών και την απαραίτητη σταθερότητα ώστε να φτάσουμε στην ενεργειακή μετάβαση».
Η Ελλάδα με τον ΥΠΕΝ κ. Κ.Σκρέκα συμμετέχει ενεργά στην πρωτοβουλία και στο σημερινό Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας, κατεβαίνει με την άποψη ότι «τα τιμολόγια για τον καταναλωτή πρέπει να αντανακλούν το μέσο κόστος παραγωγής με βάση το ενεργειακό μείγμα και όχι την τιμή που διαμορφώνεται στα χρηματιστήρια ενέργειας».
Συνολικά όμως η θωράκιση έναντι της ενεργειακής πανδημίας σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά έχει διχάσει τα κράτη-μέλη, με αυτά του Βορρά να μην βλέπουν με καλό μάτι τον μέτωπο του Νότου και να στηρίζουν τη σημερινή αναποτελεσματική και άδικη λειτουργία της ηλεκτρικής αγοράς. Δυστυχώς όμως και ο ACER (Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας), στηρίζει τις απόψεις των Βορείων και στην έκθεσή του προς την Κομισιόν υποστηρίζει ξεκάθαρα τη διατήρησης της σημερινής δομής της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρισμού.
Το θετικό για τους καταναλωτές είναι ότι ο Νότος για δεύτερη φορά μέσα σε ένα μήνα, εμφανίζει μέτωπο 5 χωρών και μάλιστα τώρα με τη συμμετοχή της Ιταλίας αντί της Τσεχίας και φέρνει πρόταση για την αντιμετώπιση της ενεργειακής πανδημίας με επικεφαλής τη Γαλλία, η οποία από Ιανουάριο, αναλαμβάνει την ευρωπαϊκή προεδρία.
Αντίθετοι στις αλλαγές είναι φυσικά και οι εκπρόσωποι μεγάλων ενεργειακών ομίλων αλλά και το Χρηματιστήριο Ενέργειας, αφού από την κρίση βγάζουν πολλά χρήματα που προέρχονται από τα βαλάντια των νοικοκυριών.
Είναι πια ξεκάθαρο στους καταναλωτές πως η ενεργειακή πανδημία καταγράφεται ανάγλυφα στις τιμές των τροφίμων και ο πληθωρισμός καλπάζει, ασκώντας ισχυρές πολιτικές πιέσεις στις κυβερνήσεις.
Η Γαλλοελληνική πρόταση κερδίζει έδαφος αλλα..
Οι πιο πολλές κυβερνήσεις στην ΕΕ ανάμεσά τους και η ελληνική μεταφέρουν το έντονο κλίμα δυσφορίας από τους καταναλωτές και τα νοικοκυριά και ζητούν λήψη μέτρων από τις Βρυξέλλες (και από τη νεοπαγή κυβέρνηση του Βερολίνου για να είμαστε ακριβείς, που ακόμη δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά της). Ολοι καταλαβαίνουν ότι θα χρειαστούν περίπου 6 μήνες μέχρι να πέσει η ζήτηση και να μειωθούν οι τιμές, αλλά το μεταξύ διάστημα θα είναι εφιαλτικό αν δεν ληφθούν μέτρα.
Οι «Νότιοι» υπέρμαχοι της αλλαγής του συστήματος λένε και με το δίκιο τους πως «όταν συστάθηκε η ενιαία αγορά, οι χονδρεμπορικές τιμές βρίσκονταν στα 20-30 ευρώ, ενώ τώρα είναι στα 260 ευρώ ανά Μεγαβατώρα. Η βαθιά κρίση καταδεικνύει ότι δεν μπορεί το φυσικό αέριο να αποτελεί το μοναδικό παράγοντα καθορισμού των τιμών χονδρικής. Αφού οι ΑΠΕ συμμετέχουν στο ενεργειακό μείγμα με 30%, πρέπει αυτή η συμμετοχή να φαίνεται στη χονδρεμπορική και να τη μειώνει».
Εμπειρος έλληνας τεχνοκράτης των Βρυξελλών εξηγεί πως «η γαλλική πρόταση βασίζεται στην δημιουργία μηχανισμού που θα μεταφέρει απευθείας στην αγορά τα υπερκέρδη των παραγωγών από τις υψηλές τιμές ενέργειας, ώστε οι προμηθευτές να αγοράζουν την καθαρή ενέργεια στο κόστος που έχει προσδιοριστεί από τον ρυθμιστή και όχι με βάση τη χρηματιστηριακή τιμή και με τον τρόπο αυτό να μειώνεται η τελική τιμή».
Εν ολίγοις η γαλλική (και ελληνική με την οποία έχουν συνταχθεί Ισπανοί και Ιταλοί) πρόταση είναι να αποσυνδεθούν τα κόστη των λογαριασμών ρεύματος από τις αυξήσεις στα κόστη των ορυκτών καυσίμων, ειδικά όταν η ενέργεια προέρχεται από πυρηνικούς σταθμούς και ΑΠΕ. Αυτή η ολοκληρωμένη ανάλυση-λύση θα συζητηθεί σήμερα στο Συμβούλιο Υπουργών εν μέσω των «Βόρειων» αντιδράσεων.
Τέλος, χαρακτηριστικό των ελληνικών θέσεων είναι ότι η Γεν.Γραμματέας Ενέργειας κα Αλεξάνδρα Σδούκου, επισήμανε σε συνέδριο πως: «επιμένουμε ως χώρα ότι θα πρέπει τα μέτρα να ληφθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με πιο συντονισμένο τρόπο και γι αυτό ο ΥΠΕΝ Κώστας Σκρέκας, θα αναλύσει το θέμα αυτό, με αφορμή την πρόταση της Γαλλίας, που θέλει οι καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας να μπορούν να απολαμβάνουν τα οφέλη τεχνολογιών μηδενικών εκπομπών από τώρα με ένα τρόπο ώστε να αποφευχθεί η υπερβολική αστάθεια των τιμών φυσικού αερίου. Επιπλέον, η ρύθμιση της αγοράς πρέπει να προσαρμοστεί στον κεντρικό ρόλο των ΑΠΕ με ορίζοντα το 2030, να διευκολυνθεί η ανάπτυξη μακροπρόθεσμων συμβολαίων και να μπορούν οι καταναλωτές να έχουν αδιάλειπτη τροφοδοσία φυσικού αερίου σε προσιτές τιμές» και ολοκλήρωσε λέγοντας : «κι εμείς παρακολουθούμε τις εξελίξεις στην αγορά και είμαστε έτοιμοι να λάβουμε όποια μέτρα είναι αναγκαία για την προστασία των καταναλωτών».