Διάσημο πορτρέτο της Αμερικανίδας ηθοποιού Μέριλιν Μονρόε, με την υπογραφή του Άντι Γουόρχολ, πωλήθηκε έναντι 195 εκατομμυρίων δολαρίων, σε δημοπρασία του οίκου Christie’s τη Δευτέρα το βράδυ, στη Νέα Υόρκη. Το πορτρέτο της Μέριλιν έγινε έτσι το ακριβότερο έργο τέχνης του 20ού αιώνα που άλλαξε χέρια σε δημοπρασία.

Η μεταξοτυπία «Shot Sage Blue Marilyn», που φιλοτεχνήθηκε το 1964, δύο χρόνια μετά τον τραγικό θάνατο από υπερβολική δόση του ειδώλου του χολιγουντιανού γκλάμουρ, πωλήθηκε μέσα σε τέσσερα λεπτά, έναντι 195,04 εκατ. δολαρίων επακριβώς, συμπεριλαμβανομένης της προμήθειας του οίκου, στην κατάμεστη αίθουσα του Christie’s στην καρδιά του Μανχάταν.

Το έργο Shot Sage Blue Marilyn φιλοτεχνήθηκε το 1964 από τον Γουόρχολ ο οποίος άντλησε έμπνευση από διάσημη φωτογραφία της ηθοποιού. Πριν τη δημοπρασία, ο οίκος Christie’s έγραψε πως ο πίνακας «ήταν ένας από τις σπανιότερες και πλέον ανυπέρβλητες εικόνες που υπάρχουν».

Μέριλιν του Γουόρχολ: Έσπασε όλα τα ρεκόρ

Η προηγούμενη τιμή ρεκόρ για αμερικανικό έργο τέχνης ήταν 110,5 εκατ. δολάρια και αφορούσε πίνακα του φίλου και ανταγωνιστή του Γουόρχολ, Ζαν Μισέλ Μπασκιά.

Η τελική τιμή (170 εκατ. που διαμορφώθηκε στα 195 εκατ. με φόρους και τέλη) κατέρριψε και την τιμή του ακριβότερου πίνακα του 20ου αιώνα, το έργο Les Femmes d’Alger (Version O) του 1955 του Πάμπλο Πικάσο που πουλήθηκε έναντι 179,4 εκατ. «Ο πίνακας της Μονρόε μαρτυρά την αμείωτη οπτική της δύναμη στη νέα χιλιετία» είχε αναφέρει τον Μάρτιο ο επικεφαλής του διοικητικού συμβουλίου του ιδρύματος Thomas and Doris Amman, Τζορτζ Φράι.

Σύμφωνα με το Bloomberg, ο τυχερός πλειοδότης ήταν το Αμερικανός έμπορος τέχνης Λάρι Γκαγκόσιαν, της γνωστής αλυσίδας γκαλερί.

Όπως αναφέρε ο Οίκος δημοπρασιών Christie’s, όλα τα έσοδα από την πώληση θα διατεθούν στο Ίδρυμα Thomas and Doris Ammann της Ζυρίχης, το οποίο εργάζεται για τη δημιουργία προγραμμάτων υγειονομικής περίθαλψης και εκπαίδευσης παιδιών σε όλο τον κόσμο. Τον Μάρτιο, ο Τζορτζ Φρέι, πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του Ιδρύματος Τόμας και Ντόρις Αμμάν, δήλωσε, «Η γυναίκα Μέριλιν έφυγε. Οι τρομερές συνθήκες της ζωής και του θανάτου της έχουν ξεχαστεί. Το μόνο που μένει είναι το αινιγματικό χαμόγελο που τη συνδέει με ένα άλλο μυστηριώδες χαμόγελο μιας διακεκριμένης κυρίας, της Μόνα Λίζα».

Λάρι Γκαγκόζιαν: Ο ηγέτης των γκαλερί – Ο νέος ιδιοκτήτης του πίνακα

Πέρα από μουσειακού επιπέδου εκθέσεις και κατάστημα με είδη τέχνης, οι γκαλερί Gagosian εκδίδουν εξαιρετικές μελέτες από τον δικό τους, επώνυμο εκδοτικό οίκο. Ο κατάλογος για την έκθεση του Brice Marden με την οποία άνοιξε το αθηναϊκό τμήμα θα εκδοθεί εν ευθέτω χρόνω με κείμενα του Ευγένιου Αρανίτση.

Στο Λος Άντζελες το 1980 άνοιξε την πρώτη του αίθουσα σύγχρονης τέχνης. Εξάλλου πρόκειται για τον τόπο γεννήσεώς του, το 1945, ως παιδί δεύτερης γενιάς αρμένιων μεταναστών. Οι παππούδες του είχαν μεταναστεύσει στην Αμερική από την Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Νεαρός είχε εργαστεί σε βιβλιοπωλείο, σε σούπερ μάρκετ, σε κατάστημα δίσκων και η πραγματική του ευκαιρία παρουσιάστηκε όταν άρχισε να πουλάει αφίσες στους φοιτητές από ένα μαγαζάκι δίπλα στο κάμπους του σπουδαίου πανεπιστημίου του Λος Άντζελες UCLA.

Σταδιακά αναβαθμίστηκε πουλώντας αντίγραφα αξιοσημείωτων δημιουργών όπως οι πρωτοποριακοί φωτογράφοι της εποχής Νταιάν Άρμπους και Λι Φριλάντερ. Σύντομα μετακινήθηκε στο δυτικό Χόλιγουντ όπου παρουσίασε την αιχμή του δόρατος Σίντι Σέρμαν και Ζαν Μισέλ Μπασκιά. Ο χώρος του βρισκόταν κοντά στην γκαλερί του Λίο Καστέλι ο οποίος και τον σύστησε στους γιγαντιαίους συλλέκτες Τσαρλς Σαάτσι και Σάμιουελ Νιούχαους τζούνιορ. Σε αυτούς προστέθηκε σύντομα και ο Ντέιβιντ Γκέφεν.

Εκπροσωπώντας τον Νιούχαους ο Γκαγκόζιαν έδωσε το 1988 πάνω από 17 εκατομμύρια δολάρια για το έργο False Start (1959) του Τζάσπερ Τζόουνς, ρεκόρ για ζώντα καλλιτέχνη της εποχής.

Έκτοκτε ανέπτυξε την επιχείρησή του με γοργούς ρυθμούς κερδίζοντας το ψευδώνυμο Go – Go. Η γκαλερί του στο Μανχάταν στα μέσα της δεκαετίας του 1980 τον απογείωσε.

Διακρίθηκε ως σημείο αναφοράς για την παρουσίαση μοντέρνας και σύγχρονη τέχνης ενώ δούλεψε και με καλλιτέχνες υβριδικούς και ακατάχτους που βρίσκονται ανάμεσα στις περιόδους. Φιλοξένησε πάντα την αιχμή του δόρατος: Νταιάν Άρμπους, Φράνσις Μπέικον, Λουίζ Μπουρζουά Σάι Τουόμπλι. Οργάνωσε αλησμόνητες εκθέσεις γύρω από τους δεινοσαύρους της προηγούμενης γενιάς όπως ο Άντι Γουόρχολ, ο Αλεξάντερ Κάλντερ, Ουίλεμ ντε Κούνινγκ ή ο Αλμπέρτο Τζιακομέτι ή ακόμη πιο πίσω του Κλοντ Μονέ. Πάντα διατηρεί «το μάτι» να διακρίνει την ήρα από το στάρι και να αναδείξει δημιουργούς με βάθος χρόνου.

Σκαπανέας πάντα, παρουσίασε τον Πικάσο σε μια σειρά μελέτες υπό την ιδιαίτερη σκοπιά του θεωρητικού της τέχνης Τζον Ρίτσαρντσον την οποία παρακολούθησαν εκατοντάδες θεατές στη Νέα Υόρκη και στο Παρίσι. Το 2019 παρουσίασε έκθεση με αριστουργήματα του Πικάσο σε δική του επιμέλεια ως φόρο τιμής στον Ρίτσαρντσον που είχε τότε αφήσει την τελευταία του πνοή.

Εκπροσωπεί κορυφαίους διεθνείς καλλιτέχνες ο Ουρς Φίσερ, ο Τζεφ Κουνς, ο Μπράις Μάρντεν, ο Ντέμιαν Χερστ, ο ‘Ανσελμ Κίφερ, η Σάλι Μαν μεταξύ πολλών άλλων. Συνεργάζεται με τους κορυφαίους της Αρχιτεκτονικής Φρανκ Γκέρι και Μαρκ Κιούσον.