Όπως ήταν ευρέως αναμενόμενο, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αποφάσισε να αφήσει αμετάβλητο το βασικό επιτόκιο στο 2% για τρίτη συνεχόμενη συνεδρίαση. Χωρίς εκπλήξεις ήταν και η συνέντευξη Τύπου, που ακολούθησε με την επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ να περιγράφει ένα εξαιρετικά αβέβαιο περιβάλλον στο οποίο θα πρέπει να πλοηγηθεί το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα της ευρωζώνης.  Όπως επισήμανε η ίδια, υπάρχουν κάποιοι κίνδυνοι, οι οποίοι έχουν υποχωρήσει: «η εμπορική συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ που επιτεύχθηκε το καλοκαίρι, η πρόσφατα ανακοινωθείσα κατάπαυση του πυρός στη Μέση Ανατολή και η σημερινή ανακοίνωση προόδου στις εμπορικές διαπραγματεύσεις ΗΠΑ-Κίνας έχουν μετριάσει ορισμένους από τους καθοδικούς κινδύνους για την οικονομική ανάπτυξη».

Μάλιστα σε σχετική ερώτηση απάντησε ότι έχει περιοριστεί το εύρος των κινδύνων που καλείται να διαχειριστεί. Και για μία ακόμα συνέντευξη, αρνήθηκε να δώσει κάποια καθοδήγηση για τις μελλοντικές νομισματικές αποφάσεις επαναλαμβάνοντας ότι «θα ακολουθήσουμε μια προσέγγιση που εξαρτάται από δεδομένα και θα πραγματοποιείται σε κάθε συνάντηση ξεχωριστά».

Σημειώνεται ότι η συνεδρίαση της ΕΚΤ πραγματοποιήθηκε στη Φλωρεντία της Ιταλίας.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η τοποθέτηση της κ. Λαγκάρντ σε ερώτηση αναφορικά με τις διαφορετικές προσεγγίσεις που παρατηρούνται στο συμβούλιο της ΕΚΤ αναφορικά με τον πληθωρισμό: η Ευρωπαία τραπεζίτης υπογράμμισε ότι πράγματι υπάρχουν διαφορετικές αντιλήψεις και εκτιμήσεις για τις προοπτικές των τιμών, κάνοντας αναφορά στα «περιστέρια και στα γεράκια» . Ωστόσο, έσπευσε να τονίσει ότι σε αυτή τη συνεδρίαση η απόφαση ήταν ομόφωνη και δεν υπήρξαν διαφωνίες.

Το σκεπτικό της απόφασης

«Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε σήμερα να διατηρήσει αμετάβλητα τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ. Ο πληθωρισμός παραμένει κοντά στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας για το 2% και η εκτίμησή μας για τις προοπτικές του πληθωρισμού παραμένει σε γενικές γραμμές αμετάβλητη. Η οικονομία συνέχισε να αναπτύσσεται παρά το δύσκολο παγκόσμιο περιβάλλον. Η ισχυρή αγορά εργασίας, οι σταθεροί ισολογισμοί του ιδιωτικού τομέα και οι προηγούμενες μειώσεις των επιτοκίων μας παραμένουν σημαντικές πηγές ανθεκτικότητας. Ωστόσο, οι προοπτικές εξακολουθούν να είναι αβέβαιες, ιδίως λόγω των συνεχιζόμενων παγκόσμιων εμπορικών διαφορών και των γεωπολιτικών εντάσεων»

Μα αυτά τα λόγια η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ξεκίνησε την καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου, μετά την συνεδρίαση της ΕΚΤ, στην οποία αποφασίστηκε να διατηρηθούν αμετάβλητα τα επιτόκια για τρίτη φορά.

Και επανέλαβε: «θα ακολουθήσουμε μια προσέγγιση που εξαρτάται από δεδομένα και θα πραγματοποιείται σε κάθε συνάντηση ξεχωριστά για τον καθορισμό της κατάλληλης κατεύθυνσης της νομισματικής πολιτικής.  Συγκεκριμένα, οι αποφάσεις μας για τα επιτόκια θα βασίζονται στην αξιολόγησή μας για τις προοπτικές του πληθωρισμού και τους κινδύνους που τις περιβάλλουν, υπό το πρίσμα των εισερχόμενων οικονομικών και χρηματοοικονομικών δεδομένων, καθώς και της δυναμικής του υποκείμενου πληθωρισμού και της ισχύος της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής. Δεν δεσμευόμαστε εκ των προτέρων για μια συγκεκριμένη πορεία επιτοκίων».

Οι οικονομικές προοπτικές

Σύμφωνα με την κ. Λαγκάρντ ο τομέας των υπηρεσιών συνέχισε να αναπτύσσεται, ενισχυμένος από τον ισχυρό τουρισμό και, ιδίως, από την ανάκαμψη των ψηφιακών υπηρεσιών. Σύμφωνα με έρευνες, η ανάκαμψη αντικατοπτρίζει το γεγονός ότι πολλές εταιρείες έχουν εντείνει τις προσπάθειες εκσυγχρονισμού των υποδομών πληροφορικής τους και ενσωμάτωσης της τεχνητής νοημοσύνης στις δραστηριότητές τους. Εν τω μεταξύ, η μεταποίηση παρεμποδίστηκε από τους υψηλότερους δασμούς, την ακόμη αυξημένη αβεβαιότητα και ένα ισχυρότερο ευρώ.

Η απόκλιση μεταξύ εγχώριας και εξωτερικής ζήτησης είναι πιθανό να συνεχιστεί βραχυπρόθεσμα. Η οικονομία θα πρέπει να επωφεληθεί από τις μεγαλύτερες δαπάνες των καταναλωτών καθώς αυξάνονται τα πραγματικά εισοδήματα. Η ανεργία, στο 6,3% τον Σεπτέμβριο, παραμένει κοντά στο ιστορικά χαμηλότερο επίπεδο, παρόλο που η ζήτηση για εργασία έχει μειωθεί. Τα νοικοκυριά συνεχίζουν να αποταμιεύουν ένα ασυνήθιστα μεγάλο ποσοστό των εισοδημάτων τους, γεγονός που θα πρέπει να τους δώσει μεγαλύτερο περιθώριο για να αυξήσουν περαιτέρω τις δαπάνες. Οι σημαντικές κρατικές δαπάνες για υποδομές και άμυνα, καθώς και οι προηγούμενες μειώσεις επιτοκίων μας, θα πρέπει να στηρίξουν τις επενδύσεις.

Αβεβαιότητα

Η κ. Λαγκάρντ τόνισε πάντως, ότι το παγκόσμιο περιβάλλον είναι πιθανό να παραμείνει αρνητικό. Οι εξαγωγές αγαθών μειώθηκαν από τον Μάρτιο έως τον Αύγουστο, αντιστρέφοντας την προηγούμενη επιβάρυνση του διεθνούς εμπορίου πριν από τις πρόσφατες αυξήσεις δασμών. Οι νέες παραγγελίες εξαγωγών στον τομέα της μεταποίησης υποδηλώνουν περαιτέρω μειώσεις. Ο πλήρης αντίκτυπος των υψηλότερων δασμών στις εξαγωγές και τις επενδύσεις στη μεταποίηση της ζώνης του ευρώ θα γίνει ορατός μόνο με την πάροδο του χρόνου.

Το Διοικητικό Συμβούλιο τονίζει την επείγουσα ανάγκη ενίσχυσης της ευρωζώνης και της οικονομίας της στο παρόν γεωπολιτικό περιβάλλον και χαιρετίζουμε τους ηγέτες της ΕΕ που επιβεβαίωσαν αυτή τη φιλοδοξία στη Σύνοδο Κορυφής για το Ευρώ της περασμένης εβδομάδας. Οι δημοσιονομικές και διαρθρωτικές πολιτικές θα πρέπει να ενισχύσουν την παραγωγικότητα, την ανταγωνιστικότητα και την ανθεκτικότητα. Είναι απαραίτητο να εφαρμοστεί γρήγορα ο οδικός χάρτης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ανταγωνιστικότητα. Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν την ανάπτυξη και στις στρατηγικές επενδύσεις, διασφαλίζοντας παράλληλα βιώσιμα δημόσια οικονομικά. Είναι επίσης ζωτικής σημασίας να ενισχυθεί η περαιτέρω ολοκλήρωση της κεφαλαιαγοράς ολοκληρώνοντας την ένωση αποταμιεύσεων και επενδύσεων και την τραπεζική ένωση με βάση ένα φιλόδοξο χρονοδιάγραμμα, και να εγκριθεί γρήγορα ο κανονισμός για τη δημιουργία ενός ψηφιακού ευρώ.

Το Διοικητικό Συμβούλιο έχει δεσμευτεί να καταστήσει το χρήμα των κεντρικών τραπεζών λιανικής και χονδρικής πώλησης κατάλληλο για την ψηφιακή εποχή. Στο πλαίσιο αυτό, το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε σήμερα να προχωρήσει στο επόμενο στάδιο του έργου του ψηφιακού ευρώ. Αυτό θα διασφαλίσει την τεχνική ετοιμότητα για πιθανή έκδοση και θα υποστηρίξει την ψηφιακή κυριαρχία της Ευρώπης μόλις εγκριθεί η νομοθεσία.

Εκτιμήσεις κινδύνου

Η επικεφαλής της ΕΚΤ επισήμανε ότι η εμπορική συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ που επιτεύχθηκε το καλοκαίρι, η πρόσφατα ανακοινωθείσα κατάπαυση του πυρός στη Μέση Ανατολή και η σημερινή ανακοίνωση προόδου στις εμπορικές διαπραγματεύσεις ΗΠΑ-Κίνας έχουν μετριάσει ορισμένους από τους καθοδικούς κινδύνους για την οικονομική ανάπτυξη. Ταυτόχρονα, το ακόμη ασταθές παγκόσμιο εμπορικό περιβάλλον θα μπορούσε να διαταράξει τις αλυσίδες εφοδιασμού, να μειώσει περαιτέρω τις εξαγωγές και να επηρεάσει αρνητικά την κατανάλωση και τις επενδύσεις. Η επιδείνωση του κλίματος στις χρηματοπιστωτικές αγορές θα μπορούσε να οδηγήσει σε αυστηρότερες συνθήκες χρηματοδότησης, μεγαλύτερη αποστροφή κινδύνου και ασθενέστερη ανάπτυξη. Οι γεωπολιτικές εντάσεις, ιδίως ο αδικαιολόγητος πόλεμος της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας, παραμένουν σημαντική πηγή αβεβαιότητας. Αντίθετα, οι υψηλότερες από τις αναμενόμενες δαπάνες για την άμυνα και τις υποδομές, σε συνδυασμό με τις μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν την παραγωγικότητα, θα συνέβαλαν στην ανάπτυξη. Η βελτίωση της επιχειρηματικής εμπιστοσύνης θα μπορούσε να τονώσει τις ιδιωτικές επενδύσεις.

Οι προοπτικές για τον πληθωρισμό εξακολουθούν να είναι πιο αβέβαιες από το συνηθισμένο, λόγω του ακόμη ασταθούς περιβάλλοντος παγκόσμιας εμπορικής πολιτικής. Ένα ισχυρότερο ευρώ θα μπορούσε να μειώσει τον πληθωρισμό περαιτέρω από το αναμενόμενο.

«Σε κάθε περίπτωση, είμαστε έτοιμοι να προσαρμόσουμε όλα τα μέσα μας στο πλαίσιο της εντολής μας, ώστε να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί με βιώσιμο τρόπο στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας και να διατηρήσουμε την ομαλή λειτουργία της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής», κατέληξε η κ. Λαγκάρντ.