Κριστίν Λαγκάρντ: Δεν δεσμευόμαστε εκ των προτέρων για μια συγκεκριμένη διαδρομή στα επιτόκια

Ομόφωνα αποφάσισε το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ, να μείνουν αμετάβλητα τα επιτόκια, σύμφωνα με τα όσα αποκάλυψε η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, στη συνέντευξη Τύπου μετά την ανακοίνωση νομισματικής πολιτικής.

Αναλυτικά όσα είπε:

Είμαστε αποφασισμένοι να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα επιστρέψει έγκαιρα στο μεσοπρόθεσμο στόχο μας του 2%. Θα διατηρήσουμε τα επιτόκια πολιτικής επαρκώς περιοριστικά για όσο διάστημα είναι απαραίτητο για την επίτευξη αυτού του στόχου. Θα συνεχίσουμε να ακολουθούμε μια προσέγγιση που εξαρτάται από τα δεδομένα και κάθε συνάντηση για τον καθορισμό του κατάλληλου επιπέδου και διάρκειας περιορισμού. Ειδικότερα, οι αποφάσεις μας για τα επιτόκια θα βασίζονται στην εκτίμησή μας για τις προοπτικές για τον πληθωρισμό υπό το φως των εισερχόμενων οικονομικών και χρηματοοικονομικών δεδομένων, της δυναμικής του υποκείμενου πληθωρισμού και της ισχύος της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής. Δεν δεσμευόμαστε εκ των προτέρων για μια συγκεκριμένη διαδρομή επιτοκίων.

Οι εισερχόμενες πληροφορίες δείχνουν ότι η οικονομία της ζώνης του ευρώ αναπτύχθηκε το δεύτερο τρίμηνο, αλλά πιθανότατα με βραδύτερο ρυθμό από ό,τι το πρώτο τρίμηνο. Οι υπηρεσίες συνεχίζουν να ηγούνται της ανάκαμψης, ενώ η βιομηχανική παραγωγή και οι εξαγωγές αγαθών ήταν αδύναμες. Οι επενδυτικοί δείκτες υποδηλώνουν υποτονική ανάπτυξη το 2024, εν μέσω αυξημένης αβεβαιότητας. Όσον αφορά το μέλλον, αναμένουμε ότι η ανάκαμψη θα υποστηριχθεί από την κατανάλωση, ωθούμενη από την ενίσχυση των πραγματικών εισοδημάτων που προκύπτει από χαμηλότερο πληθωρισμό και υψηλότερους ονομαστικούς μισθούς. Επιπλέον, οι εξαγωγές θα πρέπει να αυξηθούν παράλληλα με την αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης. Τέλος, η νομισματική πολιτική θα πρέπει να ασκεί μικρότερη επιβάρυνση στη ζήτηση με την πάροδο του χρόνου.

Η αγορά εργασίας παραμένει ανθεκτική. Το ποσοστό ανεργίας παρέμεινε αμετάβλητο, στο 6,4 τοις εκατό τον Μάιο, παραμένοντας στο χαμηλότερο επίπεδο από την έναρξη του ευρώ. Η απασχόληση, η οποία αυξήθηκε κατά 0,3% το πρώτο τρίμηνο, υποστηρίχθηκε από την περαιτέρω αύξηση του εργατικού δυναμικού, το οποίο αυξήθηκε με τον ίδιο ρυθμό. Το δεύτερο τρίμηνο είναι πιθανό να δημιουργηθούν περισσότερες θέσεις εργασίας, κυρίως στον τομέα των υπηρεσιών. Οι εταιρείες μειώνουν σταδιακά τις θέσεις εργασίας τους, αλλά από υψηλά επίπεδα.

Οι εθνικές δημοσιονομικές και διαρθρωτικές πολιτικές θα πρέπει να στοχεύουν στο να καταστήσουν την οικονομία πιο παραγωγική και ανταγωνιστική, γεγονός που θα συμβάλει στην αύξηση της δυνητικής ανάπτυξης και στη μείωση των πιέσεων στις τιμές μεσοπρόθεσμα. Η αποτελεσματική, ταχεία και πλήρης εφαρμογή του προγράμματος της ΕΕ Next Generation, η πρόοδος προς την ένωση κεφαλαιαγορών και η ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης και η ενίσχυση της ενιαίας αγοράς είναι βασικοί παράγοντες που θα βοηθήσουν στην ενίσχυση της καινοτομίας και στην αύξηση των επενδύσεων στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση .Χαιρετίζουμε την πρόσφατη καθοδήγηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που καλεί τα κράτη μέλη της ΕΕ να ενισχύσουν τη δημοσιονομική βιωσιμότητα και τη δήλωση του Eurogroup για τη δημοσιονομική στάση για τη ζώνη του ευρώ το 2025. Η πλήρης και χωρίς καθυστέρηση εφαρμογή του αναθεωρημένου πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ θα βοηθήσει τις κυβερνήσεις να μειώσουν τα δημοσιονομικά ελλείμματα και δείκτες χρέους σε σταθερή βάση.

Πληθωρισμός

Ο ετήσιος πληθωρισμός υποχώρησε στο 2,5% τον Ιούνιο, από 2,6% τον Μάιο. Οι τιμές των τροφίμων αυξήθηκαν κατά 2,4 τοις εκατό τον Ιούνιο – δηλαδή 0,2 ποσοστιαίες μονάδες λιγότερο από τον Μάιο – ενώ οι τιμές της ενέργειας παρέμειναν ουσιαστικά σταθερές. Τόσο ο πληθωρισμός των τιμών των αγαθών όσο και ο πληθωρισμός των τιμών των υπηρεσιών παρέμειναν αμετάβλητοι τον Ιούνιο, στο 0,7% και στο 4,1% αντίστοιχα. Ενώ ορισμένα μέτρα του υποκείμενου πληθωρισμού αυξήθηκαν τον Μάιο λόγω έκτακτων παραγόντων, τα περισσότερα μέτρα είτε ήταν σταθερά είτε υποχώρησαν τον Ιούνιο.

Ο εγχώριος πληθωρισμός παραμένει υψηλός. Οι μισθοί εξακολουθούν να αυξάνονται με αυξημένο ρυθμό, αντισταθμίζοντας την περασμένη περίοδο υψηλού πληθωρισμού. Οι υψηλότεροι ονομαστικοί μισθοί, παράλληλα με την αδύναμη παραγωγικότητα, συνέβαλαν στην αύξηση του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος, αν και επιβραδύνθηκε κάπως το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους. Λόγω της κλιμακωτής φύσης των μισθολογικών προσαρμογών και της μεγάλης συμβολής των εφάπαξ πληρωμών, η αύξηση του κόστους εργασίας πιθανότατα θα παραμείνει αυξημένη βραχυπρόθεσμα. Ταυτόχρονα, τα πρόσφατα στοιχεία για τις αποδοχές ανά εργαζόμενο ήταν σύμφωνα με τις προσδοκίες και οι τελευταίοι δείκτες της έρευνας σηματοδοτούν ότι η αύξηση των μισθών θα συγκρατηθεί κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους. Επιπλέον, τα κέρδη συρρικνώθηκαν το πρώτο τρίμηνο, συμβάλλοντας στην αντιστάθμιση των πληθωριστικών επιπτώσεων του υψηλότερου κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος, και τα στοιχεία της έρευνας υποδηλώνουν ότι τα κέρδη θα συνεχίσουν να μειώνονται βραχυπρόθεσμα.

Ο πληθωρισμός αναμένεται να κυμανθεί γύρω από τα τρέχοντα επίπεδα για το υπόλοιπο του έτους, εν μέρει λόγω των επιδράσεων της βάσης που σχετίζονται με την ενέργεια. Στη συνέχεια, αναμένεται να υποχωρήσει προς τον στόχο μας κατά το δεύτερο εξάμηνο του επόμενου έτους, λόγω της ασθενέστερης αύξησης του κόστους εργασίας, των επιπτώσεων της περιοριστικής νομισματικής πολιτικής μας και της εξασθένησης του αντίκτυπου της περασμένης αύξησης του πληθωρισμού. Τα μέτρα για τις πιο μακροπρόθεσμες προσδοκίες για τον πληθωρισμό παρέμειναν σε γενικές γραμμές σταθερά, με τα περισσότερα να βρίσκονται στο 2% περίπου.

Εκτίμηση κινδύνου

Οι κίνδυνοι για την οικονομική ανάπτυξη κλίνουν προς τα κάτω. Μια πιο αδύναμη παγκόσμια οικονομία ή μια κλιμάκωση των εμπορικών εντάσεων μεταξύ των μεγάλων οικονομιών θα επιβάρυνε την ανάπτυξη της ζώνης του ευρώ. Ο αδικαιολόγητος πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και η τραγική σύγκρουση στη Μέση Ανατολή αποτελούν σημαντικές πηγές γεωπολιτικού κινδύνου. Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά να αποκτήσουν λιγότερη αυτοπεποίθηση για το μέλλον και να διαταραχθεί το παγκόσμιο εμπόριο. Η ανάπτυξη θα μπορούσε επίσης να είναι χαμηλότερη εάν τα αποτελέσματα της νομισματικής πολιτικής αποδειχθούν ισχυρότερα από τα αναμενόμενα. Η ανάπτυξη θα μπορούσε να είναι υψηλότερη εάν ο πληθωρισμός μειωθεί ταχύτερα από το αναμενόμενο και η αύξηση της εμπιστοσύνης και των πραγματικών εισοδημάτων σημαίνουν ότι οι δαπάνες αυξάνονται περισσότερο από το αναμενόμενο ή εάν η παγκόσμια οικονομία αναπτύσσεται πιο έντονα από το αναμενόμενο.

Ο πληθωρισμός θα μπορούσε να είναι υψηλότερος από το αναμενόμενο εάν οι μισθοί ή τα κέρδη αυξηθούν περισσότερο από το αναμενόμενο. Οι ανοδικοί κίνδυνοι για τον πληθωρισμό προέρχονται επίσης από τις αυξημένες γεωπολιτικές εντάσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να ωθήσουν τις τιμές της ενέργειας και το κόστος μεταφοράς υψηλότερα βραχυπρόθεσμα και να διαταράξουν το παγκόσμιο εμπόριο.Επιπλέον, τα ακραία καιρικά φαινόμενα και η εξελισσόμενη κλιματική κρίση ευρύτερα, θα μπορούσαν να αυξήσουν τις τιμές των τροφίμων. Αντίθετα, ο πληθωρισμός μπορεί να εκπλήξει καθοδικά εάν η νομισματική πολιτική περιορίσει τη ζήτηση περισσότερο από το αναμενόμενο ή εάν το οικονομικό περιβάλλον στον υπόλοιπο κόσμο επιδεινωθεί απροσδόκητα.

Οικονομικές και νομισματικές συνθήκες

Η μείωση των επιτοκίων τον Ιούνιο μεταδόθηκε ομαλά στα επιτόκια της αγοράς χρήματος, ενώ οι ευρύτερες χρηματοοικονομικές συνθήκες ήταν κάπως ασταθείς. Το κόστος χρηματοδότησης παραμένει περιοριστικό καθώς οι προηγούμενες αυξήσεις των επιτοκίων πολιτικής μας συνεχίζουν να λειτουργούν στην αλυσίδα μετάδοσης. Το μέσο επιτόκιο των νέων δανείων προς επιχειρήσεις μειώθηκε στο 5,1% τον Μάιο, ενώ τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων παρέμειναν αμετάβλητα στο 3,8%.

Τα πιστωτικά πρότυπα για τα δάνεια παραμένουν αυστηρά. Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έρευνά μας για τον τραπεζικό δανεισμό, τα πρότυπα για τα δάνεια προς τις επιχειρήσεις υποχώρησαν ελαφρώς το δεύτερο τρίμηνο, ενώ τα πρότυπα για τα στεγαστικά δάνεια υποχώρησαν μέτρια. Η ζήτηση των επιχειρήσεων για δάνεια μειώθηκε ελαφρά, ενώ η ζήτηση των νοικοκυριών για στεγαστικά δάνεια αυξήθηκε για πρώτη φορά από τις αρχές του 2022.

Συνολικά, η πιστωτική δυναμική παραμένει ασθενής. Ο τραπεζικός δανεισμός σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά αυξήθηκε με ετήσιο ρυθμό 0,3% τον Μάιο, οριακά μόνο σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. Ο ετήσιος ρυθμός αύξησης του χρήματος ευρείας χρήσεως –όπως μετράται με το Μ3– αυξήθηκε στο 1,6% τον Μάιο, από 1,3% τον Απρίλιο.

Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε σήμερα να διατηρήσει αμετάβλητα τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ. Είμαστε αποφασισμένοι να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα επιστρέψει έγκαιρα στο μεσοπρόθεσμο στόχο μας του 2%. Θα διατηρήσουμε τα επιτόκια πολιτικής επαρκώς περιοριστικά για όσο διάστημα είναι απαραίτητο για την επίτευξη αυτού του στόχου. Θα συνεχίσουμε να ακολουθούμε μια προσέγγιση που εξαρτάται από τα δεδομένα και κάθε συνάντηση για τον καθορισμό του κατάλληλου επιπέδου και διάρκειας περιορισμού. Ειδικότερα, οι αποφάσεις μας για τα επιτόκια θα βασίζονται στην εκτίμησή μας για τις προοπτικές για τον πληθωρισμό υπό το φως των εισερχόμενων οικονομικών και χρηματοοικονομικών δεδομένων, της δυναμικής του υποκείμενου πληθωρισμού και της ισχύος της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής. Δεν δεσμευόμαστε εκ των προτέρων για μια συγκεκριμένη διαδρομή επιτοκίων.

Σε κάθε περίπτωση, είμαστε έτοιμοι να προσαρμόσουμε όλα τα μέσα στο πλαίσιο της εντολής μας για να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα επιστρέψει στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας και να διατηρήσουμε την ομαλή λειτουργία της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής.