Ήπια ήταν η επίδραση της πανδημίας στον ελληνικό χρηματοπιστωτικό κλάδο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Κομισιόν, η οποία επεσήμανε ότι πρόκειται για αποτέλεσμα των μέτρων στήριξης που ελήφθησαν από τους αρμόδιους ελληνικούς και ευρωπαϊκούς φορείς. Παρότι όμως η πρόοδος που επέφεραν τα μέτρα στήριξης είναι εμφανής στον ελληνικό τραπεζικό τομέα, ο ρυθμός βελτίωσης είναι βραδύτερος από το προσδοκώμενο.
Ενδεικτικά, το πρώτο τρίμηνο του 2021 ο δείκτης των μη εξυπηρετούμενων δανείων παρέμεινε στα ίδια επίπεδα σε σχέση με το τέλος του 2020, στο 30%. Ωστόσο, αναμένεται πως η κατάσταση θα εξακολουθήσει να βελτιώνεται συνεχώς μέσα στα επόμενα τρίμηνα στο πλαίσιο του προγράμματος «Ηρακλής». Μολονότι τα πρώτα σημάδια είναι ενθαρρυντικά, η Κομισιόν κρίνει πως είναι ακόμη πολύ νωρίς για να προβλέψει με ακρίβεια τα αποτελέσματα του προγράμματος, το οποίο προσβλέπει στην εξυγίανση των τραπεζών με ελάφρυνση από τα κόκκινα δάνεια, ενώ παράλληλα προειδοποιεί πως εξακολουθούν να υπάρχουν κίνδυνοι που απειλούν το χρηματοπιστωτικό κλάδο.
Επίσης, η Κομισιόν χαιρέτισε τις τροποποιήσεις στον κώδικα πολιτικής δικονομίας, ο οποίος θα διευκολύνει τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς και άλλες διαδικασίες, άφησε όμως να εννοηθεί ότι θα ήταν προτιμότερο να τεθεί σε εφαρμογή νωρίτερα από την προβλεπόμενη 1η Ιανουαρίου του 2022.
Η Κομισιόν απέδωσε τη χαμηλη κερδοφορία των ελληνικών τραπεζών στην τιτλοποίηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και επεσήμανε πως ως αποτέλεσμα, οι ελληνικές τράπεζες κατέγραψαν απώλειες ιστορικών επιπέδων το πρώτο τρίμηνο του 2021. Βέβαια, το ίδιο διάστημα, κατέγραψαν παράλληλα αύξηση στα καθαρά κέρδη.
Τα τρία «κλειδιά» για το χρηματοπιστωτικό σύστημα
Γύρω από τρεις πυλώνες κινούνται οι προοπτικές αύξησης της κερδοφορίας των τραπεζών το δεύτερο εξάμηνο του 2021. Σύμφωνα πάντοτε με την Κομισιόν, η κερδοφορία θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από:
- Τη δυνατότητα των τραπεζών να μειώσουν περαιτέρω τις προβλέψεις
- Την οικονομική δραστηριότητα, η οποία θα επηρεάσει τη ζήτηση νέων δανείων και
- Τη δυνατότητα των τραπεζών να βρουν εναλλακτικές πηγές εσόδων.
Παράλληλα με τις τρεις αυτές προϋποθέσεις, σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο οι τράπεζες θα πρέπει να βρουν τρόπους να μειώσουν περαιτέρω τα έξοδα, καθώς και να εκμεταλλευτούν περισσότερο τα εργαλεία του ψηφιακού μετασχηματισμού. Όσον αφορά την κεφαλαιακή επάρκεια των ελληνικών τραπεζών το πρώτο τρίμηνο του έτους, ανήλθε σε ικανοποιητικά επίπεδα παρά τις ζημίες από την πανδημία, την εκκαθάριση στους ισολογισμούς και τη μερική κατάργηση των μεταβατικών ρυθμίσεων.
Η Κομισιόν επιβεβαίωσε πως πλέον οι συστημικές τράπεζες της χώρας μπορούν να προχωρήσουν με τα φιλόδοξα σχέδια μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Η μεταβολή αυτή οφείλεται στην αύξηση της κεφαλαιακής επάρκειας δύο ελληνικών τραπεζών κατά το β΄τρίμηνο του 2021, καθώς και σε επιπλέον δράσεις που ενίσχυσαν τα τραπεζικά ταμεία. Μάλιστα, η Κομισιόν επεσήμανε ότι η σχέση μεταξύ κράτους και τραπεζών έχει γίνει ισχυρότερη το τελευταίο έτος και σημείωσε ότι θα πρέπει να συνεχιστεί εφεξής, διότι απαιτείται στενός έλεγχος. Ειδική μνεία έκανε και στα προγράμματα στήριξης των πιστωτικών ιδρυμάτων, όπως για παράδειγμα μέσω της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, που ενίσχυσαν της ρευστότητα στην ελληνική οικονομία.
