Στις Βρυξέλλες «τρέμουν» ένα χειμώνα με ελλείψεις στο φυσικό αέριο και με ανεπάρκεια στις αποθήκες, που θα οδηγήσει τις τιμές στα ύψη και τους Ευρωπαίους καταναλωτές (μεταξύ αυτών και τους Ελληνες) σε απόγνωση.

«Το φθινόπωρο ήρθε με υψηλές τιμές στο φυσικό αέριο αλλά και χαμηλή στάθμη στις αποθήκες σε όλη την ΕΕ, συνδυασμός που είναι ακριβώς αντίθετος του κανονικού και …σκοτώνει, αφού συμπληρώνει την τέλεια καταιγίδα, την περιβόητη perfect storm που τόσο πολύ φοβούνται οι ναυτικοί» μας αποκαλύπτει υψηλόβαθμος Έλληνας αξιωματούχος των Βρυξελλών.

Και συνεχίζει: «όπως μας πληροφόρησε έγκυρα ο οργανισμός Gas Infrastructure Europe, η Ε.Ε. διαθέτει αποθηκευτικούς χώρους 117 δις. κ.μ. αερίου συνολικά, τα οποία αντιστοιχούν μόλις στο 20% της ετήσιας κατανάλωσής της. Το Μάρτιο στο τέλος της χειμερινής σεζόν ήταν 30% της ετήσιας κατανάλωσης και ξεκίνησε η διαδικασία αναπλήρωσής τους αλλά μέχρι στιγμής δίχως επιτυχία».

Αλλά και η τρέχουσα κατάσταση στην Ελλάδα δεν είναι καλύτερη: η τιμή στην προημερήσια αγορά του ενεργειακού χρηματιστηρίου βρίσκεται καρφωμένη πάνω από τα 115 ευρώ ανά Μεγαβατώρα ως αποτέλεσμα του εκρηκτικού κοκτέιλ στις τιμές των ρύπων και στο φυσικό αέριο.

Συγκεκριμένα σύμφωνα με τα στοιχεία του ενεργειακού χρηματιστηρίου ελάχιστη τιμή θα είναι στα 94,01 ευρώ και η ανώτατη στα 151,16 ευρώ.

«Στο χρηματιστήριο ρύπων, που καθορίζει και τα οικονομικά αποτελέσματα των εταιριών ενέργειας αφού προσδιορίζει τις ποινές για χρήση στερεών καυσίμων, οι τιμές παραμένουν σε επίπεδα ρεκόρ παρά την οριακή αποκλιμάκωση κάτω από τα 63 ευρώ ο τόνος, στα 61,99 ευρώ ο τόνος ενώ τα futures του φυσικού αερίου παραμένουν πάνω από τα 52 ευρώ , φτάνοντας ακόμη και στα 59 ευρώ που συνιστά νέο ιστορικό ρεκόρ για την τιμή του καυσίμου» μας λέει αναλυτής της ΡΑΕ.

Στις διάφορες άλλες χώρες της ΕΕ όμως οι τιμές διαμορφώνονται σε ακόμη υψηλότερα επίπεδα : Ιταλία (139,9 ευρώ/MWh), Ισπανία (135,65 ευρώ/MWh), Βέλγιο (126,27 ευρώ/MWh), Γαλλία (122,38 ευρώ/MWh), Αυστρία (125,26 ευρώ/MWh) και Ελβετία (125,22 ευρώ/MWh) βλέπουν την κατάσταση να ξεφεύγει.

Κλειδί για την ευρωπαϊκή (και ελληνική φυσικά) τροφοδοσία σε φυσικό αέριο η Ρωσία.

Η ρωσική Gazprom αύξησε κατά 15,8% τις ποσότητες αερίου που εξάγει στην Ελλάδα κατά το διάστημα Ιανουάριου-Αυγούστου 2021, ποσοστό ικανοποιητικό για την κατανάλωση στη χώρα μας, αλλά οι ποσότητες προς Τουρκία (που είναι πολύ μεγάλος καταναλωτής) είχαν άνοδο 173%, προς Γερμανία 39,3%, προς Ιταλία 15%, προς Ρουμανία 344%, προς Σερβία 124% και προς Βουλγαρία 50,9%. Συνολικά οι εξαγωγές της Gazprom προς άλλες χώρες βρέθηκαν στο οκτάμηνο της χρονιάς στα 131 δις. κυβικά μέτρα.

Φυσικό αέριο: Στα «χαρτιά» χωράνε πολλές μονάδες, στην πράξη;

«Πάντως η Gazprom δεν φαίνεται να ικανοποιεί το αίτημα των Ευρωπαίων πελατών της για περισσότερο φυσικό αέριο. Ταυτόχρονα, μας είπε πως ότι η Ευρώπη δεν θα πρέπει να περιμένει σημαντικές ποσότητες μέσω του νέου αγωγού Nord Stream 2 φέτος, γεγονός που εκτόξευσε την τιμή του ευρωπαϊκού αερίου πάνω από τα 52 ευρώ, ενώ για ολόκληρο το 2021 η Gazprom προγραμματίζει οι εξαγωγές της προς την Ευρώπη θα είναι μόλις κατά 6 δις. κ.μ. υψηλότερες από το 2020 με 183 δις. κ.μ.» μας λέει ο υψηλόβαθμος Έλληνας των Βρυξελλών.

Στελέχη της Gazprom πληροφόρησαν την Κομισιόν ότι η εταιρεία δεν περίμενε τόσο ξέφρενη αύξηση της ζήτησης στην Ε.Ε. φέτος και λόγω συμβολαίων δεν μπορεί να ανακατευθύνει μεγάλες ποσότητες προς τον αγωγό Nord Stream 2.

Το έτερο μεγάλο πρόβλημα ενέργειας στην ΕΕ και την Ελλάδα είναι τα αποθέματα στις ευρωπαϊκές αποθήκες αερίου σε σύγκριση με πέρυσι.

Η Gas Infrastructure Europe ανέφερε ότι «πέρυσι η περίοδος που άρχισε η άντληση αποθεμάτων ξεκίνησε στις 12 Οκτωβρίου.

Αν οι τωρινοί ρυθμοί αναπλήρωσης συνεχιστούν, τότε αναμένεται να υπάρχουν 78 δις. κ.μ. στις αποθήκες μέχρι τότε. Αυτό σημαίνει ότι το 25% από τα 66,2 δις. κ.μ. αερίου που αντλήθηκαν τον περσινό χειμώνα θα παραμείνουν κενά, χωρίς αναπλήρωση και οι αποθήκες μισογεμάτες.

Παράλληλα οι αποθήκες της Ουκρανίας αναμένεται να περιέχουν 30% δηλαδή περίπου 10 δις. κυβικά μέτρα λιγότερα στις 12 Οκτωβρίου σε σχέση με πέρυσι».

Συμφωνία για αγωγό φυσικού αερίου Ελλάδας - Β.Μακεδονίας

Τι προβλέπουν οι διπλωμάτες ότι θα συμβεί 

Διπλωματικές πηγές στις Βρυξέλλες ανέλυαν προς την Κομισιόν πως «η ρωσική Gazprom έχει επιλέξει τελευταία να μειώσει δραστικά τις εξαγωγές της προς την Ευρώπη μέσω της Ουκρανίας, πράξη η οποία θεωρείται ότι έχει πολιτικούς και οικονομικούς λόγους.

Συγκεκριμένα, η Gazprom έχει δηλώσει ότι ο αγωγός Nord Stream 2 θα είναι έτοιμος στα τέλη αυτού του έτους και θέλει έτσι να στείλει ένα μήνυμα για τη σημασία του νέου αυτού έργου, αλλά και για την εξάρτηση που συνεχίζει να έχει η Ευρώπη από τη Ρωσία, ιδίως από τη στιγμή που τα φορτία LNG προτιμούν την Ασία (Κίνα, Ινδία) λόγω υψηλότερων τιμών».

Αλλά ούτε και η πρόγνωση του καιρού για το φθινόπωρο και το χειμώνα είναι ενθαρρυντική στο βαθμό που οι διάφορες …ΕΜΥ μπορούν να προβλέψουν με σχετική ακρίβεια τριμήνου ή τετραμήνου.

Οι μετεωρολόγοι δεν έχουν καταλήξει ακόμα σε μια σαφή εικόνα, πάντως συμφωνούν ότι και φέτος θα κυριαρχήσει το κλιματικό φαινόμενο «La Ninha» το οποίο συνήθως σημαίνει χαμηλότερες θερμοκρασίες.

«Περιμένουμε τώρα με ανυπομονησία στις αρχές Οκτωβρίου τις εκθέσεις των ειδικών μας για προσφορά και ζήτηση μέχρι το Μάρτιο, ιδίως την έκθεση του ENTSO-G με τις εκτιμήσεις του για τη φετινή χειμερινή περίοδο και την αγορά φυσικού αερίου στην Ε.Ε. που κατά κανόνα πέφτουν μέσα» μας λέει ο Έλληνας της Κομισιόν ετοιμάζοντας βαλίτσες για την βελγική πρωτεύουσα.