Η διαχείριση των κοινωφελών περιουσιών περνά σε μια διαφορετική εποχή. Το υπουργείο προχωρά στη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου ψηφιακού συστήματος που θα καταγράφει αναλυτικά όλη τη «ζωή» κάθε ιδρύματος και κληροδοτήματος — από την ίδρυσή του μέχρι και την τελευταία πράξη διαχείρισης. Το Ηλεκτρονικό Μητρώο Κοινωφελών Περιουσιών (ΗΜΚΟΙΠ), το οποίο τέθηκε πρόσφατα σε διαβούλευση, φιλοδοξεί να λειτουργήσει ως κεντρικός πυλώνας διαφάνειας και ελέγχου.

Τι αλλάζει: Υποχρεωτική ανάρτηση όλων των πράξεων

Για κάθε κοινωφελή περιουσία θα δημιουργείται ξεχωριστή ψηφιακή μερίδα. Εκεί, οι διοικήσεις των ιδρυμάτων και οι εκκαθαριστές θα ανεβάζουν όλα τα κρίσιμα έγγραφα:

  • την ιδρυτική πράξη και την εγκριτική απόφαση,
  • τυχόν δικαστικές αποφάσεις που τροποποιούν σκοπό ή τρόπο αξιοποίησης,
  • συμβάσεις μίσθωσης ή εκποίησης ακινήτων,
  • επενδυτικές κινήσεις,
  • πρακτικά για υποτροφίες ή παροχές,
  • τις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις.

Το πιο καθοριστικό σημείο του νομοσχεδίου είναι ότι καμία πράξη διαχείρισης δεν θεωρείται έγκυρη εάν δεν έχει αναρτηθεί στο μητρώο. Έτσι δημιουργείται ένας αυτοματοποιημένος, υποχρεωτικός μηχανισμός λογοδοσίας, με πλήρη ιχνηλασιμότητα όλων των ενεργειών.

Παράλληλα, το μητρώο θα δέχεται αναφορές για κακοδιαχείριση ή παραβίαση της βούλησης του διαθέτη — επώνυμες ή ανώνυμες — ενισχύοντας ακόμη περισσότερο την εποπτεία.

Πότε ένα ίδρυμα χαρακτηρίζεται «αδρανές»

Για πρώτη φορά εισάγονται ξεκάθαρα και ποσοτικά κριτήρια για τον χαρακτηρισμό ενός ιδρύματος ως αδρανούς:

  • Τρία συνεχόμενα έτη χωρίς ανάρτηση οικονομικών καταστάσεων, ή
  • Δαπάνες για τον κοινωφελή σκοπό κάτω του 15% των ετήσιων εσόδων, ή
  • Δαπάνες κάτω του 30% σε τριετία.

Εάν διαπιστωθεί αδράνεια, ενεργοποιείται διαδικασία ελέγχου: η αρμόδια αρχή ζητά από τη διοίκηση να υποβάλει σχέδιο επαναδραστηριοποίησης εντός συγκεκριμένης προθεσμίας.

Αν το σχέδιο κριθεί ανεπαρκές ή δεν υλοποιηθεί, τότε η κοινωφελής περιουσία μπορεί να περάσει στη διαχείριση ειδικού φορέα. Στόχος είναι να μη μένουν κεφάλαια «παρκαρισμένα» και να εξασφαλίζεται ότι η περιουσία υπηρετεί πραγματικά τον σκοπό της.

Διαβάστε ακόμη: