Το Σάββατο 11 Μαρτίου ορκίστηκε ο νέος πρωθυπουργός της Κίνας, πρόκειται για τον Λι Τσιανγκ, ο οποίος συγκαταλέγεται στους πλέον έμπιστους συνεργάτες του προέδρου Σι Τζινπίνγκ.
Ήταν σαφές πως όδευε να γίνει πρωθυπουργός της χώρας ήδη από τον Οκτώβριο, καθώς το όνομά του ήταν δεύτερο κατά σειρά όταν ανακοινώθηκε η σύνθεση της Διαρκούς Επιτροπής του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΚ στο 20ό συνέδριό του.
Ποιος είναι ο Λι Τσιανγκ
Ο κ. Λι, 63 ετών, ο πρώην επικεφαλής της τοπικής οργάνωσης του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας στη Σαγκάη —τη μεγαλύτερη πόλη της χώρας—, θα διαδεχθεί τον Λι Κετσιάνγκ, που αποσύρεται έπειτα από δυο πενταετείς θητείες μετά την αποπεράτωση των ετήσιων εργασιών του Εθνικού Λαϊκού Συνεδρίου, του κινεζικού κοινοβουλίου, μεθαύριο Δευτέρα. Υποσκέλισε άλλους δύο υποψήφιους με περισσότερα προσόντα, καθώς ο πρόεδρος Σι φρόντισε να αναθέσει σε δικούς του ανθρώπους θέσεις-κλειδιά, ιδίως στη Διαρκή Επιτροπή, κορυφαίο όργανο του κινεζικού μηχανισμού εξουσίας.
Κι αυτό παρότι οι πιθανότητες του Λι Τσιανγκ να αναλάβει τη θέση έμοιαζαν να υπέστησαν βαρύ πλήγμα πέρυσι την άνοιξη, εξαιτίας της χαοτικής διαχείρισης του lockdown για δυο μήνες στη Σαγκάη. Οι 25 εκατομμύρια κάτοικοι της αχανούς μεγαλούπολης της Κίνας αντιμετώπισαν τότε μεγάλες δυσκολίες στον εφοδιασμό με τρόφιμα και στην εξασφάλιση απολύτως απαραίτητων ιατρικών υπηρεσιών.
«Αν χρειαζόταν κάποια απόδειξη πως η αφοσίωση υπερτερεί της αξιοκρατίας στην Κίνα του Σι Τζινπίνγκ, ιδού, η προαγωγή του Λι Κετσιάνγκ», έκρινε ο Ρίτσαρντ Μακγκρέγκορ, αναλυτής του ινστιτούτου Lowy στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας.
«Ο Λι είναι πιθανόν επαρκώς ικανός και μπορεί να αποδειχθεί καλός πρωθυπουργός, όμως είναι δύσκολο να κατανοήσει κανείς πώς έφθασε εδώ αν δεν γνωρίζει (…) την εύνοια του Σι», πρόσθεσε.
Προς τα έξω, ο Λι Τσιανγκ προβάλλει την εικόνα του ηγέτη που είναι εύκολο να τον πλησιάσεις, σύμφωνα με τον Χου Σουλί, ιδρυτή του οικονομικού μέσου ενημέρωσης Caixin, που τον χαρακτήριζε «διακριτικό και πραγματιστή» έπειτα από συνέντευξη που του είχε πάρει το 2013, όταν ήταν κυβερνήτης της επαρχίας Τζετζιάνγκ (ανατολικά).
Είναι «ιδιαίτερα προικισμένος στο να ακούει και να ενσωματώνει τις απόψεις των πάντων τη στιγμή της λήψης αποφάσεων», διαβεβαίωνε συνεργάτης του στη Τζετζιάνγκ σε κινεζικό μέσο ενημέρωσης το 2016.
Αν και δεν είναι ασυνήθιστο πρώην επικεφαλής της οργάνωσης του ΚΚΚ στη Σαγκάη να καταλαμβάνουν κορυφαίες θέσεις στον κρατικό μηχανισμό, ο Λι Τσιανγκ δεν έχει καμιά εμπειρία σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης, αντίθετα με σχεδόν όλους τους προκατόχους του.
Έχει πάντως άφθονη εμπειρία στην αυτοδιοίκηση, στις επαρχίες Τζετζιάνγκ και Τζιανγκσού.
Μάλλον ακόμη πιο αποφασιστικό στοιχείο είναι πως υπήρξε προσωπάρχης του Σι Τζινπίνγκ από το 2004 ως το 2007, όταν ο σημερινός αρχηγός του κράτους ήταν ακόμη γραμματέας της τοπικής οργάνωσης του ΚΚΚ στην επαρχία Τζετζιάνγκ (ανατολικά). Οι προαγωγές του έκτοτε, μάλλον ταχύτερα του αναμενόμενου, αντανακλούν την εμπιστοσύνη που του έχει ο νυν πρόεδρος.
Ο κινέζος πρωθυπουργός είναι επικεφαλής του συμβουλίου του κράτους, που συχνά περιγράφεται ως η κινεζική κυβέρνηση. Στα καθήκοντά του παραδοσιακά συμπεριλαμβάνεται η διαχείριση των καθημερινών υποθέσεων και της μακροοικονομικής πολιτικής.
Ο Λι Τσιανγκ έχει χαρακτηριστεί «ο τοπικός αξιωματούχος που προτιμούσαν πολλές επιχειρήσεις, αλλά διερωτάται κανείς αν τα προσόντα του είναι αυτά που θα άρμοζαν στη μακροοικονομική (διαχείριση) και στις πολιτικές ρύθμισης (που θα ασκεί) ως πρωθυπουργός», σημείωσε ο Νιλ Τόμας, ειδικός στην Κίνα του Eurasia Group.
Η Λι Τσιανγκ αναλαμβάνει καθώς η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο είναι αντιμέτωπη με καθαρή επιβράδυνση, που εν μέρει αποδίδεται στα τρία χρόνια της άκαμπτης πολιτικής «zero COVID» για την αποτροπή της πανδημίας του νέου κορονοϊού.
Για το 2023, η κυβέρνηση όρισε στόχο η αύξηση του ΑΕΠ να κυμανθεί «περί το 5%», επίπεδο που συγκαταλέγεται στα χαμηλότερα εδώ και δεκαετίες.
Για ορισμένους αναλυτές, ο διορισμός του κ. Λι θα επιτρέψει στον πρόεδρο να εφαρμόσει πιο συντηρητικό οικονομικό πρόγραμμα.
Ο απερχόμενος πρωθυπουργός Λι Κετσιάνγκ, οικονομολόγος, είχε δει διάφορα σχέδια για μεταρρυθμίσεις να εμποδίζονται από τον Σι Τζινπίνγκ.
Για τον Στιβ Τσανγκ, αναλυτή του ινστιτούτου SOAS China στο πανεπιστήμιο του Λονδίνου, παρότι ο Λι Τσιανγκ είναι πρόσωπο που χαίρει της εμπιστοσύνης του προέδρου, δεν θα μπορεί να παίρνει αποφάσεις χωρίς να έχει πράσινοι φως.
Ασφαλώς «ο Σι Τζινπίνγκ θα δώσει στον Λι Tσιάνγκ μεγαλύτερα περιθώρια ελιγμών (από ό,τι στον Λι Κετσιάνγκ)», εκτιμά ο κ. Τσανγκ, «υπό τον όρο πως θα κάνει αυτό που θέλει εκείνος, χωρίς να ξεπερνά την καθορισμένη περίμετρο».
